جان ، ارزان‌تر از اين؟

آرمان ملي- اميد کاجيان: درگذشت مهرداد ميناوند و حال نامساعد علي انصاريان و بستري شدن گوهر‌ خير‌انديش به‌‌عنوان سلبريتي‌هاي ايران، تلنگري ديگر بر اين نکته است که کرونا خيلي بيش از آمارهايي که اين روزها مسئولان بيان مي‌کنند به همه ما نزديک است و البته چه جان‌هايي که به واسطه اين امر در خطرند، جان‌هايي که حتي جوان و ورزشکار هم هستند. اتفاق اين روزها باز هم نياز به واکسيناسيون سراسري از طريق واکسن‌هاي مطمئن و مورد تاييد سازمان جهاني بهداشت را گوشزد مي‌کند؛ مساله‌اي که از قرار معلوم فعلا به يک معضل تبديل شده است. دولت مي‌داند بايد اين کار را خيلي زودتر از آنکه واکسن‌هاي ايراني بخواهند مورد استفاده سراسري قرار بگيرند آغاز کرده و مي‌بايست اقدام به خريد واکسن کند. اما با توجه به شرايط پيچيده‌اي که براي ايران در اين مساله پيش آمده است، وعده خريد واکسن‌هاي چيني و روسي و کوبايي را مي‌شنويم؛ کشورهايي که خواهي‌نخواهي نگاه به آنها تم سياسي، در قبال خريد واکسن را به نمايش مي‌گذارد؛ البته از سوي ديگر لزوم استفاده از واکسن‌هاي روسي يا چيني صرفا به همين علت، يعني اينکه از شرق آمد‌ه‌اند و نه غرب، نيز نوعي نگاهي خاص به ماجراست. باتوجه به اينکه مثلا گفته مي‌شود واکسن‌هاي سينوفارم چيني از مطلوبيت خوبي هم برخوردارند و در مسير تاييدهاي بايسته نيز قرار گرفته‌اند. البته ناگفته نماند اطلاعات چيني‌ها آنقدر در زمينه اصل کرونا مبهم است که در رده‌بندي کشورهاي جهاني درباره وضعيت مهار کرونا جاي نمي‌گيرند.
وعده واکسن روسي
اما مشکل ايران، هشتم بهمن‌ماه بود که محمود واعظي رئيس دفتر رئيس‌جمهور خبر از خريد واکسن‌هاي روسي و ورودشان به ايران تا قبل از 22 بهمن داد. وي گفت که 2ميليون دوز واکسن خريداري‌شده از روسيه، در سه مرحله وارد کشور مي‌شود. واعظي اضافه کرد که تاييديه ايران در مورد واکسن روسي چند روز پيش صادر شده است. وي اما توضيح نداد ايران کدام واکسن روسيه را خريداري کرده است و اساسا تاييد ايران چه ارتباطي با تاييديه سازمان‌هاي بين‌المللي دارد و برچه اساس کشورمان بدون اينکه اين سازمان‌ها واکسن روسي را تاييد کنند آنها را تاييد کرده است؟ تهيه واکسن‌هاي روسي از همان ابتدا نيز با اما و اگرهاي بسياري همراه بود. سازمان جهاني بهداشت بارها اعلام کرد که چون روسيه اين واکسن‌ها و اطلاعات راجع به آن را مخفي نگه داشته و البته اجازه نظارت يا نظر سازمان جهاني بهداشت را نيز در اين‌باره فراهم نکرده است، نمي‌تواند آن را تاييد کند. با اين حال خريد واکسن روسي در چنين شرايطي از سوي تهران آنقدر جدي شده که مينو محرز عضو ستاد مبارزه با کرونا اعلام کرد که به اين واکسن‌ها اعتماد ندارد و به‌عنوان کادري از درمان آن را تزريق نمي‌کند. وي اظهار داشت: «تهيه و واردات واکسن کروناي روسي توسط دولت از شانس بد مردم ايران است. در حال حاضر به هيچ عنوان از اين انتخاب راضي نيستم. من به‌عنوان يکي از اعضاي کادر درمان اين واکسن را تزريق نمي‌کنم زيرا تاکنون هيچ اطلاعاتي از آن منتشر نشده است. واکسن کرونا بايد داراي استاندارد‌هاي جهاني باشد.» همه اينها در حالي است که محرز پيشتر نيز در گفت‌وگويي بيان داشته بود براي نجات مردم بايد از واکسن تاييدشده سازمان جهاني بهداشت استفاده کرد.
خواست مردم


موضوع خريد واکسن‌هاي روسي باعث اين پرسش شده است که اگر مقامات ايران، واکسن‌هاي موردتاييد سازمان‌هاي بين‌المللي و جهاني را که هم‌اکنون در سراسر دنيا مورد استفاده قرار مي‌گيرند، خريداري نمي‌کنند، چگونه واکسني را که مورد تاييد همگان نيست قابل استفاده مي‌دانند؟ به‌هرروي به نظر مي‌آيد نگاه ما، خريد و تهيه واکسن کرونا با اما و اگر روبه‌رو کرده است تا حدي که تهران گزينه‌هاي زيادي نيز دراين راستا ندارد. شايد در شرايط فعلي هند بهترين گزينه‌ است. وگرنه گزينه‌هاي غير از روسي و چيني و هندي درنهايت به واکسن کوبايي ختم مي‌شود؛ واکسني که اطلاعات زيادي از آن منتشر نشده است ولي گفته مي‌شد واکسني مشترک با ايران است که فاز اول و دوم را پشت سر گذاشته و فاز سوم آن و آزمايشات انساني‌اش قرار است در ايران انجام شود(!) اين در حالي است که تاکنون واکسن‌هايي مانند فايزربيوان تک، مدرنا، آسترازنکا، نوواوکس از جمله واکسن‌هاي موردتاييد‌ سازمان‌هاي بين‌المللي هستند که ظاهرا در ليست خريدهاي ايران نيست.
خود را بي‌نياز مي‌دانند
واکسن‌هاي کرونا بايد مهر تاييد سازمان‌هاي معتبر جهاني را داشته باشد. نکته ديگر اينکه ايران اعلام کرده حتي واکسن‌هاي ساخت داخل خود را نيز قرار نيست به تاييد جايي برساند. جهانپور، مديرکل روابط عمومي وزارت بهداشت در سخناني پس از انجام تست انساني واکسن کروناي ايراني گفته بود: توليد نهايي اين واکسن به تاييد سازمان بهداشت جهاني نيازي ندارد. هروقت قرار شد توليد براي صادرات داشته باشيم مي‌توانيم براي اخذ مجوز‌هاي بين‌المللي هم اقدام کنيم! اظهارات و واکنش‌هايي که بر اضطراب‌ها مي‌افزايد. در شرايطي که مردم در شبکه‌هاي اجتماعي با هشتگ «خريد واکسن»، خواستار خريد واکسن هستند بايد در مورد اينکه چه زماني و چه واکسني از روسيه يا کشورهاي ديگر خريداري مي‌شود شفاف‌سازي کنند و به اين پرسش پاسخ دهند که ملاک اين انتخاب‌ها چيست؟ آيا خطر اين واکسن‌ها از واکسن‌هايي که هم‌اکنون در سرتاسر دنيا مورد استفاده هستند، کمتر است؟