اقتصاد کرونایی

می‌دانیم که هر فعالیت بازرگانی موفق بر دو پایه مزیت‌های تولید و مزیت‌های توزیع (نسبت به رقبا) شکل می‌گیرد. در تولید، عواملی چون طراحی، کیفیت، قیمت و... مورد نظر مشتری است و در توزیع نیز تبلیغات و بازاریابی‌، محدوده توزیع، بسته‌بندی و‌... عامل فروش و موفقیت است. مقبولیت این مجموعه عوامل همچنان که ذکر شد‌ در مقایسه با رقبا معنا می‌یابد‌. حال ببینیم در عرصه تجارت الکترونیک چه تغییراتی در این زمینه‌ها شکل گرفته است؟ 
1- گستره تحت پوشش «تجارت الکترونیک» بزرگترین محدوده قابل تصور است. در واقع حضور در دنیای تجارت الکترونیک به معنای عرضه محصول یا خدمات به تمام دنیا است. البته ممکن است تولید کننده یا بازرگانی توان استفاده از این ظرفیت بالقوه را نداشته باشد اما باید دانست که رقبای دیگری هستند که چنین محدودیتی ندارند. به عبارت دیگر در شرایط عادی با گسترش این تجارت، انحصار بازار در هیچ نقطه‌ای از دنیا و برای هیچ کس وجود ندارد (‌محدودیت‌های سیاسی را باید جزو شرایط غیر عادی دانست) و رقابت به بالاترین سطح خود می‌رسد. در چنین شرایطی برای موفقیت ماندگار بازرگانی، باید دیدگاه و عملکردی جامع نگر و منطبق با شرایط و معیارهای روز داشت که چنین امری به معنای تغییر و تحول دائمی ‌و با فاصله زمانی کوتاه در همه عوامل موثر در تولید و توزیع است.
جامع‌نگری یعنی تحت پوشش قرار دادن همه مشتری‌های بالقوه و چنین امری میسر نیست مگر با در نظر گرفتن شرایط بازارهای مختلف (که متاثر از شرایط جغرافیایی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی مناطق است) و همچنین سلیقه‌های مختلف. انطباق با شرایط و معیارهای روز هم به معنای حرکت پایاپای یا در صورت امکان، جلوتر از رقبا در استفاده از تکنولوژی روز، امکانات طراحی و تبلیغاتی، شناخت نیازها و بازارهای تازه و همزمان ارائه خدمات بیشتر و کاهش قیمت است. رسیدن به چنین وضعیتی، نیازمند رشد و توسعه همه جانبه و مبتنی بر فنون تجارت الکترونیک واحد بازرگانی است.
2- ارتباط با مشتری در تجارت الکترونیک، ارتباطی مجازی است و در این وضعیت برخلاف ارتباط مستقیم، مشتری می‌تواند در زمان واحد با مراکز مختلف و موازی بازرگانی در تماس باشد. از این‌رو همچنان که در این وضعیت، عملا تعداد مشتری‌های هر واحد بازرگانی نسبت به تجارت سنتی به مراتب بیشتر شده است، در عوض احتمال از دست دادن مشتری هم به مراتب افزایش یافته است.


این امر در تجارت الکترونیک افزون بر اینکه می‌تواند ریشه در تولید، توزیع و... داشته باشد، می‌تواند ناشی از نداشتن ارتباط سهل الوصول با مشتریان (ساختار نامناسب سایت، نداشتن توان تکنیکی برای حضور موثر در موتورهای جست وجو و...) یا در انتظار نگاه داشتن مشتری و سرعت پایین در پاسخگویی (نسبت به رقبا) باشد. باید دانست که در تجارت الکترونیک، گاه یک دقیقه، زمانی طولانی و غیرقابل تحمل برای مشتری است!
باتوجه به آنچه گفته شد، در مجموع می‌توان گفت که برای رقابت (یا به عبارت بهتر، برای باقی ماندن در عرصه رقابت) در عرصه تجارت الکترونیک، باید مناسبات متفاوت با قبل مابین فروشنده - خریدار را دانست و براساس این مناسبات، فعالیت تجاری را پایه‌ریزی کرد. این نکته‌ای اساسی است که باعث شده امروز سایت‌هایی در این عرصه حرف اول را بزنند و بدون توجه به این امر‌، احتمال موفقیت افرادی که در این وادی وارد می‌شوند چیزی نزدیک به صفر است‌.