روزنامه ایران
1399/10/17
قهر و آشتی در نشست شش کشور عربی
بنفشه غلامی/ ساعتی پس از گشایش مرزهای زمینی و هوایی عربستان به روی قطر و پایان محاصره سه سال و نیمه این کشور از سوی ریاض و شرکایش، امیر قطر به منظور شرکت در چهل و یکمین نشست شورای همکاری خلیج فارس به عربستان سفر کرد. «محمد بن سلمان» سفر «شیخ تمیم» و حضور او در نشست شورای همکاری خلیج فارس را نشانه‌ای وحدت بخش تلقی کرد و در پایان نشست نیز شرکت کنندگان توافق «همبستگی و ثبات» امضا کردند، اما بی‌علاقگی پادشاهان و امرای برخی از این کشورها به حضور در این نشست، حاکی از آن است که شاید ابرهای سیاه طوفانی رفته باشند اما همچنان ابرهای خاکستری بارانی حاضر به ترک آسمان شورای همکاری خلیج فارس نیستند و شکاف‌ها و اختلافات در آن محسوس است.
به گزارش سایت شبکه خبری «الجزیره»، هواپیمای ایرباس ای340 «شیخ تمیم بن حمد آل ثانی»، امیر قطر، ظهر دیروز در فرودگاه شهر «العلا» در شمال غربی عربستان که نشست شورای همکاری خلیج فارس در آن برگزار شد، فرود آمد و امیر قطر با ماسکی بر چهره بلافاصله به گرمی مورد استقبال «محمد بن سلمان»، ولیعهد عربستان قرار گرفت تا نمایش آشتی عربی که از چند هفته پیش با امضای توافقنامه صلح بین عربستان و قطر آغاز شده بود، به پرده آخر برسد. به گزارش «فرانس پرس»، سفر امیر قطر به عربستان کمتر از یک روز پس از آن انجام شد که «احمد ناصر آل صباح»، وزیر خارجه کویت که یکی از اصلی‌ترین میانجیگران آشتی بین دوحه و ریاض بود، در سخنانی خبر داد، «عربستان به پیشنهاد امیر کویت پاسخ مثبت داده و از عصر دوشنبه مرزهای زمینی و هوایی خود با قطر را بازگشایی کرده است.» و البته هرچند در خبرها نیز آمده بود، گذرگاه ابوسمره در همین ارتباط بازگشایی شده است. اما خبرنگاران حاضر در این گذرگاه خبر دادند، صبح دیروز در این گذرگاه تردد خاصی دیده نشد. البته به‌خاطر شرایط کرونایی هنوز برخی محدودیت‌های مرزی در عربستان وجود دارد. بنا بر این گزارش، عربستان در حالی از چندی پیش شروع به برداشتن گام‌هایی در مسیر آشتی با قطر کرد که بسیاری از ناظران منطقه‌ای معتقدند، اقدام عربستان و شرکایش در بستن مرزهای خود به روی قطر و محاصره کردن آن در سه سال و نیمی که از ژوئن 2017 می‌گذرد، باعث شده، قطر به خودکفایی قابل توجهی برسد و روابط آن با ایران و ترکیه گرم‌تر از هر زمان شود. این ناظران، آنچه دیروز رخ داد را یک پیروزی برای قطر نیز تلقی کرده و گفته‌اند، در آغاز این بحران، کشورهای تحریم کننده قطر برای خروج دوحه از انزوا و محاصره، 13 شرط عنوان کرده بودند که یکی از آنها بسته شدن شبکه تلویزیونی «الجزیره» بود. اما قطر به هیچ کدام از این شروط تن نداد و اکنون عربستان با مشاهده کوچ بزرگترین حامی خود از کاخ سفید و آغاز ایجاد تغییراتی در سیاست خارجی اش، با کنار گذاشتن برخی خواسته‌های خود، زمینه‌های آشتی با دوحه را فراهم آورده است.
بازگشایی مرزهای عربستان با قطر از نخستین ساعات این رویداد با واکنش‌های بسیاری مواجه شد. پس از آنکه «محمد بن سلمان»، نشست شورای همکاری خلیج فارس با مشارکت قطر را نشستی فراگیر خواند و تأکید کرد، این نشست «ما را به سمت اتحاد و همبستگی در مواجهه با چالش‌های منطقه‌ای سوق می‌دهد»، امریکا حل و فصل اختلافات سه ساله را به نفع هر شش عضو شورای همکاری خلیج فارس دانست. ترکیه، امارات، جنبش حماس، انصارالله یمن و کویت از این اقدام استقبال کردند. مصر نیز ضمن استقبال از بازگشایی مرزهای عربستان به روی قطر خبر داد، قاهره نیز اقدامی مشابه را انجام خواهد داد و مرزهای هوایی خود را به روی قطر خواهد گشود.
نشستی با امیدهای اندک و شکاف‌های بسیار
برخلاف آنچه که «محمد بن سلمان» نشست شورای همکاری خلیج فارس را نشستی برای اتحاد و همبستگی خوانده بود، نخستین نشست این شورا پس از بازگشت قطر به آن، با استقبال اندک سران کشورهای عضو رو‌به‌رو شد. خبرگزاری رسمی عمان پیش از این نشست در خبری اعلام کرد، به‌جای شاه عمان، «فهد بن محمد»، معاون نخست‌وزیر در نشست شرکت می‌کند. از کشور مصر نیز وزیر خارجه این کشور در نشست شرکت کرد. خبرگزاری رسمی بحرین هم خبر داد پادشاه این کشور شخصاً در نشست حاضر نشد و به‌جای او «سلمان بن‌حمد آل خلیفه»، ولیعهد این کشور راهی العلا شد. علاوه بر این به جز بی‌میلی برخی سران شش کشور عضو به حضور در نشست، نکته قابل تأمل آن است که در بین این کشورها امارات و بحرین از آشتی عربستان و قطر و حضور امیر قطر در نشست شورا ناراضی هستند. هرچند پیش از این نشست «انور قرقاش»، وزیر خارجه امارات با تأکید بر اینکه امارات خواهان بازگشت انسجام به اعراب است، در توئیتی نوشت: «از طریق نشست شورای همکاری خلیج (فارس) ما انسجام خود را بازیابی می‌کنیم.» اما منابع دیپلماتیک می‌گویند، امارات هیچ تمایلی به مصالحه با همسایه خود ندارد. بحرین هم که در ماه‌های اخیر چندین بار به‌خاطر مرزهای دریایی وارد چالش‌هایی با دوحه شده، از این وضعیت ناخرسند است. درگیری‌ها بین دو کشور در حدی بود که 9 دسامبر، قطر را واداشت از بحرین به‌خاطر به پرواز درآوردن 4 جنگنده خود بر فراز آب های قطر به شورای امنیت شکایت کند. اما منامه در پاسخ، این پروازها را در راستای رزمایش‌های معمول خود با عربستان عنوان کرد. با این حال و با وجود این اختلافات تا عصر دیروز عربستان امیدوار بود با توجه به نفوذ خود بر شورای همکاری خلیج فارس، بتواند این نشست را با یک بیانیه مشترک به پایان برساند.
سایر اخبار این روزنامه
# من - ماسک - می‌زنم
اتکا به توان داخلی منوط به وجود اعتماد است
پرونده هواپیمای اوکراینی در مسیر دادگاه
اقتصاد در دوراهی سرنوشت‌ساز
غنی‌سازی که می‌گفتند نابود شده ۲۴ ساعته راه‌اندازی شد
عید کرونایی مسیحیان ایران
ورود نخستین کرونای انگلیسی به ایران
آی تهران رنگ آشنایت پیدا نیست
نمایش اقتدار پهپادی ارتش
قهر و آشتی در نشست شش کشور عربی
استفاده از مازوت در نیروگاه‌های کلانشهرها ممنوع شد
فیلم‌های متقاضی حضور در سی‌ونهمین جشنواره فجر اعلام شد
دروغ‌های برجامی و منافع ملی
نمایشگاه کتاب مجازی؛ تجربه‌ای نو
هزینه تضاد دیدگاه‌ها برای اقتصاد و سیاست
