روزنامه اعتماد
1399/09/11
ترور و رخنه امنيتي در روز روشن
ترور در روز روشن، در تهران و در منطقهاي كه معمولا اواخر هفته پر رفتوآمد است، تروري كه بار ديگر حمله تروريستي به رژه اهواز يا عمليات تروريستي در ميدان بهارستان و ساختمان پارلمان را به خاطر آورد و ياد اقدامات تروريستي چند سال اخير در مناطق مرزي را كه بارها منجر به شهادت سربازان يا شهروندان عادي شده، زنده كرد. پرونده اين ترورها گرچه هنوز كه هنوز است بسته نشده،از جمعه كه خبر ترور محسن فخريزاده تاييد شد، علاوه بر روايتهاي متفاوت از ترور اغلب با نگاه به اقدام متقابل و انتقام موضعگيري كردند. در اين ميان برخي نيز با نگاهي به داخل، مساله ضعفهاي موجود در ساختارهاي امنيتي را يادآور شدند و از مساله موضوع «نفوذ» يا «رخته امنيتي» كه به نظر ميرسد دستكم چند سال اخير جمهوري اسلامي است، گفتند. مساله نفوذ هم بارها در كلام رهبري و هم در سخنرانيهاي نيروهاي نظامي و امنيتي شنيده و ديده شده است و در اين مدت از اصحاب رسانه تا فعال محيطزيستي و كنشگر سياسي به دلايلي از اين دست بازداشت و روانه زندان شدهاند اما كمتر از رخنههاي امنيتي و نفوذ اطلاعاتي صحبت شده، مسالهاي كه به نظر ميرسد امروز فضاي لازم براي ترور يك شخصيت نظامي- علمي در تهران را مهيا كرده است.
بدرقه در امامزاده صالح
مراسم تشييع و تدفين پيكر شهيد محسن فخريزاده صبح روز دوشنبه با حضور خانواده شهيد فخريزاده و مقامات كشوري و لشكري در وزارت دفاع و پشتيباني نيروهاي مسلح برگزار شد. در اين مراسم ابتدا مهدي رسولي مداح اهل بيت به مرثيهخواني و ذكر مصيبت پرداخت. در ادامه، حجتالاسلام سيدضياءالدين آقاجانپور، رييس سازمان عقيدتي- سياسي وزارت دفاع پيام فرمانده كل قوا بهمناسبت شهادت شهيد محسن فخريزاده را قرائت كرد. همچنين مجددا رييس عقيدتي- سياسي وزارت دفاع بر پيكر اين شهيد هستهاي نماز اقامه كرد و پس از آن براي تدفين به امامزاده صالح تهران منتقل و در نهايت در صحن اين امامزاده و در جوار آرامگاه شهيد مجيد شهرياري، ديگر دانشمند هستهاي ترور شده به خاك سپرده شد. روز يكشنبه هم پيكر شهيد فخريزاده بعد از غسل در حرم امام رضا(ع)، حرم حضرت معصومه(س) و نيز حرم بنيانگذار جمهوري اسلامي نيز تشييع شده بود.
هيچ جنايتي بيپاسخ نميماند
در اين مراسم امير سرتيپ حاتمي، وزير دفاع و پشتيباني نيروهاي مسلح نيز سخنراني كرد. وزير دفاع در اين سخنراني با تاكيد بر اينكه دشمنان بدانند اين اولين شكست آنها است و اگر او را كشتند تا نامش از بين برود، نام او بلندآوازه شد، ادامه داد: «شكست دوم دشمن در آنجاست كه ميخواست بگويد شهيد عزيز ما در مسيري قدم بر ميداشت كه به نفع ملت ايران نبود و با رمز و كلمه هستهاي تلاش كرد اين حرف را بگويد و شهيد عزيز ما را به عنوان بنيانگذار برنامه صلحآميز هستهاي ايران معرفي كرد، غافل از اينكه اين جمله باعث افتخار ملت ايران، وزارت دفاع و نيروهاي مسلح است. مگر نه اينكه بزرگترين تهديد عليه بشريت همين سلاحهاي هستهاي است كه شما آنها را انباشته كردهايد؟ اينها براي چيست؟ براي دكور در منازل شماست؟ ملت ما بصير و هوشمند است و ميداند بزرگترين تهديد عليه بشريت همين سلاحهاي شماست.» او همچنين شكست سوم دشمن را «انسجام ملت ايران» توصيف كرد و گفت كه با دشمني مواجه هستيم كه ۴۰ سال است گزينه نظامي را روي ميز دارد اما جرات و فرصت استفاده از آن را پيدا نكرد و آخر با سرافكندگي اين گزينه را زير ميز برد. امير حاتمي همچنين خبر داد در حالي كه بودجه سازمان پژوهش و نوآوري وزارت دفاع براي سال ۱۴۰۰ افزايش پيدا كرده بود، ديروز تصميم گرفتيم كه آن را دو برابر كنيم. وزير دفاع همچنين تاكيد كرد كه «هيچ جنايتي، هيچ تروري و هيچ كار احمقانهاي در نزد ملت ايران بيپاسخ نخواهد ماند و حتما جنايتكاران را تا انتها تعقيب خواهيم كرد و امر فرماندهي معظم كل قوا اجرا خواهد شد.» همچنين ساير مقامات لشكري همچون فرمانده كل سپاه، فرمانده نيروي هوافضاي سپاه، فرمانده نيروي زميني ارتش و... بر بيپاسخ نماندن اين ترور تاكيد كردند.
رخنه اطلاعاتي- امنيتي
روايتها از ترور فخريزاده متعدد است. منابع مختلف داخلي و خارجي ادعاهايي در مورد چگونگي انجام اين ترور دارند. پس از وقوع ترور اغلب منابع داخلي و مقامات ذيربط يا سكوت يا صرفا برخي خبرها را تاييد يا تكذيب كردند. همچنان هم گزارشي از سوي مقامات امنيتي به مردم و رسانهها داده نشده است. اگر روايتهاي رسانههاي خارجي و ادعاهاي آنها را ناديده گرفته و تنها بر منابع داخلي استناد كنيم، باز هم روايتهاي متفاوت و متعدد است اما آنچه در لابهلاي اغلب روايتها به چشم ميخورد بحث «نفوذ» يا رخنه به دستگاههاي امنيتي است. در همين راستا ديروز همزمان با تدفين شهيد فخريزاده، رييس شوراي امنيت ملي اذعان كرد كه «عمليات و محل ترور شهيد فخريزاده پيشبيني شده بود». اميردريادار شمخاني كه در مراسم تشييع و تدفين محسن فخريزاده شركت كرده بود در حاشيه اين مراسم گفت: «اينبار هم سيستمهاي اطلاعاتي كشور با دقت احتمال بروز حادثه براي ايشان و محل بروز احتمالي حادثه را پيشبيني كرده بودند، اما به دليل تواتر اخبار در طول اين ۲۰ سال متاسفانه جديت مورد نياز اعمال نشد و اينبار آنها موفق شدند، و اگر نه عملياتهاي ناكام فراواني داشتند. دستگاهها و سيستمهاي اطلاعاتي به اين اطلاع رسيدند كه ايشان هدف است و در همين نقطهاي كه ايشان به شهادت رسيد، قرار است اقدامي عليه ايشان صورت بگيرد، تمهيدات اميني لازم هم در ارتباط با حفاظت ايشان صورت گرفت، اما اينبار دشمن از سبك و شيوهاي كاملا حرفهاي، تخصصي و جديد استفاده كرد و متاسفانه موفق شد.» اظهارات شمخاني اگرچه بر بيتوجهي دستگاه اطلاعاتي صحه ميگذارد، نشاندهنده رخنه در دستگاه امنيتي است كه منجر به اين بيتوجهي پرهزينه شده است. همچنين ديروز سيد ابراهيم رييسي، رييس دستگاه قضا نيز مشخصا به اين موضوع اشاره كرد و از دستگاههاي اطلاعاتي و امنيتي خواست كه در شناسايي شبكه نفوذ درنگ نكنند. علاوه بر اين يك روز بعد از ترور فخريزاده، سردار حسين دهقان، وزير دفاع دولت يازدهم كه كانديداي انتخابات سال ۱۴۰۰ است نيز با حضور در صداوسيما به اين شائبه كه شهيدفخريزاده، تيم حفاظتي سطح ۲ نداشته است، پاسخ داد و در مورد احتمال «رخنه اطلاعاتي» گفت: «تيم حفاظتي شهيد فخريزاده در سطوح بالا بود و خودروهاي متناسب در اختيار ايشان بود. اما اينكه چرا اين اتفاق افتاد، بايد از اين منظر سوال شود كه چرا اشراف اطلاعاتي و امنيتي كه در سطح ملي امروز داريم يك جاهايي در آن رخنه صورت ميگيرد و امكان چنين عملياتي در كشور به وجود ميآيد. اينكه از كجا اين رخنه و نفوذ صورت ميگيرد را مقامات مسوول بايد جواب دهند.» حسين علايي از فرماندهان پيشين سپاه نيز اين ترور را متكي بر اطلاعات دقيق دانسته و تاكيد كرده بود كه اين ترور ناشي از ضعف ساختارها و سازوكارهاي امنيتي جمهوري اسلامي است. محسن رضايي، فرمانده پيشين سپاه پاسداران هم به اين نكته تاكيد كرده و گفته بود كه ترور فخريزاده نشانگر ضعف سازمانهاي اطلاعاتي كشور است كه در واقع اين ضعف ناشي از نفوذ و رخنه امنيتي است. فريدون عباسي، رييس پيشين سازمان انرژي اتمي هم در يك برنامه تلويزيوني مدعي شد كه اين ترور قرار بوده كه ۱۰ سال پيش انجام شود و به تاخير افتادن آن و احتمالا ترور نشدن خودش را به پاي عملكرد تيمها و دستگاههاي حفاظتي گذاشت با اين حال اذعان به اينكه از ۱۰-۱۲ سال پيش برنامهريزي براي اين ترور وجود داشته و از آن جلوگيري نشده تا بالاخره به وقوع پيوسته ميتواند با توجه به اينكه گفته ميشود تيم حفاظتي سطح ۲ براي فخريزاده در نظر گرفته شدهبوده را ميتوان ناشي از همان رخنه اطلاعاتي دانست.
روايتهاي متناقض
در غياب اطلاعرساني دقيق در مورد نحوه حفاظت از شهيد فخريزاده، تشريح دقيق چگونگي انجام ترور و جزيياتي از اين دست برخي رسانهها و افراد كه عمدتا نزديك به نهادهاي نظامي يا امنيتي هستند، روايتهايي از اين ترور ارايه ميكنند كه بعضا با يكديگر متفاوت و حتي متناقض است. براي نمونه روز يكشنبه خبرگزاري «فارس»، شرح داد كه ماشين فخريزاده به همراه همسرش و ۳ اتومبيل حفاظت به سمت آبسرد دماوند حركت ميكنند. اتومبيل پيشرو تيم حفاظت چند كيلومتر مانده به محل حادثه، اسكورت را براي چك و خنثي محل مقصد ترك ميكند. در همان اثنا صداي اصابت چند گلوله توجه فخريزاده را جلب ميكند و با تصور اينكه مربوط به مشكلي در اتومبيل است، پياده ميشود. در همين حين تيربار اتوماتيكي از خودرو نيساني در فاصله ۱۵۰ كيلومتري شروع به تيراندازي ميكند. بنا به ادعاي فارس اين عمليات ۳ دقيقه به طول ميانجامد. علي شمخاني همين ديروز تاكيد كرده كه اين عمليات بسيار پيچيده بوده و با وجود تقويت تيم حفاظتي فخريزاده اينبار «دشمن به شيوهاي جديد، حرفهاي و تخصصي، بسيار پيچيده و با تجهيزات الكترونيكي» دست به اين ترور زده و هيچ فردي در صحنه حضور نداشته است. در حالي كه در ساعات اوليه حادثه گفته ميشد كه ۱۲ نفر در محل ترور حضور داشته و با يك ماشين شاسيبلند از محل وقوع ترور گريختهاند. همچنين فريدون عباسي، رييس پيشين سازمان انرژي اتمي مدعي شد كه در گفتوگويي كه با برخي محافظان شهيد فخريزاده داشته، به اين مساله متوجه شده است كه ۱۲ نفر به صورت همزمان تيم حفاظتي را زير گلوله گرفتهاند و نيساني كه در محل حادثه وجود داشته حامل مواد منفجره بوده است. فريدون عباسيدواني، رييس كميسيون انرژي مجلس نيز در سخناني درباره نحوه اين ترور گفت كه مهاجمان در جريان ترور محسن فخريزاده قصد داشتند او را با انفجار نيساني كه كنار جاده پارك شده بود به شهادت برسانند، اما در نهايت او را با تيراندازي از پا درآورند. همچنين ديروز شبكه پرستيوي به نقل از يك منبع آگاه نوشت كه سلاحهاي جمعآوري شده از محلي كه اين اقدام تروريستي در آن انجام شده، آرمدار بوده و مشخصات صنايع نظامي اسراييل بر آن ثبت شده است. البته وزير اطلاعات اسراييل نيز اين خبر را تكذيب كرده است. اگر ادعاي پرستيوي صحت داشته و تاييد شود، اين پرسش را به وجود ميآورد كه چگونه سلاحهاي اسراييلي سر از آبسرد دماوند در آورده و با آنها تروري در روز روشن انجام شده است، موضوعي كه احتمالا مويد همين نفوذ و رخنه اطلاعاتي- امنيتي است. در اين مدت هم منابع رسانهاي غربي، هم اغلب چهرههاي داخلي بر نقش موساد و اسراييل در اين ترور صحه گذاشتهاند. ديروز نيز شبكه العالم در خبري فوري به نقل از منبع آگاه اعلام كرد كه مداركي به دست آمده كه نشان ميدهد اسراييل در ترور محسن فخريزاده دست داشته است. با اين حال هنوز منابع رسمي اطلاعاتي و امنيتي از جزييات دقيق ترور حرفي به ميان نميآورند كما اينكه سيد محمود علوي، وزير اطلاعات كه اين روزها به دليل اتفاق رخ داده در تيررس انتقادات قرار دارد در حاشيه مراسم تدفين فخريزاده گفت كه «درجريان بررسي ترور شهيد فخريزاده به سرنخهاي زيادي رسيديم. بررسيهاي ما پس از ترور شهيد فخريزاده آغاز شده است. همكاران ما سرنخهاي بسياري به دست آوردند. در حال پيگيري تمام ابعاد هستند. بعد از رسيدن به جزييات نتايج را اعلام ميكنيم.»
سایر اخبار این روزنامه
اينجا دريا نيست، اهواز است
سلاحي به نام سرنگ
قاليباف احساسكند راي ميآورد منتظر اصولگرايان نميماند
بهار، تابستان پاييز، زمستان و دوباره بهار
ترور و رخنه امنيتي در روز روشن
تختگاز عليه ظريف
بازگشت به سياست «انبوهسازي رانتي» مسكن
شلختگي گفتاري!
لزوم توجه به تاميناجتماعي
رنج بی عدالتی
مشكل نوه علي پروين نيست
وكلا، كارمند قضايي نيستند
زير شلاق سوداگريهايمحلي
عكس روز