گروه اقتصادی – کورش شرفشاهی: واقعیت این است که جهان با تمام گستردگی به دهکده کوچکی شبیه است که تغییر در هر نقطه از آن می تواند بر سراسر جهان تاثیر بگذارد. به عبارت بهتر هر چقدر اصرار شود که سیاست خارجی هیچ تاثیری بر شرایط داخلی کشورها ندارد، بیش از آنکه واقع گرایی باشد، خوش باوری است. نمونه بارز این ادعا در تحولات مدیریتی ایران و آمریکا مشهود است. اگر وضعیت ایران را بررسی کنیم، با روی کار آمدن احمدی نژاد و اظهارات سوال برانگیز دولتمردان در دولتهای نهم و دهم، شاهد بروز چالش بین ایران و آمریکا بودیم که تحریمهای بسیاری را رقم می زد و در حالی که مردم زیر بار فشار اقتصادی تحریمها به سختی زندگی می کردند، احمدی نژاد همه چیز را به شوخی گرفته بود و می گفت "تحریم اصلا نمه نه دی". با پایان دولت احمدی نژاد و روی کار آمدن روحانی، همان دولت اوباما که با احمدی نژاد به مشکل رسیده بود، پای میز مذاکره نشست که حاصل آن برجام بود. برجامی که از همان ابتدا باعث گشایش اقتصادی شد و هجوم شرکتهای بزرگ از خودروسازی تا نفتی برای همکاری با ایران را به دنبال داشت. اما مشکل از زمانی آغاز شد که اوباما رفت و ترامپ آمد. این بار شاهد رییس جمهوری افراطی و خودرای در آن طرف میز بودیم. ترامپ هر آنچه که می خواست انجام داد و ادبیاتی بکار می برد که احتمال حمله نظامی را نیز تقویت می کرد. در تمام چهار سالی که ترامپ رییس جمهور آمریکا بود، لحن تهدید را در دستور کار داشت و کسانی به عنوان وزیر و مشاور بکار می گرفت نیز همان تفکر افراطی را داشتند. این روند ادامه داشت تا آنکه انتخابات آمریکا بار دیگر برگزار شد و مردم آمریکا به ویژه آرای الکترال دست رد به سینه ترامپ زدند. پیروزی بایدن بار دیگر معادلات را بر هم ریخت و بازگشت جهان به عقلانیت را مطرح کرد.

ترس جهان از ترامپ

اگرچه هنوز مدت زیادی از انتخابات آمریکا نمی گذرد، اما اعتراض های ترامپ و ادعای تقلب در انتخابات، باعث شده بود تا جامعه جهانی در بهت فرو برود. احتمال اینکه هر لحظه نتیجه انتخابات تغییر کند، بعید به نظر نمی رسد و کشورهایی که زیر سایه سنگین آمریکا زندگی می کردند، جرات اظهار نظر نداشتند چرا که ترامپ رییس جمهوری روانی و کینه توز بود و بارها این اخلاق کودکانه خود را در رو به رو شدن با روسای جمهور جهان به اثبات رسانده بود. اما پس از انکه نظام انتخاباتی آمریکا به صراحت پیروزی بایدن را تایید کرد و ترامپ با سکوت خود تن به این واقعیت داد، تمام کشورها از جمله اتحادیه اروپا که به دلیل سکوت خود باعث تضییع حقوق ایران شده بود، واکنش های متفاوتی نشان دادند.

برخی با اظهار نظرهای دوگانه سعی می کردند ترس خود را از فشار ترامپ مخفی کنند و در حالی که ایران را به خروج از برجام متهم می کردند، نیم نگاهی به تعامل و همکاری با ایران نشان می دادند، زیرا می دانستند ایران بازار خوبی برای اقتصاد جهان است و می توان در اثر وجود ایران در عرصه اقتصادی جهان، قیمت ها از نفت تا انواع تولیدات و محصولات را تنظیم کرد. برخی کشورهای دیگر نیز به صراحت اعلام همکاری کردند تا برای برقراری ارتباط با ایران، یک گام جلوتر برداشته باشند.

موضع گیری گوترش

اما تیر خلاص را دبیرکل سازمان ملل متحد شلیک کرد. گوترش در دهمین گزارش اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت که پس از توافق هستهای ایران در سال ۱۳۹۴ با اجماع به تصویب رسید، با تاکید بر ضرورت حفظ برجام، از همه کشورهای عضو این سازمان خواست در چارچوب این قطعنامه روابط تجاری و اقتصادی با ایران برقرار کنند. اعتراف به قانونی بودن برجام و در خواست از تمامی کشورها برای همکاری با ایران، بیانگر روح یک جانبه گرایی ترامپ و کاخ سفید دارد که برخلاف معاهدات بین المللی از برجام خارج و تحریم های ظالمانه ای را علیه کشورمان وضع کرد.

پذیرفتن برجام بدون پیش شرط

اظهارات گوترش در حالی مطرح شد که نگاهی همه جانبه در آن مشاهده می شود. دبیر کل سازمان ملل برای آنکه بهانه را از دست برخی کشورها که اقدامات هسته ای ایران را مورد انتقاد قرار می دهند، بگیرد، با ادبیاتی منطقی اثبات کرد که کم کاری و بی توجهی ۴+۱ باعث شده تا ایران واکنش مناسبی نشان دهد.

گوترش پس از بکار بردن جمله «توجه میدهم که جمهوری اسلامی ایران اظهار داشته است
که میخواهد در برجام باقی بماند و تاکید کرده است که همه اقدامات از اول ژوئیه ۲۰۱۹، قابل برگشت است» اثبات کرد که ایران بدنبال کینه توزی نیست و پایبندی کاملی به تعهداتش دارد.

تأثیرات اقتصادی آمدن بایدن

از همان لحظاتی که ترامپ در انتخابات عقب افتاد، اقتصاد ایران روند تعادلی را در پیش گرفت. قیمت دلار، طلا، خودرو، مسکن و به مدار منطقی خود بازگشت تا جایی که قیمت دلار در عرض چند روز نزدیک به ۱۰ هزار تومان کاهش یافت.

امروز نیز با اظهار نظر دبیر کل سازمان ملل متحد و درخواست از کشورهای جهان برای همکاری اقتصادی و تجاری با ایران، بازار دلار و سکه روند نزولی را در پیش گرفت که به تبع آن قیمت کالاهای دیگر نیز می بایست سیر نزولی را طی کند. اما اشکال اینجاست که دلالان همچنان عامل
گرانی هستند.

هرچند در حالی که بازار خودرو به دنبال کاهش قیمت دلار روند نزولی را در پیش گرفته، همچنان شورای رقابت به عنوان بازوی تولید گرانی، به خودروسازان مجوز می دهد هر سه ماه یک بار قیمت خودرو را گران کنند.

این در حالی است که قیمت فولاد و محصولات فولادی به عنوان بهانه گران کردن خودرو، لوازم خانگی و بسیاری کالاهای دیگر، روند نزولی را در پیش گرفته است.به هر صورت روند قیمت ها نشان می دهد که بازار امیدوار به بهبود روابط ایران با جهان و لغو تحریم هاست.