روزنامه شرق
1399/09/24
گونه خبرساز دریاچه چیتگر
گونه خبرساز دریاچه چیتگر شرق: تمساح در دریاچه‌ای مصنوعی در پایتخت ایران. این خبری است که از دو روز پیش جسته‌و‌گریخته دست‌به‌دست می‌شد و کسی هم چندان آن را جدی نمی‌گرفت، اما حالا واکنش مقامات رسمی از تأیید کلیت خبر یا دست‌کم رؤیت گونه‌ای مشکوک و موجودی بزرگ در این دریاچه حکایت دارد. روند واکنش‌ها به این خبر در ساعات ابتدایی البته بیشتر جنبه طنز داشت؛ مواردی مانند «همین یک مورد را کم داشتیم» یا اینکه «حتی اگر این تمساح هم چند نفر را بخورد، دیگر تعجب نمی‌کنم»؛ اما هرچه زمان می‌گذشت، این خبر عجیب کم‌کم رنگ‌وبوی جدی‌بودن به خود می‌گرفت تا اینکه ظهر دیروز رسما مقاماتی از شورای شهر تهران یا مدیران ارشد شهرداری بخشی از خبر را تأیید کردند.چیتگر کجاست و ماجرا چیست؟
مکان خبرساز این روزهای پایتخت ایران یک دریاچه مصنوعی در منطقه ۲۲ و در غرب تهران است. مساحت دریاچه چیتگر یا دریاچه شهدای خلیج‌فارس ۱۳۰ هکتار است و در مجاورت آن ۱۲۰ هکتار مجموعه تفریحی نیز در پهنه خشکی ایجاد شده است. دریاچه چیتگر در شمال پارک جنگلی چیتگر قرار دارد و منبع تأمین آب آن هم رودخانه کن است. نکته مهم مرتبط با خبر این روزها نوع رسیدن آب به این دریاچه است که عملا یک چرخه بسته و ایزوله است. سابقه طرح ساخت این دریاچه به تدوین نخستین طرح جامع شهر تهران در سال ۱۳۴۷ بازمی‌گردد که در آن ساخت دریاچه‌ای در غرب شهر تهران پیش‌بینی شده بود؛ ولی ساخت این دریاچه به‌دلیل محدودیت‌های فنی و بودجه‌ای تا سال‌ها مسکوت ماند و سرانجام در پیش‌زمینه مطالعاتی، از سال ۱۳۸۲ تا ۱۳۸۹، مطالعات جزئی و دقیقی در مقاطع مختلف از سوی مشاور صورت گرفت و در نهایت هم فاز اول آن سال ۹۲ افتتاح شد. دریاچه چیتگر در این سال‌ها یکی از مکان‌های تفریح تهرانی و شب‌نشینی جوانان غرب تهران بود که حالا در دو روز گذشته و با خبری عجیب حاشیه‌ساز شده است. ماجرای خبر تازه، به بسته‌شدن دریاچه در دو هفته گذشته برمی‌گردد که البته دلیل آن تعمیرات اعلام شده بود. در کنار این تعطیلی، دو روز پیش خبری در شبکه‌های اجتماعی دست‌به‌دست شد که دلیل این بسته‌شدن نه تعمیرات بلکه پیداشدن یک تمساح بزرگ است. خبر به حدی عجیب بود که چندان جدی گرفته نشد و واکنش‌ها هم حالت طنز داشت تا اینکه دیروز مقاماتی از مدیران شهری تهران، وجود چنین خبری را تأیید کردند. این مسئولان اگرچه احتمال وجود تمساح در این دریاچه را رد می‌کردند، اما به‌طور ضمنی می‌گفتند که آنها هم چنین خبری را شنیده‌اند و موضوع نیاز به بررسی دارد.
ماجرای یک عکس خبرساز
این تأیید و تکذیب‌ها که از صبح دیروز آغاز شد، در میانه روز با انتشار یک عکس حالت جدی‌تری به خود گرفت؛ عکسی که یک گردشگر در نیمه‌های شب گرفته بود و حتی همان شب ماجرا را به نگهبان شیفت شب دریاچه هم گفته بود. ماجرای این عکس را البته «علی‌اکبر عفت‌منش»، معاون اجرائی پروژه دریاچه چیتگر هم تأیید می‌کند و دراین‌باره می‌گوید: «چندی پیش یکی از گردشگران دریاچه چیتگر عکسی از روی آب گرفته بود که نشان می‌داد گونه‌ای مانند تمساح یا الیگیتور فیش -ماهی سرسوسماری- در آب شنا می‌کند. همان زمان این گردشگر عکس را در اختیار یکی از نگهبانان شیفت شب دریاچه چیتگر قرار داد». او که با ایسنا سخن می‌گفت در ادامه با اشاره به اینکه پس از آن تاکنون شواهدی مبنی‌بر رد تمساح در دریاچه چیتگر مشاهده نشده است، توضیح داد: «حدس ما این است که گونه‌ای که مشاهده و از آن عکس‌برداری شده است، الیگیتور فیش یا ماهی سرسوسماری باشد. پیش‌از‌این نیز شیلات وجود این گونه را در دریاچه تأیید کرده بود». معاون اجرائی پروژه دریاچه چیتگر ادامه داد: «ما با پژوهشکده آبزی‌پروری که زیرمجموعه شیلات است، قرارداد بسته‌ایم تا گونه‌های آبزی دریاچه را شناسایی و گزارش کند. در این گزارش‌ها وجود الیگیتور فیش در دریاچه چیتگر تأیید شده است؛ اما تاکنون گزارشی از وجود تمساح در دریاچه نداشتیم». به گفته عفت‌منش الیگیتور فیش یا سرسوسماری نوعی ماهی است که پوزه‌هایی مانند تمساح دارد. سرسوسماری نیز شکارچی اما کاملا آبزی است و در آب شکار می‌کند. او با بیان اینکه از زمان انتشار عکس و ایجاد شک و شبهه‌هایی در زمینه وجود تمساح در دریاچه چیتگر ما به نیروهای آتش‌نشانی و محیط زیست اطلاع دادیم، گفت: «تاکنون نشانی از تمساح در دریاچه مشاهده نشده است». معاون اجرائی پروژه دریاچه چیتگر البته محدودیت‌های رفت‌و‌آمد به دریاچه چیتگر را بی‌ارتباط به این موضوع دانست و گفت: «پیاده‌راه دریاچه در سال‌های اخیر آسیب‌هایی دیده است که نیاز به تعویض داشت. از‌این‌رو به دلیل انجام فعالیت‌های عمرانی محدودیت‌هایی برای رفت‌و‌آمد به دریاچه ایجاد شده است».
«وجود تمساح را تأیید نمی‌کنیم»
خبر پیداشدن تمساح در دریاچه چیتگر را فعلا تأیید نمی‌کنیم. این جمله را رئیس اداره محیط زیست شهرستان تهران درباره ماجرای تمساح چیتگر می‌گوید و در توضیحی اضافه می‌کند: «اینکه گفته میشود آنجا تمساح وجود دارد، کسی هنوز به‌صورت قطعی نمی‌تواند موضوع را تأیید کند و ما هم دقیقا نمی‌دانیم دلیل این نوع پیچیدن خبر و اطلاعات از کجا بوده است». «فاطمه برنا» دیروز و درگفت‌و‌گو با ایلنا با اشاره به ماجرای پیداشدن یک تمساح سه‌و‌نیم‌متری در دریاچه چیتگر گفت: «قاعدتا شرایط آنجا اجازه زندگی یک تمساح را نمی‌دهد و این گزارشی بود که به ما هم رسیده و تا الان دو بار کارشناسان ما آنجا رفتند و بازدید انجام دادند؛ ولی نتیجه‌ای نگرفتند و حتی اداره کل استان هم آنجا رفته و باز هم بررسی‌ها به نتیجه نرسیده است». او در ادامه هم از شک‌وشبهات دراین‌باره گفت: «اینکه گفته میشود آنجا تمساح وجود دارد، کسی هنوز به صورت قطعی نمی‌تواند موضوع را تأیید کند و ما هم دقیقا نمی‌دانیم دلیل این نوع پیچیدن خبر و اطلاعات از کجا بوده. احتمالاتی دادند که هنوز به قطعیت نرسیده و ما هم پیگیر موضوع هستیم». برنا همچنین به محدودیت نگهداری تمساح هم اشاره کرد و دراین‌باره گفت: «گونه‌ای مثل تمساح یا کروکودیل قضیه‌شان با بقیه آبزیان فرق دارد و اصلا ممنوعیت نگهداری در خانه را دارد و اگر کسی هم آن را در خانه نگه دارد، در واقع طبق قانون مرتکب جرم شده است. اگر هم افراد توانایی نگهداری آن گونه‌ها را ندارند یا از پس آن برنمی‌آیند، باید آن را تحویل محیط زیست بدهند؛ چون اگر آن را هر جایی رهاسازی کنند، کار بسیار اشتباهی است؛ ضمن اینکه برای خود آن گونه هم باعث ایجاد خطر میشود». او البته دیروز در گفت‌و‌گویی با صداوسیما هم مواردی مشابه را مطرح کرد و درباره خبر تمساح گفت: «با توجه به شرایط زیستی تمساح که یک گونه دو‌زیست است، به‌هیچ‌عنوان نمی‌تواند در فضای آب قرار گیرد و به بیرون از دریاچه نیاید. این گونه باید در طول شبانه‌روز حتما آفتاب بگیرد». او البته در همین گفت‌وگو هم احتمال وجود تمساح را رد نکرد و گفت: «محیط زیست وجود یا نبود تمساح سه‌متری در دریاچه خلیج فارس را رد نمی‌کند و شاید کم‌شدن لاک‌پشت‌ها و گونه‌های آبزی در دریاچه به دلیل وجود اردک‌ماهی‌های دریاچه باشد. پایش‌های محیط زیست همچنان ادامه دارد تا به اخبار جدیدی برسیم». مشابه این سخنان را در همین دو روز گذشته و پس از انتشار این خبر، مسئولان دیگری هم بیان کردند و به‌طور‌کلی همه احتمال وجود تمساح را بسیار بعید می‌دانند. ماجرا هرچه هست، تا همین الان هم برای مخاطبان و مردم ایران به خبری عجیب و جادویی تبدیل شده است؛ خبری جادویی آن‌هم در روزهایی که اخبار دیگر هم چندان عادی و قابل پیش‌بینی به نظر نمی‌آیند.
سایر اخبار این روزنامه
سهم بهارستانی‌ها از مذاکرات
حقایق را به گوش مقامات نرسانیم، تبهکاریم
تقدیم نشان درجه یک «نصر » به دانشمند شهید محسن فخری‌زاده
ضرورت همکاری دستگاه قضائی و اتحادیه‌ها در کنترل قیمت‌ها
ابهام در اعطای هدیه دولت نهم
پس‌لرزه‌های شعرخوانی اردوغان در بهارستان
گونه خبرساز دریاچه چیتگر
سرگذشت عجيب هركول محجوب
واشنگتن در بحران
دست بایدن را نبندیم
کووید و سیستم اعصاب
حوزه سیاسی ایرانو کلان‌روندهای پیش‌رو
ارزیابی جدید خطر و ریسک زلزله شهر تهران
سیاست برای همه ایرانیان توصیه‌ای برای اصلاح‌طلبان
