تنها مسیر حفظ برجام اجرای کامل آن است

گروه سیاسی/ محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران که از سه روز پیش سفر به چند کشور همسایه در حوزه قفقاز را آغاز کرده است، در دومین مقصد خود پس از حضور درجمهوری آذربایجان به مسکو رفت و با مقام‌های بلندپایه روسیه کشور دیدار و گفت‌وگو کرد. ظریف در جریان سفر به باکو درباره وضعیت قره باغ و روند همکاری دو کشور برای حفظ ثبات و امنیت منطقه‌ای گفت‌وگو کرد. وزیر امور خارجه در بدو ورود به مسکو اعلام کرده که پیشنهادهایی درباره همکاری شش جانبه در منطقه ارائه خواهد داد و درباره‌ برجام و اوضاع افغانستان، سوریه و یمن در روسیه گفت‌وگو خواهد کرد.
اشاره ظریف به همکاری شش جانبه در منطقه در ادامه بحث همکاری‌های امنیتی در منطقه قفقاز است. همکاری‌هایی که از طریق شکل‌گیری گروهی متشکل از ایران، روسیه، ترکیه، گرجستان، ارمنستان و جمهوری آذربایجان زمینه را برای ایجاد یک سازوکار مشخص جهت پرهیز از تقابلات نظامی و ایجاد امنیت در منطقه طراحی می‌کند. این سازوکار می‌تواند مبنایی برای ترمیم روابط سیاسی و تعمیق همکاری اقتصادی این کشورها هم باشد. چه روسیه و ترکیه در روند مناقشات قره‌باغ از مهم‌ترین کشورهایی بودند که نقش آفرینی آنها بر سمت و سوی تحولات این منطقه تعیین کننده بود. این در حالی است که ایران هم به عنوان یک بازیگر موازنه بخش کوشیده بحران قره‌باغ را بر پایه منافع راهبردی‌اش دنبال کند و برای توقف درگیری و آتش‌بس اقدام نماید. سفر جاری وزیر خارجه به کشورهای مرتبط با این تحولات و طرح پیشنهادات همکاری شش جانبه در امتداد نقش‌آفرینی در چارچوب همین سیاست و تحقق بخشیدن به هدف تقویت تعامل و همگرایی منطقه‌ای با محوریت همه کشورهای این منطقه است. خاصه آنکه با کنار رفتن دونالد ترامپ یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های افزایش فشار و تحریم بر ایران از میان رفته و با محتمل بودن کاهش تحریم‌های اقتصادی ایران، زمینه جهت حاصل شدن اهداف منطقه‌ای ایران در حوزه قفقاز فراهم می‌شود.
در چنین فضایی است که ظریف سفر اخیر خود به کشورهای منطقه را به دلیل موضوع قره‌باغ و بحث همکاری شش جانبه، مهم توصیف کرده است. او در بدو ورود به مسکو شرایط بین‌المللی را با رفتن ترامپ شرایط ویژه‌ای خوانده که نیاز است ایران مواضع خود را با روسیه در این خصوص هماهنگ کند. وزیر خارجه علاوه بر اشاره به اینکه در سفر به مسکو درباره روابط دوجانبه گفت‌وگو خواهد کرد، هدف دیگر این سفر را گفت‌وگو درباره اوضاع منطقه‌ خواند و افزود: «بعد از بحران قره باغ و جنگی که در منطقه و همسایگی و در کنار مرزهای ما اتفاق افتاد، با تلاش فدراسیون روسیه و آقای پوتین این جنگ ختم شده و توافق‌هایی انجام شده که به نظر ما اجرای این توافق‌ها برای ایجاد منافع مشترک بین کشورهای منطقه بخصوص در حوزه ترانزیت و مشارکت و همکاری برای پیشرفت مهم است.» او گفت‌وگوهای اخیرش با «الهام علی‌اف»، رئیس جمهوری آذربایجان و دیگر مقام‌های این کشور را هم سازنده توصیف کرد و گفت که بعد از مسکو در بخش‌های بعدی سفر به کشورهای دیگر قفقاز شامل ارمنستان و گرجستان و ترکیه پیشنهادهایی برای همکاری شش جانبه در منطقه را مطرح و دنبال می‌کند.
وزرای خارجه ایران و روسیه بعد از دیدار در مسکو طی یک نشست خبری مشترک درباره موضوعات روابط دوجانبه و منطقه‌ای و همچنین تحولات پیرامون برجام موضعگیری کردند. همچنین در جریان این دیدار دوجانبه موافقتنامه همکاری ایران و روسیه در حوزه امنیت اطلاعات به امضای وزرای امور خارجه دو کشور رسید. به موجب موافقتنامه امضا شده، دو کشور در حوزه‌های تقویت امنیت اطلاعات، مبارزه با جرایم ارتکاب یافته با استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات، کمک‌های فنی و فناوری، همکاری بین‌المللی شامل شناسایی، هماهنگی و انجام همکاری لازم در مجامع منطقه‌ای و بین‌المللی برای تضمین امنیت ملی و بین‌المللی همکاری خواهند کرد.


ظریف در نشست خبری با همتای روسی خود تأکید کرد که بهترین ضامن صلح بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان و کل منطقه هم افزایی اقتصادی است.
وی افزود: با توجه به ضرورت گفت‌وگو و همکاری بین کشورهای خلیج فارس از تلاش‌های روسیه در این زمینه قدردانی و استقبال می‌کنیم و امیدواریم کشورهای عربی خلیج فارس هم به آغوش گشوده جمهوری اسلامی برای گفت‌وگو پاسخ مثبت بدهند و به جای امید بستن به کسانی که هیچ فایده‌ای برای آنها نداشتند، به منطقه خودشان رو بیاورند.
وزیر خارجه ادامه داد: آنچه از دولت جدید امریکا شنیدیم، بیشتر در حد صحبت و اعلام موضع بوده است. ما به عمل پاسخ خواهیم داد. هر زمان امریکا تحریم‌های غیرقانونی را که برخلاف برجام و تعهداتش در قطعنامه ۲۲۳۱ علیه ایران اعمال کرده و کشورهای قانونمدار دنیا را با تحریم‌های فرامرزی مجازات کرده، متوقف کند ایران هم آمادگی دارد به نحو مناسب پاسخ دهد. اما تنها نتیجه‌ای که این شرایط می‌تواند داشته باشد موانعی که امروز توسط امریکا برای روابط ما با روسیه و چین و دیگر کشورها ایجاد شده رفع شود. نوع روابط ما محکم است و محکم‌تر هم خواهد شد. وی گفت: مجلس مصوبه‌ای را تأیید کرده که بر طبق آن موظف هستیم برخی اقدامات را انجام دهیم یکی غنی‌سازی ۲۰ درصد بود که شروع شده و دیگری پایان دادن به اجرای پروتکل الحاقی است که از ۲۱ تا ۲۳ فوریه باید عملیاتی شود و ما طبق قانون موظف هستیم این کار را انجام دهیم. ظریف همچنین افزود که واکسن «اسپوتنیک وی» توسط مسئولان بهداشتی در ایران تأیید و ثبت شد و در آینده نزدیک امیدواریم بتوانیم خرید و تولید مشترک را بین مؤسسات مشابه در ایران و روسیه انجام دهیم.
لاوروف هم در این نشست خبری گفت:  ایران و روسیه موضع مشترکی درخصوص برجام دارند و ما به حفظ کامل این توافق علاقه مند هستیم و معتقدیم که تنها مسیر حفظ برجام از طریق اجرای کامل برجام توسط تمامی طرف‌های این توافق و در تطابق با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت است. مسکو از کاهش تعهدات ایران ذیل برجام نگران است اما ریشه این مسأله به ایالات متحده بازمی‌گردد.
لاوروف اظهار داشت: ما امیدواریم تلاش هایی که در این زمینه در حال انجام است، نتایج مثبتی در پی داشته باشد و ما به حفظ این سند کمک خواهیم کرد. به گفته وی  بازگشت امریکا به توافق هسته ای زمینه و اساس بازگشت ایران به اجرای تعهداتش ذیل این توافق را فراهم می کند.