نامزدهای سیمرغ برای نمایش در جشنواره مجوز گرفتند

فرهنگی/ در فاصله کمتر از چهار روز مانده به آغاز سی ‌و نهمین جشنواره فیلم فجر، بالاخر فهرست نهایی فیلم‌های حاضر در این دوره از جشنواره اعلام شد. برخلاف اخبار قبلی تعداد فیلم‌ها حتی از 22 فیلم کاهش پیدا کرد و 16 فیلم مجوز نمایش در جشنواره امسال را پیدا کردند. این فهرست شامل تمام فیلم‌هایی است که حداقل در یک بخش از نگاه هیأت داوران، نامزد دریافت سیمرغ شده‌اند. معرفی 16 فیلم «سودای سیمرغ» صبح سه‌شنبه 7 بهمن ماه توسط دبیر این دوره از جشنواره در قالب نشست زنده اینترنتی انجام شد. سید محمدمهدی طباطبایی‌نژاد همچنین اسامی 5 فیلم نامزد شده در بخش مستند بلند و  6 فیلم بخش کوتاه داستانی را هم اعلام کرد. رونمایی از پوستر این دوره بخش دیگری از این برنامه کوتاه بود که پخش زنده تلویزیونی هم شد.
صلاحیت نمایش 16 فیلم با نامزدی سیمرغ و تأیید شورای نظارت
در میان ۶۲ فیلمی که شرایط لازم برای ورود به جشنواره را داشتند و توسط هیأت هفت نفره داوران مورد ارزیابی قرار گرفتند، فیلم اولی‌ها با 23 فیلم طلایه‌دار بودند. در این فهرست کوتاه هم سهم فیلم اولی‌ها 7 فیلم است. «خط فرضی» به کارگردانی فرنوش صمدی، «روزی روزگاری آبادان» حمیدرضا آذرنگ، «زالاوا» ارسلان امیری، «گیج‌گاه» عادل تبریزی، «مامان» آرش انیسی، «مصلحت نظام» حسین دارابی و «منصور» سیاوش سرمدی فیلم‌ اولی‌هایی هستند که آثارشان از نگاه هیأت داوران برای دریافت سیمرغ کاندیدا شده و قرار است در جشنواره به نمایش دربیایند. نام‌های آشنایی چون ستاره اسکندری (خورشید آن ماه)، هوشنگ گلمکانی (آهو) و حسین سهیلی‌زاده (نیلگون) از جاماندگان این بخش هستند. در میان فیلمسازان کاربلد و آزمون پس داده هم با وجود حذف چند چهره شاخص همچنان فیلمسازانی حضور دارند که تنور امسال جشنواره را گرم کنند. «ابلق» نرگس آبیار که به گفته یکی از منتقدان سینمایی جزو بهترین کارهای این فیلمساز است، یکی از کنجکاوی‌های بزرگ جشنواره است. «بی همه چیز» سومین ساخته سینمایی محسن قرایی با فهرست بلندبالایی از بازیگران شناخته شده همچون پرویز پرستویی، هدیه تهرانی، هادی حجازی‌فر، باران کوثری، مهتاب نصیرپور و... از جمله آثاری است که اشتیاق برای دیدن آن بالاست. به این فهرست می‌توان
«تی تی» آیدا پناهنده را هم اضافه کرد که با «اسرافیل» و «ناهید» هم در مجامع بین‌المللی خوش درخشیده و هم تم زنانه و همیشگی سینمایش با اقبال منتقدان و مخاطبان همراه بود. الناز شاکردوست و هوتن شکیبا از بازیگران این فیلم هستند که علاوه بر «تی تی» در «ابلق» آبیار هم حضور مشترک دارند. «شیشلیک» محمدحسین مهدویان که کمدی- اجتماعی است و فضایی متفاوت از دیگر آثار این فیلمساز دارد، با وجود حواشی هفته اخیر و اعمال اصلاحیه‌های متعدد از سوی شورای بازبینی به این فیلم، اجازه ورود به جشنواره فیلم فجر را یافت. رضا عطاران یکی از بازیگران این فیلم است که علاوه بر «شیشلیک»، «روشن» سید روح‌الله حجازی را هم در جشنواره دارد؛ دو فیلمی که پس از کش و قوس فراوان در جشنواره امسال حضور یافته‌اند. فیلم تازه روح‌الله حجازی هم از جمله آثاری است که در اخبار اولیه اعلام شد به دیوار ممیزی خورده و سازندگانش با اعمال تغییرات موانع نمایش فیلم را برطرف کرده‌اند. «ستاره بازی» هاتف علیمردانی که علاوه بر شبنم مقدمی، فرهاد اصلانی و علی مصفا با حضور بازیگران خارجی در کانادا تولید شده در کنار «تک تیرانداز» علی غفاری، «رُمانتیسم عماد و طوبا» کاوه صباغ‌زاده و «یدو» مهدی جعفری از دیگر فیلم‌هایی هستند که با کاندیدا شدن برای سیمرغ مجوز نمایش در جشنواره امسال را پیدا کردند. همچنین پس از بازبینی 31 فیلم مستند بلند (بالای 70 دقیقه) و 38 فیلم کوتاه (۳ تا 15 دقیقه) از خروجی‌های جشنواره سینما حقیقت و جشنواره فیلم کوتاه تهران، نامزدهای این دو بخش هم اعلام شدند. ایساتیس (علیرضا دهقان)، خانه (افسانه سالاری)، رؤیاهای خالکوبی شده (مهدی گنجی)، کودتای 53 (تقی امیرانی) و هجده هزار پا (مهدی شامحمدی) در بخش مستند بلند و جلد (احسان معجونی)، شاهد (علی عسگری)، گوشت تلخ (فرید حاجی)، ماسک (نوا رضوانی) و ناهید (صمد علیزاده) و وضعیت اورژانسی (مریم اسمی‌خانی) در بخش کوتاه داستانی نامزدهای این دو بخش هستند.


این 16 فیلم تمام بضاعت سینما نیست
هر سال حرف و حدیث‌ها درباره فیلم‌ها و فیلمسازها پس از اعلام اسامی فیلم‌های راه یافته به جشنواره توسط هیأت انتخاب آغاز می‌شود. امسال با حذف هیأت انتخاب و توقف تولید آثار سینمایی به خاطر شرایط کرونا تصور این بود که جنجال‌های فیلم‌های راه نیافته به جشنواره کمتر شود و برگزارکنندگان جشنواره با دست بازتری نسبت به گزینش آثار اقدام کنند اما تجربه نشان داد که این سر و صداها جزو جدایی‌ناپذیر جشنواره است و باید باشد که اطمینان بیابیم که این جشنواره خودمان است؛ با همه تب و تاب‌هایش. جشنی 10 روزه داریم و قرار است تنها بخشی از واقعیت یک ساله سینمای ایران را رصد کنیم. دستاورد سینمای ایران به این 16 اثر محدود نمی‌شود. نه بودن فیلم در جشنواره اثبات بهتر بودن آن است و نه راه نیافتنش بهانه‌ای برای احساس قربانی شدن. اگر چه مسلماً با حذف حلقه شورای بازبینی و نظارت سرنوشتی متفاوت در انتظار برندگان اصلی سیمرغ بود.

برش
«قاتل و وحشی» در گیر و دار ممیزی

انتشار فهرست فیلم‌های کنار گذاشته از جشنواره بسیاری را غافلگیر کرد، اگر چه شاید با وجود حواشی هفته گذشته عنوان «غافلگیری» برای غیبت «قاتل و وحشی» در میان 16 فیلم راه یافته به جشنواره متناقض به نظر برسد اما وقتی همه اهالی سینما و دوستدارانش پس از یک سال منتظر حضور این فیلم در این دوره از جشنواره بوده باشند و به‌ شکل جدی نمایش این فیلم را مطالبه کرده باشند، می‌توان عنوان غافلگیری را برای حذف فیلم تحسین شده حمید نعمت‌الله استفاده کرد. «قاتل و وحشی» شاید مهم‌ترین نام در بین حذف‌شدگان جشنواره سی‌ونهم است؛دلیلی که از سوی رسانه‌ها برای عدم نمایش این فیلم عنوان شده نمایش موی تراشیده و گوش لیلا حاتمی بود. محمد مهدی طباطبایی‌نژاد در گفت‌وگویی اعلام کرده که در صورت صدور پروانه نمایش، این فیلم در بخش خارج از مسابقه به نمایش در می‌آید. شگفتی بعدی، نبود فیلم «چپ، راست» حامد محمدی در میان فیلم‌های منتخب جشنواره امسال بود؛فیلمی که به‌خاطر مضمون سیاسی‌اش در برخی رسانه‌ها از آن به‌عنوان بازگشت دوباره تهیه‌کننده‌اش منوچهر محمدی به روزهای پر حاشیه «مارمولک» یاد می‌شود. طبق اطلاعات منتشر شده در کانال سینما دیلی، فیلم تازه حامد محمدی داستان جابه‌جایی بچه‌های یک زوج اصولگرا و اصلاح‌طلب در بیمارستان است که سبب ماجراهای مختلفی می‌شود؛ در فیلم اشاره‌ها و کنایه‌های فراوانی به اتفاقات سیاسی روز وجود دارد. رامبد جوان، پیمان قاسم‌خانی، ویشکا آسایش، سارا بهرامی، سروش صحت، ستاره اسکندری و... از جمله بازیگران این فیلم هستند، البته دبیر جشنواره در گفت‌وگو با ایسنا حذف فیلم دیگری غیر از «قاتل و وحشی» به خاطر مشکل ممیزی را رد کرده و گفته: «بجز همین یک فیلم که اصلاً در اختیار جشنواره قرار نگرفته تا داوران ببینند، بقیه فیلم‌ها توسط هیأت داوری دیده شده و هر آنچه در بخش سودای سیمرغ نیست در واقع در سبد انتخاب داوران قرار نداشته است.» اعتراض‌ها به فیلم‌های بازمانده از فهرست نهایی در مقایسه با شرایط سال‌های گذشته بهتر بود و حداقل در روز گذشته رسانه‌ها بازتاب بیانیه‌های اعتراضی صاحبان آثار نبود. «صحنه‌زنی» از معدود بازماندگان فجر بود که سازندگانش اعتراضات تندی را نسبت به حذف این فیلم عنوان کردند.