روزنامه وطن امروز
1399/11/08
دو سوی آتلانتیک علیه ایران
گروه سیاسی: وزیر امور خارجه در دومین مقصد سفر منطقه‌ای خود بعد از جمهوری آذربایجان به مسکو رسید. محمدجواد ظریف بعدازظهر سه‌شنبه پس از دیدار و گفت‌وگو با سرگئی لاوروف، همتای روس خود در نشست خبری مشترک به تشریح رایزنی‌های انجام‌شده پرداخت. این سفر در شرایطی انجام شده که تحرکات دیپلماتیک پیرامون برجام بعد از استقرار جو بایدن در کاخ سفید وارد مرحله تازه‌ای شده است. به گزارش «وطن امروز»، وزیر امور خارجه در نشست با سرگئی لاوروف درباره گام‌های کاهش تعهدات برجامی ایران و آغاز غنی‌سازی ۲۰درصد بیان کرد: ایران عضو متعهد به مقررات بین‌المللی است و ما همواره تعهدات خودمان را اجرا کرده‌ایم. آمریکا از ابتدای برجام به این توافق بخوبی عمل نکرد حتی در دوران دولت اوباما و متاسفانه عملکرد ناقص آمریکا باعث شد کشورهای اروپایی هم برجام را بدرستی اجرا نکنند. رئیس دستگاه دیپلماسی اضافه کرد: ما بعد از ۲ دوره پایان دادن به روند برجام در ماده ۳۶ برجام از طریق مکانیسم حل‌وفصل اختلافات تلاش کردیم کشورهای اروپایی را وادار کنیم به تعهدات‌شان عمل کنند، این اقدام صورت نگرفت و متاسفانه کشورهای اروپایی نتوانستند به تعهدات‌شان عمل کنند. وی گفت: این وضعیت ادامه داشت و با تغییر دولت در آمریکا ما حرف‌هایی شنیدیم اما اقدامی ندیدیم. مجلس مصوبه‌ای را تأیید کرده که طبق آن موظف هستیم برخی اقدامات را انجام دهیم؛ یکی غنی‌سازی ۲۰ درصد بود که شروع شده و دیگری پایان دادن به اجرای پروتکل الحاقی است که از ۲۱ تا ۲۳ فوریه باید عملیاتی شود و ما طبق قانون موظف هستیم این کار را انجام دهیم. ظریف همچنین بیان کرد: معتقدم گسترده‌تر کردن حوزه برجام با توجه به مذاکرات برجام که من و آقای لاوروف در آن شخصا حضور داشتیم، بسیار خطر بزرگی است و نباید اجازه دهیم کشورها اجرای تعهدات خودشان را در یک توافق مشخص به سایر موضوعات منوط کنند. لاوروف هم در نشست مشترک با ظریف ضمن تأکید بر پیامدهای مثبت اجرای کامل برجام بر روابط روسیه و جمهوری اسلامی ایران ادامه داد: «اگر تمام اعضای برجام به تعهدات خود پایبند باشند و چنین چیزی رخ دهد و ما امیدواریم که به چنین نتیجه‌ای برسیم، قطعا روابط میان ایران و فدراسیون روسیه از این امر بهره خواهد برد، زیرا در آن شرایط از تحریم‌های غیرقانونی و غیرمشروع و یکجانبه ایالات‌متحده و شمار دیگری از کشورها رهایی می‌یابند». * مسکو آماده ساخت واحد جدید در نیروگاه بوشهر دیپلمات روس در ادامه تصریح کرد مسکو از کاهش تعهدات ایران ذیل برجام نگران است اما ریشه این مساله به ایالات‌متحده بازمی‌گردد. وزیر خارجه روسیه همچنین اعلام کرد با همتای ایرانی خود درباره ساخت واحدهای جدید در نیروگاه هسته‌ای بوشهر گفت‌وگو کرده است. وی در این باره توضیح داد: «ما به طور خاص درباره همکاری در زمینه ساخت واحدهای جدید نیروگاه هسته‌ای بوشهر در ایران گفت‌وگو کردیم و به طور کلی از تعهد همه همکاران خود در بخش‌های اقتصادی و تجاری فدراسیون روسیه و ایران برای توسعه همه‌جانبه یک مشارکت چندوجهی استقبال می‌کنیم». لاوروف همچنین با غیرقانونی توصیف کردن تحریم‌های روسیه توسط ایالات‌متحده به دلیل تعامل با جمهوری اسلامی ایران گفت: «روابط روسیه و ایران مستقل از هوی و هوس آمریکا است که تحریم‌های غیرقانونی وضع می‌کند». وی در ادامه با اشاره به تلاش‌های ایالات‌متحده برای مانع‌تراشی در مسیر پیشرفت روابط تهران و مسکو گفت: برخی بازیگران بین‌المللی در تلاش هستند به شیوه‌های غیرقانونی و سوءاستفاده از تحریم‌های یکجانبه که در تضاد با قوانین بین‌المللی است، همکاری دوجانبه میان مسکو و تهران را محدود کنند. دیپلمات روس در ادامه با تأکید بر اینکه روابط میان کشورهای ایران و روسیه بر پایه منافع 2 کشور است، گفت: «روابط ما با توجه به منافع ۲ کشور و ۲ ملت در حال توسعه است و ما بدون در نظر گرفتن هر شخص ثالثی، در حال پیشبرد و ساخت برنامه‌های خود هستیم». * موافقتنامه همکاری ایران و روسیه در حوزه امنیت اطلاعات در جریان دیدار ظریف از مسکو، همچنین موافقتنامه همکاری جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه در حوزه امنیت اطلاعات به امضای وزرای امور خارجه ۲ کشور رسید. به موجب موافقتنامه امضا شده، جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه در حوزه‌های تقویت امنیت اطلاعات، مبارزه با جرائم ارتکاب‌یافته با استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات، کمک‌های فنی و فناوری، همکاری بین‌المللی شامل شناسایی، هماهنگی و انجام همکاری لازم در مجامع منطقه‌ای و بین‌المللی برای تضمین امنیت ملی و بین‌المللی همکاری خواهند کرد. * الیزه: ابتدا ایران باید به توافق پایبند شود ۲ روز بعد از تماس تلفنی جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا با امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه و رایزنی آنها درباره مسائل مختلف از قبیل ایران، کاخ الیزه درباره بازگشت واشنگتن به توافق هسته‌ای برجام شرط و شروط گذاشت. خبرگزاری فرانسه در این رابطه گزارش داد کاخ الیزه (دفتر ریاست‌جمهوری فرانسه) اعلام کرد قبل از بازگشت آمریکا به برجام، ایران باید به این توافق پایبند شود. وزیر خارجه فرانسه هم یکشنبه با تکرار ادعاهای خصمانه خود برنامه هسته‌ای ایران را «خطرناک» توصیف کرد. ژان ایو لودریان درباره برنامه هسته‌ای ایران گفت: «این یک وضعیت بسیار خطرناک است. دسترسی ایران به سلاح هسته‌ای عواقب قابل توجه ژئواستراتژیک دارد. ما در وضعیت مخالف آنچه ترامپ می‌خواست قرار داریم». * خوش‌رقصی برلین برای بایدن وزیر خارجه آلمان در آستانه نشست وزرای خارجه عضو اتحادیه اروپایی بر موضع مشترک اروپا و آمریکا درباره برنامه هسته‌ای ایران تاکید کرد. هایکو ماس در صفحه توئیتر خود بخش‌هایی از اظهارات روز دوشنبه خود پیش از برگزاری نشست وزرای خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپایی را منتشر کرد. این مقام ارشد آلمانی در این بخش از سخنان خود، از مواضع رئیس‌جمهور جدید آمریکا درباره مسائل بین‌المللی و نقطه نظرات وی درباره کشورهای اروپایی تمجید کرد. وزیر خارجه آلمان گفت: «ما بسیار خوشحالیم که جو بایدن می‌خواهد ایالات متحده آمریکا را به عنوان شریک قابل اعتماد برای صلح به صحنه بین‌المللی بازگرداند. این چیزی است که از ایالات متحده انتظار می‌رود». وزیر خارجه آلمان مدعی شد: «ما (کشورهای عضو اتحادیه اروپایی و آمریکا) فقط در کنار هم می‌توانیم به اهداف‌مان برسیم؛ برای مثال (در هدف) ممانعت از دستیابی ایران به سلاح‌های اتمی». ماس چندی قبل هم ادعا کرد برجام دیگر یک توافق کافی نیست و گفت: آلمان به جای توافق موجود که دیگر یک توافق کامل نیست، به دنبال توافق هسته‌ای جامع و گسترده‌تر با ایران است. ماس که با اشپیگل گفت‌وگو می‌کرد، در ادامه بیان کرد: شکلی از یک توافق هسته‌ای جامع (برجام پلاس) که دربردارنده منافع ما نیز باشد، مورد نیاز است. * گفت‌وگوی بایدن و مرکل درباره ایران جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا در ادامه تماس‌های خود با ۳ کشور اروپایی برجام پس از آنکه با امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه و بوریس جانسون، نخست وزیر انگلستان درباره ایران گفت‌وگو کرد، با آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان هم درباره مسائل مختلف از جمله ایران گفت‌وگو کرد. در بیانیه‌ای که دفتر مرکل منتشر کرده، تصریح شده ۲ طرف درباره مسائل سیاست خارجی مرتبط با افغانستان و ایران گفت‌وگو کرده‌اند. در این بیانیه به جزئیات بیشتری از گفت‌وگوی رهبران آمریکا و آلمان درباره ایران اشاره نشده است. *** [فشار حداکثری ترامپ شکستی فاجعه‌بار بود] «کریس مورفی» نماینده دموکرات مجلس سنای آمریکا سیاست فشار حداکثری دونالد ترامپ علیه ایران را «شکست فاجعه‌بار» توصیف کرد. او در حساب کاربری خود در توئیتر درباره سیاست موسوم به فشار حداکثری که دولت ترامپ، پس از خروج از برجام علیه ایران به کار گرفت، نوشت: «کارزار فشار حداکثری ترامپ شکست فاجعه‌بار از آب درآمد اما جنگ‌طلب‌ها علیه ایران کماکان پشیمان نیستند. آنها حالا می‌خواهند نظرات‌شان درباره اعضای تیم بایدن را به او دیکته کنند و کسانی را که از دیپلماسی حمایت می‌کنند خطرناک توصیف می‌کنند». مورفی در ادامه نوشته است: «تئوری جنگ‌طلب‌ها این بود که اگر ما از توافق هسته‌ای خارج شویم و به تحریم و ناسزاگویی رو بیاوریم، ایران برای گفت‌وگو نه فقط در موضوع هسته‌ای، بلکه مسائل موشکی، حقوق بشر، تروریسم و... پای میز مذاکره خواهد آمد. ترامپ این تئوری را آزمود. ۴ سال تمام را به آن اختصاص داد. کارگر نبود؛ اصلا».