درس خواندن کرونایی در نقطه کور

زهره توکلی
خبرنگار
بدون هیچ سقف و دیواری در پناه با شال و کلاه روی تپه برف گرفته‌ای نشسته‌اند و آنلاین شده‌اند تا تکالیف مدرسه را انجام دهند. عکس‌هایی که از وضعیت روستاهای دورافتاده در شمال غربی کشور منتشر می‌شود، نشان می‌دهد که بر خلاف گزارش‌های سازمانی و عدد و ارقامی که مسئولان منتشر می‌کنند، در دسترسی به اینترنت در روستاها همچنان مشکلات جدی وجود دارد. دانش‌آموزان ساکن در روستاهای سرد و برف گرفته شهرستان ورزقان در استان آذربایجان شرقی هر روز با همین مشکلات مواجه‌اند. روستا‌هایی با راه ها و دسترسی‌های نامناسب که حتی در زلزله سال 1391 هم به‌دلیل وصل نبودن به اینترنت و راه نامناسب، تا چند روز پس از وقوع زلزله، شناسایی برخی روستاهای زلزله زده و دسترسی امدادگران ناممکن بود. پس ‌از گذشت 8 سال از وقوع زلزله، کرونا باعث شده بار دیگر نداشته‌های اهالی این روستاها بیشتر به چشم بیاید.«اینترنت» بازهم یکی از این نداشته هاست.
دهیار روستای گوراند از توابع شهرستان ورزقان در گفت و گو با «ایران» می‌گوید: هیچکدام از خانوارهای روستای ما اینترنت خانگی ندارند اما به‌دلیل شرایط کرونا امسال مدرسه مجهز به اینترنت «وای فای» شد تا دانش‌آموزان بتوانند با حضور در مدرسه از آموزش‌های مجازی بهره‌مند شوند.


محمد حسن اسدی می‌افزاید: از ابتدای مهر نیز در این روستا، کلاس‌ها به‌صورت حضوری برگزار می‌شد چون تعداد دانش‌آموزان بسیار کم و مدرسه 3 کلاسه است و با رعایت فاصله مشکلی ایجاد نمی‌شد اما این 2 هفته که مدارس تعطیل شدند، دانش‌آموزان هم از آموزش‌ها محروم شدند چون اینترنت خانگی نداریم. وی ادامه می‌دهد: با پیگیری‌های انجام شده برای رفع این مشکل، مسئولان در حال تدارک مقدمات لازم برای نصب دکل مخابراتی در این روستا هستند تا امکان برقراری اینترنت در این روستا فراهم شود.
اسدی با اشاره به اینکه فرماندار جدید ورزقان نیز چندی قبل به این روستا آمد و ما مشکل نبود اینترنت خانگی در این روستا را مطرح کردیم که قول مساعد دادند اینترنت خانگی در این روستا برقرار شود. البته باید پس‌ از حل آن  با حمایت‌های مسئولان در آموزش و پرورش و نیز کمک‌های سازمان‌های مردم نهاد و... مشکل تهیه گوشی همراه برای استفاده از اینترنت نیز حل شود.
برخی روستاها تلویزیون هم ندارند
عضو شورای روستای گل آخور از توابع شهرستان ورزقان نیز در گفت‌و‌گو با «ایران» می‌گوید: ما در بخش خاروانا هستیم و دراین بخش فقط یک روستا اینترنت دارد، در برخی موارد اگر روستای همسایه اینترنت داشته باشد، دانش‌آموزان مسافتی را می‌روند تا بتوانند از اینترنت روستای همجوار استفاده کنند و الان نیز که فصل سرد سال است، بچه‌ها خیلی اذیت می‌شوند.
علی اکبر عبدی‌زاده ادامه می‌دهد: متأسفانه شهرستان ورزقان در محدوده معدن مس سونگون و معدن طلای اندریان قرار دارد اما امکانات بسیار ضعیفی دارد و نبود امکانات باعث شده بسیاری از روستاییان از روستاهای خود به شهرها مهاجرت کنند. وی می‌گوید: البته فرماندار به این روستا سرکشی کرده‌ و پیگیری‌های زیادی برای مشکلات روستا انجام داده و قول دادند که طی چند ماه این مشکلات حل شود البته هنوز کاری انجام نشده اما امیدواریم تلاش خودشان را انجام دهند که حداقل بچه‌های روستای ما نیز بتوانند از اینترنت استفاده کنند.
روستاییان در انتظار نصب دکل اینترنت
دهیار روستای آوانسر از توابع بخش خاروانا نیز در گفت‌و‌گو با «ایران» می‌گوید: دانش‌آموزان از نقاطی که در این روستا برای اینترنت آنتن می‌دهد استفاده می‌کنند تا بتوانند در کلاس‌های مجازی شرکت کنند.
علی قاسمی می‌افزاید: تعداد دانش‌آموزان این روستا 12 نفر است و از آنجا که مسیر ورودی به این روستا صعب العبور است و در فصول سرد سال راه به‌خاطر بارش برف بسته می‌شود، معلم نیز نمی‌تواند در این روستا حاضر شود که کلاس‌ها به‌صورت حضوری برگزار شود. البته قبل از آن هم معلم به‌ صورت دوهفته‌ یکبار در این روستا حاضر می‌شد. وی با بیان اینکه هم اکنون به‌دلیل شرایط موجود، دانش‌آموزان از والدین خودشان برای درس‌ها کمک می‌گیرند، اظهار می‌دارد: خط تلفن ثابت را از دو سال قبل برای این روستا دادند اما اینترنت و پوشش خط تلفن همراه اول، ایرانسل و... نداریم. پس ‌از پیگیری‌ها هم به ما قول دادند که ایستگاه و دکل برای اینترنت در این روستا زده خواهد شد. قاسمی از مسئولان می‌خواهد که به روستاهای دورافتاده بیشتر توجه کرده  و مشکلات آنها را رفع کنند.
۸۰ درصد روستاهای بالای 20 خانوار به اینترنت پرسرعت متصل می‌شوند
معاون اداره کل ارتباطات و فناوری اطلاعات آذربایجان شرقی نیز در گفت‌و‌گو با «ایران» در خصوص میزان بهره‌مندی شهرها و روستاهای استان از اینترنت می‌گوید: در حال حاضر تمامی شهرهای استان آذربایجان شرقی به نسل چهارم اینترنت همراه مجهز هستند و امکان استفاده از خدمات «ADSL» نیز فراهم شده است. در برخی شهرها  نیز «VDSL» داریم یعنی در این مناطق کافوها، نوری شده است. در برخی از مناطق شهر تبریز نیز پروژه « FTTH» را اجرا کرده‌ایم.
مهدی خرامش با اشاره به افزایش آپارتمان نشینی و ساخت ساختمان‌های بلند می‌افزاید: از آنجا که ظرفیتی که مخابرات برای ساختمان‌های قدیمی در نظر گرفته بود، محدود بوده است امروز با افزایش تعداد واحدهای آپارتمانی مشکلاتی ایجاد شده چون یک واحد 300 متری پس از تخریب به 8 واحد آپارتمان یا بیشتر تبدیل می‌شود. به‌دنبال این مشکل موضوع توسعه مخابرات مطرح شده و شرکت مخابرات برای پوشش دهی مناسب تلفن و اینترنت ثابت به توسعه مراکز خود پرداخته و در این خصوص سرمایه‌گذاری بسیار خوبی از سوی شرکت مخابرات در مرداد ماه امسال صورت گرفته تا این مراکز را ارتقا دهد که امیدواریم از این طریق بتوانیم پاسخگوی درخواست‌ها برای اخذ تلفن‌های ثابت در برخی مناطق باشیم. وی با بیان اینکه در حوزه روستایی نیز حدود 2 هزار و 700 روستا داریم که 2 هزار و 20 روستای آن بالای 20 خانوار جمعیت دارد، اظهار می‌دارد: بر اساس برنامه ششم توسعه، وزارت ارتباطات مکلف است ۸۰ درصد روستاهای بالای 20 خانوار را تا پایان برنامه ششم به اینترنت پرسرعت متصل کند. خوشبختانه وزارت ارتباطات در این خصوص بیش از تعهدات خود عمل کرده به طوری که در حال حاضر حدود یکهزار و 900 روستا در استان آذربایجان شرقی از اینترنت ثابت یا همراه یا «های وب» برخوردار شده‌اند.
مشکل خرید مودم در روستاهای دارای اینترنت
خرامش با اشاره به اینکه شرکت «های وب»، اپراتور جدیدی است که چند سالی ست در حوزه اینترنت ثابت، فعالیت می‌کند و اغلب روستاهای استان نیز شامل اینترنت ثابت می‌شوند، در خصوص مشکلات مربوط به اینترنت در روستاها تصریح می‌کند: تا چند سال قبل با کمتر از 100 هزار تومان می‌توانستیم یک دستگاه مودم خوب تهیه کنیم اما با نوسانات ارز هم اکنون برای خرید مودم ثابت باید بیش‌ از یک میلیون تا 3 میلیون تومان و حتی بالاتر هزینه کرد لذا تأمین این دستگاه برای روستاییان مشکل ساز شده است. بیشترین دلیلی هم که در جلسات با مسئولان درباره دلیل عدم استفاده روستاییان از اینترنت عنوان شده ناتوانی مالی آنها برای تهیه مودم بوده که این موضوع هم مشکل ملی است و برعهده وزارت ارتباطات نیست چون ما فقط تأمین کننده زیرساخت‌ها هستیم و روستاییان باید در این مورد کمی هزینه کنند. وی در خصوص مشکلات شهرستان ورزقان می‌افزاید: بر اساس برنامه‌ریزی‌های انجام شده قرار است برای 27 روستا با نصب و راه‌اندازی سایت جدید پوشش صوت و اینترنت فراهم شود و سایت حدود 15روستا به نسل‌های G3 و G4 ارتقا یابند، متأسفانه مشکلی که داریم این که هزینه‌های «آی‌سی‌تی» در سبد خانوار روستاییان بسیار پایین‌تر از دیگر روستاهای شهرهای بزرگ است و این هم به سطح درآمدها و مسائل اقتصادی مربوط می‌شود.
معاون اداره کل ارتباطات و فناوری اطلاعات آذربایجان شرقی تصریح می‌کند: باید فرهنگسازی لازم صورت گیرد که ابتدا لوازم مورد نیاز برای استفاده از اینترنت در روستاها تهیه شود بعد درخواست اینترنت شود چون در برخی روستاها اینترنت وصل شده اما مردم هنوز گوشی همراه و مودم و... برای استفاده از آن ندارند.
خرامش در خصوص مشکلات مربوط به اتصال روستاهای استان به اینترنت می‌افزاید: از سوی دیگر، استان آذربایجان شرقی، استانی کوهستانی است. استان‌های کویری مثل مرکزی و سمنان و حتی اصفهان و یزد شرایط بهتری از ما دارند چون در این استان‌ها با یک «بی‌تی‌اس» می‌توان حدود 8 روستا را پوشش اینترنتی داد اما در استان آذربایجان شرقی در شرایط ایده‌آل شاید بتوان فقط 3 روستا را پوشش داد که هم سرمایه‌گذاری کلان می‌خواهد و هم اینکه از مهرماه معمولاً در این استان به‌دلیل کوهستانی و سرد و خشک بودن، کار کردن سخت می‌شود.
معاون ارتباطات و فناوری اطلاعات آذربایجان شرقی اظهار می‌دارد: با وجود این مشکلات، سعی می‌کنیم تا نوروز سال آینده و در نهایت خرداد ماه سال آینده با توجه به قول مساعد آقای وزیر بتوانیم تمامی روستاها را به اینترنت وصل کنیم و هم اکنون نیز اپراتورها و همکاران در اداره کل ارتباطات و فناوری اطلاعات استان و اپراتورها در حال تلاش شبانه روزی هستند تا به‌وعده خود عمل کرده و مشکل نبود اینترنت را رفع کنند. وی می‌افزاید: تعدادی از روستا‌ها نسلG2 دارند که می‌خواهیم آنها را به G3 وG4 ارتقا دهیم تا بتوانند از اینترنت پرسرعت و همراه هم استفاده کنند و امیدوارم در صورت تأمین تجهیزات لازم تا پایان سال بتوانیم این مشکلات را رفع کنیم.
خرامش با اشاره به اینکه امروزه تلفن‌های ثابت نسبت به قبل جایگاه خود را از دست داده‌اند و حتی کودکان نیز گوشی همراه دارند، می‌گوید: این موضوع در روستاها نیز مصداق دارد و به‌طور مثال فیلمی در فضای مجازی منتشر شده که نشان داده تعدادی کودک در روستای «اسکندان» برای برقراری اینترنت به بالای تپه‌ای رفته‌اند که ما در این زمینه بررسی کردیم و متوجه شدیم، آن روستا «ای‌دی‌اس‌ال» دارد اما بچه‌ها اینترنت همراه می‌خواهند در صورتی که اینترنت ثابت دارند ولی از آن استفاده نمی‌کنند. این نشان می‌دهد سطح توقعات افزایش یافته است. اگر بخواهیم توسعه متوازن اتفاق بیفتد باید اینترنت همراه را به روستاهایی ببریم که به‌دلیل شرایط منطقه‌ای نمی‌توان از فیبر نوری و کابل مسی استفاده کرد.
مردم نمی‌گذارند دکل نصب کنیم
وی به دیگر مشکلات در راه‌اندازی اینترنت در شهرها و روستاهای استان اشاره می‌کند و می‌افزاید: در برخی موارد نیز برای نصب دکل و اتصال اینترنت، ممانعت‌های مردمی وجود دارد به‌طور مثال در یکی از بخش‌های شهرستان شبستر یک ‌سال ‌و نیم است که می‌خواهیم دکل «بی‌تی‌اس» نصب کنیم اما هنوز نتوانسته‌ایم چون مردم این منطقه به غلط معتقدند تشعشعات این دکل‌ها ضرر دارد. این وضعیت در برخی روستاها نیز به همین شکل است یعنی هم اینترنت می‌خواهند و هم مخالف نصب دکل هستند لذا سعی می‌کنیم این موارد را رفع کنیم تا هم استانی‌های عزیز بتوانند نهایت دسترسی را داشته باشند.
معاون اداره کل ارتباطات و فناوری اطلاعات آذربایجان شرقی با اشاره به شیوع بیماری کرونا و رسیدگی به تقاضاهای جدید مردم آن هم در زمان محدود، می‌گوید: اگرچه بیماری کرونا مضرات زیادی در کشور و کل دنیا داشته اما شاید یکی از مزیت‌های آن این باشد که خود را به روز کنیم چون کسی گمان نمی‌کرد امسال چنین اتفاقی بیفتد و تمامی روستاییان نیز درخواست اینترنت کنند بنابراین در تلاشیم تا بتوانیم خود را در این زمینه به روز کنیم و نیازها را رفع کنیم.

نیم نگاه

عضو شورای روستای گل آخور از توابع شهرستان ورزقان: ما در بخش خاروانا هستیم و دراین بخش فقط یک روستا اینترنت دارد، در برخی موارد اگر روستای همسایه اینترنت داشته باشد، دانش آموزان مسافتی را می روند تا بتوانند از اینترنت روستای همجوار استفاده کنند و الان نیز که فصل سرد سال است، بچه ها خیلی اذیت می شوند
معاون ارتباطات و فناوری اطلاعات آذربایجان شرقی : فیلمی در فضای مجازی منتشر شده که نشان داده تعدادی کودک در روستای «اسکندان» برای برقراری اینترنت به بالای تپه ای رفته اند که ما در این زمینه بررسی کردیم و متوجه شدیم، آن روستا «ای دی اس ال» دارد اما بچه ها  اینترنت همراه می خواهند در صورتی که اینترنت ثابت دارند ولی از آن استفاده نمی کنند. این نشان می دهد سطح توقعات افزایش یافته است

کلاس‌های مجازی روی کوه‌های بویراحمد!

کهگیلویه و بویراحمد در منطقه محروم لوداب از توابع شهرستان بویراحمد، آموزش مجازی و شبکه شاد هیچ معنایی برای دانش‌آموزان ندارد و دانش‌آموزان مجبورند در فصل سرما برای شرکت در کلاس درس مجازی به بالای کوه بروند.
بیشتر دانش‌آموزان بخش لوداب از جمله «درسی» و دهستان «زی زی» برای دسترسی به اینترنت و شرکت در کلاس‌های آنلاین باید به کوه بروند تا شاید در نقطه‌ای از کوه که اینترنت با سرعت کم است بتوانند درس بخوانند.
 دانش‌آموزان منطقه محروم لوداب از جمله دانش‌آموزانی هستند که به سختی و در شرایط کرونایی در حال گذراندن سال تحصیلی 1400-99 هستند، پایین بودن سرعت اینترنت در این منطقه باعث شده است که هر روز حدود دو کیلومتر یا بیشتر راه را طی کنند تا به کوه و بیابانی برسند که در آنجا بتوانند از اینترنت برای شرکت در کلاس استفاده کنند.
همچنین برخی از دانشجویان منطقه لوداب نیز مجبور هستند برای اینکه از دیگر همکلاسی‌های خود عقب نیفتند و بتوانند سال تحصیلی را به اتمام برسانند، یا در شهر یاسوج مجبور به اجاره کردن خانه برای استفاده از اینترنت پرسرعت جهت شرکت در کلاس‌های مجازی هستند یا همچون این دانش‌آموزان شب را در کوه و بیابان به سر ببرند یا قید تحصیل را بزنند.
مشروط شدن دانشجویان
به گزارش ایسنا،« مجید ارجمند»، دهیار روستای زی زی یکی از روستاهای بخش لوداب در رابطه با مشکل اینترنت و سختی‌های شرکت داشن آموزان منطقه در کلاس‌های مجازی گفت: دانش‌آموزان دهستان «زی زی» که۱۰۰ خانوار جمعیت دارد و دارای دو مدرسه راهنمایی و ۷ مدرسه ابتدایی است به علت نبود اینترنت نمی‌توانند در این شرایط کرونایی در کلاس‌های مجازی شرکت کنند.
وی افزود: دانشجویان منطقه نیز جهت شرکت در کلاس‌های درس مجازی نیز با این مشکلات مواجهند و حتی برخی از دانشجویان به‌دلیل نبود اینترنت و شرکت نکردن در کلاس‌ها مشروط شدند.
 «جمال روحانی»، بخشدار لوداب ضمن تأیید مشکل اینترنت در سطح بخش و مشکلات دانش‌آموزان و دانشجویان برای شرکت در کلاس‌های مجازی گفت: ۵۰ درصد روستاهای بخش لوداب با مشکل اینترنت مواجهند و امکان ورود دانش‌آموزان به شبکه شاد و شرکت در کلاس‌های مجازی اصلاً مهیا نیست.
وی افزود: دانش‌آموزان این بخش سرگردان هستند و برای اینکه بتوانند وارد شبکه شاد شوند و از آموزش‌های مجازی استفاده کنند به کوه و تپه‌ها می‌روند تا بتوانند از آن استفاده کنند.
بخشدار لوداب اظهارکرد: تنها مشکل دانش‌آموزان  این بخش اینترنت نیست، خیلی از دانش‌آموزان این بخش گوشی هم ندارند و در توان و بضاعت خانواده‌ها هم نیست که برای بچه هایشان گوشی بخرند.
«هادی زارع پور»، مدیرکل آموزش و پرورش استان کهگیلویه و بویراحمد هم گفت: نزدیک به ۴۰ درصد دانش‌آموزان استان یا دسترسی به اینترنت ندارد، یا در جاهایی هستند که سرعت اینترنت خیلی پایین است یا تمکن مالی برای خرید گوشی و تبلت ندارند.
وی افزود: مشکل اینترنت را جهت شرکت دانش‌آموزان در کلاس‌های مجازی از اداره کل فناوری اطلاعات، استانداری و شرکت مخابرات استان پیگیری کردیم. زارع‌ پور اظهارکرد: همچنین با خیرین رایزنی‌هایی کردیم تا جهت خرید گوشی هوشمند و تبلت برای دانش‌آموزان بی‌بضاعت و دارای تمکن مالی پایین کمک بگیریم.