آیا درهای موزه هنرهای معاصر تهران بالاخره بعد از 32 ماه باز می‌شود؟ شمارش معکوس برای بازگشایی موزه هنرهای معاصر

گروه فرهنگ و هنر – حدود 2 سال و هشت ماه است که بزرگترین موزه هنرهای معاصر کشور تعطیل است. قرار بود در یک پروسه چند ماهه ساختمان این موزه که 40 سال از تولدش می‌گذشت، مرمت شود. اما این چند ماه تبدیل به 32 ماه شد اما حالا با پایان یافتن مرمت این موزه، چیزی به بازگشایی آن نمانده است.
موزه هنرهای معاصر تهران یکی از سرشناس‌ترین موزه‌های ایران است. این موزه در سال ۱۳۵۶ در گوشه غربی پارک لاله در امیرآباد تهران در سبک معماری مدرن و با الهام از بادگیرهای کویری ایران ساخته شد. این موزه شامل جامع‌ترین و مهم‌ترین گنجینه‌های هنر مدرن در خارج از اروپا و آمریکای شمالی و مالک یکی از ۵ تا ۱۰ مجموعه مهم هنر نوگرا در دنیاست. این موزه دارای کارهای مهمی از جنبش‌های هیجان‌نمایی انتزاعی، پاپ آرت، مینی‌مالیسم، مفهومی و فوتورئالیسم است. در گنجینه دائمی موزه بیش از ۳۰۰۰ اثر ارزشمند از نخبگان هنرهای تجسمی نگهداری می‌شود که نزدیک به ۴۰۰ عدد از آن‌ها، دارای ارزش استثنایی هستند. از جمله آثار مهم موزه، می‌توان به کارهای شاخصی از گوگَن، رُنوار، پیکاسو، ماگریت، ارنست، پولاک، وارهول، لُویت و جاکومتی اشاره کرد.
بعد از 40 سال فعالیت به نظر می‌رسید که ساختمان و بخش گنجینه این موزه نیاز به مرمت و تعمیرات گسترده داشته باشد. به همین دلیل هفتم اردیبهشت ماه سال 1397، اعلام شد که در این مکان فرهنگی پس از چهل سال تعمیرات گسترده‌ای انجام خواهد شد. آن زمان گفته شد کارهای مطالعاتی برای تعمیر موزه آغاز شده، ناظر اصلی و مجری دفتر طرح‌های عمرانی وزارت‌خانه ارشاد است و پیمانکار این طرح نیز انتخاب شده است. بنابر اطلاعاتی که آن زمان منتشر شد همه بخش‌های موزه، اعم از گنجینه و دیگر بخش‌ها در این تعمیرات که زمان‌بندی آن ۴ تا ۵ ماه پیش‌بینی شده تعطیل می‌بود. پیش از این هم دوبار به صورت محدود بخش‌هایی از این موزه تعمیر شده بود. اولین‏بار در دهه ۷۰ کفپوش‌ها مورد تعمیر قرار گرفت و در دهه ۸۰ نیز سقف‌های موزه مرمت شد.
آن چند ماهی که برای مرمت موزه مطرح شده بود تبدیل به زمانی در حدود 32 ماه شد. اواسط مرداد امسال اما هادی مظفری، مدیر کل اداره هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در طی بازدید خبرنگاران از روند بازسازی این موزه گفت در گام نهایی مرمت هستیم و به زودی شاهد بازگشایی مجدد موزه هنرهای معاصر خواهیم بود.


او درباره دلایل طولانی شدن فرآیند مرمت و بازسازی با بیان اینکه «هم‌اکنون در مرحله پیشرفت ۹۱ درصدی هستیم»، گفت: آخرین وعده تکمیل پروژه تا پایان تابستان بود که تلاش شبانه‌روزی همکاران باعث شد تا به این مهم نزدیک شویم. حدود دو سال پیش کار مرمت موزه شروع شد که به مرور جزئیات و اهمیت پروژه بیشتر مشخص شد. طولانی شدن این فرآیند به دلیل خلف وعده نبود، بلکه به دلیل اهمیت کار و انجام کار کیفی بود.
او توضیح داد که فرآیند بازسازی و مرمت موزه هنرهای معاصر تهران در ۱۲ جبهه اصلی و در دو فاز آغاز شد که در فاز دوم پیشرفت ۹۸ درصدی و در مجموع پیشرفت ۹۱ درصدی حاصل شده است.
مدیرکل دفتر هنرهای تجسمی انتقال آثار گنجینه و انجام تست‌های لازم را از جمله مراحل پایانی پروژه بازسازی موزه عنوان و اظهار کرد: سخت‌ترین بخش این پروژه بازسازی گنجینه بود که تازگی به پایان رسیده است. هر سه بخش گنجینه مرمت شده و علاوه بر آن فضای امنیتی این بخش نیز ارتقا پیدا کرده است. همچنین تعداد ریل‌های بخش اول گنجینه از ۸۶ به ۱۰۶ ریل افزایش پیدا کرده است.
او همچنین حفظ اصالت موزه را از مهم‫ترین اولویت‌های فرآیند بازسازی برشمرد و یادآور شد: شاید در ظاهر به نظر برسد که کاری انجام نشده، اما در زیرساخت‌ها کارهای بسیار مهمی صورت گرفته است که در ماه‌های آینده فیلم‌های آن منتشر می‌شود. درواقع یکی از مهم‫ترین اهداف ما این بود که اگر کسی قبلا موزه را دیده و بعد از بازسازی، دوباره از موزه بازدید می‌کند، احساس نکند که کلا موزه تغییر پیدا کرده است.
حدود یک ماه پس از اظهارات مظفری، اردشیر میرمُنگره، معاون هنری اداره کل هنرهای تجسمی وزارت ارشاد، گفت که موزه هنرهای معاصر پس از ماه‌های محرم و صفر بازگشایی می‌شود. او گفت: مهم‌ترین رویکرد در مواجهه با موزه هنرهای معاصر تاکید بر جزئیات در حوزه بازسازی، مرمت، به‌سازی و نوسازی موزه هنرهای معاصر در راستای حفظ گنجینه هنری آن بود. معاون امور هنری اداره کل هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره طولانی شدن زمان مرمت و بازسازی موزه هنرهای معاصر تصریح کرد: موزه هنرهای معاصر پس از ۴۰ سال نیاز به مرمت و بازسازی برای میزبانی بهتر از مخاطبان هنرهای تجسمی داشت. دراین‌میان حساسیت بالای کار و اهمیت جزئیات در راستای حفظ گنجینه از یک‌سو و از سوی دیگر دست نخوردن معماری مجموعه باعث شد تا روند بازسازی و نوسازی موزه هنرهای معاصر به امری زمان‌بر بدل شود. موزه هنرهای معاصر که به محلی برای برگزاری جشنواره‌ها و مراسم تبدیل شده بود و به سبب همین اتفاق آسیب‌های جدی به موزه وارد شده بود طی جلسات کارشناسی تصمیم گرفته شد تا موزه کارکرد غایی و نهایی موزه‌ای خود را داشته باشد و به نمایش آثار اختصاص پیدا کند و کارکرد آن از حالت نگارخانه‌ای بیرون آید. امروز با گذشته دو سال می‌توان این خبر را به علاقه‌مندان هنرهای تجسمی داد که موزه هنرهای معاصر پس از ماه محرم و صفر با رویکرد و نگاهی متفاوت بازگشایی خواهد شد.
این هنرمند و مدرس دانشگاه یادآور شد: طی ۴۰ سال اخیر، بانک اطلاعاتی صحیح و کاملی از مجموعه آثار موزه در اختیار نداشتیم و همه چیز به‌ صورت دست‌نویس و سنتی اداره می‌شد و مرمت و بازسازی این فرصت را داد تا با برنامه‌نویسی و ایجاد بانک اطلاعاتی به‌روز و نرم‌افزار قابل دسترسی، تمام آثار موزه از قبیل شناسنامه، زمان خرید، نوع مالکیت و ابعاد آنها جمع‌آوری و راستی‌آزمایی شود و اکنون آماده است تا با بازگشایی این اطلاعات در اختیار عموم قرار بگیرد.
اما با اینکه ماه محرم و صفر به پایان رسید همچنان درهای موزه باز نشد. احسان آقایی، رئیس موزه هنرهای معاصر تهران در گفت‌وگویی اعلام کرد که پروژه بازسازی موزه مراحل آخر خود را سپری می‌کند و تا دو ماه دیگر ادامه دارد. او همچنین با تاکید بر این نکته که بازگشایی موزه هنرهای معاصر تهران بعد از اتمام پروژه بازسازی منوط به تصمیم ستاد ملی کرونا است، درباره شرایط آثار گنجینه نیز اظهار کرد که هم‌اکنون آثار موزه‌ در حال انتقال به گنجینه هستند.
اما حالا به نظر می‌رسد دیگر باید آماده بازگشایی بزرگترین موزه هنرهای معاصر کشور باشیم زیرا مظفری درباره وضعیت پروژه بازسازی موزه هنرهای معاصر تهران با بیان اینکه بازسازی موزه به پایان رسیده است و در حال آماده‌سازی نمایشگاه افتتاحیه هستیم، اظهار کرده است: به‌زودی نشست خبری برگزار و زمان افتتاح و برنامه‌های موزه اعلام می‌شود. ما منتظر فرا رسیدن موقعیت مناسب برای افتتاح موزه بودیم و هم‌اکنون با توجه به نارنجی شدن وضعیت تهران، به نظر می‌رسد که شرایط برای بازگشایی موزه‌ها فراهم می‌شود. حالا که کار مرمت این موزه به پایان رسیده است باید دید بالاخره ویروس کرونا امان می‌دهد تا طلسم بازگشایی موزه هنرهای معاصر تهران بشکند یا خیر؟
سایر اخبار این روزنامه
آیا درهای موزه هنرهای معاصر تهران بالاخره بعد از 32 ماه باز می‌شود؟ شمارش معکوس برای بازگشایی موزه هنرهای معاصر محمد یوسفی آرامش بودجه 1400، تکرار یک سیکل معیوب و آینده ما! جامعه روحانیت تن به ائتلاف با نواصولگرایان می‫دهد؟ زنگ خطر برای شورای وحدت اصولگرایان هدف اردوغان زنده کردن دلخوری‌های پیشین تهران و باکو بود؟ هدف پنهان شعرخوانی اردوغان قاضی زاده: این نطق‫ها موضع مجلس و نظام نیست جنجال در مجلس بر سر اظهارات اردوغان «ابتکار» اما و اگرها احتمال تورم شدید در سال آتی را بررسی کرد پای اقتصاد روی مین تورم! حریرچی از پیشنهاد تعطیلی شنبه و یکشنبه خبر داد هراس از شب یلدا رئیس کل بانک مرکزی: رشد اقتصادی کشور مثبت شد معاون سیاسی وزیر خارجه سند راهبردی ایران و افغانستان به زودی نهایی می‌شود با غلبه بر یاران اینیستا اولسان هیوندای حریف پرسپولیس در فینال آسیا شد وزیر بهداشت خبر از تولید واکسن ایرانی داد بهار 1400 موسم واکسن ایرانی انهـدام شبکه گسترده اخـلال در نظـام ارزی کشور توسط وزارت اطلاعات