روزنامه شرق
1399/11/15
مجلس بودجه اصلاحی خودش را رد کرد
از قطع میکروفن نوبخت تا تهدید دوباره روحانی به استیضاح مجلس بودجه اصلاحی خودش را رد کرد روحانی برای سومین‌بار به مجلس نرفت تا عصبانیت پارلمان اصولگرا از او به اوج برسد؛ تا جایی که بار دیگر تهدید به استیضاح شد. الیاس نادران، اقتصاد‌خوانده مجلس، نام احمدی‌نژاد را وسط کشید و با روحانی مقایسه‌اش کرد و دولت دوازدهم را بی‌عرضه خواند! کلیات آخرین لایحه بودجه دولت دوازدهم دیروز در یازدهمین ماه سال رد شد. اگرچه برخی آن را تا حدی به غیبت روحانی در مجلس نسبت می‌دهند، اما این رد‌شدن نوظهور نبود و پیش از این لوایح بودجه سال ۱۳۹۷ و ۱۳۹۹ نیز ازسوی نمایندگان مجلس وقت رد شده بود. با‌این‌حال برخی از نمایندگان معتقد بودند به‌علت شرایط خاص انتخابات در ماه‌های اول سال بعد، رد کلیات لایحه بودجه شرایط کشور را بحرانی می‌کند. در نهایت اما رأی اکثریت به رد لایحه بود. لایحه‌ای که یک بار کمیسیون تلفیق آن را اصلاح کرده بود؛ تا جایی که به گفته نوبخت این دیگر لایحه دولت نبود که رد شد، بلکه لایحه مجلس بود!دیروز نوبخت به‌جای روحانی برای دفاع از بودجه به مجلس رفته بود؛ مثل جلسه رأی اعتماد به یکی از وزرا که جهانگیری به‌جای روحانی به مجلس رفت، اما اجازه صحبت پیدا نکرد. حداقل این‌بار نمایندگان به نوبخت اجازه صحبت دادند، اما در میانه آن با «دو‌دو»کردن همراهی‌اش کردند، میکروفنش هم در نیمه صحبت قطع شد و یکی، دو نماینده هم به نوبخت حمله کردند.
اولین اختلاف به همان غیبت همیشگی حسن روحانی در مجلس مربوط بود. گویا مجلسیان هنوز نپذیرفته‌اند که روحانی را قرار نیست در پارلمان یازدهم ببینند و حتی در همین ماه‌های پایانی دولت دوازدهم از نیامدنش شاکی می‌شوند. قالیباف گفت که من روحانی را از 10 روز قبل دعوت کرده بودم، اما دولت مانند دفعات قبل اعلام کرده بود بر‌خلاف مجوز ستاد ملی کرونا عمل نخواهد کرد و روحانی به مجلس نمی‌آید. باوجوداین، محمدرضا صباغیان در جلسه دیروز گفت: براساس قانون، رئیس‌جمهور امروز باید برای بررسی کلیات بودجه در مجلس شورای اسلامی حضور می‌یافت. انتظار ما این بود که رئیس‌جمهور در مجلس حاضر شود، درباره مسائل مهمی مانند یارانه و نرخ ارز، مباحث خود را مطرح کند و از بودجه دولت دفاع کند. حضور رئیس‌جمهور در صحن مجلس هم به نفع دولت و هم به نفع مجلس بود؛ چرا‌که باعث می‌شد ابهامات بودجه برطرف و از سوی دیگر، اعتماد بیشتر شود و حضور رئیس‌جمهور در این جلسه لازم است. همچنین گزارش شرکت‌ها و مؤسسات در قالب جداول در لایحه بودجه نیامده و این نوع بودجه‌نویسی درست نیست. معاون دفتر رئیس‌جمهوری درباره حضورنداشتن روحانی در جلسه صبح سه‌شنبه مجلس شورای اسلامی که با دستور کار بررسی کلیات گزارش کمیسیون تلفیق درباره لایحه بودجه ۱۴۰۰ بود، با تأکید بر اینکه حضور رئیس‌جمهور برای دفاع از کلیات بودجه نه الزام آیین‌نامه‌ای دارد، گفت: دفاع از بودجه‌ای که دیگر نشانی از «لایحه» دولت ندارد و بیشتر «طرحی» است ازسوی کمیسیون تلفیق، وجهی برای حضور رئیس‌جمهور باقی نگذاشته است.
با‌این‌حال، علیرضا معزی، معاون ارتباطات و اطلاع‌رسانی دفتر رئیس‌جمهوری، در حساب کاربری خود در توییتر نوشت: «حضور رئیس‌جمهور برای دفاع از کلیات بودجه نه الزام آیین‌نامه‌ای دارد و نه پیش از این مرسوم بوده؛ افزون بر این، دفاع از بودجه‌ای که دیگر نشانی از «لایحه» دولت ندارد و بیشتر «طرحی» است ازسوی کمیسیون تلفیق، وجهی برای حضور رئیس‌جمهور باقی نگذاشته است».
از استیضاح روحانی تا شفافیت آرا
این روزها که در مشهد و قم برخی برای محاکمه روحانی و استیضاحش پلاکارد بالا می‌برند و همایش برگزار می‌کنند و حتی برخی نمایندگان هم در جمعشان حاضر می‌شوند، در مجلس هم نمایندگان هر بار به بهانه‌ای بحث استیضاح روحانی را پیش می‌کشند؛ در‌حالی‌که خودشان هم می‌دانند اجازه آن از آنها سلب شده است و طرحش، شوآفی بیش نیست. دیروز امیرحسین قاضی‌زاده‌هاشمی، عضو هیئت‌رئیسه که در رد لایحه بودجه صحبت کرد، بحث استیضاح روحانی را هم پیش کشید و گفت: البته همچنان بر این باورم که مجلس باید کلیات بودجه را در صحن رد کند و اصلاحات انتظاری در بودجه را به مردم اعلام کند و مسئولیت اصلاح لایحه را بر عهده دولت بگذارد و اگر دولت به‌خوبی لایحه را اصلاح نکرد، دولت را استیضاح کند؛ حتی اگر تنها یک روز از دولت باقی مانده باشد. الیاس نادران در قامت رئیس کمیسیون تلفیق بعد از پایان صحبت‌های نوبخت، پشت تریبون قرار گرفت و انتقادهای تندی را خطاب به دولت مطرح کرد. او با حمایت از دولت محمود احمدی‌نژاد، دولت دوازدهم را بی‌عرضه خطاب کرد. او دولت را به استیضاح روحانی تهدید کرد و گفت: ما در کمیسیون تلفیق آمادگی داریم هر اصلاحی را که مجلس صلاح بداند، انجام دهیم و تمایل دولت این است که مصوبه کمیسیون تلفیق درباره بودجه ۱۴۰۰ رد شود و دولت از مصوبه ما عصبانی است؛ چرا‌که ما اصلاحات اساسی انجام دادیم. مجلس در رأس امور است و اگر دولت لایحه بودجه را اجرا نکند، بنده اولین کسی هستم که روحانی را استیضاح می‌کنم. نادران در پایان خطاب به نمایندگان مجلس گفت: نمایندگان بدانید که رد مصوبه کمیسیون تلفیق، عروسی دولت است. این صحبت‌ها با واکنش نوبخت مواجه شد و هرچه اصرار کرد به او اجازه دهند تا پاسخ نادران را بدهد، قالیباف این اجازه را نداد.
موضوع شفاف‌شدن آرای نمایندگان به کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۰ یکی‌دیگر از حواشی مجلس بود؛ به‌طوری‌که تعدادی از نمایندگان از‌جمله سید‌محسن دهنوی، احمد امیرآبادی‌فراهانی، جبار کوچکی‌نژاد و روح‌الله متفکر‌آزاد، در درخواستی از هیئت‌رئیسه خواسته‌اند طبق ماده ۱۲۰ آیین‌نامه داخلی مجلس رأی‌گیری درباره کلیات لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ به‌صورت علنی انجام شود. در متن این نامه آمده است: «احتراما امضاکنندگان ذیل درخواست اعمال ماده ۱۲۰ آیین‌نامه داخلی را داریم برای رأی‌گیری کلیات بودجه ۱۴۰۰»؛ اما مشخص است که کلیت مجلس تمایلی به شفاف‌شدن آرا ندارد. اصولگرایان و رسانه‌های حامی آنها هم که این طرح را در مجلس گذشته علم کرده و مدام از آن دفاع می‌کردند، در مجلس فعلی روزه سکوت گرفته‌اند!
موافقان چه گفتند
محمدحسن آصفری: شرایط کشور ما حساس است بهتر است خودمان ایرادات بودجه را رفع کنیم. سید‌کاظم دلخوش: می‌خواهید بعد از این همه تلاش این گزارش را رد کنید؟ نتیجه‌اش این خواهد شد که لایحه بودجه به دولت برمی‌گردد و دولت نهایتا آن را بزک می‌کند و تحویل مجلس می‌دهد. نباید شعار دهیم و باید در عمل متوجه مشکلات جامعه باشیم.
محمد رشیدی: ۴۵ نفر از همکاران شما یک ماه شبانه‌روز و در سه شیفت روی آن کار کردند. کلیات لایحه دولت را بررسی کردند، وارد جزئیات شدند و بخش عمده‌ای از آن را تغییر دادند.
حجت‌الاسلام سید‌محمدرضا میرتاج‌الدینی: اگر ما کلیات بودجه را تصویب کنیم، جامعه را به سمت بحران نبرده‌ایم و دست خود را هم باز کرده‌ایم. خیلی از موارد را می‌توان در صحن اصلاح و حذف کرد.
مخالفان چه گفتند
محسن زنگنه: دولت با صراحت اعلام کرده مصوبات تلفیق را اجرا نمی‌کند و در این راستا عزمی هم ندارد. بدون شک نباید درباره لایحه بودجه احساسی رفتار کنیم.
محمدرضا پورابراهیمی: بنده از زحماتی که کمیسیون تلفیق برای اصلاح ساختار بودجه کشیده‌اند، سپاسگزارم؛ اما می‌خواهم به این سؤال پاسخ دهم که چرا اساسا گزارش کمیسیون تلفیق در‌خصوص بودجه این میزان حائز اهمیت است؟ اگر ما به‌دنبال دلایل وضعیت کنونی در حوزه اشتغال و تورم حاکم در کشور هستیم، یکی از محورهای مهم و مؤثر آن، بحث بودجه‌ای است که در سال‌های گذشته به تصویب رسیده است. اصلاح ساختار بودجه برای حذف ناترازی و عدم کسری بودجه یکی از بحث‌های اساسی است که در دستور کار مجلس شورای اسلامی بوده است.
جبار کوچکی‌نژاد: دولت اعلام می‌کند که بودجه را قبول ندارد و این بودجه گرانی به مردم تحمیل می‌کند. حرف‌هایی که در ایام انتخابات شروع میشود و یک جنگ روانی است.
کمال علیپور‌خنکداری: انتخابات سال آتی، تغییر دولت، تورم جاری کشور، بحران کرونا و افزایش نامتوازن مالیات از‌جمله این رویدادها است.
لایحه خودتان را رد کردید!
نوبخت، رئیس سازمان برنامه‌و‌بودجه و معاون روحانی، روز گذشته اعتراض خود را خطاب به قالیباف با میکروفن بسته اعلام کرد؛ اما قالیباف این موضوع را خارج از وظایف خود دانست و اعلام کرد فرصت ۲۰دقیقه‌ای شما تمام شد و قطع میکروفن دست ما نیست! و این اتفاق برای نمایندگان دیگر هم رخ داد. رئیس سازمان برنامه‌و‌بودجه گفت: چرا نمایندگان مجلس اصلاح ساختاری را که می‌گفتند باید در لایحه صورت گیرد، رقم نزدند. کار بودجه تمام نمی‌شود و با فرافکنی نباید صورت‌مسئله را پاک کرد؛ رد لایحه بودجه یعنی ما اقدامات خود را درباره بودجه انجام داده‌ایم و شما نیز برای بررسی آن ساعت‌ها وقت گذاشتید و بررسی کردید اما در نهایت با رد آن گویا هیچ کاری انجام نشده است. او افزود: ما فرصتی نداریم. امید ما به شما و اصلاحات و پیشنهادات شماست؛ بنابراین نمایندگانی که به لایحه معتقد هستند، در صحن علنی آن را اصلاح کنند؛ چرا‌که یک دولت و یک مجلس روی این لایحه کار کرده است پس باید با هم کار کنیم. معاون رئیس‌جمهور در ادامه با بیان اینکه آنچه امروز تحت عنوان کلیات لایحه بودجه رد یا تأیید میشود، لایحه بودجه دولت نیست، اظهار کرد: لایحه‌ای که به رأی گذاشته میشود، گزارش، ارقام و احکام کمیسیون تلفیق است؛ چرا‌که هرچه ما داده بودیم، تغییر کرده است. نوبخت ادامه داد: همه ما را نظاره می‌کنند، ولی در نهایت اقدام شما مورد تأیید ماست مشروط بر اینکه اهداف ما برای مقابله با رانت همسو باشد. نوبخت خطاب به رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: گزارش‌های محرمانه خزانه هر هفته و هر ماه تقدیمتان میشود. آیا دولت ۶۶هزار‌و ۴۰۰ میلیارد تومان برای طرح‌های عمرانی تخصیص نداده است؟ رئیس سازمان برنامه‌و‌بودجه کل کشور تصریح کرد: برخی درصدد اجرای طرح تابستان داغ و به‌ستوه‌آوردن مردم بودند، اما تلاش شد کاهش قدرت خرید با برخی افزایش‌ها جبران شود؛ از‌این‌رو طرح تابستان داغ خنثی شد و بدون شک پاداش صبر و مقاومت خودمان را دریافت خواهیم کرد. منابع عمومی در لایحه بودجه سال 1400 بالغ‌بر 841 هزار میلیارد تومان ازسوی دولت اعلام شد که رشد 47درصدی و زیادی داشت. باید گفت در کمیسیون متشکل از نمایندگان مجلس، این رقم به هزار‌و 120 هزار میلیارد تومان افزایش یافت.
نوبخت تأکید کرد: اگر انتقادها برای رشد این رقم وجود داشت، چرا نمایندگان با انتقادها، دو ماه فضای سیاسی کشور را تحت تأثیر قرار دادند و چرا اصلاح ساختاری را که می‌گفتند باید در لایحه صورت گیرد، رقم نزدند. رئیس مجلس بارها از ضرورت اصلاح ساختار گفتند و سازمان گزارش مدون و کامل خویش را در اختیار رئیس مجلس قرار داد تا اصلاحات صورت گیرد. آنچه تحت عنوان رشد در لایحه بودجه ارائه‌شده از سوی دولت بیان می‌شد، ازسوی کمیسیون تلفیق بر آن خط بطلان کشیده شد. در‌واقع نسبت به حجم بودجه انتقادهای زیادی وجود داشت، اما اکنون بودجه تقلیل نیافته است. همچنین نسبت به وابستگی بودجه به نفت انتقاد می‌شد، اما این مهم در اصلاحات صورت‌گرفته نسبت به گذشته رشد یافته و به 199 هزار میلیارد تومان افزایش یافته است.
سایر اخبار این روزنامه
مجلس بودجه اصلاحی خودش را رد کرد
بوررل صحنه را بچیند
پاسخ عطاءالله مهاجرانی به گزارش «شرق»
زنان بخواهند، منتخب آنها پیروز انتخابات میشود
حناچی در مسیر نجفی و افشانی؟
طبقه متوسط همچنان در تحولات نقش کارآمد دارد
معمای یک ترور
ابتکار: در برابر رئیس‌جمهور‌شدن زنان وظیفه‌ای ندارم
ژئوپلتیکِ ادبیات
تحریم‌ها چگونه خنثی میشود؟
راست گویی وارونه
پاسخ عطاءالله مهاجرانی به گزارش «شرق»
