عدالت درگیر و دار حاشیه‌ها

گروه سیاسی- هدیه گل‌محمدی: داستان سیلی زدن به سرباز وظیفه راهور توسط نماینده مجلس روایت‌های جدیدی پیدا کرده است. 
روز یکشنبه محمدحسین حمیدی رئیس پلیس راهور تهران درباره اخبار و فیلم منتشرشده مبنی بر سیلی زدن یک نماینده مجلس شورای اسلامی به صورت سرباز راهور در خط ویژه گفت: کار سرباز ما کاملا درست و برگرفته از قانون بود و سرباز نباید به خودرویی که فاقد مجوز بود اجازه تردد در خط ویژه می‌داد. مستنداتی مبنی بر برخورد فیزیکی نماینده با سرباز پلیس راهور داریم که کاملا کفایت می‌کند و باید ببینیم مرجع قضایی در این رابطه چه تصمیم‌گیری‌ای خواهد کرد. مستندات خود را نیز در این رابطه به مرجع قضایی ارسال کرده‌ایم؛ اما دیروز رسانه‌ها به نقل از علی اضغر عنابستانی نماینده مزبور روایت تازه‌ای را منتشر کردند که با آنچه رئیس پلیس راهور گفته 180 درجه در تناقض است. وی ادعا کرده که در حال تماس تلفنی بوده که راننده تازه کارش نزدیک راهبند خط ویژه می‌شود، سرباز اولی می‌خواهد به خودرو راه بدهد که سرباز دوم می‌آید و مانع می‌شود و توهین می‌کند. این نماینده با متانت به سرباز می‌گوید:« شما حق نداری توهین کنی؟ راه نمی‌دهی اشکال ندارد اما حق نداری به هیچ شهروندی ولو نماینده مردم توهین کنی». پس از آن سرباز دوم باتومش را به طرف وی پرتاب می‌کند! آنها می‌خواهند بروند که سرباز از راننده اتوبوس پشت سر می‌خواهد که مانع حرکت آنها شود و .... به این ترتیب نماینده مزبور عنوان م یکند که نه تنها سیلی نزده است بلکه باتوم هم خورده است. 
این دو نوع روایت در حالی منتشر شده که دوربین پلیس راهور، همانطور که رئیس این نیرو گفته، این صحنه را فیلمبرداری کرده است و به نظر می‌رسد تنها راه اقناع افکار عمومی، انتشار فیلم پلیس بود. فیلمی که روز گذشته منتشر شد اما آنچنان واضح نبود که بتوان در این باره قضاوت کرد و شاید کیفیت بهتر این فیلم بتواند در دادگاه ادعای یکی از دو طرف را ثابت کند. 
از سوی دیگر متاسفانه در این دو روز سخنانی از سوی برخی دوستان عنابستانی منتشر شده که می‌تواند آن را به نوعی تلاش برای به حاشیه بردن موضوع و اجرای عدالت دانست. مثلا یکی از نمایندگان مجلس کلا این موضوع را به مسیر دیگری برده و درباره انتقاد برخی شخصیت‌های اصلاح طلب نسبت به این موضوع گفته است: «خوشحالی صورت گرفته از سوی اصلاحات و مطرح کردن حرف‌های خلاف واقع روسیاهی آن‌ها را کم نخواهد کرد.» مصطفی میرسلیم، دیگر نماینده مجلس انقلابی هم با تشکیک در حادثه در توئیتی نوشت: «جریان عنابستانی مشکوک است. می‌خواهند مجلس را بدنام کنند.» 


از سوی دیگر برخی رسانه‌ها با انتشار مطلبی به نقل از امام جمعه سبزوار مدعی شدند که وی گفته است باید فیلمبردار فیلم دستگیر شود؛ در حالی که بلافاصله بعد از این شایعه، مسئول دفتر امام جمعه سبزوار ضمن تکذیب اظهارنظر امام جمعه سبزوار، گفت: حجت الاسلام والمسلمین مقیسه تاکنون با هیچ رسانه‌ای درباره این ماجرا مصاحبه نکرده است.
شاید در این بین یکی از منطقی ترین سخنان، سخن یک عضو کمیسیون اجتماعی مجلس است که در توئیتی نوشته است: « اگر ‫سیلی به مأمور راهور اثبات بشود، جای تاسف دارد و باید قانونی برخورد شود. اگر هم اثبات نشود، عملکرد ارزشمند ‫سرباز شجاع ناجا که تساوی در برابر قانون را اجرا کرد مایه افتخار و امیدواری به آینده کشور است.» اما متاسفانه این نگاه، نگاه غالب در سیاسیون کشور نیست! ‬‬‬‬‬‬
رفتار نماینده مجلس با سرباز
 از نگاه یک حقوقدان
یک حقوقدان با اشاره به ماجرای درگیری یک نماینده مجلس با سرباز راهور گفت: این رفتار توهین به جایگاه نمایندگی و حتی توهین به کسانی است که او را انتخاب کرده‌اند زیرا در وهله اول می‌پرسند این شخص نماینده کدام شهر بوده است.
عبدالصمد خرمشاهی در گفت‌وگو با ایسنا، در ارتباط با ویدیوی منتشر شده‌ که در آن یک سرباز پلیس راهور ادعا می‌کند که نماینده‌ی مجلس به او سیلی زده است، گفت: قبلا دو سه مورد قضیه‌ مشابه با این قضیه درباره‌ نمایندگان مجلس اتفاق افتاده است، یکی از آن‌ها نماینده سراوان بود که با کارمند گمرک درگیر شد و یکی هم نماینده‌ ارومیه بود که به خبرنگاری حمله کرد. پس این قبیل مسائل سابقه دارد و متاسفانه برخورد آن‌چنانی هم با نمایندگان خاطی اتفاق نیافتاد.
این حقوقدان با اشاره به اهمیت قوه مقننه به عنوان نهادی که قانون وضع می‌کند گفت: اگر نماینده‌ی مجلسی تازه کار است و به عنوان مثال فرق طرح و لایحه و خیلی از مسائل قانون‌گذاری را نمی‌داند ایرادی ندارد و می‌توان با آموزش دادن این مشکلات را حل کرد اما چیزی که بسیار مهم است این است که نمایندگان مجلس باید الگو باشند و خودشان قوانین را رعایت کنند و از لحاظ رفتار و گفتار چه در داخل و چه در خارج مجلس شئونات اخلاقی و قانونی را رعایت کنند.
وی خاطرنشان کرد: متاسفانه چندسال اخیر مسائلی از این قبیل اتفاق افتاده است و حتی در داخل مجلس نمایندگانی بودند که نسبت به مقامی فحاشی کردند یا کلمات زشتی را به کار بردند و در واقع قبح این قضیه از بین رفته است. وقتی که صحبت از نماینده مجلس است اولین چیزی که به ذهن متبادر می‌شود این است که نماینده مجلس باید در همه زمینه‌ها مراقب باشد تا برخلاف شان و جایگاه خود کلامی بر زبان جاری نکند.
خرمشاهی ادامه داد: متاسفانه قضیه‌ای که یکی دو روز پیش اتفاق افتاد و انعکاس بدی حتی در خارج از کشور پیدا کرد باعث تضعیف جایگاه مجلس و شان نمایندگی شد و این قبیل مسائل باید جدی گرفته شود. در این رابطه رئیس مجلس قول دادند که پیگیری می‌کنند و فرمانده نیروی انتظامی هم گفتند به این قضیه رسیدگی می‌کنند.
این حقوقدان با بیان این‌که در مجلس کمیته‌ای به عنوان هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان داریم گفت: تا الان ندیده‌ام خروجی این هیئت نظارت آن‌چنان مهم بوده باشد و اخیرا نیز شنیدم اصلاحیه‌ای قرار است بر قانون هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان وارد شود که در آن تصریح شده است در طول مدت نمایندگی، نمایندگان چه در داخل و چه در خارج از مجلس ملزم به رعایت شئون نمایندگی هستند و رفتار، گفتار و نوشتار آن‌ها نباید مغایر با اخلاق حسنه، موازین شرع و انقلاب اسلامی و خلاف افتضا جایگاه نمایندگی باشد.
وی تاکید کرد: رعایت شئون نمایندگی و موازین اخلاقی یک چیز بدیهی است و نیاز به قانون ندارد و درست است که نمایندگان در مقام اظهارنظر مصونیت دارند اما نباید خارج از وظایف نمایندگی مرتکب اعمالی شوند که انگشت‌نما شوند و در جامعه تنش ایجاد کنند. حتی نیازی به قانون هم وجود ندارد و این یک اصل است که نماینده مجلس حتما باید این موازین را رعایت کند و اگر رعایت نکرد قانون تکلیف را مشخص کرده است.
خرمشاهی با بیان این‌که نماینده مجلس در مقام اظهار نظر مصون است گفت: اگر نماینده مرتکب جرمی شود بدوا سلب مصونیت اتفاق میوفتد و مقامات قضایی به اطلاع مجلس می‌رسانند که فلان نماینده مرتکب جرمی شده است و بایستی مورد تعقیب قرار بگیرد، در این قضیه هم رفتار نماینده مجلس عوارض منفی زیادی ایجاد کرد و سرباز می‌تواند شکایت کند و به شکایتش در دادگاه کیفری رسیدگی خواهد شد و نماینده اگر مرتکب جرمی شده باشد محاکمه خواهد شد.
این حقوقدان افزود: اگر در کشورهای توسعه‌ یافته نماینده مجلسی مرتکب این عمل میشد فکر می‌کنم خود به خود استعفا میداد. بحث الان این است که اگر نماینده مجلسی حیثیت نمایندگی را خدشه‌دار کرد می‌توان او را عزل کرد یا نه که بحث مفصلی دارد که در این‌جا نمی‌توان به آن پرداخت. من فکر می‌کنم اگر این رفتار صحت داشته باشد باید فرد خاطی مورد مواخذه قرار بگیرد و عذرخواهی کند چون این رفتار توهین به جایگاه نمایندگی و حتی توهین به کسانی است که او را انتخاب کردند زیرا در وهله اول می‌پرسند این شخص نماینده کدام شهر بوده است.
وی در پایان در پاسخ به این سوال که آیا هیئت نظارت اختیار قانونی عزل نماینده را دارد؟ گفت: هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان اختیار قانونی عزل نماینده را ندارد و تاکنون نیز چنین اقدامی نشده است و شاید توبیخ و تذکر صورت گرفته باشد اما از نظر قانونی بحث عزل نماینده در چنین شرایطی بحث مفصلی دارد.