روزنامه ابتکار
1399/10/15
کیفیت تولیدات شبکه نمایش خانگی بررسی شد بندهای تلویزیون بر پای شبکه نمایش خانگی
فاطمه امینالرعایااین روزها بازار شبکه نمایش خانگی داغ است و علاوه بر اکران آنلاین شاهد ساخت سریال‌های اختصاصی در پلتفرم‌های گوناگون در این بستر هستیم. صف سریال‌های در دست ساخت هم برای بار دیگر طویل شده است. اما آیا بر علاوه بر کمیت، بر کیفیت ساخت سریال‌ها نیز در طول فعالیت شبکه نمایش خانگی افروده شده است؟
شبکه نمایش خانگی در اواسط دهه 80، بعد از اختلاف مهران مدیری و تلویزیون بر سر پخش قهوه تلخ کار خود را تقریبا آغاز کرد. اوایل، این بستر با با دو مجموعه «قلب یخی» و «قهوه تلخ» که اولی معمایی عاشقانه و دومی کمدی بود، مهمان خانه‌های مردم شد. گرچه این دو سریال با استقبال خوبی از سوی مردم روبه‌رو شد اما نتوانست آنطور که باید ادامه فعالیت بدهد. به همین دلیل ساخت سریال و محتواهای دیگر در دستور کار شبکه نمایش خانگی قرار گرفت. در طول این سال‌ها سریال‌های بسیاری برای شبکه نمایش خانگی تولید شد اما کم‌کم با بالا گرفتن اختلافات بین صدا و سیما و وزرات ارشاد بر سر نظارت بر این بستر سریال‌ها نیز قربانی شدند تا آنجا که اوایل تابستان خبری مبنی بر توقف تولید سریال در این بخش به دلیل کثرت سریال‌های در حال تولید اعلام شد.
گرچه این کشمکش هنوز ادامه دارد اما حالا شاهد پخش سریال‌های تازه از پلتفرم‌های گوناگونی هستیم که در شبکه نمایش خانگی فعالیت می‌کنند اما آیا کیفیت سریال‌سازی در شبکه نمایش خانگی به اندازه کمیت آن رشد داشته است؟ جبار آذین، منتقد سینما و تلویزیون در این‌باره به «ابتکار» می‌گوید: شبکه نمایش خانگی مدت‌ها است که جزو زیرمجموعه‌های صدا و سیما قرار گرفته است. این شبکه پیش از آنکه به صدا و سیما متصل شود، دارای اهداف، برنامه‌ها و شرایط تولید و پخش ویژه‌ای بود که اکنون آن ضوابط تحت تاثیر ضوابط تلویزیون قرار گرفته است. در شبکه نمایش خانگی که اساس تاسیس آن جمع کردن هنرمندانی بود که به هر دلیل شرایط کار برای آنها در صدا و سیما مهیا نبود. این شبکه مدت‌های مدید فعال بود و به تولیدات مختلف فیلم و سریال مبادرت می‌کرد اما به مرور دست‌اندرکاران شبکه نمایش خانگی و همچنین سازندگان سریال‌ها به جای توجه به سلیقه، ذائقه و خواست مخاطبان وطنی، نگاه و گرایش خود را به کپی‌برداری از آثار ماهواره‌ای و تلویزیونی غربی معطوف کردند. از همین رو اغلب سریال‌هایی که در این شبکه تولید می‌شد، کپی دست چندم سریال‌های خارجی به ویژه سریال‌های ترکیه‌ای بود که کمتر از منظر کیفی مورد قبول واقع می‌شد.
این منتقد ادامه می‌دهد: با این حال در اوضاعی که تلویزیون کشور در تولید سریال‌های درجه یک، کم‌کار و گاه ناتوان است، این شبکه توانست برای خود مشتریان پرو پا قرص پیدا کند اما توفیق شبه نمایش خانگی، شرایط رقابت با تلویزیون را فراهم کرد. در این شرایط، تلویزیون متاسفانه نتوانست همپای شبکه نمایش خانگی پیش رود و کار را به جایی رساند تا با دخالت‌های قانونی شبکه نمایش خانگی را از وزارت ارشاد جدا و به تلویزیون ملحق کند. از آن زمان تا کنون این شبکه به نوعی زیر نظر مدیریت تلویزیون اداره میشود.
این منتقد می‌افزاید: با این حال همچنان در این شبکه آثاری تولید میشود که این آثار به دلیل نوع ویژگی‌هایی که در برخی سریال‌ها وجود دارد، امکان تولید در تلویزیون را ندارند. اما مشخصه این تولیدات نسبت به تولیدات سال‌های قبل به لحاظ محتوایی و ساختاری دچار افت شده که شبکه خانگی را تبدیل به یکی از شبکه‌های رایج تلویزیونی کرده است. چنانچه این شبکه مثل گذشته در فضای ارتباطی دیگری فعال بود، امکان رقابت داشت اما این اتفاق نمی‌افتد و آنچه در این شبکه توزیع میشود به دلیل ضعف برنامه‌های تلویزیونی توانسته مخاطب بیشتری داشته باشد اما همچنان جایگاه تولیدات وطنی با محتوای ملی و بومی ایرانی در این شبکه خالی است و بیش از هر چیز تولیدات این شبکه مسئله سوددهی و درآمد را در اولویت کارهای خود قرار داده‌اند.
شاید بتوان گفت بعد از فصل اول سریال شهرزاد، سریال چشمگیری در نمایش خانگی دیده نشد تا زمانی که سریال همگناه ساخته و پخش شد. در حال حاضر که چندین سریال در نوبت پخش در شبکه نمایش خانگی قرار گرفته‌اند و حتی در برخی، از کسانی به عنوان بازیگر استفاده شده که تخصصی در این امر ندارند، بی‌توجهی به کیفیت تولید چه عواقبی را برای این بستر به دنبال خواهد داشت؟ آذین می‌گوید: آنچه روبه‌روی این شبکه قرار گرفته، افت کمی و کیفی است. این شبکه هم مانند برخی از شبکه‌های تلویزیون کشور به دلیل ناتوانی و ضعف در تولید سریال‌های خوب و قوی حرفه‌ای با محتوای مخاطب‌پسند، عمده نظر و گرایش خود را معطوف به جذب و جلب سرمایه‌های اسپانسری و تزریق سلیقه سرمایه‌داران کرده‌اند و در این راه از کسانی که به دلیل نام و عنوان مشهور شده‌اند اما فاقد دانش و سواد بازیگری هستند و همچنین کسانی که اساسا هیچگونه دانش و تجربه‌ای در این زمینه ندارند و صرفا از طریق رابطه در این تولیدات حضور پیدا می‌کنند. این اقدامات جای تخصص و تعهد و کارهای حرفه‌ای را در این شبکه خالی نشان می‌دهد و تا زمانی که یک برنامه هدفمند رسانه‌ای و تصویری مناسب با مدیریت کاملا حرفه‌ای بر شبکه نمایش خانگی مسلط نشود، این وضعیت شبکه نمایش خانگی را دچار هرج و مرج و در نهایت سقوط می‌کند و آن را به یک رسانه کم مخاطب و بی‌کیفیت تبدیل می‌کند که در نهایت منجر به ضربه به کیفیت و بودجه میشود.
آذین درباره راهکار پیشگیری از چنین اتفاقی می‌افزاید: در هز حال این شبکه اگر بخواهد تداوم حضور و فعالیت داشته باشد، چاره‌ای جز جدایی از تلویزیون ندارد و باید یک برنامه‌‌ریزی کامل و مدیریتی مستقل بر اساس اهداف رسانه‌ای و فرهنگی کشور، با رویکرد آرمان‌ها و ارزش‌های جامعه و همچنین تولید برنامه‌های مخاطب‌پسند را در دستور کار خود قرار دهد. در غیر این صورت، این شیوه‌ای که اکنون در اداره آن مشاهده میشود و با توجه به تولیدات حاضر، افق روشنی در مقابل شبکه نمایش خانگی وجود ندارد. تولیدات این شبکه باید دارای برنامه، اصول و قواعدی باشد که سازندگان این شبکه بر اساس نیاز جامعه و احترام به فرهنگ مردم و رعایت سلیقه مخاطبان تدارک ببینند و گرنه اینکه برخی عوامل را پای ماهواره‌های بنشانند و از آنها کپی کنند و تنها ظاهر تولیدات را ایرانی کنند، نتیجه‌ای جز هدر دادن بودجه و ضربه زدن به فرهنگ جامعه ندارد.
سایر اخبار این روزنامه
برای پیگیری مطالبات
تئاتری‌ها مقابل مجلس تجمع کردند
رضا دهکی
امیدهای سال به سال
کیفیت تولیدات شبکه نمایش خانگی بررسی شد
بندهای تلویزیون بر پای شبکه نمایش خانگی
مقصر کیست؛ تحریم‌ها، مسئولان و یا مردم؟
اظهارات ضدونقیض درباره منشا آلودگی هوای تهران
دانشگاه‌ها امتحان حضوری نخواهند داشت
احتمال ادامه محدودیت‌های شبانه تا پایان سال
«ابتکار» دلایل خلق نقدینگی توسط بانک‌ها را بررسی کرد
نظام بانکی در چاه عمیق ناکارآمدی
عراقی‌ها بر اخراج آمریکا و گرفتن انتقام خون سردار سلیمانی و المهندس تاکید کردند
خروش عراق برای اخراج آمریکا
حسن روحانی:
امیدواریم خرید و انتقال واکسن کرونا هفته‌های آینده انجام شود
وزیر نفت:
مایل نیستیم مازوت مصرف شود، اما چاره‌ای نداریم
در پیامی فرمانده کل سپاه از سردار قاآنی قدردانی کرد
حال تزریق کنندگان واکسن ایرانی کرونا چطور است؟
جاده‌های استان سیستان و بلوچستان قربانگاه مردم
