راه ورود استارتاپ‌ها به بورس باز می‌شود؟

بحث ورود استارتاپ‌ها به بورس از سه سال گذشته مطرح شد و از آن زمان، کارشناسان اين حوزه اظهارنظرهاي متفاوتي را نسبت به اين مهم بيان داشته‌اند. خيلي از آنها باور دارند مدل سرمايه‌گذاري سنتي در حال شکسته شدن است و شرکت‌ها به جاي وام گرفتن يا واگذاري سهام خود به ديگر شرکت‌هاي خصوصي يا دولتي، به سمت استفاده از ظرفيت‌هاي بازار سرمايه براي تامين مالي مي‌روند و اين مي‌تواند خبر خوبي براي رشد و رسيدن به اهداف بزرگ اين شرکت‌ها باشد. در اين ميان برخي از آنها همچون شرکت‌هاي تپسي، ديجي‌کالا، کافه‌بازار و شيپور پيش‌تر براي ورود به فرابورس و بورس درخواست داده ‌بودند و مسئولان بارها اعلام کردند در صورت آماده شدن صورت‌هاي مالي، تصميم نهايي در خصوص واگذاري هرکدام از آنها اتخاذ خواهد شد که با ورود نخستين شرکت در چند روز اخير، مي‌توان اميدوار بود الباقي شرکت‌ها نيز در صف پذيرش بازار سهام قرار بگيرند.
تپسي؛ اولين استارتاپي بازار سرمايه
گرچه پيش از اين قرار بود سهام ديجي‌کالا در هفته نخست مرداد ماه سال جاري به فرابورس عرضه شود، اما اين اتفاق رخ نداد و به همين منظور سورنا ستاري، معاون علمي و فناوري رياست‌جمهوري، از تلاش اين معاونت براي ورود استارتاپ‌ها به بورس خبر داد و نامشهود بودن دارايي‌ها را بزرگ‌ترين چالش در قيمت‌گذاري اين شرکت‌ها و حضور آنها در بورس دانست. اين در حالي است که فعالان و موافقان عرضه سهام استارتاپ‌ها نياز آنها به راه‌هاي جديد تامين سرمايه و همچنين بهره‌مندي آنها از معافيت‌ها و تخفيفات مالياتي را از جمله دلايل دفاع خود از اين ايده مي‌دانند. آنها معتقدند نبايد از ترس شکست، سقفي را براي رشد تيم‌هاي استارتاپي که حالا بزرگ شده‌اند و آمادگي ورود به بازار سرمايه را دارند، تعيين کرد. در عين حال برخي از کارشناسان، شرايط فعلي را که بازار سهام بيش هر زمان ديگري کانون توجه معامله‌گران قرار دارد را بهترين زمان براي ورود استارتاپ‌ها به بورس مي‌دانند. از طرفي ديگر تابستان امسال هم رضا غلامعلي‌پور، معاون پذيرش و بازاريابي فرابورس، در مصاحبه‌اي بيان داشت: موافقت اوليه سازمان و دستورالعمل‌هاي آن مانند پذيرش و نوع فعاليت شرکت‌ها در حال تدوين است. بنابراين اين بازار تنها مخصوص کسب‌وکارهاي نوآور نيست، بلکه کسب‌وکارهاي نوآور جزو شرکت‌هايي هستند که مي‌توانند در اين بازار پذيرفته شوند. او همچنين در خصوص اينکه چه شاخص‌هايي براي ورود کسب‌وکارهاي نوآور به بازار سرمايه در نظر گرفته شده، توضيح داد: با توجه به بازار هدفي که ما براي ورود استارت‌آپ‌ها به بورس در نظر گرفته‌ايم، چشم‌اندازي که براي سودآوري دارند را دنبال مي‌کنيم. به دليل اينکه برخي کسب‌وکارها ممکن است اندکي زيان انباشته داشته باشند و اکنون به‌طور مشخص نتوانيم بگوييم که کدام کسب‌وکارهاي نوآور پذيرش مي‌شوند و کدام‌يک نمي‌شوند. اولا بايد ببينيم که دستورالعمل بازار هدف چگونه نوشته مي‌شود تا با توجه به آن بخواهيم تصميم بگيريم و آنها را پذيرش کنيم. دوم اينکه بدانيم چقدر مي‌توان به مدارک مستند، دورنما و عملکرد آتي آنها اميدوار بود و درصورتي که اين کسب‌وکارها روند روبه‌رشد خود را انجام دهند، ورودشان به بازار سرمايه هم مي‌تواند نتيجه مثبتي داشته باشد و بازار سرمايه مي‌تواند محلي براي تامين مالي اين شرکت‌ها باشد تا اگر در فضاي اقتصادي هم در حال رشد بودند، سرعت رشد آن‌ها بيشتر شود و بتوانند با تأمين مالي، فعاليت‌هاي خود را گسترش دهند. حال با تمام اين کش‌وقوس‌ها و پس از سال 96 که براي اولين بار موضوع ورود استارتاپ‌ها در بورس مطرح شد، تپسي به‌عنوان نخستين شرکت در اين مجموعه وارد فرابورس شد و انتظار مي‌رود تا زمستان امسال نام آن بر تابلوي معاملات حک شود. بر اساس گزارش ايرنا، وزير ارتباطات هم با حمايت از اين اقدامات چندي قبل اعلام کرد: «شرکت‌هايي مانند آسياتک و شاتل نيز در حال تلاش براي ورود به بازار سرمايه هستند، در حوزه فناوري اطلاعات شرکت‌هاي استارتاپي که بزرگ شده‌اند و اکنون پيشران اين حوزه هستند براي حضور در بورس علاقه‌مند هستند، چراکه اين کار شفافيت نظام ارزش‌گذاري و تامين منابع مالي آنها را مشخص مي‌کند.»به هر جهت ورود تپسي به بازار سهام را مي‌توان بسيار مثبت ارزيابي کرد و با فرض برطرف شدن همه موانع مي‌توان انتظار داشت راه براي ورود ديگر شرکت‌هاي بزرگ استارتاپي نيز هموار شود، چراکه يکي از اصلي‌ترين دلايلي که شرکت‌ها را به سمت حضور در بورس تشويق مي‌کند، جذب سرمايه براي توسعه بازار کارشان است، تپسي اولين استارتاپ ايراني حاضر در بازار سهام نيز دقيقا با همين هدف وارد شده است که به اعتقاد مديرعامل اين مجموعه، اتصال اين بخش از صنعت نوآوري طي يک دهه آينده به بزرگ‌ترين صنعت کشور تبديل مي‌شود و ضمن همراهي با بدنه اصلي اقتصاد، مي‌تواند پيشرفت‌هاي قابل توجهي براي کشور به همراه داشته باشد.