اقتصاد زبان خاص خود ش را د ارد و برای آنکه بتوانیم به زبان اقتصاد سخن بگوییم، باید قواعد اقتصاد ی را رعایت کنیم و برای هر اقد ام اقتصاد ی یا حل مشکلات آن، از فرمول های اقتصاد ی استفاد ه کنیم. اما با کمال تاسف اقتصاد د ر کشور ما با این رویکرد بیگانه است. اقتصاد د ر بخش های گوناگونی شکل می گیردکه بورس یکی از این بخش هاست. ماهیت بورس یک حرکت اقتصاد ی ریسک پذیر است، بد ین معنا که به همان اند ازه که احتمال رشد قیمت سهام و سود د هی وجود د ارد ، احتمال زیان و کاهش سود نیز وجود د ارد . اگر این قاعد ه بورس را بپذیریم، برای ورود به تالار بورس و هرگونه سرمایه گذاری، قبل از آنکه آماد ه سود باشیم باید خود مان را برای زیان آماد ه کنیم، زیرا زیان بسیار د رد ناک تر از لذت سود است. اما مد تها بود که بورس د ر رکود کامل به سر می برد . شاخص بورس به کانال ۱۰۰ هزار صعود میکرد و پس از مد تی با سقوط سهام، به کانال های پایین تر می آمد ، تا آنکه د ر شرایطی عجیب و سوال برانگیز، شاخص بورس د ر مد ت کوتاهی مرزها را د رنورد ید و از قله د و میلیون عبور کرد . د ر شرایطی که حجم کلان نقد ینگی، بازارهای د یگر همچون سکه، د لار، خود رو، مسکن و... را به چالش کشید ه بود ، هد ایت نقد ینگی به بورس توانست نقطه امید ی برای ساماند هی آشفته بازار اقتصاد ی باشد . همین امر باعث شد ه بود تا د ولتمرد ان به تبلیغ بازار بورس بپرد ازند و مرد م را برای حضور د ر این بازار تشویق کنند . د ر این رابطه سهام عد الت، عرضه سهام شرکت های د ولتی، اجبار شستا به عرضه سهام د ر بورس، عرضه سهام شرکت های بانکی و... باعث شد ه بود تا بورس به بازاری جذاب تبد یل شود . د ر این د وره کوتاه بیش از ۱۰۰ هزار میلیارد تومان وارد بازار سرمایه شد و هفت میلیون نفر کد بورسی جد ید گرفتند ، د ر حالی که این افراد برای اولین بار بازار سهام را تجربه می کرد ند . هجوم نقد ینگی و خرید های احساسی باعث شد شرکت های د ر مرز بحران، سهام خود را با قیمت بالا د ر بورس فروختند . اما یکباره سقوط بورس شروع شد تا آنهایی که هر شب خواب سود های کلان را می د ید ند ، با کابوس زیان و ورشکستگی از خواب بید ار شوند . همین امر باعث شد تا زیان د ید گان بد نبال متهم بگرد ند و تیغ را بر گلوی د ولت گذاشتند و بورس بازان، حقوقی ها، کارگزاری ها و... را فرصت طلبان این معرکه معرفی کرد ند ، د ر حالی که این رفتار از ریشه غلط و با ماهیت بازار سهام بیگانه است. با نگاهی به بورس های جهانی متوجه ماهیت بورس و رفتارهای نامناسب اقتصاد ی د ر کشورمان می شویم. بسیاری از بورس ها د ر آمریکا، اروپا، آفریقا، آسیا و اقیانوسیه همچون بازار سرمایه د ر ایران د چار سقوط های سنگین شد ند و سهامد اران شان زیانهای کلانی د ید ند ، اما تفاوت سوال برانگیزی بین سهامد اران بورس ایران و جهان شاهد هستیم. امروزه سهامد اران ایرانی بنر به د ست مقابل سازمان بورس، مجلس شورای اسلامی و... تجمع میکنند و فریاد تظلم خواهی سر مید هند . اینها که سهام د ار زیان د ید ه هستند ، از د ولت انتظار د ارند تاوان زیان شان را بد هد ، د ر صورتی که بورس ربطی به د ولت ند ارد . بازار بورس د ر تمام جهان یک مرکز اقتصاد ی مستقل است که می تواند د ولتها را به چالش بکشد . د ر هیچیک از بورس های جهانی، زیاند ید گان سهام، د ولت یا شرکت های حقیقی را متهم به فساد و رانت نمی کنند ، اما د ر کشور ما به جای آنکه رفتار اقتصاد ی را یاد بگیریم، تجمع می کنیم، مزاحم جامعه می شویم، خیابان را بند می آوریم و حتی تابوشکنی میکنیم، زیرا از فریاد ، توهین، اعتراض، هتک حرمت و... نتیجه گرفته ایم. هرگز به خاطر نمی آوریم که تمامی مسوولان به تازه وارد ان بازار سهام هشد ار می د اد ند و چنین روزهایی را پیش بینی می کرد ند و از آنها می خواستند هنگام خرید سهام، با کارگزاری ها و خبرگان سهام مشورت کنند ، چرا که همان هنگام چنین روزهایی قابل پیش بینی بود . خوشبختانه اکنون بورس روند صعود ی را د ر پیش گرفته و مرد م نباید بار د یگر احساسی تصمیم بگیرند بلکه لازم است مشورت با کارشناسان این عرصه را د ر نظر د اشته باشند و بی گد ار به آب نزنند .