روزنامه ایران
1399/09/18
عزم دولت برای بستن پرونده وقف منابع طبیعی و جنگل‌ها
زهرا کشوری - خبرنگار/ اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس‌جمهوری در توئیتی از ارسال یک لایحه به مجلس خبر داد. معاون اول رئیس‌جمهوری در این توئیت انفال را قابل وقف نمی‌داند و می‌نویسد: «بیش‌از هزار پرونده اختلافی بین سازمان جنگل‌ها و محیط زیست با اوقاف وجود دارد. مراتع دماوند و آق‌مشهد یکی از آنهاست. لایحه‌ای برای حل این مشکل در دولت تصویب و به مجلس ارائه شده است. جنگل‌ها و محیط زیست ملک مشاع همه ایرانیان و ضامن بین نسلی است؛ از آن نمی‌گذریم.»مسعود منصور رئیس سازمان جنگل‌ها، منابع طبیعی و آبخیزداری به «ایران» می‌گوید: «اگر لایحه ارسالی به بهارستان رأی مثبت مجلس نشین‌ها و شورای نگهبان را بگیرد، تمام اراضی مرتعی و جنگل‌های احیا شده، اراضی ملی اعلام و برای همیشه از شمول وقف خارج می‌شوند.»
لایحه‌ای که از سوی دولت به بهارستان رفت باید از مجلس به شورای نگهبان برود تا قانون برای همیشه وضعیت اراضی جنگلی مرتعی مورد اختلاف سازمان اوقاف را مشخص کند. در حال حاضر قانونی وجود دارد که براساس آن جنگل‌های احیا شده پیش از تاریخ ۱۶ اسفند سال ۱۳۶۵ می‌توانند در وقف بمانند.
براساس آمارهای مسعود منصور، یک میلیون هکتار از اراضی جنگلی و مرتعی سابقه وقف دارند. مجموع جنگل‌های ایران از هیرکانی، تورانی و زاگرسی ۷ درصد از جغرافیای ایران را تشکیل می دهد. این هفت درصد هم با بحران‌های زیادی رو به رو است. طرح‌های توسعه‌ای در طول دهه‌های گذشته بخش‌های زیادی از جنگل‌ها را تخریب کرده است. بیماری و آفات هم به جان این لکه‌های سبز افتاده است.
خشکسالی نیز آنها را تهدید می‌کند. آتش‌سوزی‌ها نیز هر ساله از بهار تا پاییز عرصه‌های مرتعی و جنگلی را تهدید می‌کند. از بین رفتن پوشش جنگلی به افزایش سیلاب و فرسایش خاک منجر شده است. جنگل‌ها چون سدی در برابر سیلاب‌ها رفتار می‌کنند. شکنندگی و آسیب پذیر شدن پوشش جنگلی باعث شده تا ۵۵ میلیون ایرانی از سوی سیلاب‌های شدید تهدید شوند.
جنگل‌ها، ریه زمین محسوب می‌شوند
براساس آخرین آمار مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع، وسعت رویشگاه‌های جنگلی ایران حدود 12 میلیون هکتار و سرانه هر ایرانی از جنگل، کمتر از دو دهم هکتار است. این میزان یک چهارم سرانه جهانی میشود؛ بنابراین باید توجه ما به حفظ رویشگاه‌های جنگلی، 4 برابر توجه جهانی باشد. تصویب قانونی که بتواند جنگل‌ها را از شمول وقف خارج سازد یکی از گام‌های مهم حفاظت از عرصه‌های کوچک جنگلی سرزمین خشک و نیمه خشک ایران است.
مسعود منصور می‌گوید: «برخی اراضی ملی سابقه وقف و ادعای وقفیت دارند. این معضل باید حل شود که بالاخره وقف بمانند یا اراضی ملی اعلام شوند. قانون فعلی در تبصره ۶ قانون الحاقی دو تبصره به قانون می‌گوید، اراضی ملی شامل وقف نمی‌شوند مگر اراضی‌ای که قبل از تاریخ ۱۶ اسفند سال ۱۳۶۵ احیا شده باشند. بنابراین سازمان جنگل‌ها براساس این تبصره و آیین نامه دولت، وضعیت اراضی را تعیین می کرد.» اومی گوید: «الان این لایحه به مجلس رفته است تا تبصره و قانون موجود را اصلاح کند و اصالت را به اراضی ملی بدهد.»
تدوین لایحه جدید دولت به‌دنبال ورود رسانه‌ها به موضوع وقف کوه دماوند و ۶۵۰۰ هکتار از جنگل‌های باستانی آق‌مشهد ساری تدوین شد. وقف کوه دماوند که نماد ملی جغرافیای ایران است به واکنش افکار عمومی منجر شد.
همزمان پرونده وقف بخش زیادی از یکی از باستانی‌ترین جنگل‌های جهان؛ هیرکانی، اخبار منابع طبیعی را در صدر اخبار محیط زیست رسانه‌های فارسی زبان نشاند. جنگل‌های هیرکانی تنها دو درصد از وسعت ایران را تشکیل می‌دهند. ۳۱۰ هزار هکتار از این جنگل‌ها سال ۹۸ در فهرست جهانی یونسکو قرار گرفت. وسعت جنگل‌های هیرکانی دو میلیون هکتار است.
منصور با تأکید بر اینکه همه اراضی جنگلی و مرتعی، ملی هستند، درباره جنگل‌های آق مشهد می‌گوید: «این جنگل‌ها براساس همین قانون موجود هم خارج از وقف هستند.»
او تأکید می‌کند: «حتی اگر جنگل‌های هیرکانی آق مشهد قبل از اسفند ۱۳۶۵ احیا شده باشند باز هم نمی‌توانند شامل وقف باشند.» او کوه دماوند را هم قابل وقف نمی‌داند و می‌گوید: «حتی اگر لایحه ارسالی دولت به مجلس هم به قانون تبدیل نشود براساس تبصره ۶ قانون الحاقی دو تبصره قانون و آیین نامه دولت در سال ۹۶ هم اراضی آق مشهد ملی می‌شوند.»
جهانگیری به‌گفته منصور پیش‌از این در جلسه‌ای، از سازمان جنگل‌ها و اوقاف می خواهد براساس قوانین موجود، جنگل‌های آق‌مشهد را ملی اعلام کنند اما اوقاف نمی‌پذیرد.
رئیس سازمان جنگل‌ها می‌گوید: «اگر سازمان اوقاف همکاری می‌کرد، وضعیت کوه دماوند و جنگل هیرکانی آق‌مشهد ملی و اراضی روستایی و کشاورزی هم مشخص می‌شد.»
او درباره کوه دماوند می‌گوید: «سند ملی ۲۵۰۰ هکتار از کوه دماوند صادر شده است. باقی اراضی هم با همکاری سازمان ثبت و اسناد، سند می‌خورد.» او می‌گوید: «با‌وجود همکاری همیشگی سازمان اوقاف در ملی شدن اراضی جنگلی و مرتعی، در مسأله آق‌مشهد این همکاری دیده نمی‌شود.» منصور احتمال می‌دهد جنگل‌های آق مشهد با کمک قوه قضائیه پیش از تبدیل شدن لایحه تازه دولت به قانون، سند ملی بخورد و از وقف خارج شود.
اگر مجلسی‌ها لایحه جدید دولت را تصویب کنند و شورای نگهبان هم آن را تأیید کند، بیش از یک هزار پرونده اختلافی منابع طبیعی و محیط زیست با اوقاف به نفع اراضی ملی بسته میشود.
سایر اخبار این روزنامه
قطعاً مسیر گفت‌وگو را می‌رویم
# من - ماسک - می‌زنم
دوئل برای اثبات بهترین بازیکن تاریخ
پیام سیاسی بودجه 1400 به جهان
دوستان زبان بسته قرنطینه
عزم دولت برای بستن پرونده وقف منابع طبیعی و جنگل‌ها
همه برای افزایش مشارکت باید احساس مسئولیت کنیم
ناقضان قرنطینه پایتخت را به رنگ قرمز در می‌آورند!
پرداخت مقرری بیمه بیکاری کرونا به یک میلیون و ۴۹ هزار نفر
پیروزی قاطع «مادورو» شکست اپوزیسیون
بوم، اصلی‌ترین چشمه هنرمند است
فناوری، موفقیت واکسن «کرونا» در نژادهای مختلف را زیر سؤال برد
استقلال در چاه نفت!
ایران حضور کشورهای منطقه در مذاکرات برجامی را نمی‌پذیرد
پیامدهای تضعیف تفکیک قوا
طراحی محیط و مسئولیت اجتماعی
