لزوم استفاده از فن‌آوری نوین برای نظارت بر مصرف برق در اداره‌های دولتی

آفتاب یزد- گروه اقتصادی: نهادهای دولتی باید مصرف برق را کاهش دهند؛ این را نه مردم عادی و نه کارشناسان انرژی می‌گویند بلکه نقل قول سخنگوی صنعت برق کشور است در تابستان 99!
در آن هنگام مصطفی رجبی مشهدی با اشاره به تمرکز صنعت برق روی بهینه‌سازی مصرف برق ادارات و دستگاه‌های اجرایی طی سال‌های اخیر، سیستم‌های سرمایشی را از مهم‌ترین مصارف این بخش در تابستان برشمرد و تاکید کرد: کاهش دمای سرمایش کولرهای گازی از ۱۸ به ۲۴ درجه، تا ۲۰ درصد مصرف برق را کاهش می‌دهد و می‌توان با استفاده از پنکه در برخی مناطق همچنین تامین سرمایش به طور موضعی و در نقاطی که ارباب رجوع حضور دارند، مصرف برق ادارات را به میزان قابل توجهی کاهش داد.
وی ۲۲ هزار مگاوات از مجموع ۵۷ هزار مگاوات برق مصرفی کشور در تابستان را به سیستم‌های سرمایشی مربوط دانسته بود که می‌توان با راهکارهای ساده ای، چون خاموش کردن یا تنظیم برودت وسایل سرمایشی روی ۲۸ درجه هنگام خارج شدن از محیط کار، از هدر رفت انرژی جلوگیری کرد.
اما این فقط یک روی ماجرای است؛ چرا که حال در میانه زمستان 99 بازهم مصرف برق کشور همچنان در مدار صعودی قرار گرفته است و در اثرگذاری این میزان مصرف، چه شاهدی از این بهتر که طرح پایش زمستانه مصرف برق ادارات پایتخت از دو روز گذشته با هدف همراهی در تامین سوخت نیروگاه‌های کشور کلید خورده است. پایش زمستانه مصرف برق ادارات به دلیل افزایش مصرف برق و کاهش مازوت‌سوزی نیروگاه‌ها برای نخستین‌بار در تهران استارت خورده است؛ پیش از این تنها در فصول گرم سال مدیریت و پایش مصرف برق از سوی سیاست‌گذاران نیرو با هدف ممانعت از خاموشی‌ها در دستور کار قرار گرفته بود. در این میان سخنگوی صنعت برق ایران نیز از جابه‌جایی الگوی مصرف خانگی در دوران کرونا خبر داد. طبق ارزیابی‌ها میزان مصرف برق کشور در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، ۵/ ۴‌درصد افزایش یافته که عموما به دلیل شیوع کرونا و مصرف برق صنایع تازه بازگشایی‌‌شده است. این پدیده باعث‌شده الگوی مصرف برق خانگی در روزهای هفته مشابه الگوی مصرف در روزهای تعطیل آخر هفته شود.


اواسط تیرماه سال ۱۳۹۸ کمیته پایش، نظارت و مدیریت مصرف برق سازمان‌ها و ادارات با هدف ارزیابی، ممیزی و مدیریت مصرف برق ادارات در ساعت اوج مصرف برق فعالیت خود را به‌طور رسمی آغاز کرد. حال در تازه‌ترین اقدامات برای مدیریت مصرف برق، سیاست‌گذاران وزارت نیرو از آغاز طرح پایش زمستانه مصرف برق ادارات پایتخت با هدف کمک به تامین سوخت نیروگاه‌ها خبر دادند. حسین صبوری، مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق تهران‌بزرگ درباره آغاز پایش زمستانه مصرف برق در اداره‌های تهران گفته براساس برنامه کاهش مصرف انرژی، گروه‌های نظارتی شرکت توزیع نیروی برق تهران بزرگ، فعالیت رسمی خود را برای پایش برق مصرفی اداره‌ها بر اساس استانداردهای تعیین‌شده، آغاز کرده‌اند.
فرهاد ترکاشوند کارشناس انرژی در خصوص وضعیت مصرف انواع انرژی در ادارات و.... به آفتاب یزد می‌گوید: «با توجه به محدودیت‌های ایجاد‌شده در تامین سوخت نیروگاه‌های کشور، با اندکی کاهش مصرف انرژی، می‌توان کمک بزرگی به دستگاه‌های مسئول در بخش تامین انرژی کرد.
وی بیان اینکه اگر کمیته پایش مصرف، با جدیت مصرف برق اداره‌ها و سازمان‌ها را رصد کند کمک خوبی در کاهش مصرف غیراصولی و اتلاف انرژی در ادارات خواهد داشت، می‌افزاید: برای مدیریت و مصرف بهینه انرژی، سامانه‌های گرمایشی، میزان روشنایی و خاموش‌بودن لوازم برقی در پایان ساعت اداری، دستگاه‌های هدف باید به‌طور منظم پایش شده و با مشاهده مصرف بی‌رویه و بی‌توجهی به هدررفت انرژی، اخطارهای لازم به اداره خاطی داده شود. وی با بیان اینکه در زمان قرنطینه، الگوی مصرف برق در روزهای هفته شبیه به الگوی مصرف در روزهای تعطیل آخر هفته شد و مصرف برق خانگی در اکثر کشورها افزایش یافت، تصریح می‌کند: بر اساس آنچه از شواهد بین‌المللی به دست آمده بخش عرضه و تقاضای برق (تولید، انتقال، توزیع و مصرف) از شیوع کرونا تاثیر پذیرفته و در کشورهای درگیر کرونا، بیشترین تاثیر ناشی از این همه‌‌گیری در اقتصادهایی بوده که اقدام‌‌های سختگیرانه‌‌ای اعمال کردند و همچنین آنهایی که بخش خدمات بزرگ‌تری داشتند.
این کارشناس انرژی با استناد به گزارش‌های منتشر‌شده سازمان‌‌های بین‌‌المللی که مصرف برق در کشورهای مختلف درگیر کرونا به‌ویژه در ایام اعمال قرنطینه کامل، کاهش چشمگیری داشته است. به‌عنوان مثال گزارش سازمان بین‌المللی انرژی‌ در بهار امسال را یادآور می‌شود که مصرف برق ایتالیا حدود ۳۰‌درصد نسبت به سال قبل آن، کاهش داشته است؛ اما در زمان قرنطینه، الگوی مصرف برق در روزهای هفته شبیه به الگوی مصرف در روزهای تعطیل آخر هفته شده و مصرف برق خانگی در اکثر کشورها افزایش یافته است. البته تاثیر بحران کرونا در کاهش مصرف برق در بخش صنعت، کمتر از سایر بخش‌‌ها بوده است.
ترکاشوند خاطرنشان می‌کند: در کشور ما نیز در اوایل شیوع کرونا به‌خصوص با توجه به کاهش مسافرت‌‌های نوروزی، مصرف برق از بخش تجاری به بخش خانگی انتقال یافت. و در این میان از آنجا که صنعت برق کشور، بخش توسعه‌‌ای خود را توسط پیمانکاران، سازندگان تجهیزات و تولیدکنندگان بخش خصوصی انجام می‌دهد، بنابراین محدودیت‌‌های کرونایی بر بخش‌‌های گوناگون صنعت برق کشور مانند ساخت و حمل تجهیزات، اعزام گروه‌‌های پیمانکاری اثرگذار بوده است.
وی با اشاره به پیامدها و مخاطرات احتمالی شیوع‌کرونا بر سلامت نیروی انسانی صنعت برق؛ طرح‌‌های محدودسازی تردد، کاهش ساعات کاری و فاصله‌‌گذاری اجتماعی را مثال می‌زند که احتمال تاخیر یا توقف در پروژه‌‌های عمرانی و نگهداری و تعمیرات در بخش‌‌های تولید، انتقال و توزیع برق را بالا می‌‌برد و خطر شیوع بیماری در میان کارکنان به‌ویژه نیروی کار متخصص می‌‌توانست بر عملکرد بخش‌‌های گوناگون صنعت برق اثرات نامطلوبی داشته باشد.
این کارشناس انرژی بر لزوم سیاستهای توامان تشویقی و اقناعی در شرایط عادی نیز تاکید کرده و می‌گوید: در واقع باید مدیریت مصرف، به‌منظور کنترل مصرف برق ادارات، بانک‌ها، دانشگاه‌ها و... جزو خصایص رفتاری تمام کارکنان هر مجموعه اداری و دانشگاهی و.. شود تا میزان مصرف به حداقل برسد.
وی با بیان اینکه باید میزان مصرف مشترکان براساس سقف مصرف ارزیابی شود و تلاش گردد تا بدون اخلال در کار تولید، مصارف غیرضروری و غیرقانونی تحت‌کنترل درآید، رصد و کنترل برق‌های غیرمجاز در نقاط مختلف استان نیز امری ضروری و اجتناب ناپذیر است.
ترکاشوند به پارادوکس این روزها در کشور اشاره می‌کند که از طرفی با توجه به شیوع ویروس کرونا به دلیل تهویه هوا در خانه و اماکن مختلف ادارات و... پنجره‌ها باز گذاشته می‌شود و از طرفی به دلیل آلودگی هوا باید پنجره‌ها را بست و همین باز بودن پنجره‌ها میزان مصرف گاز را افزایش داده است!
این کارشناس انرژی با بیان اینکه در تابستان مشکل پیک مصرف وجود داشت، اما در حال حاضر، هدف سوزانده نشدن مازوت است و صرفه‌جویی در هر ساعتی می‌تواند کمک‌کننده به کاهش مصرف باشد، می‌گوید: در واقع در زمستان امسال نیازمند همکاری همه مردم هستیم و هموطنان شاغل در ادارات نیز نباید مدیریت مصرف برق و انرژی در ادارات را به لحاظ اینکه وجهی از جیب آنها خارج نمی‌شود نادیده بگیرند. وی با بیان اینکه به کرات دیده شده که کارکنان هنگام تردد از اتاقی به اتاق دیگر ادارات برای جلسات سیستمهای گرمایشی خود را با همان روال قبل روشن نگاه داشته‌اند و زحمت کاستن از شدت آن را متحمل نشده‌اند، می‌گوید: بر اساس شواهد گذشته الگوی مصرف انرژی در ادارات دولتی یکی از مسائلی است که در سال‌های گذشته به نوعی مشکل برای مدیریت انرژی در کشور تبدیل شده است، به طوری که ادارات موظف به رعایت دمای ۲۵ درجه و کاهش 10 درصدی مصرف برق خود نسبت به سال گذشته شده‌اند.
این کارشناس انرژی با بیان اینکه کاهش مصرف انرژی و همچنین خاموش کردن برق‌های غیر ضروری مخصوصا هنگام اتمام وقت اداری کمک شایانی به مدیریت مصرف برق می‌کند می‌افزاید: سامانه‌های گرمایشی، میزان روشنایی و خاموش بودن لوازم برقی باید در پایان ساعات اداری در دستگاه‌های هدف به طور منظم، پایش شود و در صورت مشاهده مصرف بی‌رویه و بی‌توجهی به هدررفت انرژی، اخطارهای لازم به کارکنان نهادهای پرمصرف داده شود. به ویژه اینکه بر اساس برخی اقوال کارکنان ادارات متاثر از خشم عمومی از عملکرد دولت بعضا نگاه لجبازانه پنهان به توصیه‌های صرفه جویی دولت‌ها داشته‌اند و معتقدند وقتی دولت برای آنها دل نسوزانده آنها چرا باید برای دولت دل بسوزانند!
ترکاشوند یکی از راهکارهای امروزی رصد برق در فصل گرما و سرما را استفاده از فناوری مبتنی بر کنترل از راه دور بر می‌شمارد و می‌گوید: وقتی فناوری‌های روز امکان مدیریت سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی را فراهم کرده است در تمام ادارات کوچک و بزرگ و فروشگاهها و دانشگاهها باید دگرگونی کامل در استفاده از برق و گاز در دستور کار ویژه و اولویت قرار گیرد.