روزنامه شرق
1399/11/06
همه پشت سر سرباز
همه پشت سر سرباز شرق: در 48 ساعت گذشته، جنجال جدید خبری، ماجرای سیلی‌زدن یکی از نمایندگان مجلس به یک سرباز وظیفه پلیس راهنمایی و رانندگی بود. یک سیلی که خود آن سرباز وظیفه ماجرایش را در قالب یک ویدئوی کوتاه گزارش داد. فیلم پس از انتشار، موجی بلند از واکنش‌ها را به دنبال داشت. از کاربران شبکه‌های اجتماعی تا چهره‌های سیاسی و هنری و مسئولانو... . به محض انتشار ویدئو و انتشار واکنش‌ها البته چند نفر هم به دفاع از او برخواستند و خود نماینده نیز اصل داستان را تکذیب کرد؛ تکذیبی که البته روز گذشته دروغ‌بودنش معلوم شد. این گزارش دراینباره است. بعدازظهر شنبه، فیلمی از یک سرباز وظیفه راهنمایی و رانندگی در فضای مجازی دست به دست شد که در آن سرباز مدعی میشود جلوی خودروی متعلق به فردی را که خودش را نماینده مجلس معرفی می‌کند و بدون مجوز در خط ویژه تردد می‌کرد، گرفته و به دلیل ممانعت سرباز از عبور اتومبیلش از مسیر خط ویژه خیابان انقلاب، ابتدا راننده او با سرباز درگیر شده و سپس نماینده به صورتش سیلی می‌زند. در فیلمی که یکی از حاضران در صحنه آن را تهیه کرده، افرادی که آنجا هستند خطاب به سرنشین صندلی عقب خودرو که همان نماینده مجلس است، واکنش نشان می‌دهند و نسبت به رفتارش با سرباز اعتراض می‌کنند؛ اعتراضی که محدود به فیلم نیست و در کمتر از یک ساعت از زمان اولین انتشار، بخش عمده‌ای از فضای مجازی و رسانه‌ای را در بر می‌گیرد. بسیاری هم می‌پرسند که نماینده مجلس به چه مجوزی اصلا اجازه تردد در خط ویژه را صرفا به حکم نمایندگی مجلس دارد و به چه حقی به صورت سربازی سیلی می‌زند که فقط می‌خواهد وظیفه‌اش را درست انجام دهد؟ انتشار این فیلم واکنش‌های فراوانی در پی داشت؛ اما آنچه در این میان بیش از پیش به چشم می‌آمد، دفاع قاطع مردم حاضر در محل و همین‌طور خیل گسترده کاربران شبکه‌های اجتماعی از سرباز وظیفه بود و نگرانی از آنکه به حکم سربازبودنش این اعتراض ویدئویی برایش دردساز شود. ویدئویی که هرچند تصویری از برخورد فیزیکی نماینده با سرباز نداشت اما شاهدان عینی حرف‌های سرباز را تصدیق کردند و سرباز هم تأکید می‌کرد که فیلم این درگیری قطعا توسط دوربین پلیس راهور ثبت شده است.
نماینده‌ای که در این ویدئو صحبت از اوست و بعد از سیلی‌زدن به سرباز داخل ماشینش نشسته، علی‌اصغر عنابستانی (۱۳۵۰ عنابستان) نماینده مجلس یازدهم از حوزه انتخابیه سبزوار در غرب خراسان رضوی است. او پیش از این مدیر کل امور اجتماعی استانداری خراسان رضوی در دولت نهم و پس از آن معاون استانداری این استان و فرماندار شهرستان سبزوار و استاندار استان چهارمحال‌وبختیاری در دولت دهم بود. عنابستانی در سال ۱۳۸۴ مسئول ستاد محمود احمدی‌نژاد بود، در آستانه انتخابات 88 از فرمانداری سبزوار استعفا داد و مسئولیت ستاد مردمی محمود احمدی‌نژاد در خراسان رضوی را بر عهده گرفت. عنابستانی پس از انتخابات دوره دهم ریاست‌جمهوری به‌عنوان معاون امور اجتماعی دستیار ارشد رئیس‌جمهور در نهاد ریاست‌جمهوری مشغول فعالیت شد. چندی پس از انتشار این ویدئو علی‌اصغر عنابستانی، همان نماینده‌ای که تا اینجای گزارش «احتمالا» به صورت سرباز سیلی زده بود، با تکذیب ادعای مطرح‌شده در گفت‌وگو با خبرگزاری صداوسیما نه‌تنها برخورد فیزیکی را تکذیب بلکه مدعی شد سرباز به راننده او توهین کرده است. او در این گفت‌وگو بیان می‌کند: «سرباز مذکور به راننده خودروی ما توهین کرد، اما من به صورت سرباز سیلی نزدم. بعد از این توهین، آنها از پشت و جلو راه را به روی ما بستند و این باعث شد تا شلوغ شده و با حضور جمعیت، التهاب ایجاد شود. ما حتی از ماشین هم پیاده نشدیم؛ لذا اینکه گفته میشود عنابستانی به صورت سرباز پلیس راهور سیلی زده است، اصلا صحت ندارد. در حال پیگیری موضوع از طریق سردار اشتری، فرمانده نیروی انتظامی هستیم». بلافاصله پس از این اتفاق، سردار مهدی حاجیان، سخنگو و معاون اجتماعی ناجا هم از ورود و دستور ویژه فرمانده ناجا برای پیگیری پرونده ضرب‌و‌شتم مأمور وظیفه راهور توسط نماینده مجلس خبر داد.
واکنش‌ها به سیلی
واکنش‌ها به سیلی عنابستانی گسترده بود. هرچند عده‌ای طرف او را گرفتند اما سنگینی کفه ترازو با مدافعان سرباز وظیفه بود. عضو هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان مجلس، از اولین کسانی بود که به این واقعه واکنش نشان داد. در 48 ساعت گذشته هشتگ‌هایی با مضمون عنابستانی استعفا داغ شد و البته عده‌ای هم این ماجرا را صرفا تهمت و حمله رسانه‌ای خواندند. محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس هم در واکنش به این ماجرا در توییتی نوشت :«در برابر قانون همه مساوی هستند. مجلس به کسانی که به وظیفه قانونی خود عمل می‌کنند، افتخار می‌کند و اولین مدافع حقوق آنهاست. در حادثه اخیر، به محض شنیدن اولین گزارش‌ها، دستور بررسی دقیق ماوقع صادر شد؛ در صورت احراز تخلف، هیئت نظارت بر نمایندگان بدون مسامحه بررسی و برخورد قانونی خواهد کرد». محمود صادقی، نماینده تهران در مجلس دهم،
هم از دیگر کسانی بود که دراینباره توییت زد و از خطاکار‌بودن نماینده مجلس سخن گفت. توییت محسن رضایی به این شرح بود: «اینکه یک مقام خطاکار به صورت یک سرباز وظیفهشناس سیلی می‌زند، بسیار تلخ و تأسف‌برانگیز است؛ اما اینکه آن سرباز با وجود اطلاع از مقام و موقعیت او، راه را برایش باز نمی‌کند، بسیار شیرین و غرورانگیز است». البته در توییت آقای رضایی مشخص نکرد که بر چه اساسی سرباز می‌دانسته عنابستانی نماینده مجلس است و احتمالا کسی نیست که با جعل نام نمایندگی صرفا می‌خواسته از مسیر خط ویژه رفت‌و‌آمد کند و همچنین آیا این حق برای نمایندگان مجلس محفوظ است که از مسیر خط ویژه رفت‌و‌آمد کنند؟
محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام دراینباره در توییترش این‌طور نوشت: «سرباز، قلب میهن است. سرباز راهور یا سرباز مرزبانی که از راننده یک مقام مملکت، کارت شناسایی یا مجوز تردد بخواهد، نه‌تنها کار بدی نکرده بلکه به وظیفه خود عمل نموده و شایسته تقدیر است. سرباز باشیم نه سربار». برخی از نمایندگان مجلس فعلی هم به این اتفاق واکنش نشان دادند و البته یادشان بود که این قضیه را به شکل و شیوه‌ای سیاسی با موضوعاتی قیاس کنند. مالک شریعتی‌نیاسر، نماینده تهران دراینباره این‌طور نوشت: «اگر ماجرا اثبات شود، جریان انقلابی تقوای جمعی خود را نشان خواهد داد نه مثل حمایت تمام‌قد اصلاح‌طلبان از همسرکشی نجفی و خطای نماینده مجلس دهم... اما از خدا بخواهیم در همه لحظات زندگی، به همه ما کمک کند دچار غفلت و خطا نشویم». بهروز محبی‌نجم‌آبادی، دیگر نماینده سبزوار اما در توییتی به حمایت از عنابستانی برخواست و نوشت: «پرکارترین نماینده که از ابتدای مجلس یازدهم هر هفته (بی‌استثنا) با حضور در حوزه انتخابیه برای حل مشکلات مردم از هیچ تلاشی فروگذار نکرده است، اینک در حمله رسانه‌ای گسترده معنادار، بدون آنکه صدایش شنیده شود و دوربین‌های ناظر چک شوند و ماوقع روشن شود، از هر جهت مورد هجمه است».
روح‌الله نجابت، نماینده شیراز نیز توییت کرد: «شما به یک جوان سیلی نزدید، به اعتبار مجلس و امید مردم سیلی زدید! مجلس با کسی عقد اخوت نبسته و پشت مظلوم می‌ایستد». سید‌امیرحسین قاضی‌زاده‌هاشمی، نایب‌رئیس مجلس و رئیس هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان، ضمن اشاره به پیگیری این ماجرا نوشت: «درگیری نماینده مجلس با سرباز راهور را در هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان بررسی می‌کنیم و با مقصر قطعا برخورد قانونی خواهیم کرد. پس از بررسی‌ها سخنگوی هیئت نظارت نتایج را اعلام خواهد کرد. حفظ حقوق مردم برای ما مسئله اساسی است و همه حتی نمایندگان مجلس در برابر قانون مساوی هستند». یکی از نمایندگان مجلس هم به صراحت خواستار استعفای این نماینده مجلس شد. امان‌الله حسین‌پور، نماینده اسفراین، دراینباره چنین توییتی منتشر کرد: «برخورد آقای عنابستانی، باعث خجالت مردم و مجلس انقلابی بود! برخورد غلط و خلاف قانون را توبیخ کنیم! عنابستانی استعفا». محمد‌سعید احدیان، روزنامه‌نگار ،دستیار سیاسی و رسانه‌ای مجلس هم در توییتی نوشت: «جریان انقلاب در برابر خطای احتمالی نماینده منتسب به خود، صریح و قاطع اقدام کرد هر اصلاحاتی اگر موضعش در برخورد با قاتل هم‌قبیله‌اش را منتشر کرد، حق دارد درباره ماجرای عنابستانی اظهار‌نظر کند». محمد مهاجرای، فعال رسانه‌ای اصولگرا هم با ابراز تأسف از این اتفاق نوشت: «چند روز پیش حضرت حدادعادل فرمودند نظام سلطه نمی‌خواهد دولت بعدی هم مثل مجلس انقلابی باشد. منظورشان همین مجلس سیلی‌زن است؟ وقتی رئیسشان دانشجو لوله می‌کند و گازانبری به جنگشان می‌رود، تکلیف بقیه معلوم است. البته معذرت می‌خواهم از نمایندگان خردمندی که برای مصلحت! سکوت می‌کنند». واکنش‌ها به این اتفاق تنها در این چند توییت خلاصه نمی‌شد. بازیگران، فعالان سیاسی، روزنامه‌نگاران همه و همه درباره این ماجرا نوشتند و خواستار پیگیری بودند. در واقع آنچه مسلم بود، چه آنها که طرف سرباز را گرفتند و چه از نماینده مجلس دفاع کردند، می‌خواستند واقعیت ماجرا روشن شود. مسئله‌ای که صبح روز بعد از این واقعه توسط پلیس راهور جزئیاتش مشخص و حرف سرباز تأیید شد! عنابستانی سیلی زده بود. سردار حمیدی، رئیس پلیس راهور تهران، با تأیید ادعای سرباز وظیفه گفت: «کار سرباز ما کاملا درست و برگرفته از قانون بود و سرباز نباید به خودرویی که فاقد مجوز بود، اجازه تردد در خط ویژه می‌داد. مستنداتی مبنی بر برخورد فیزیکی نماینده با سرباز پلیس راهور داریم که کاملا کفایت می‌کند و باید ببینیم مرجع قضائی دراینباره چه تصمیم‌گیری خواهد کرد». همچنین سردار اشتری، فرمانده ناجا در واکنش به سیلی‌زدن یک نماینده به صورت یک سرباز راهور گفت: «کسی از قانون مستثنا نیست. اگر اتفاق به این صورت که گفته شده، رخ داده باشد، از مأمور وظیفه‌شناسمان حمایت خواهیم کرد».
سابقه درگیری نمایندگان مجلس با مردم
این اولین باری نیست که اخباری مبنی بر درگیری نمایندگان و مسئولان با مردم منتشر میشود. با یک جست‌وجوی ساده اینترنتی میشود موارد متعددی را پیدا کرد که چه سرباز، چه خبرنگار، چه کارمند مورد تحقیر یا توهین مسئولی قرار گرفته. دلیلش هم هر چیزی می‌تواند باشد؛ عبور از خط ویژه، نشناختن مسئول توسط فرد عادی، سؤالی که خبرنگار می‌پرسد و مسئول دوستش ندارد و... چیزی که در این میان تعجب‌آور است، این خودشیفتگی عجیبی است که به برخی اجازه چنین برخوردی را می‌دهد. شاید نزدیک‌ترین ماجرا به واقعه سیلی عنابستانی، ماجرای سرباز بابلی باشد که در یک ماه گذشته اتفاق افتاد و خبرش هم بازتاب زیادی پیدا کرد. ماجرا از این قرار بود که یکی از بازپرس‌های دادگستری بابل هنگام مراجعه به محل کارش از در ورودی ارباب‌رجوع با درخواست سرباز وظیفهشناس برای بازرسی بدنی مواجه میشود و اجازه این کار را به سرباز نمی‌دهد. در ورودی قضات، کارشناسان و وکلای دادگستری بابل جدا از محل ورود ارباب‌رجوع است و به همین دلیل هم سرباز بابلی این بازپرس را نشناخته و بر بازرسی بدنی‌اش اصرار می‌ورزد. بازپرس وقتی با سماجت سرباز مواجه میشود، سیلی به صورتش می‌زند، اقدامی که با اعتراض سرباز و خانواده‌اش مواجه میشود. مسئله‌ای که خانواده سرباز بابلی چندان تمایل به پیگیری‌اش نداشتند؛ چون ماه‌های پایانی خدمت سرباز بود و دنبال دردسر نمی‌گشت، همان زمان اعلام شد که در جلسه‌ای مسئولان قوه قضائیه بابل از این سرباز عذرخواهی کرده‌اند. اما در این مورد هم اعتراض‌ها این بود که دقیقا مشخص نشد آیا بازپرس مربوطه به خاطر این کار تنبیه شده یا نه؛ مسئله‌ای که بعد از سیلی عنابستانی، دوباره به یاد کاربران فضای مجازی افتاد. عباس عبدی، فعال رسانه‌ای نیز با اشاره به ماجرای سرباز بابلی توییت کرد:« چندی پیش یک سرباز را به دلیل انجام وظیفه‌اش در مازندران کتک زدند. فوری سر‌و‌ته ماجرا را به‌هم آوردند. ببینیم مورد اخیر را چه‌کارش خواهند کرد؟ اجباری به سربازی بروی، از حقوق خبری نباشد، کتک هم بخوری؟ انتظار دارید فردا از وطن دفاع کنند؟». سال 97 نیز دوباره ماجرای شاخ‌و‌شانه‌کشیدن یک نماینده در صدر خبرها رسید. این‌بار نوبت نماینده سراوان بود. محمد‌باسط درازهی سال 97 با توهین به یک کارمند اداره گمرک خبرساز شد. براساس آنچه در ویدئوی منتشر‌شده دیده می‌شد، کارمند اداره گمرک در پی اصرار نماینده مجلس برای داخل‌شدن به گیت کارمندان، می‌گوید که باید اجازه بگیرد و این کار با توهین و فحاشی درازهی پاسخ داده میشود. آن زمان هم این نماینده مجلس دوره قبلی حاضر به عذرخواهی نشد، نماینده سراوان با یک ویدئوی دیگر به اعتراضات دراینباره پاسخ داد. در این ویدئو درازهی گفته «تا پای استیضاح وزیر اقتصاد و اخراج رئیس گمرک و کارمند هتاک ایستاده‌ام». آن زمان واکنش‌های گسترده به این اتفاق باعث عذرخواهی وزیر اقتصاد شد. البته آن کارمند هرگز حاضر به صحبت‌کردن با رسانه‌ها نشد. ماجراهای توهین‌ها و در مقابل مردم ایستادن به همین موارد لحظه‌ای و موردی ختم نمی‌شود. گاهی مشابه چنین اتفاقاتی ابتدا در یک جمع یا محل خصوصی رخ می‌دهد و بعد فیلمی از آن منتشر میشود. گاهی یک دعوای این‌چنینی است و گاهی در تلویزیون و به‌صورت مستقیم. گاهی خودخواسته است و گاهی ناخواسته. مثل همین چند وقت پیش که یک نماینده مجلس در صحبتی درباره فیلترینگ تلگرام و توییتر همه مردم را مثل کودکانی توصیف می‌کند که نیاز به مراقبت دارند. او دراینباره گفته بود همین‌طور که نباید رمز عابربانک را به بچه داد، نباید هم اجازه دسترسی به هر سایتی را داد. با‌این‌حال سؤال اصلی این است که پیگیری این اتفاقات بر عهده کیست؟ آیا نظارت بر رفتار نمایندگان و مسئولان در فضایی عادلانه اتفاق می‌افتد؟ رسیدگی به تخلفاتی از این دست را چه کسی و چه مرجعی باید انجام دهد؟ با وجود همه اینها درباره تمامی اتفاقات مطرح‌شده، یک نکته امیدوارکننده و مهم هم روشن و مشهود بود؛ اینکه در هنگام بروز اتفاقاتی از این دست خود مردم و دیگر افرادی که در صحنه بروز چنین اتفاقاتی حضور دارند، در مقابل توهین و بی‌احترامی فلان مسئول از همدیگر حمایت می‌کنند. مردم پشت مردم. یک روز پشت سرباز راهنمایی و رانندگی و یک روز پشت کارمند گمرک؛ آنها خودشان از خودشان دفاع می‌کنند.
سایر اخبار این روزنامه
مواضع مخالفان در حال تغییر است؟
آزاد که شدم تعهد به همکاری دادم
حاضریم با ریاض مذاکره کنیم
انتصاب نماینده در امور انجمن اسلامی دانشجویان
عذرخواهی رئیس صداوسیما از رئیس‌جمهور
هرکس دنبال کارهای بلندمدت برود به بی‌عرضگی متهم میشود
همه پشت سر سرباز
چه کسی گفته تحریم‌ها بی‌اثر است؟!
چهارصد سال بعد از ژان دو لافونتن
مدیریت بحران جمعیت در پیرامون پایتخت
کلاف سردرگم شوراهای حل اختلاف
قدرت نفتی ایران را سیاسی نکنیم
