روزنامه ایران
1399/10/29
زمستان سوزان گلستان
زهرا کشوریخبرنگار
آتش دوباره به جان جنگل‌های گلستان و گیلان افتاد. آمارهای منابع طبیعی گلستان از وقوع ۹۶ آتش‌سوزی در نقاط مختلف جنگل‌های هیرکانی در گلستان تا زمان نگارش این گزارش خبر می‌دهد. پارک ملی گلستان هم مثل هر سال از این حریق در امان نماند و آتش به نقاط کوهستانی آن رسید. با‌وجود ۵۷۰ نیروی امدادی از منابع طبیعی، محیط زیست، هلال‌احمر، بسیج، سپاه و نیروهای مردمی، صعب‌العبور بودن منطقه اجازه اطفای حریق را نمی‌دهد. آن‌طور که حق شناس استاندار گلستان به «ایران» می‌گوید آنها برای خاموش کردن آتش دره شمالی پارک ملی گلستان درخواست اعزام بالگرد کرده‌اند. به گفته عبدالرحیم لطفی مدیرکل منابع‌طبیعی گلستان تمام آتشی که به جان جنگل‌های درگز، گرگان، گالیکش و... افتاد منشأ انسانی دارد. آتش‌سوزی جنگل‌های گیلان هم عامل انسانی دارد. آتش‌سوزی زمستانه جنگل‌های هیرکانی در گلستان و گیلان این سؤال را در ذهن افکار عمومی کاشته است که با وجود سرمای هوا چرا باید یکی از قدیمی‌ترین جنگل‌های باستانی جهان طعمه حریق شود؟ آنها انتظار داشتند که گلستان، زمستان بی‌سوز و گدازی داشته باشد. گلستان در پاییز شاهد خاکستر شدن توسکستان بود.لطفی در پاسخ به این پرسش از ورود یک جبهه گرم و خشک جنوبی به استان در 10 روز گذشته خبر می‌دهد. گرم بادها با بی‌مسئولیتی گردشگران همدست شدند تا درختان یکی از جنگل‌های ثبت شده در فهرست جهانی یونسکو خاکستر حریق بی‌مبالاتی‌ها شود. لطفی سرعت باد را بین ۱۳۰ تا ۱۴۰ کیلومتر در ساعت اعلام می‌کند و می‌گوید: «این جبهه گرم و خشک دما را به بیش از ۳۰ درجه در روز رساند. حتی دمای هوا در مناطق جنگلی و کوهپایه‌ای در شب بین ۱۰ تا ۱۳ درجه است. بنابراین در طول شب هم ما سرمای لازم را نداشتیم.» گرم‌بادها ارتفاعات را هم نشانه رفته‌اند. به گفته لطفی، آتش به ارتفاعات نرسید اما برف را آب کرد. او می‌گوید: «به‌دلیل مرطوب بودن، آتش ارتفاعات را تهدید نمی‌کند اما خشکی کف جنگل و برگ‌های خشک مستعد آتش‌سوزی است.» او از آماده باش نیروهای امدادی در 10 روز گذشته خبر می‌دهد و می‌گوید: «بیشتر آتش‌سوزی‌های اتفاق افتاده در 10 روز گذشته در همان دقایق اول مهار شده و سطح بیشتر آنها کمتر از ۲۰۰ متر مربع بوده است.» پارک ملی گلستان حالا در انتظار بالگرد است. این پارک در فهرست جهانی یونسکو ثبت است. لطفی اعتقاد دارد که نمایندگان مجلس باید به‌صورت کلی روشن کردن آتش را در جنگل‌ها ممنوع کنند. البته این موضوع را نمی‌توان کتمان کرد که حتی در صورت ممنوع شدن روشن کردن آتش در جنگل، تعداد جنگلبانان آنقدر نیست که بتوان هزاران گردشگری را که هر روز وارد جنگل می‌شوند کنترل کرد. ولی تصویب این قانون بی‌شک آمار آتش‌سوزی‌ها را کاهش خواهد داد. بنابراین تجهیزات اطفای حریق را باید ارتقا داد.
قاسم آذریان کارشناس جنگل به مهر می‌گوید: «گلستان به سبب برخورداری از صدها هزار هکتار از جنگل‌های پهن برگ و دست کاشت سوزنی نیازمند اقلام و تجهیزات ثابت برای پیشگیری و مقابله با حریق در جنگل‌ها است.»
او نبود دائمی بالگرد آبپاش در گلستان، همچنین نبود برخی زیرساخت‌ها مانند مهیا نبودن حوضچه‌ها یا سدهای آبگیری در مناطق پیرامون جنگل‌ها را از جمله دلایلی می‌داند که در سال‌های اخیر مهار حریق در جنگل‌های استان را با چالش روبه‌رو کرده است.
آذریان می‌گوید: «تخصیص اعتبارات کافی برای به خدمت گرفتن نیروهای آتشبان در ماه‌های پرریسک حریق از جمله نیازهای دیگر استان بوده که طی سال‌های اخیر مورد غفلت قرار گرفته است.»
این کارشناس پیش‌بینی و جانمایی ایستگاه‌های آتش‌نشانی در مناطق پرخطر بویژه در پارک ملی گلستان و جنگل‌های شرقی استان را از مهم‌ترین ضروریات مدیریت منابع طبیعی در استان می‌داند و می‌گوید: «با حداقل اعتبارات استانی قابلیت اجرا دارد.»
وقتی تیرماه ۹۸ جنگل هیرکانی به‌عنوان دومین پرونده میراث طبیعی ایران در یونسکو ثبت شد، بسیاری این ثبت را پایانی بر آتش‌سوزی‌های هر ساله یکی از کهن‌ترین رویشگاه‌های جنگلی جهان دانستند. بیابان لوت نخستین پرونده میراث طبیعی ایران در این فهرست است. اما آتش پاییزی که به جان هیرکانی افتاد و ۲۰۰ هکتار از توسکستان را طعمه حریق کرد، مشخص شد در بر همان پاشنه عدم تجهیز و ایجاد پایگاه هوایی اطفای حریق می‌چرخد. از ثبت جهانی هیرکانی هم آبی گرم نشد که بتواند آتش دل درختان آن را سرد کند.
سایر اخبار این روزنامه
# من - ماسک - می‌زنم
مراسم عزاداری شهادت حضرت فاطمه(س) در محضر رهبر معظم انقلاب
لغو مراسم راهپیمایی روز شهادت حضرت فاطمه (س) از سوی آیت‌الله وحید خراسانی
گردش دوباره کرونا
موشک ایرانی با برد 1800 کیلومتر در اقیانوس هند
واکسیناسیون تا آخرسال آغاز میشود
دورنمای شاخص بورس
بودجه را سیاسی نکنید
بررسی برنامه نامزدها حق مردم است نه شورای نگهبان
تولید اورانیوم فلزی برای مصارف صلح‌آمیز است
زمستان سوزان گلستان
بازگشت سیاستمداران پایان رخوت احزاب
غربالگری مادران باردار حذف نشده است
سرخابی‌ها در دیدار پسادربی
بازگشت احتمالی اپیدمی کرونا
فشار حداکثری حمایت حداقلی
آخرین ترفندها در واپسین روزهای ترامپ
