روزنامه خراسان
1399/09/23
درس های شعر خوانی اردوغان
در کمتر از 72 ساعت وزیرخارجه ترکیه در تماسی با وزیرخارجه کشورمان ضمن تاکید بر این که اردوغان از حساسیت‌ها در خصوص شعر قرائت شده مطلع نبوده، تصریح کرد : رئیس جمهور ترکیه برای حاکمیت ملی و تمامیت ارضی و سرزمینی ایران احترام کامل قائل است . آن چه را در این چند روز و پس از شعر خوانی اردوغان گذشت می توان از منظر های مختلف مورد تحلیل و ارزیابی قرار داد . می توان اذعان کرد که مشخصه اصلی روابط ایران و ترکیه در چند قرن اخیر همواره بر رقابتی تنگاتنگ ، تقابل، فرصت طلبی و در عین حال همکاری نزدیک استوار بوده است ،رقابتی چند صد ساله که پس از فروپاشی امپراتوری عثمانی در جنگ جهانی اول فروکش کرد. سابقه ای که می تواند بستر بسیاری از فرصت ها و تهدیدها باشد. به همین نسبت آینده ایران و ترکیه را نیز نمی توان از این سابقه تاریخی جدا کرد .طی 100 سال گذشته ایران و ترکیه برای بازیابی قدرت تاریخی خود تلاش هایی کرده‌اند اما بیشتر از آن که تهدید برای هم باشند سعی برآن داشته اند فرصت بسازند حداقل طی یک قرن اخیر ایران و ترکیه مشکل اساسی با هم نداشته اند و شاید بتوان گفت یکی از ویژگی های این دو قدرت منطقه ای به رغم عدم تجانس های جدی سیاسی ،فرهنگی ،اقتصادی و مذهبی نادیده گرفتن این تفاوت ها و پایه ریزی روابطی منطقی و برنامه‌ریزی شده با پرهیز از دخالت در امور داخلی یکدیگر بوده است که در مقاطع زیادی نیز به همگرایی دو کشور در حوادث مختلفی از جنگ ایران و عراق تا کودتا علیه دولت در ترکیه انجامیده است . تغییرات نظام سیاسی در ترکیه طی سه دهه گذشته و قدرت گرفتن سیاسیون در قالب حزب عدالت و توسعه و افول اقتدار نظامیان در تعیین دولت در این کشور ، فرصت های اقتصادی جنگ ایران و عراق ، فروپاشی شوروی و اصلاحات اقتصادی در ترکیه توانسته این کشور را در جایگاه بیستم قدرت اقتصادی جهان قرار دهد.اما آن چه در این روند به عنوان یک تغییر فاز خود را نشان می دهد تلاش برای احیای امپراتوری عثمانی یا به عبارتی نو عثمانی گری تحت ریاست رجب طیب اردوغان بوده است .رویکردی که سیاست توسعه گرا و« Zero-Problems » یا «مشکل صفر » ترکیه با همسایگان را به سیاستی تهاجمی و توسعه طلبانه بدل کرده است، از پروژه های گسترده برای منابع آبی منطقه تا حضور در قفقاز ، عراق ،سوریه ، افغانستان و لیبی نمونه هایی از این تغییر فاز است.اگر چه ترکیه طی دو دهه گذشته در حوزه اقتصادی و دیپلماسی عمومی موفق بوده اما در حوزه گسترش نفوذ و حضور عینی خود در میدان های مهم تقریبا توفیق چندانی نداشته و روی زمین پروژه های متعدد این کشور یا شکست خورده یا به سرانجام مطلوب نرسیده است. همان طور که گفتیم این ناکامی ها را می توان در مواردی از شکل گیری دولت اخوان در منطقه و مصر تا شکست در سوریه ، به سرانجام نرسیدن در لیبی و وضعیت حفاری در آب های قبرس دید .شاید بتوان در حوزه توسعه سیاست های فرامرزی جنگ 44 روزه قره باغ را تنها دستاورد سرزمینی اردوغان پس از شکست های او در عراق و سوریه دانست .پیروزی که البته با چراغ سبز پوتین برای گوشمالی غرب گرایان ارمنستان و حمایت تلویحی ایران برای اردوغان به ثمر نشست. اردوغان که برای جایگاه پاشایی خود در جامعه ترکیه پس از یکه تازی های سیاسی به پیروزی در جنگ قره باغ نیاز داشت سرمست از این فتح در رژه پیروزی در باکو شعری خواند که تعرض به تمامیت ارضی ایران و حتی حاکمیت جمهوری آذربایجان داشت .اما واکنش های گسترده ایرانیان به این گستاخی خواسته یا ناخواسته اردوغان بازهم نشان داد که آحاد مردم و مسئولان از طیف ها و سلایق مختلف سیاسی آن جا که پای خاک و ناموسشان در میان باشد مشتی واحدند اتفاقی که در این روزهای پر از تنش سیاست های داخلی خوشایند بود. بماند این که تاریخ سرزمین آذربایجان نشان می دهد که اقوام و طوایف این سرزمین چه نقش موثری در حفظ یکپارچگی ایران عزیز حداقل طی 500 سال گذشته و به خصوص از زمان صفویه داشته اند از یکپارچگی سیاسی و سرزمینی تا یکپارچگی ایمانی و اعتقادی که بر هرگونه خیال خام جدایی طلبی قومیتی خط بطلان می کشد .درخصوص این موضوع به صورت مشروح در صفحه 7 امروز روزنامه به آن پرداخته‌ایم.در این میان البته باید این نکته را هم مد نظر داشت که شرایط ایران به خصوص طی دهه گذشته به گونه ای بوده است که باید تمرکز خود را بر حداقل تنش با کشورهای همسایه برای مقابله با نفوذ آمریکا قرار داد . باید این واقعیت را در نظر داشته باشیم که اولویت انقلاب اسلامی باید بر اجماع سازی منطقه ای برای اخراج آمریکا از منطقه باشد. براساس آن چه ذکر شد شعر خوانی گستاخانه اردوغان در مراسم رژه پیروزی جنگ قره باغ و اتفاقی را که طی 72 ساعت گذشته افتاد هم باید جدی گرفت و به آن پاسخ در خور داد پاسخی که نشان از حساسیت بالای ایران برتمامیت ارضی و وحدت ملی باشد و در عین حال نباید شرایط را با همسایه خود چنان قطبی کنیم که در سطح دولت و افکار عمومی راه بازگشتی برای عادی شدن روابط باقی نماند. به نظر می رسد حال که وزیر خارجه ترکیه عملا عقب نشینی کرده نیاز است که شرایط را در دیپلماسی عمومی آرام کرد. ایران و ترکیه دوستان خوبی هستند و برای آینده خود بیش از آن که رقابت شان مفید باشد مشارکت شان برای هر دو طرف بیشتر ثمر بخش خواهد بود.ایرانیان در این ماجرا نشان دادند که برای ایران عزیز مشتی واحد و یکپارچه اند وهر قوم و نقطه ای از این سرزمین دل در گرو مام وطن دارد سرمایه ای که ایران را بیمه خواهد کرد وباید آن را قدر دانست .
سایر اخبار این روزنامه
دردسر تازه والدین و مدارس!
عقب نشینی ترکیه از موضع متوهمانه
از آشنایی با ایرانی‌ها خوشبختم
بودجه خراسان رضوی پنجم در درآمدزایی ششم در اعتبارات استانی
شنای «قورباغه» در برکه خالی نمایش خانگی
درس های شعر خوانی اردوغان
500 سال جانفشانی آذربایجانی‌ها برای یکپارچگی ایران
8 دلیل برای رد لایحه بودجه
اعدام؛ عاقبت وطن فروشی
روسیه: برجام مورد تجدیدنظر قرار نمی گیرد
15 کلید چک جدید
تقابل آچار و گلوله در سیاهی شب!
محدودیت ها در وضعیت نارنجی مشهد
