روزنامه وطن امروز
1399/11/12
بودجه شلخته و پرمشکل اصلاح میشود
احمد راستینه*: لایحه بودجه 1400 را باید سیاسی‌ترین لایحه بودجه تاریخ انقلاب نامید، یعنی با وجود آگاهی رئیس‌جمهور و کابینه وی از اینکه مشکلاتی در تامین و تنظیم منابع بودجه وجود دارد اما آنها منابع را به گونهای دیده‌اند که مجلس را وارد تقابل جدی با بودجه کنند، چرا که آنها بخوبی می‌دانستند نمایندگان زیر بار منابعی که از نظر عملیاتی امکان تحقق آن وجود ندارد، نمی‌روند. یا اینکه نوع قیمت‌گذاری نرخ ارز را به گونهای در نظر گرفته‌اند که مجلس را درگیر سردرگمی برای اصلاح لایحه بودجه کنند. برای نخستین‌بار است که 4 نوع قیمت‌گذاری نرخ ارز در لایحه بودجه رخ داده است؛ به طوری که در این لایحه ارز 4200 تومانی، ارز 11500 تومانی، ارز 17500 تومانی و ارز بازار آزاد که حدود 24 یا 25 هزار تومان است آمده و باید گفت معنای این تعداد نرخ ارز آن است که وقتی مبنای قیمت‌گذاری دولت شفاف نیست، رصد اعتبارات، دریافت و هزینه‌کرد هم شفاف نخواهد بود، لذا به وضوح روشن بود نمایندگان مجلس زیر بار چنین قیمت‌گذاری‌ای در موضوع ارز نخواهند رفت. قریب به 8 سال سیاست‌گذاری دولت موجب آن شده ارزش پول ملی بشدت کاهش یابد و به عبارتی سرمایه ملی ما در پی لجبازی دولت در استقراض از صندوق توسعه، خلق پول و قیمت‌گذاری ارز، نابوده شده است. از نوع شکل‌دهی به ساختار بودجه مشخص بود دولت به دنبال یک بازی سیاسی برای تقابل با مجلس بوده است و از طرف دیگر به دنبال اینکه خود را منجی اقتصاد کشور معرفی کند و مجلس به عنوان ترمز توسعه و پیشرفت قلمداد شود. به عنوان مثال در حالی که 6 ماه قبل همسان‌سازی حقوق بازنشستگان کشوری و لشکری اجرایی شده و به 90 درصد حقوق شاغلان ارتقا پیدا کرده است - البته بدون آنکه منابع واقعی برای پرداخت آن وجود داشته باشد- ولی همین همسان‌سازی برای بازنشستگان سازمان تأمین اجتماعی که باید اجرا شود، حتی به مرحله عملیاتی نرسیده و در نتیجه لایحه بودجه فشار زیادی برای پرداخت بدهی دولت به این سازمان وارد میشود و عملا توپ در زمین مجلس می‌افتد تا مجلس در نهایت مجبور شود اشکالی را که درباره همسان‌سازی حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی وجود دارد، ترمیم کند. لایحه بودجه 1400 از اساس دارای اشکالات متعددی است که یک ماه کار شبانه‌روزی کمیسیون تلفیق منجر به آن شد تا لایحه بودجه‌ای که پیش از این در سال‌های قبل به آن آب بسته بودند اما در سال جاری در آب غرق بود را اصلاح کند. این اصلاحات ساختاری و شجاعت مثال‌زدنی کمیسیون تلفیق همچنین منجر به اصلاح قیمت‌گذاری ارز، صادرات نفت و هدفمندی یارانه‌ها شد و از یک لایحه بودجه بسیار ناکارآمد هم‌اکنون به لایحه نسبتا همتراز نزدیک شده‌ایم و امیدوارم ان‌شاءالله ادامه مسیر را در صحن علنی مجلس و در دفاع از مصوبات کمیسیون تلفیق پیش ببریم. * عضو کمیسیون تلفیق