بهمن واسفند كرونا افزايش مي‌يابد

درسته قبل از انقلاب وضع مالي خوبي در قم نداشتين حالا که در بهترين جاي تهران بهترين خونه را داري خواهشا دست از سر مردم قم برداريد، قم کرونا را شناسايي کرد.» اما بسياري از کاربران شبکه‌هاي اجتماعي در قم به اين گفته نماينده قم در مجلس واکنش نشان دادند و معتقدند که اين اظهارنظر آقاي فراهاني بيشتر براي بهره‌برداري سياسي است يا دلسوزي براي مردم قم. از سوي ديگر به غير از شهر قم مراسمات مذهبي در همه شهرهاي کشور (به‌جز شهرهايي با وضعيت قرمز و نارنجي) برگزار شد و حالا اين سوال مطرح مي‌شود که وقتي وزارت بهداشت از تجمع افراد در مراسمات مذهبي و نماز جمعه در قم، مخالفت مي‌کند و خبر از احتمال خيز جديد کرونا در اين شهر مي‌دهد، چه ستاد و يا نهادي مجوز برگزاري اين مراسمات را صادر کرده است؟‌ آيا در اين رابطه مسئولان مقصر هستند؟ اين درحالي است که برگزاري مراسمات راهپيمايي توسط مراجع تقليد قم لغو شده است. هر سال بزرگترين دسته عزاداري شهر قم در سالروز شهادت حضرت فاطمه زهرا(س) مربوط به دسته عزاداري مشترک دو تن از مراجع تقليد يعني آيت‌ا... وحيد خراساني و آيت‌ا... صافي گلپايگاني بود اما امسال به دليل شرايط خاص بيماري کرونا، آيت‌ا... صافي گلپايگاني که اصلا بيانيه‌اي در خصوص برگزاري دسته عزاداري، روي وبسايت اينترنتي خود منتشر نکرد. دفتر آيت‌ا... وحيد خراساني اعلام کرد که امسال به دليل شرايط ناشي از شيوع بيماري کرونا، دسته عزاداري نخواهيم داشت و فقط به مراسم عزاداري در فضاي باز خيابان صفائيه قم بسنده خواهيم کرد. آيت‌ا... مکارم شيرازي که دفتر مرجعيتش در ابتداي خيابان صفائيه قم، فاصله زيادي با حرم حضرت معصومه(س) ندارد، اما مراسم عزاداري برگزار شده در دفتر اين مرجع تقليد که با حضور خود ايشان برگزار شد با رعايت کامل دستورالعمل‌هاي بهداشتي.
آيا فقط مردم مقصرند؟‌
برگزاري مراسم عزاداري در روزهاي گذشته، آن هم در شرايطي که ستاد ملي مقابله با کرونا منتقد آن است و سخنگوي اين ستاد باور دارد که با توجه به برگزاري اين مراسم و برپايي نماز جمعه که فقط 30 درصد مردم ماسک زده‌اند، برعهده چه کسي است؟‌ آيا بازهم مردم مقصرند؟‌ با توجه به اين توضيحات، به سراغ نهادهاي ذي‌ربط رفتيم، يکي از مسئولان دانشگاه علوم پزشکي قم اعلام کرد که «مجوز برگزاري مراسمات بر عهده ما نيست.» برخي ديگر از کارشناسان معتقدند که چون قم بعد آن شرايط بحراني در وضعيت «آبي» قرار گرفته مجوز برگزاري اينگونه مراسم مي‌تواند شرايط استان را دوباره بحراني کند. در اين بين بهرام سرمست به «آرمان‌ملي» گفت: ‌«مجوزها بر اساس مصوبات ستاد ملي مبارزه با کرونا بوده و اگر در مکاني پروتکل‌ها رعايت شده يا نشده، نيازمند بررسي است.» براي بررسي اين پروتکل‌ها نيز به سراغ ايرج حريرچي، معاون کل وزارت بهداشت رفتيم و او نيز به «آرمان ملي» و در تکميل صحبت‌هاي استاندار قم گفت: «من نمي‌توانم در مورد تجمع در برخي از شهرها اظهار نظري کنم، ولي بر اساس وضعيت شهرها (قرمز، نارنجي، زرد و آبي)، پروتکل‌هايي دارند براي ميزان تجمعات. برخي از شهرها تا 15 نفر، برخي ديگر تا 30 و ديگري تا 50 نفر، و به دقت شرايط را رصد مي‌کنيم و اگر تخلفي صورت بگيرد، از طريق مراجع قانوني اقدام لازم صورت خواهد گرفت.» با توجه به اين گفته‌ها و اينکه تجارب گذشته نشان مي‌داد که وقتي مجوز برگزاري مراسمي داده مي‌شود، قطعا در اين بين با سهل‌انگاري مردم مواجه خواهد شد، آن هم در روزهايي که با تاکيد بر آمار، کشور به يک ثبات نسبي در شيوع کرونا رسيده و وزير و سخنگوي ستاد ملي مقابله با کرونا که از منتقدان برگزاري اين مراسم در قم هستند، مجوز برپايي آن را در روزهاي گذشته داده‌اند. در شرايطي که علما و مراجع تقليد قم، در شهادت بانوي دو عالم با تدبير و عقلانيت، هيچگونه مراسم مذهبي را برگزار نکردند. اين سياست يک بام و دوهوا، همان‌طور که بسياري از اپيدميولوژيست‌ها باور دارند، موجب خيز کرونا در بهمن و اسفند مي‌شود.
خيز کرونا در بهمن و اسفند


طي چند روز گذشته اپيدميولوژيست‌هاي زيادي نسبت به موج چهارم کرونا با وضعيتي که کمتر نهاد رسمي و مردم، پروتکل‌هاي بهداشتي را رعايت مي‌کنند، هشدار جدي مي‌دهند. خيز چهارمي که مي‌تواند تعداد کشته‌هاي را از 450 نفر افزايش دهد. به عنوان مثال رئيس مرکز اطلاع رساني وزارت بهداشت گفته: «شايد ما را به سمت عادي انگاري وضعيت کرونا سوق دهد، بر همراهي مردم براي تداوم مبارزه عليه کرونا و آمادگي لازم براي وضعيت‌هاي غيرقابل پيش‌بيني و خيز احتمالي کروناويروس در بهمن و اسفندماه تأکيد کرد» از سوي ديگر يک عضو ستاد ملي مقابله با کرونا نيز، حرف‌هاي کيانوش جهانپور را تاييد کرده است. مينو محرز باور دارد که ميزان ابتلا به کرونا در تهران کمي کمتر شده اما شهرستان‌هاي ديگر مانند مردم تهران، پروتکل‌ها را رعايت ‌نمي‌کنند و خيز مجدد کرونا در آينده‌اي نزديک که بسيار ترسناک و خطر آفرين است، دور از ذهن نخواهد بود. آمار نيز اين روند روبه‌رشد شيوع کرونا در کشور را نيز تاييد مي‌کند. طبق آخرين آمار وزارت بهداشت و درمان، 10 شهر قرمز کشور در استان مازندران و شامل آمل، بابل، تنکابن، جويبار، رامسر، ساري، سوادکوه، فريدونکنار، قائمشهر و نکا است. همچنين از پنج شنبه (27 دي) تا جمعه (28 دي) شش هزار و 16 بيمار جديد مبتلا به کوويد19 در کشور شناسايي شد که 523 نفر از آنها بستري شدند. همچنين 86 بيمار کوويد19 جان خود را از دست دادند و 4374 نفر از بيماران مبتلا به کوويد19 در وضعيت شديد اين بيماري تحت مراقبت قرار دارند.
دوگانه‌سازي صداوسيما
همزمان معاون دفتر رئيس‌جمهور نيز با انتقاد از انتشار يکسويه خبر تخلف از دستورالعمل‌ها در بخش‌هاي خبري صداوسيما گفت: «به اين عادت پوچ دوگانه‌سازي‌، پايان دهيم.» عليرضا معزي معتقد است که «مراسمات عزاداري بدون رعايت دستورالعمل‌ها همانقدر به گسترش کرونا و مرگ شهروندان خواهد انجاميد که مسافرت رفتن در تعطيلات. ‌مسئولان وزارت بهداشت در جلسه‌ ستاد ملي کرونا هم از مسافرت در تعطيلات گلايه کردند و هم به عدم رعايت پروتکل‌‌ها در تجمعات مذهبي اعتراض داشتند خصوصا به شيوه‌ برگزاري نماز جمعه و مراسمات عزاداري در قم. در ستاد ملي، هرگز دوگانه‌سازي نشد، اما اخبار صداوسيما صرفا به عامل سفر اشاره کرد.»
مردم اکنون بحران را باور ندارند
ناگفته نماند که مردم نيز در اين رابطه مقصرند و با توجه به هجوم آنها در تعطيلات چند روز گذشته به شهرهاي جنوبي و سهل‌انگاري آنها در عدم رعايت پروتکل‌هاي بهداشتي در تجمعات‌شان، دليل اين اتفاقات بوده‌اند. حالا دليل اين سهل‌انگاري مردم چيست؟ در پاسخ به اين سوال يک جامعه شناس به «آرمان‌ملي» مي‌گويد: متاسفانه فرهنگ بي‌اعتمادي که به رفتار و کردار مسئولان در سال‌هاي اخير و قبل از شيوع کرونا وابسته بود، تشديد شده و حالا در زمان بحران بيش از هر زمان ديگري عوارض خود را نشان مي‌دهد. اين موضوع کاملا فرهنگي و ريشه در باورهاي قرون گذشته دارد. امان ا... قرايي مقدم در ادامه خاطرنشان مي‌کند: اصولا مردم ايران در هيچ دوره تاريخي به دولتمردانشان اعتماد صددرصدي نداشته‌اند چون زمينه مشارکت مردم در طول تاريخ فراهم نبوده است. حالا نيز باور ندارند که ممکن است با هر عادي انگاري جان صدها نفر به خطر بيفتد. قرايي مقدم باور دارد که سفر هزاران نفر به جزيره قشم، در شرايطي که ورود گردشگران به شمال کشور ممنوع شده، ريشه در همين بي‌اعتمادي دارد و مردم اگر در اقوام نزديکشان هم مورد ابتلا به کرونا ببينند، ابعاد جدي اين بيماري را باور نمي‌کنند و در نتيجه منجر به اين رفتارها مي‌شود. وي به ابعاد دولتي نيز در اين موضوع اشاراتي دارد و در اين رابطه نيز مي‌گويد: «مجلس، حرف‌هاي رئيس جمهور را تاييد نمي‌کند، وزير بهداشت هشدار مي‌دهد، اما وزراي گردشگري و آموزش و پرورش، اقدام به ترويج سفر و بازگشايي مدارس مي‌کنند، سازمان تبليغات اسلامي و ديگر سازمان‌ها، مردم را متعهد به رعايت پروتکل‌ها نمي‌کنند و همه اين عوامل دست به دست هم مي‌دهد و در روزهاي سوگواري، مردم بدون ماسک و رعايت فاصله‌گذاري اجتماعي در يک مکان گرد هم مي‌آيند. بي‌اعتمادي يک فرآيند است که باعث تخريب سرمايه اجتماعي مي‌شود. نبايد در رابطه با عملکرد و سياست‌هاي ستاد ملي مقابله با کرونا و وزارت بهداشت دخالت شود و همه ارکان کشور بايد در خدمت سياست‌هاي اين دو نهاد باشند، اما متاسفانه برخي به اين موضوعات توجه لازم نمي‌کنند.