دختر وطن پیشگام واکسن ایرانی کرونا

سرویس جامعه جوان آنلاین: طبق قرار قبلی آزمایش انسانی واکسن ایرانی کرونای ساخت ستاد اجرایی فرمان امام، با تزریق به چند داوطلب آغاز شد. نخستین داوطلب تزریق این واکسن طیبه مخبر، دختر رئیس ستاد اجرایی فرمان امام بود. دومین نفری هم که واکسن را دریافت کرد، دکتر عسگری، معاون اجتماعی ستاد اجرایی فرمان امام و سومین نفر مهندس خلیلی مدیر عامل یکی از شرکت‌های زیرمجموعه ستاد اجرایی فرمان امام بودند تا نخستین داوطلبان تزریق واکسن ایرانی کرونا از بین سازندگان این واکسن و مدیران ستاد اجرایی فرمان امام باشند. این در حالی است که حدود ۶۰ هزار نفر، برای تزریق این واکسن در سامانه ۴۰۳۰ ثبت‌نام کرده بودند. آزمایش انسانی واکسن کرونای تولید کشورمان در حالی انجام می‌شود که بیش از ۱۰۰ سال است کشورمان با تأسیس انستیتوپاستور و انستیتو رازی وارد عرصه واکسن‌سازی شده و به گفته وزیر بهداشت، ایران اولین واکسن ساز آسیا بوده و در طول سال‌های گذشته به بسیاری از کشور‌های دنیا و منطقه واکسن صادر می‌کردیم.

نخستین تزریق انسانی واکسن ایرانی کرونا با حضور وزیر بهداشت، معاون علمی ریاست جمهوری، رئیس ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) و تیم تحقیقاتی این واکسن صبح روز گذشته انجام شد.
آزمایش انسانی نخستین واکسن کرونای ایرانی در حالی انجام شد که پیش از این جوسازی رسانه‌ای گسترده علیه واکسن ایرانی کرونا از سوی برخی رسانه‌های معاند راه افتاده بود. پاسخ مردم به این جوسازی‌ها، اما داوطلب شدن بیش از ۶۰ هزار نفر برای تزریق واکسن کرونای ایرانی بود. با این وجود نخستین تزریق‌های این واکسن روی مسئولان و مدیران ستاد اجرایی فرمان امام انجام شد تا به مردم ثابت کنند از کیفیت و ایمنی آنچه ساخته‌اند، اطمینان دارند. آزمایش انسانی واکسن کرونای ایرانی در رسانه‌های دنیا بازتاب‌های گسترده‌ای داشته است. یک رسانه چینی درباره آزمایش انسانی واکسن کرونا ایرانی نوشت: «ایران با ساخت واکسن کرونا موجب شگفتی در جهان شد. به نوشته این شبکه چینی، ایران با ساخت واکسن کرونا اهداف به ظاهر غیر ممکن را محقق کرده و در پیشرفت‌های تحقیقاتی در خصوص کرونا، در کنار چین، امریکا، روسیه و اروپا قرار گرفته است و این امری است که انسان را به شگفتی و تحسین وا می‌دارد.» از نگاه این رسانه چینی آنچه موجب قدرت و پیشرفت ایران شده روحیه عدم ظلم‌پذیری ایرانی‌هاست.


نخستین داوطلب تزریق واکسن ایرانی کرونا
روز گذشته در حالی نخستین تزریق انسانی واکسن کرونای ایرانی انجام شد که تازه ویروس کرونا در کشورمان همچنان ادامه دارد. بر اساس آخرین گزارش وزارت بهداشت، طی ۲۴ ساعت منتهی به روز سه‌شنبه ۹ دی ماه، ۶ هزار و ۱۰۸ بیمار جدید مبتلا به کووید۱۹ در کشور شناسایی شد که ۸۱۵ نفر از آن‌ها بستری شدند. بر این اساس مجموع بیماران کووید۱۹ در کشور به یک میلیون و ۲۱۲ هزار و ۴۸۱ نفر رسید.
در همین زمان ۱۳۲ بیمار کووید۱۹ جان خود را از دست دادند و مجموع جانباختگان این بیماری به ۵۴ هزار و ۹۴۶ نفر رسید. تا کنون ۹۶۹ هزار و ۴۰۸ نفر از بیماران، بهبود یافته یا از بیمارستان‌ها ترخیص شده‌اند. همچنین ۵هزارو۱۲۸ نفر از بیماران مبتلا به کووید۱۹ در وضعیت شدید این بیماری تحت مراقبت قرار دارند. در حال حاضر و بر اساس آخرین تحلیل‌ها، ۱۰۸ شهرستان در وضعیت نارنجی و ۳۴۰ شهرستان در وضعیت زرد قرار دارند. نخستین داوطلب آزمایش واکسن کرونا وطنی یک بانوی ایرانی بود. این بانوی ایرانی کسی نبود جز طیبه مخبر، دختر رئیس ستاد اجرایی فرمان امام. وی در لحظه دریافت واکسن ساخته‌شده توسط شرکت «شفافارمد» وابسته به ستاد اجرایی فرمان امام (ره) در برابر دوربین رسانه‌ها گفت: «امیدوارم این فرایند علمی به نتیجه برسد. من هم مثل بقیه مردم هستم. امیدوارم نتیجه این جریان سلامتی مردم باشد.»
معاون اجتماعی ستاد اجرایی فرمان امام که به عنوان داوطلب دوم واکسن کرونای ایرانی تولیدی ستاد اجرایی را تزریق کرد، گفت: «خودم پزشک هستم و نگران نبودم. این واکسن کاملاً ایمن است، در مراحل بعدی این موضوع ثابت خواهد شد. از ابتدا در جریان تولید واکسن بودم و یکی از ایمن‌ترین واکسن‌های موجود است.»
علی عسگری با بیان اینکه از تزریق واکسن اطمینان دارم و اتفاقی نخواهد افتاد، تصریح کرد: «ما در ساخت واکسن سابقه طولانی در کشور داریم و تکنولوژی ایمنی است و جای نگرانی ندارد. ان‌شاءالله مراحل طی شود و مردم بتوانند به زندگی عادی بازگردند. بازگشت مردم به زندگی عادی آرزوی همه ما است.»
رئیس مرکز اطلاع‌رسانی ستاد اجرایی فرمان امام از تزریق انسانی فاز یک مطالعات بالینی واکسن کرونای ایرانی به داوطلب سوم خبر داد. حجت نیکی ملکی در توییترش اعلام کرد که مهندس خلیلی، مدیرعامل یکی از شرکت‌های زیر مجموعه ستاد اجرایی فرمان امام، سومین تزریق واکسن کرونای ستاد اجرایی فرمان امام را انجام داد.
نمکی: واکسنی را به مردم تزریق می‌کنیم که خودمان باورش داریم
سعید نمکی در حاشیه آغاز تست انسانی واکسن کرونای ایرانی گفت: «امروز یکی از روز‌های بسیار امیدوارکننده برای ملت ایران است و روزی است که ما بعد از مدت‌ها تلاش و پیگیری همکاران و دانشمندان برجسته کشور در حوزه تکنولوژی و دارو‌های بایوتک، واکسن کووید‌۱۹ را بعد از طی مراحل مختلفی اعم از مطالعات و مدل‌های حیوانی تولید کردند و خوشبختانه توانستیم اولین تزریق را روی انسان انجام دهیم.
وی با اشاره به اینکه اولین فردی که تزریق واکسن کووید ۱۹ رویش انجام شد، کسی نبود جز دختر دکتر مخبر، رئیس ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره)، خاطر نشان کرد: «این پیامی بود به ملت ایران که چیزی را که قرار است به ملت ایران تزریق کنیم، خودمان باورش داریم و قبولش داریم و اگر عارضه‌ای داشته باشد ما و خانواده‌هایمان برای اولین‌بار با جان و دل خریداریم. خون هیچ‌کدام‌مان را سرخ‌تر از خون ملت ایران نمی‌دانیم و جان افراد خانواده‌مان را عزیزتر از فقیرترین و زحمتکش‌ترین فرد در دورترین نقاط محروم این کوی نمی‌دانیم.»
ایران اولین واکسن‌ساز آسیا
نمکی با تأکید با اینکه بر اینکه این اقدام با تکیه بر توان و غرور ملی آغاز شد، افزود: «بنده این افتخار را داشتم که به عنوان یک ایمونولوژیست، سال‌هاست دل در گرو ارتقای واکسن‌سازی این کشور داریم. بعداً مفصل می‌گویم که ۳۰ سال قبل که مسئولیت بهداشت کشور را داشتم و پیگیر آوردن تکنولوژی‌های جدید واکسن در منطقه بودم، چه راه‌هایی رفتیم. ما ۱۰۰ سال است که در منطقه واکسن‌ساز هستیم. کسانی که فکر می‌کنند، اولین‌بار است که واکسنی را تزریق می‌کنیم، بسیار در اشتباه هستند. در سال ۱۲۹۹ انستیتو پاستور و در سال ۱۳۰۳ انستیتو رازی را داشتیم، تمام مردم دوران زندگی‌شان را با واکسن‌های ایرانی آغاز کردند. ما اولین واکسن‌ساز آسیا بودیم و ما بودیم که به بسیاری از کشور‌های دنیا و منطقه واکسن صادر می‌کردیم.»
نمکی با تأکید بر اینکه مظلوم و مغفول ماندن این دو مؤسسه بزرگ بین‌المللی لطمه‌هایی را به توسعه واکسن‌سازی کشور زد، تصریح کرد: «ما بر سر آنیم که با کمک معاونت علمی و فناوری رئیس‌جمهور و همچنین بقیه ساختار‌های وابسته اعم از انستیتو پاستور، رازی و بخش خصوصی، این مزیت کشورمان را به دنیا عرضه کنیم.»
روند دستیابی به واکسن ایرانی کرونا
وزیر بهداشت درباره روند دستیابی به واکسن کرونای ایرانی اینگونه توضیح داد: «ما در کشور پلتفرم‌های مختلفی را به طور همزمان دنبال کردیم که یکی از آن‌ها آزمایش انسانی است که امروز آغاز شد. برای اینکه از دنیا عقب نمانیم و در عین حال بتوانیم اگر یک پلتفرم موفق نبود، پلتفرم دیگری را به عنوان تولید ملی جایگزین کنیم، تمام راه‌ها را رفتیم. در روز‌های آتی زحمتی که همکارانمان در انستیتو رازی کشیدند و کارشان را روی مدل‌های حیوانی انجام دادند و دارند مجوز تست انسانی را دریافت می‌کنند، تجربه خواهیم کرد. انستیتو رازی به عنوان یکی از بزرگ‌ترین و با‌سابقه‌ترین واکسن‌ساز‌های منطقه است.»
وی ادامه داد: «بعد از آن پلتفرم جدید دیگری قرار دارد که وارد فاز حیوانی شده و به تدریج وارد فاز انسانی خواهد شد. در این اقدام بزرگ باید از دکتر مخبر، دکتر جمشیدی و ستاد اجرایی فرمان امام تشکر کنم که در یک راه پر ریسک سرمایه‌گذاری کردند و این اقدام ملی را آغاز کردند. باید از تیم اجرایی و علمی این کار تشکر کنم. تیم علمی در حوزه فرمولاسیون‌ها، مرحله تست حیوانی، بعد از آن تست انسانی و از همه مهم‌تر رسیدن به صنعت تولید این واکسن اقدام می‌کنند. همچنین از بانوی گرانقدر سرکار خانم دکتر محرز تشکر می‌کنم که از دانشمندان پیشکسوت این کشور هستند. امیدوارم در آینده بسیار نزدیک شاهد شروع فاز دوم بالینی و سپس فاز سوم انسانی باشیم و ان‌شاءالله به سمت تولید ملی و تقویت غرور ملی در آینده‌ای نزدیک پیش رویم.»
فعالیت ۶ شرکت دانش‌بنیان برای تولید واکسن کرونا ایرانی
سورنا ستاری، معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهوری با اشاره به فعالیت دانش‌بنیان‌ها برای تولید واکسن گفت: «در حال حاضر شش شرکت در این حوزه فعال هستند که یک نمونه آن تزریق انسانی شد.»
وی با بیان اینکه این واکسن‌ها از سه روش تولید می‌شوند، تأکید کرد: «ما در تلاش هستیم که واکسن‌های تولید شده از هر سه روش را توسعه دهیم.»
تولید ماهانه ۵/۱ میلیون دوز واکسن ایرانی کرونا ظرف ۳ هفته آینده
محمد مخبر، رئیس ستاد اجرایی فرمان امام هم در مراسم آغاز تست انسانی واکسن کرونای ایرانی گفت: «علاوه بر این واکسن که وارد فاز مطالعه بالینی انسانی شد، شش مسیر دیگر را برای تولید واکسن دنبال می‌کنیم. از شش مسیری که دنبال می‌کنیم، به جز واکسنی که تزریق انسانی‌اش آغاز شد، سه مسیر دیگرمان هم در همین مراحل است.»
وی با قدردانی از تیم وزارت بهداشت که با شجاعت و اعتماد به نفس اقدام کردند، افزود: «اینکه واکسن را به صورت آزمایشگاهی تولید کنیم، یک موضوع است و اینکه مشکل مردم را در حوزه واکسن حل کرد، مطلب دیگری است. ما این اقدامات را از روز‌های اول آغاز کردیم و امروز ملت عزیزمان خاطرجمع باشند که قطعاً در حوزه واکسن با دانشمندان شجاع کشور، قطعاً کشور از نظر واکسن دچار مشکل نخواهد شد.»
مخبر تأکید کرد: «در حال حاضر توانایی داریم که از دو یا سه هفته آینده ماهانه ۵/ ۱ میلیون دوز از واکسن کرونا را در ایران طراحی و تولید کنیم.»
وی ادامه داد: «تجهیزاتی که آورده و متصل می‌شود که بخشی از آن‌ها در داخل قابل تهیه هستند و این امکان را به ما می‌دهد تا بتوانیم بیش از ۱۲ میلیون دوز واکسن در ماه تولید کنیم. قطعاً اگر به این نقطه برسیم، دیگر چیزی به اسم مشکل واکسن نخواهیم داشت.»
آغاز مطالعه انسانی به معنای رونمایی از واکسن نیست
کیانوش جهانپور، سخنگوی سازمان غذا و دارو با بیان اینکه آغاز مطالعه انسانی به معنای رونمایی از واکسن نیست، افزود: «واکسن کرونای ایرانی هنوز تولید نهایی نشده‌است و مراحل کارآزمایی بالینی را طی می‌کند و امروز نهم دی ۹۹ فاز اول مطالعه انسانی آن عملاً آغاز شد. این به معنای رونمایی از واکسن کرونا نیست، بلکه شروع فاز اول مطالعه انسانی است. این واکسن از نوع ویروس غیرفعال شده کرونا یا Inactivated coronavirus است که ترکیبات آلومینیوم هم همراه دارد.»
به گفته وی واکسنی که فاز یک بالینی آن آغاز شد و اولین داوطلب تزریق آن هم خانم طیبه مخبر بودند، هر وقت تأیید نهایی شود، ظرفیت تولید انبوه آن هم آماده است. مهم تأیید مراحل کارآزمایی بالینی است و اگر تأیید نهایی انجام شود در سال ۱۴۰۰ قابلیت تولید حداقل ۸۰ تا ۱۰۰ میلیون دوز واکسن را تا آخر سال خواهند داشت، ولی قبل از آن باید همه مراحل کارآزمایی بالینی به تأیید سازمان غذا و دارو رسیده‌باشد.
سخنگوی سازمان غذا و دارو گفت: «در عین حال تست انسانی حداقل یک واکسن کرونای دیگر هم به‌زودی با مجوز کمیته اخلاق در پژوهش وزارت بهداشت آغاز می‌شود.»
برای صادرات واکسن ایرانی مجوز بین‌المللی لازم است
جهانپور با بیان اینکه واکسن کرونا مانند هر واکسن دیگری که در کشور تزریق می‌شود، با مجوز سازمان غذا و دارو قابل تولید یا ورود به ایران است، تأکید کرد: «هر زمان قرار شد در حوزه صادرات واکسن کرونای ایرانی اقدام کنیم، می‌توان برای دریافت مجوز سازمان جهانی بهداشت یا سازمان‌های مرتبط بین‌المللی یا کشور‌های مقصد برای این واکسن هم اقدام کرد.» وی در پاسخ به این پرسش که بعد از تولید واکسن کرونا این واکسن برای تولید و استفاده نیازمند مجوز سازمان بهداشت جهانی هست یا نه گفت: «ممکن است مستندات برای سازمان بهداشت جهانی ارسال شود، اما برای استفاده در کشور نیازی به مجوز WHO نیست و همه چیز با مجوز سازمان غذا و داروی ایران انجام می‌شود. هر وقت قرار شد تولید برای صادرات داشته باشیم، تولیدکننده می‌تواند برای مجوز‌های بین‌المللی از سازمان بهداشت جهانی هم اقدامات بیشتری را انجام دهد.»
به گفته جهانپور در ضمن تا این لحظه هیچ واکسن خارجی هم مجوز ورود از سازمان غذا و داروی ایران ندارد و هر موردی که بخواهد وارد کشور شود، باید مجوز سازمان غذا و دارو را دریافت کند. در عین حال واکسن کرونای ایرانی هم وارد فاز یک مطالعه بالینی شده که بعد از اتمام این فاز و بررسی نتایج آن، وارد فاز دوم و سپس فاز سوم کارآزمایی بالینی خواهد شد و در نهایت بعد از اتمام فاز‌های مطالعه انسانی مجدداً بررسی شده و در صورت دریافت مجوز سازمان غذا و دارو وارد مرحله تولید انبوه خواهد شد.