روزنامه آرمان ملی
1399/11/12
قفقاز مسير حذف تحريم ها با كريدور تازه
آرمـان مـلي- عليرضا پورحسيـن: جنگ قره‌باغ تحولاتي را در عرصه ميداني به‌وجــود آورده است که سايــر همسايــگان را نيـز درگير خود کرده است. امروز شاهد هستيم که مرز جمهوري آذربايجان با ايران تغيير کرده و چند کيلومتري بيشتر شده است و تغييراتي در جغرافياي سياسي در کنار ايران به‌وجود آمده است. مقامات آذربايجاني به‌خوبي مي‌دانند که يکي از علت‌هاي پيروزي آنها در جنگ اخير قره‌باغ اعلام بي‌طرفي ايران بود. ايران عملا اجازه صدور اسلحه از خاک خود به ارمنستان را نداد و اين برگ برنده آذربايجان در جنگ قره‌باغ بود. آنها به‌خوبي مي‌دانند که بي‌طرفي ايران به نفع آنها شده است و از اين امر خوشنود هستند. بايد توجه داشت وضعيت پس از جنگ اندکي حساس است. امروز مسير اتصال نخجوان به آذربايجان از درون خاک ارمنستان و از نزديکي مرزهاي ايران عبور مي‌کند. حضور کشورهاي خارجي همچون ترکيه، روسيه و رژيم‌صهيونيستي در خاک آذربايجان حساسيت‌هايي را براي ايران ايجاد کرده است. آنها در ديدار با ايران مي‌خواهند نظر ايران را به سمت خود جلب کنند. سفر رئيس‌جمهوري ترکيه به باکو و از سوي ديگر رژه نيروهاي ترکيه در آذربايجان از جمله حساسيت‌هايي است که به‌واسطه عضويت ترکيه در ناتو ايجاد شده است. منطقه در حال تغيير و تحولاتي است که در بلندمدت به نفع ايران نيست و ايران بايد در اين خصوص هوشيار باشد؛ هوشياري‌اي که با سفر وزيرخارجه کشورمان به قفقاز مي‌تواند رقم بخورد. در راستاي بررسي اين مساله «آرمان ملي» گفت‌وگويي با قاسم مومني، کارشناس مسائل بين‌الملل داشته است که مي‌خوانيد.سفر وزير خارجه کشورمان به قفقاز مي‌تواند چه دستاوردهاي مثبتي براي کشورمان در پي داشته باشد؟
پس از بحران قره‌باغ و تغيير جغرافياي منطقه، گمانه‌زني‌هاي مختلفي درخصوص وضعيت آتي منطقه ايجاد شده است. ايران به‌عنوان يک کشور همسايه در اين منطقه که از قديم حوزه نفوذ ايران شناخته مي‌شده و از اهميت زيادي نيز برخوردار بوده است. درگيري‌ها و تحولات در برخي کشورهاي خاورميانه سبب شد ايران تمرکز خود را به مناطقي غير از قفقاز معطوف کند اما در شرايط فعلي ضرورت دارد تا با نقش‌آفريني پررنگ‌تر مانع از نفوذ کشورهاي فرامنطقه‌اي به قفقاز شود. خزر، انرژي و مسير ترانزيت از قفقاز به سمت اروپا بسيار حائز اهميت است. مسائلي که امروز تحت تاثير جنگ قره‌باغ در آنها تغييراتي ايجاد شده که مهم‌ترين آنها اتصال ترکيه به بخش مرکزي جمهوري آذربايجان بدون واسطه است. اين يک تحول بزرگ بود زيرا ديگر ترکيه نيازي به ايران يا گرجستان براي اتصال به خليج فارس و پس از آن آسياي ميانه، ندارد. در چنين فضايي وزيرخارجه کشورمان به منطقه سفر کرد و در اين سفر به تبادل نظر پرداخته است تا ايران نيز با طرح ابتکاري در اين تغيير و تحولات نقش‌آفريني کند، به آن علت که در شرايط تحريم، نياز به عرصه‌اي براي ارتباط با جهان داريم و اين عرصه مي‌تواند قفقاز باشد. در اين راستا اگر کريدور خليج فارس به سمت درياي سياه عملياتي شود مي‌تواند يک پيروزي بزرگ براي ايران در عرصه اقتصادي باشد.
قفقاز مي‌تواند مسيري براي شکست تحريم‌ها عليه کشورمان باشد؟
اين امر ممکن است و خط راه‌آهن نيز مي‌تواند در اين عرصه نقش مهمي ايفا کند؛ راه‌آهني که مي‌تواند ايران را به روسيه متصل کرده و يک مسير ترانزيتي مهم شود. خط راه‌آهني که در گذشته تخريب و به فراموشي سپرده شد. ترانزيت ريلي ايران از اين مسير مي‌تواند خود را به جهان و اروپا متصل کند و تحولات عظيم اقتصادي براي ايران به ارمغان آورد. امروز شرايط به گونه‌اي مهيا شده که ايران مي‌تواند از طريق آذربايجان و ترکيه به درياي سياه متصل شده که خود دروازه ورود به اروپاست که امنيت خوبي دارد و قابل اطمينان‌تر است. اين خط راه‌آهن و نقل و انتقال کالا از طريق آن پس از لغو تحريم‌ها به مرحله بسيار شکوفايي خواهد رسيد.
مناسبات دوجانبه چگونه بايد ترسيم شود تا کشورها تجارت با ايران را بر خطرات آن ترجيح دهند؟
ايران بايد در ابتدا نيازهاي کشورهاي مقابل را شناسايي کند و در اين مسيرها گام بردارد و زماني که کشور مقابل مشاهده کند که مي‌تواند از مسير ايران نيازهاي خود را به شکل بهتري برطرف کند، آنها نيز تمايل پيدا خواهند کرد تا با ايران ارتباط برقرار کنند و ضرورت دارد در اين عرصه اطمينان‌سازي از طريق ديپلماسي صورت گيرد. کشورهايي نظير ترکيه، روسيه، ارمنستان، آذربايجان و گرجستان در اين عرصه ظرفيت‌هاي خوبي براي همکاري دارند. بايد طبق نيازهاي موردي با اين کشورها وارد تعامل شويم. معامله کالا به کالا و تبادل مالي محلي مي‌تواند در اين عرصه راهگشا بوده و به کمک طرفين آيد. اين شايد بهترين مسير براي دور زدن تحريم‌ها باشد. ايران امروز با چندين نوع تحريم مواجه است که براي دور زدن آنها بايد مسيري بسيار دشوار طي شود. با فرض اينکه بايدن تحريم‌ها را عليه ايران لغو کند باز هم چند ماه زمان خواهد برد اما قفقاز يک مسير نزديک و سريع براي گشايش اقتصادي است.
سایر اخبار این روزنامه
زبان الكن دولت د ربرابر تخريب‌كنندگان
شما اعتنايی به رای و اعتماد مردم نداريد
ماجرای صدای آژیر در غرب تهران
توهم بوی کباب از ویلای عبدا... نوری!
قفقاز مسير حذف تحريم ها با كريدور تازه
پیام حوادث آبان ۹۸ خشم مردم از فقر و تبعیض بود
از نامه به بایدن تا چرخش ناگهانی
ایجاد مشکل برای حساب‌های بانکی افغان‌ها
انتخابات ۱۴۰۰ دوقطبی نمی‌شود
خرید واکسن با تاخیر و تردید و افسوس!
اشتباهات استراتژیک بین‌المللی در برجام
تعلل پیام بایدن در قبال برجام
تداوم روند نزولی قیمت‌ها
