روزنامه ایران
1399/11/11
مجادله بر سر بازگشت
گروه سیاسی/ بالا گرفتن بحران بی اعتمادی در مناسبات میان ایران و امریکا پیرامون اجرای تعهدات برجام وضعیت این توافق را در معرض خطر قرار داده است. اختلاف میان دو کشور مبنی بر اینکه کدام یک قدم اول را پیرامون اجرای تعهدات برجامی‌اش بردارد، به یک چالش جدی میان طرفین تبدیل شده است.امریکا شرط اجرای تعهدات برجامی‌اش را به اجرای تعهدات تهران گره زده است و مقام‌های کشورمان هم معتقدند کشوری که ابتدا از اجرای تعهداتش تخطی کرده، باید گام نخست را بردارد.
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه امریکا طی یک نشست خبری در نخستین موضعگیری درباره برجام، شرط لغو تحریم‌های هسته ای را اجرای کامل تعهدات برجامی ایران عنوان کرده است. بلینکن با اشاره به مواضع «جو بایدن» رئیس‌جمهوری امریکا درخصوص بازگشت به توافق هسته‌ای با ایران، گفت که وی همواره به صراحت اعلام کرده است که «چنانچه ایران رعایت تعهدات برجامی خود را از سر بگیرد، امریکا نیز رویکرد مشابهی در پیش می‌گیرد و پس از آن به همراهی همپیمانان خود از آن به عنوان زمینه‌ای برای دستیابی به توافقی مستحکم‌تر و بلندمدت‌تر استفاده کرده و در آن برخی مسائل دیگری را که درخصوص ایران چالش‌برانگیز است نیز لحاظ خواهد کرد.» وی در عین حال گفت که تا رسیدن به این نقطه، راهی طولانی در پیش داریم.
مقام‌های کشورمان این درخواست امریکا مبنی بر لزوم بازگشت کامل ایران به تعهداتش در برجام را پیش از بازگشت امریکا به این توافق رد کرده و اعلام کرده‌اند که این واشنگتن بوده که ابتدا از برجام خارج شده و بنابراین باید قدم اول را برای اجرای تعهداتش بردارد.
محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران در واکنش به درخواست همتای امریکایی اش شکست سیاست حداکثری ترامپ را یادآور شده و گفته است که ایران با افزایش مقدار اورانیوم غنی‌شده پاسخ فشارهای امریکا را داد.
ظریف در توئیتی با عنوان بررسی واقعیت‌ها برای وزیر خارجه بلینکن یادآور شد که «این امریکا بود که ابتدا برجام را نقض، انتقال مواد غذایی و دارو را برای ایرانی‌ها مسدود و پایبندان به قطعنامه 2231 شورای امنیت را مورد تنبیه قرار داد. اما ایران در مقابل و در طول مدت این افتضاح کریه به برجام پایبند ماند و تنها تدابیر جبرانی از قبل پیش‌بینی‌شده اتخاذ کرد.»
ظریف با این پرسش که حالا چه کسی باید گام نخست را بردارد، تأکید کرده که دولت جدید امریکا هرگز شکست حداکثری ترامپ را از یاد نبرد.
وزیر خارجه ایران همچنین در گفتوگو با «راشاتودی» درباره چگونگی اطمینان ایران از پایبندی ایالات متحده به برجام در صورت بازگشت مجدد به این توافق هسته‌ای گفته است: «وقتی امریکا تصمیم گرفت ما را به دلیل پایبندی به توافق تنبیه کند، ما ۳۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنی شده داشتیم، امروز چهار هزار کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده داریم...
این توافق مکانیسم‌هایی برای تنبیه هریک از طرف‌هایی دارد که این توافق را نقض کنند. دولت ترامپ اوضاع را از زمانی‌که برجام امضا شد، بدتر کرد. وقتی توافق را ترک کرد ما فقط ماشین سانتریفیوژهای IR1 با توانایی بسیار اندک برای غنی‌سازی اورانیوم داشتیم اما ما هم‌اکنون در حال ساخت ماشین سانتریفیوژهای IR6 هستیم که توانمندی غنی‌سازی اورانیوم آن ۲۰ برابر بیش از IR1 است».
ظریف که در سفری منطقه‌ای به سر می‌برد، در نشست خبری مشترکش با «چاوش اوغلو»، وزیر خارجه ترکیه نیز در پاسخ به سؤالی پیرامون وضعیت اجرای برجام خطاب به امریکا گفت: «امریکا کشوری بوده که از برجام خارج شده و تعهداتش را نقض کرده است.
الان هم وظیفه امریکاست که به برجام برگردد و تعهداتش را اجرا کند. به محض اینکه امریکا تعهداتش را اجرا کند و ما هم نفع اجرای این تعهدات را ببینیم، تعهدات خود را به صورت کامل اجرا می‌کنیم و این در بالاترین سطح جمهوری اسلامی توسط رهبری اعلام شده است.» وزیر خارجه تصریح کرد: «منطق آن است کسی که خارج شده برگردد ما که در داخل توافق هستیم اقدامات لازم را آن زمان انجام دهیم.»
از سوی دیگر مجید تخت روانچی، سفیر ایران در سازمان ملل متحد هم در یادداشتی در روزنامه «نیویورک تایمز» به امریکا هشدار داده که «پنجره فرصت در حال بسته شدن است. اگر دولت جدید به تعهدات خود عمل نکند و تحریم‌ها را در زمان کوتاهی لغو نکند، احتمال تعامل در توافق هسته‌ای را از بین می‌برد. اما لغو کامل و صادقانه تحریم‌ها، فضای جدیدی ایجاد خواهد کرد که به کاهش تنش‌ها در منطقه و فراتر از آن کمک می‌کند.» کاظم غریب آبادی، سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان‌های بین‌المللی در وین هم درباره تغییر روند همکاری ایران با آژانس هشدار داده و با اشاره به قانون جدید مجلس گفته است: «قانون جدید مجلس شورای اسلامی، همچنین فرصت دیگری را برای حفظ همکاری کاملاً بی سابقه و چشمگیر با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از طریق برداشتن تحریم‌ها فراهم کرده است؛ امیدواریم فرصت‌ها از دست نروند، چرا که همکاری فوق‌العاده کنونی به همکاری عادی بازمی‌گردد.»
محمود واعظی، رئیس دفتر رئیس جمهوری هم در گفتوگو با ایرنا در پاسخ به اظهارات وزیر خارجه امریکا که از ایران خواسته بود با بازگشت به برجام، گام نخست را بر دارد، گفت: «همان طور که رئیس جمهوری هم چندین بار بیان کردند وقتی آنها به تعهدات خود برگشتند ما هم به آن عمل می‌کنیم.»
واعظی افزود: «از برجام خارج نشدیم که بخواهیم به آن برگردیم و زمانی به تعهدات برجامی خود عمل می‌کنیم که مطمئن شویم که اروپا و امریکا به تعهدات خود عمل می‌کنند. همانطور که در گذشته روی حرف خود ایستاده‌ایم این بار هم موضع ما تغییر نمی‌کند.»
همچنین حسام‌الدین آشنا، مشاور رئیس جمهوری هم در واکنش به تحولات جاری میان ایران و امریکا این گونه واکنش نشان داد که اگر این روش جواب می‌داد؛ ترامپ خود در حسرت یک تلفن از تهران، کاخ سفید را ترک نمی‌کرد.
آلمان: بزودی با امریکا درباره ایران گفتوگو می‌کنیم
این در حالی است که «هایکو ماس»، وزیر خارجه آلمان بعد از رایزنی اخیر رئیس جمهوری امریکا و «آنگلا مرکل»، صدر اعظم آلمان خبر داد که کشورهای اروپایی بزودی با دولت جدید امریکا درباره ایران گفتوگو خواهند کرد. «ماس» در گفتوگو با رویترز تصریح کرد بایدن اشاره کرده از بازگشت ایالات متحده به توافق هسته‌ای با ایران استقبال می‌کند و قدرت‌های اروپایی بزودی گفتوگو با واشنگتن در این خصوص را آغاز می‌کنند. رئیس دستگاه دیپلماسی آلمان با بیان اینکه انتظار دارد برلین، پاریس و لندن خیلی سریع وارد گفتوگو با امریکا شوند، تأکید کرد: «ایران باید تعهداتش را رعایت کند و به اقدامات فعلی‌اش در نقض توافق پایان دهد.»
«پیتر اسناتو»، سخنگوی نماینده عالی سیاست خارجه اتحادیه اروپا هم گفته که این بلوک همواره خواستار همکاری با امریکا بر سر پرونده هسته‌ای ایران بوده است.به گزارش ایلنا، وی افزوده که نیاز به یافتن راهی برای بازگشت واشنگتن به برجام و پیشبرد این توافق از سوی تهران و وفاداری به آن نیازمند تلاش‌های دیپلماتیک فراوان بوده و زمان چندانی نیز برای این کار باقی نمانده است.این سخنگو افزود که «جوزپ بورل»، مسئول سیاست خارجه اتحادیه اروپا همچنان به تلاش‌ها برای بازگشت واشنگتن به برجام و التزام تهران به این توافق ادامه خواهد داد.
سایر اخبار این روزنامه
# من - ماسک - می‌زنم
روحانی : شبی نبود که با خیال آسوده سر به بالین بگذارم
درایام کرونا از سرمایه‌های هنری بهره بردیم
مجادله بر سر بازگشت
زنان قربانی اصلی کرونا
«توازن» را جایگزین دوقطبی شرق و غرب کنیم
سرمایه گذاری در «آی تی» به 3/9 تریلیون دلار می‌رسد
شهروندان تماشاگر شده‌اند!؟
چاردیواری اجباری
اخبار سینمایی هفته اول بهمن‌ماه
سلام ایران
حاشیه علیه متن
سواد برای نوشتن؛ پهن‌باند برای معیشت و اقتصاد
نیات دولت بایدن در تعویق بازگشت به برجام
میناوند «مهر» داد
صدا، دوربین، جشنواره
