روزنامه ایران
1399/10/22
شورای نگهبان مجاز به بررسی برنامه نامزدها شد
گروه سیاسی/ نمایندگان همچنان مشتاق افزایش اختیارات و وظایف شورای نگهبان هستند؛ اگر هم نتوانند انتخابات شوراهای شهر و روستا را به گردن نهاد نظارتی بیندازند، طرح اصلاح قانون انتخابات ریاست جمهوری را آنقدری تغییر می‌دهند که نام شورای نگهبان در هر ماده آن چند باری تکرار شود.
آنان دیروز در ادامه رسیدگی‌های خود، بررسی برنامه داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری را هم به اختیارات شورای نگهبان اضافه کردند. موضوعی که در جلسه دو هفته پیش مجلس با این عنوان که «داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری موظف به ارائه برنامه در زمان ثبت‌نام می‌شدند» بررسی و از طرح مجلسیان حذف شده بود، دیروز به شکل دیگری در طرح آنان گنجانده شد. نمایندگان در مصوبه خود مقرر کردند «شورای نگهبان ۳ ماه پیش از صدور دستور شروع انتخابات ریاست جمهوری و در صورت مشخص شدن داوطلبی افراد، می‌تواند برنامه داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری را بررسی کند.» هرچند این مصوبه توضیحات بیشتری در مورد مبدأ زمان پیش‌بینی شده نداده است، اما طبق جدول زمانبندی همیشگی وزارت کشور برای انتخابات ریاست جمهوری، دستور شروع انتخابات که از سوی وزیر کشور صادر میشود، همان روز ثبت نام کاندیداها است. بنابراین طبق مصوبه مجلس، برنامه‌های کاندیداها سه ماه پیش از ثبت‌نام آنها در انتخابات مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
در ماده‌ای که به تصویب نمایندگان رسیده، آمده است: «در راستای بند ۲- ۱۰ سیاست‌های کلی انتخابات مبنی بر شناسایی اولیه توانایی و شایستگی داوطلبان، شورای نگهبان ۳ ماه پیش از صدور دستور شروع انتخابات ریاست جمهوری و در صورت مشخص شدن داوطلبی افراد می‌تواند از آنها دعوت به عمل آورده تا برنامه‌های آنان را براساس شرایط موضوع این قانون و شاخص‌های مورد نظر شورای نگهبان موضوع بند ۵- ۱۰سیاست‌های کلی انتخابات بررسی نماید» آنچه در تصویب این ماده قابل توجه بوده، استفاده از فعل «می تواند» برای شورای نگهبان است که معلوم نیست شورای نگهبان مکلف به بررسی برنامه‌های نامزدهاست یا مخیر.
این ماده، اصلاحیه ماده 59 فعلی قانون انتخابات است که در آن به نحوی اختیار ارائه برنامه‌ها را برعهده خود کاندیداها گذاشته و در آن اثری از درخواست شورای نگهبان نیست. در این ماده که ملاک فعلی انتخابات ریاست جمهوری است آمده: «کاندیداها می‌توانند اسناد و مدارک مثبت صلاحیت خود را ضمیمه اعلام داوطلبی نمایند و یا مدت زمان رسیدگی به صلاحیت داوطلبان به شورای نگهبان تقدیم نمایند.»
در تبصره این ماده هم نهادهایی که وظیفه همکاری با شورای نگهبان را برعهده دارند، معرفی شدند. در این تبصره آمده است؛ «وزارت اطلاعات، سازمان اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، سازمان بازرسی کل کشور، دیوان محاسبات کشور و سایر مراجع ذیصلاح مکلفند ظرف مدت ۱۵ روز از تاریخ درخواست اداره انتخابات، شورای نگهبان یا در صورت لزوم هر یک از اعضای شورای نگهبان مدارک و یا سوابق مربوط به داوطلبان ریاست جمهوری را به صورت کامل تحویل نمایند. تخلف از اجرای حکم این ماده توسط هر یک از مقامات و کارکنان دستگاه‌های ذکر شده مستوجب یکی از مجازات تعزیری درجه ۵ موضوع ماده قانون مجازات اسلامی در دادگاه صالح می‌باشد.»
تعیین معیارهای مدیر و مدبر بودن کاندیداها
نمایندگان در ادامه جلسه دیروز در مصوبه‌ای معیارهای مدیر و مدبر بودن کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری را هم تعیین کردند. این ماده از طرح اصلاح قانون انتخابات ریاست جمهوری که در جلسه دو هفته پیش مجلس اعتراضات زیادی به همراه داشت و به دستور محمدباقر قالیباف برای بررسی بیشتر به کمیسیون شوراها بازگردانده شد، دیروز به صحن علنی آمد. تأکید رئیس مجلس در جلسه آن روز بر این بود که «بحث رجال مذهبی و سیاسی و مدیر و مدبر بودن، معیارها، تعریف و تطبیق آن از اختیارات شورای نگهبان است. اگر ما وقت مجلس را بگیریم و در این باره بحث کنیم نهایتاً شورای نگهبان ایراد می‌گیرد و آن را رد می‌کند. برخی فقها هم به این اشاره داشتند.» با این حال این ماده به کمیسیون ارجاع شد و دیروز با اندکی تغییر و به این صورت به صحن بازگشت و به تصویب نمایندگان رسید:
الف) معیارهای مدیر داوطلبی به عنوان مدیر موضوع اصل ۱۱۵ قانون اساسی شناخته میشود که از شایستگی‌های لازم و مهارت در زمینه مدیریت کلان کشور برخوردار بوده و با شناخت کافی از منابع انسانی و مادی کشور توان استفاده از ظرفیت‌ها برای رسیدن به اهداف انقلاب اسلامی را داشته و از تجربه و سوابق موفق در عرصه‌های مدیریت کلان موضوع ماده ۳۵ این قانون بهره‌مند شود.
در تبصره این بند هم به موضوعات قابل تأملی برای تشخیص مدیر بودن کاندیداها اشاره شد؛ سوابق مربوط به مبارزه با فقر و فساد و تبعیض، شایسته‌گزینی، دارا بودن روحیه کار جهادی و گروهی، حساسیت نسبت به بیت‌المال، برخورد با تخلفات و انحرافات و روحیه نقدپذیری و پاسخگویی به تشخیص شورای نگهبان از جمله ویژگی‌های مدیر بودن تراز جمهوری اسلامی ایران محسوب میشود، که در طرح نمایندگان مورد تأکید قرار گرفت.
ب) معیارهای مدبر: داوطلبی به عنوان مدبر موضوع اصل ۱۱۵ قانون اساسی شناخته میشود که از توانایی لازم جهت شناسایی بموقع مسائل و ضرورت‌های موردنیاز کشور برخوردار بوده و با پیش‌بینی تهدیدها و فرصت‌های کشور توان اتخاذ راهکارهای مناسب و تصمیم‌گیری کلان را داشته باشد.
این مصوبه مجلس دیروز در حالی به تصویب نمایندگان رسید که وظیفه آن در سیاست‌های کلی انتخابات ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری در مهرماه 1395 برعهده شورای نگهبان گذاشته شد.
در بند ۵ـ۱۰ این سیاست‌ها آمده است: «تعریف و اعلام معیارها و شرایط لازم برای تشخیص رجل سیاسی، مذهبی و مدیر و مدبر بودن نامزدهای ریاست جمهوری توسط شورای نگهبان.» با این حال به نظر نمی‌رسد که نمایندگان بی‌گدار به آب زده باشند و کاری را که برعهده نهاد دیگری گذاشته شده بدون هماهنگی، برعهده بگیرند.
نظر شورای نگهبان چه خواهد بود؟
سؤال اینجاست، تلاش نمایندگان برای اصلاح قانون انتخابات، که البته آرزوی همیشگی اعضای شورای نگهبان بوده و آنان همواره همه مشکلات و انتقادات موجود در حوزه نظارت را به نقص قانون ربط می‌دادند، تا چقدر این نهاد نظارتی را قانع خواهد ساخت؟ با انتقاداتی که طرح در حال تصویب مجلس به دنبال خود کشانده است، بعید به نظر نمی‌رسد که شورای نگهبان هم از برخی مواد آن ایراد بگیرد؛ چنان‌که محمدباقر قالیباف هم در هفته‌های گذشته درخصوص موضوع مدیر و مدبر بودن کاندیداها جانب شورای نگهبان را گرفت و گفت که برخی از این موارد از اختیارات این شورا بوده و احتمال رد آن را هم داده است.
با این حال بد نیست گریزی به گفت‌و‌گوی چند وقت پیش عباسعلی کدخدایی با روزنامه ایران در مورد طرح اصلاح قانون انتخابات ریاست جمهوری بزنیم. او در مهرماه امسال در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه «اگر شورا بخواهد برنامه‌های نامزدهای ریاست جمهوری را بررسی و حتی راستی‌آزمایی کند دیگر مردم چه چیزی را باید انتخاب کنند؟»، گفته بود: «یک‌سری ویژگیها را مشخص کردیم و آن را برای مجلس هم فرستادیم. وقتی شما میخواهید مدیر بودن یک فرد را احراز کنید از کجا میتوانید؟ یا باید علم غیب داشته باشیم و از پس پرده اعلام کنیم که فلان فرد مدیر است یا باید براساس تجربه آن فرد و حرفها و برنامه‌هایش تشخیص دهیم. در مصوبه شورای نگهبان این‌گونه آمد که افرادی که خود را در معرض کاندیداتوری قرار می‌دهند بتوانند برنامه‌هایی را ارائه کنند تا ما مجاب شویم و بدانیم که تا حدی مدیر هستند.» او تأکید کرده بود: «این همیشه مطالبه ما بوده است. غیر از این هم راهی نداریم. الان خود شما به ما ایراد میگیرید که چرا فلان فرد را تأیید کردید و فلانی را نه. برای اینکه در گذشته ما سابقهای از یک فرد به دست میآوردیم حتی با او مصاحبه هم نمیکردیم. طرف میآمد و رئیس جمهوری هم میشد.» در حقیقت سخنگوی شورای نگهبان از ارائه برنامه و آزمون راستی‌آزمایی آنها در شورای نگهبان استقبال کرده بود.
در ادامه بررسی طرح اصلاح قانون انتخابات، نمایندگان مجلس تصویب کردند که اگر کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری مدارک غیرواقعی یا جعلی ارائه کند، ثبت‌نام آن داوطلب کان لم یکن تلقی میشود.
بیانیه نمایندگان در مورد ممنوعیت ورود واکسن
۲۰۰ نماینده مجلس در بیانیه‌ای با اشاره به بیانات رهبری مبنی بر ممنوعیت ورود واکسن امریکایی، انگلیسی و فرانسوی، از دولت خواستند که هرگونه واردات واکسن‌های تولیدی شرکت‌های امریکایی، انگلیسی و فرانسوی را ممنوع کند. در بخشی از این بیانیه آمده است: «با توجه به عدم ارائه مستندات علمی و مدارک زیرساخت تولید واکسن توسط شرکت‌های تولید واکسن خارجی و عدم امکان بررسی ایمنی، سلامت و کارآمدی واکسن‌های شرکت‌های امریکایی و انگلیسی و نیز با توجه به شواهد موجود مبنی بر ایجاد شوک، عوارض جانبی و موارد فوت ناشی از تزریق واکسن‌های کرونای تولید شرکت امریکایی فایزر، مجلس شورای اسلامی از دولت محترم می‌خواهد به جهت عدم تهدید سلامت هموطنان هرگونه واردات واکسن‌های تولیدی شرکت‌های امریکایی، انگلیسی و فرانسوی را ممنوع نموده و مجلس شورای اسلامی قاطعانه فرمایشات مقام معظم رهبری در ارتباط با این ممنوعیت را فصل‌الخطاب می‌داند.»
دیروز همچنین همزمان با چهلمین روز شهادت محسن فخری‌زاده و در نخستین سالگرد شهادت سیدالشهدای مقاومت، سردار سپهبد حاج قاسم سلیمانی و یاران او، نمایشگاه «هنر مردان خدا» با حضور معاون رئیس‌جمهوری و رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران و جمعی از نمایندگان مجلس در محل نمایشگاه دائمی مجلس شورای اسلامی افتتاح شد.
محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی نیز در نشست علنی مجلس به مناسبت چهلمین روز شهادت دانشمند شهید محسن فخری‌زاده با حضور سعید اوحدی معاون رئیس‌جمهوری و رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران و سرتیپ امیر حاتمی وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح از خانواده این شهید بزرگوار با اهدای لوح تجلیل کرد.
سایر اخبار این روزنامه
# من - ماسک - می‌زنم
غنی‌سازی 20 درصدی در ادامه کاهش تعهدات هسته‌ای انجام شد
رمز ماندگاری شهید سلیمانی اعتقاد عمیق به مردم بود
پنجشنبه‌های افتتاح به روایت آمار
دخالت در بورس ممنوع
شورای نگهبان مجاز به بررسی برنامه نامزدها شد
دربی 94 امید به زندگی با قرمز و آبی در شهر زرد
ویروس واقعی در فضای مجازی
صوت و تصویر فراگیر نیاز به قوانین شفاف دارد
کاهش نرخ مشارکت، بیکاری را کم کرد
کد ملی جواز ورود به مازندران میشود
جای خالی گفت و گوی بین نسلی در خانواده ها
5 ایراد به مصوبه انتخاباتی مجلس
جهش ویروس کرونا و اهمیت تاب‌آوری بیشتر برای جامعه ایران
سلام ایران
