«ابتکار» عوامل موثر بر ریزش قیمت‌ خودرو را بررسی کرد سرازیری قیمت در جاده ارز

کیمیا نجفی
صحبت درباره وضعیت قیمت‌ها در بازار خودرو بار دیگر بر سر زبان‌ها افتاده است. این بازار مدتی شاهد رشد افسارگسیخته قیمت‌ها بود اما حالا آنطور که بررسی‌ها نشان می‌دهد ریزش قیمت‌ها در بازار خودرو استارت خورده است.
از مهرماه سال گذشته روند افزایش قیمت خودرو آغاز شد و بازار شاهد نرخ‌های سرسام‌آوری بود. البته پس از مدتی بازار در شرایط خاصی قرار گرفت، در اواخر بهمن‌ماه سال 98 با شیوع ویروس کرونا، کسادی بر سر بازار سایه انداخت و به مرور با همه‌گیر شدن این ویروس بنگاه‌های معاملات خودرو نیز بسته شدند. پس از آن قیمت‌ها در فضای مجازی و سایت‌ها تعیین شد و روزانه شاهد خروج قیمت‌های نجومی خودروها از این فضا بودیم. این در حالی است که با بازگشایی بنگاه‌های معاملات خودرو از اوایل اردیبهشت‌ماه سال جاری، امید می‌رفت که قیمت‌های کاذب، به قیمت‌های واقعی تبدیل شوند، اما این اتفاق رخ نداد و بازار تمایلی به تعدیل قیمت‌ها نشان نداد. البته روند صعودی قیمت‌ها در بازار خودرو ادامه نیافت و کاهش قیمت خودرو طی روزهای اخیر بر سر زبان‌ها افتاده است. سعید موتمنی در گفت‌وگو با ایلنا با اشاره به کاهش قیمت خودرو در بازار گفته است: «با توجه به تعطیلی نمایشگاه‌های خودرو، قیمت‌های اعلامی مربوط به سایت‌ها است. روند قیمت‌ها همچنان کاهشی است به طوریکه نسبت به 20 روز پیش قیمت خودرو 31 تا 32 درصد کاهش پیدا کرده است و این افت قیمت با کاهش قیمت ارز ادامه دارد. البته هنوز قیمت‌ها به نرخ 10 شهریور امسال نرسیده است. قیمت‌هایی که بعد از 20 شهریور اعلام شد روی کاغذ بود و در واقع خرید و فروشی انجام نمی‌گرفت.»
دلیل استارت کاهش قیمت در بازار خودرو چیست؟


با دنده معکوس قیمت‌ها در بازار خودرو این پرسش که دلیل ریزش به یکباره قیمت در بازار خودرو چیست مطرح می‌شود. فعالان و کارشناسان بازار در پاسخ به این پرسش می‌گویند، با کاهش تورم انتظاری و نرخ ارز از یکسو و اثرات روانی احتمال لغو ممنوعیت واردات خودرو، بازار خودرو‌ در مسیر سقوط قیمت قرار گرفته است. در این راستا امیرحسن کاکایی، عضو هیئت علمی گروه مهندسی خودرو دانشگاه علم و صنعت درخصوص دلایل کاهش قیمت خودرو به «ابتکار» گفت: در حال حاظر قیمت‌ خودروهای پایه مبتنی بر ارزش ریال هستند، به بیانی روشن‌تر اگر ارزش ریال کاهش یابد خودرو پایه شاهد افزایش قیمت خواهد بود و برعکس اگر ارزش ریال تقویت شود قیمت‌ها در بازار خودرو کاهش می‌یابد. در یک‌ماه گذشته این تحلیل اثبات شد و علی‌رغم اینکه هیچ اتفاقی در صنعت خودرو رخ نداد اما قیمت‌ها در بازار مسیر نزولی را در پیش گرفتند، این کاهش قیمت مصادف با یک‌سری تمهیداتی برای افت نرخ ارز بود.
این کارشناس صنعت خودرو در ادامه صحبت‌هایش با اشاره به وضعیت خودروهای لوکس گفت: برخی از خودروها، خودروی پایه بوده و تحت تاثیر قیمت دلار در مسیر کاهش و یا افزایش قرار می‌گیرند اما برخی دیگر از خودروها، لوکس بوده و حرکات خاص خود را دارد. در نتیجه هنگام حرکت صعودی قیمت‌ها خودروهای لوکس و خاص افزایش بیشتری را تجربه کردند و اکنون که بازار در مسیر نزول است، همان خودروهای لوکس کاهش بیشتری را شاهد هستند. به عنوان مثال یک خودروی BMW که حدود 9 میلیارد تومان قیمت داشت الان به محدوده 6 میلیارد تومان رسیده است، اما خودویی مانند تیبا چنین ریزشی را تجربه نکرد. بنابراین نوع و میزان ریزش و یا افزایش قیمت‌ها به نوع خودروها بستگی دارد.
ریزش قیمت‌ها تا کجا ادامه خواهد داشت؟
وی در پاسخ به این پرسش که ریزش قیمت‌ها در بازار خودرو تا کجا ادامه خواهد داشت، گفت: چگونگی وضعیت بازار و مسیر حرکتی آن به شدت به چگونگی وضعیت بازار ارز بستگی دارد. افزایش نرخ ارز طی ماه‌های گذشته به دلیل محدودیت در منابع ارزی و نگرانی از آیند اقتصاد بود، در روزهای اخیر نگرانی از آینده کمتر شده و ما شاهد آرامش بیشتری در اقتصاد هستیم، در این شرایط قیمت‌ها آرام می‌گیرد و حباب‌ها از قیمت کالاهای سرمایه‌ای خارج می‌شود. لذا اگر نگرانی‌ها دوباره به هر دلیلی بازگردد قیمت ارز و به دنبال آن قیمت‌ها در بازارهای دیگر همانند فنر بالا می‌پرد.
این کارشناس صنعت خودرو ادامه داد: موضوعی دیگر که می‌تواند وضعیت بازار خودرو را مشخص کند یک‌سری عوامل واقعی مثل افزایش صادرات و بهبود وضعیت تولید است. این موضوع متاسفانه رخ نداده و ما طی 20 روز گذشته شاهد اتفاق خاص و واقعی در بازار نبودم اما همانطور که اشاره کردم علی‌رغم اینکه اتفاقی رخ نداد بازار شاهد کاهش قیمت است و هرگونه پیش‌بینی از آینده بازار به شدت وابسته به اوضاع و احوال اقتصاد کلان کشور بوده و وضعیت اقتصاد هم وابسته به تصمیمات سیاسی است.
کاکایی با اشاره به اعمال محدودیت‌های کرونایی گفت: نکته‌ای را باید مورد توجه قرار داد، بازار دو هفته است که در تعطیلی به سر می‌برد. هنگامی که خبر و یا تصمیمی راهی بازار می‌شود باید نتیجه آن در بازار مشاهده شود. اکنون که بازار تعطیل است و اوضاع خاص و شکننده شده اخبار، تصمیمات و شایعات می‌تواند چند روزی شرایط جوی خاصی را به وجود بیاورند. اگر این اخبار و شایعات با تصمیمات فیزیکی در بازار حمایت شود، جو روانی پیش‌آمده تقویت خواهد شد و برعکس مواردی پیش‌آمده که بازار تحت تاثیر چندروزه خبری قرار گرفته و پس از آن باردیگر به مسیر قبلی خود بازگشته است. اکنون بازار تعطیل بوده و سایت‌ها نیز قیمتی را اعلام نمی‌کند بنابراین نمی‌توان با قطعیت در خصوص اتفاقات اظهارنظر کرد.
لغو ممنوعیت واردات تاثیری موقتی
بر بازار دارد
این کارشناس صنعت خودرو در پاسخ به این پرسش که عده‌ای معتقدند احتمال لغو واردات خودرو عاملی موثر بر کاهش قیمت‌ها بوده آیا این تحلیل درست است یا خیر، گفت: این تحلیل تا حدودی می‌تواند صحیح باشد، اما باید توجه داشته باشیم که این تصمیم بر قیمت خودروهای خارجی اثرگذار خواهد بود. قیمت‌ خودروهای خارجی دارای حباب بود و اکنون با به وجود آمدن احساس خوشایند درخصوص اقتصاد کلان، سدی در برابر گران‌فروشی خودروهای خارجی به وجود خواهد آمد و قطعا قیمت‌ها را تعدیل خواهد کرد. اکنون که نگرانی‌ها درحال حذف شدن است و هرکدام از این شایعات می‌تواند موقتی تغییراتی را در بازار به وجود بیاورند. اما اگر بخواهیم بازار را در میان‌مدت و بلندمدت بررسی کنیم باید بگویم که چگونگی وضعیت بازار به این بستگی دارد که تنشی به وجود نیاید.
وی گفت: متاسفانه ترور شهید فخری‌زاده تنش بزرگی در کشور بود و این اتفاق ناگوار طبیعتا تبعاتی را به همراه خواهد داشت. از گذشته تاکنون تبعات سیاسی، مشکلات اقتصادی را به دنبال داشته است. اگر روابط بین‌الملل ما به دور از تنش باشد و ارز بتواند در همین محدوده ثابت بماند قیمت‌ها در بازار خودروهای خارجی کاهش می‌یابد و در بازار خودروهای داخلی نیز قیمت‌ها در محدوده فعلی که روزانه می‌شنویم ثابت خواهد ماند.