خطرات سایبری رئیس‌جمهوری امریکا را تهدید می‌کند


میثم لطفی - «جو بایدن» به‌عنوان چهل و ششمین رئیس‌جمهوری امریکا به جدیدترین و بهترین فناوری‌های موجود در جهان دسترسی دارد، ولی اگر بخواهیم فناوری های شخصی که در زندگی روزمره استفاده می‌کند را مورد بررسی قرار دهیم از او ناامید خواهیم شد. تجهیزات الکترونیکی پیرامون رئیس‌جمهوری ایالات متحده مهم‌ترین اهداف هکرهای جهان هستند و به همین خاطر تمام ابزارهایی که بایدن به‌ کار می‌برد از فیلترهای امنیتی بسیار دقیق عبور می‌کنند.
حدود دو دهه قبل نگرانی چندانی در مورد فناوری‌های کاربردی مخصوص رئیس‌جمهوری امریکا وجود نداشت و تا آن زمان شبکه‌های رایانه‌ای و گوشی‌های غیرهوشمند تنها ابزارهایی محسوب می‌شدند که امکان هک شدن آنها وجود داشت. آن زمان، رئیس‌جمهوری نیازی به استفاده از تلفن همراه نداشت و از طریق یک خط ایمن با هر شخصی در هر نقطه از دنیا ارتباط مستقیم برقرار می‌کرد ولی هم‌اکنون شرایط تغییر کرده است و «بروس اشنایر» از محققان مرکز «هاروارد کنِدی» در این خصوص می‌گوید «احتمال اینکه روسیه رهبرهای بزرگ جهان را مورد هدف سایبری قرار ندهد صفر است.»
همه فناوری‌های بایدن


از سال 2009 میلادی که «باراک اوباما» سکان ریاست جمهوری امریکا را در دست گرفت شرایط تغییر کرد و از آنجا که او علاقه زیادی به گوشی هوشمند بلک بری خود داشت، هفته‌های طولانی با مشاوران امنیتی کاخ سفید مشاجره کرد تا آنها را راضی کند که گوشی خود را نگه دارد و آن را با گوشی مخصوص رئیس‌جمهوری عوض نکند. این جدل‌ها در نهایت به نفع اوباما تمام شد و او توانست از طریق این گوشی با کارمندان ارشد و گروه‌های کوچک دوستان خود در تماس باشد. از آن زمان به بعد کم‌کم امکان استفاده از انواع مختلف فناوری‌های شخصی که رؤسای جمهور تمایل به استفاده از آنها داشتند فراهم شد و البته مشکلات امنیتی هم به‌دنبال آن افزایش یافت.
زمانی که سال 2010 میلادی برای نخستین بار از رایانه لوحی آیپد اپل رونمایی شد، رئیس‌جمهوری امریکا اعلام کرد که حتماً باید یک دستگاه از آن را در اختیار داشته باشد. بنابراین مشاوران امنیت ملی امریکا دستگاهی با نام «اوباماپَد» ارائه کردند که نسخه سخت‌تر و ایمن‌تر آیپد بود.
«آری شوارتز» مقام ارشد امنیت سایبری شورای امنیت ملی امریکا در زمان دولت اوباما در این خصوص گفت: «در دولت اوباما استفاده از آیپد مخصوص با تغییرات ویژه اعمال شده روی آن برای کارمندان ارشد کاخ سفید معمول بود.» ولی این ابزار هم اکنون قدیمی شده است و محصولات پیشرفته‌تری جای آن را گرفته‌اند.
«دونالد ترامپ» رئیس‌جمهوری بود که در بین فناوری‌های مختلف بیش از همه به شبکه اجتماعی توئیتر علاقه نشان می‌داد و البته تأکید فراوان بر استفاده از تجهیزات الکترونیکی شخصی خود داشت. او سال‌های نخست ریاست جمهوری از گوشی شخصی خود استفاده می‌کرد و سپس به اصرار مشاوران امنیتی، آن را با گوشی مخصوص رئیس‌جمهوری تعویض کرد.
در حالی که تا حدود یک دهه پیش استفاده از گوشی هوشمند شخصی خواب را از چشمان مشاوران امنیتی گرفته بود، این روزها اینترنت اشیا (IoT) به یک کابوس شبانه‌روزی برای آنها تبدیل شده است و در این میان «جو بایدن» رئیس‌جمهوری جدید تأکید زیاد بر استفاده از تمام گجت‌های شخصی خود دارد. چندی پیش عکسی از این رئیس‌جمهوری 78 ساله منتشر شد که یک دستگاه ساعت هوشمند «اپل واچ» در دست داشت و سپس افراد نزدیک به او اعلام کردند که بایدن در طول روز با دوچرخه ثابت هوشمند ورزش می‌کند که این دستگاه به یک نمایشگر رایانه‌ای، دوربین دیجیتال و میکروفن مجهز است و تمام آنها به اینترنت متصل هستند ولی آیا این وسایل ایمن هستند؟ اشنایر در این خصوص توضیح داد: «شما می‌توانید هرگونه اصلاحیه سخت‌افزاری مانند حذف دوربین را روی دورچرخه ثابت انجام دهید و آژانس امنیت ملی (NSA) امریکا وظیفه تمام این اصلاحیه‌ها و ایمن‌سازی‌ها را برعهده دارد.» با اینکه اقدامات مقامات امنیتی امریکا می‌تواند این تجهیزات را ایمن کند، ولی این ابزارها باز هم می‌توانند هدف هکرها قرار بگیرند. «هربرت لین» از دانشگاه استنفورد بر این باور است که تمام تجهیزات الکترونیکی موجود در جهان را می‌توان هک کرد و بنابراین ابزارهای شخصی رئیس‌جمهوری امریکا هم در خطرند.
کابوس امنیت فناوری
شاید ایمن‌ترین اقدام این باشد که به هیچ وجه هیچ ابزار الکترونیکی را مورد استفاده قرار ندهیم. بر این اساس همان‌طور که دو رئیس‌جمهوری قبلی پذیرفتند، بایدن هم باید استفاده از تجهیزات الکترونیکی محبوب خود را محدود کند.
 «ایوان اسنوس» نویسنده کتاب زندگینامه آقای بایدن توضیح داده است که او همچنان از اپلیکیشن «اپل نیوز» برای خواندن اخبار استفاده می‌کند که این مسأله هم می‌تواند مشکل آفرین باشد. به عقیده مدیر اسبق شورای امنیت ملی امریکا، ایمن‌ کردن نرم‌افزارها بسیار دشوارتر از سخت‌ افزارها صورت می‌گیرد.
او می‌گوید: «حفظ امنیت سایبری در بخش نرم‌افزاری دشوارتر است، زیرا این روزها نرم افزارها با فاصله زمانی زیاد به‌روز می‌شوند. همه چیز می‌توانند یک آسیب‌پذیری بالقوه را در خود همراه داشته باشند؛ از اپلیکیشن «اپل نیوز» گرفته تا دیگر نرم‌افزارها و سخت‌‌افزارهایی که رئیس‌جمهوری از آنها استفاده می‌کند.»
اواخر سال گذشته اخباری مبنی بر به خطر افتادن شبکه‌های دولتی ایالات متحده توسط هکرهای روسی منتشر شد و سپس کارشناسان در گزارش‌های بعدی اعلام کردند عملیات هکری گسترده «سولار ویند» به وزارتخانه های خزانه‌داری، بازرگانی و سرویس امنیت داخلی امریکا باعث شد اطلاعات حساس آنها به خطر بیفتد. نکته نگران‌کننده‌تر این بود که هکرها بی‌سروصدا برای مدت طولانی در شبکه این سازمان‌های دولتی حضور داشتند و هیچ کس از فعالیت آنها خبر نداشت. سناریوی نگران کننده‌ای که از همان ابتدا در این زمینه مطرح شد این بود که بازیگران خارجی به‌دنبال ایجاد شکاف در امنیت سایبری ایالات متحده هستند تا در نهایت بتوانند به تجهیزات شخصی رئیس‌جمهوری این کشور دسترسی پیدا کنند.
اخبار مربوط به این عملیات هکری گسترده در شرایطی منتشر شد که پیروزی بایدن در چهل و ششمین انتخابات ریاست جمهوری امریکا قطعی شده بود و این مسأله تیم امنیتی او را بسیار نگران کرد. پس از این اتفاقات «هربرت لین» از دانشگاه استنفورد در پیامی گفت: «فرض کنید آیفون رئیس‌جمهوری امریکا هک شده است. در چنین شرایطی چراغ راهنمای هکرها در جیب رئیس‌جمهوری امریکا می‌تواند همه اطلاعات مورد نیاز آنها را در اختیارشان بگذارد.» از آنجایی که رسانه‌های خبری از «جو بایدن» به‌عنوان قدرتمندترین فرد در قدرتمندترین کشور جهان یاد می‌کنند، حتی احتمال هک شدن گوشی هوشمند او هم می‌تواند یک معضل بزرگ باشد. سناریوی نگران کننده این است که هکرها بتوانند به هر یک از تجهیزات الکترونیکی که رئیس‌جمهوری امریکا از آنها استفاده می‌کند دسترسی داشته باشند و هیچ کس هم از این مسأله باخبر نشود.
پانزدهم فوریه در امریکا به‌عنوان «روز رئیس‌جمهور» شناخته می‌شود و در این راستا آژانس امنیت ملی این کشور قصد دارد این هفته فهرست تجهیزات الکترونیکی کاملاً ایمن شده‌ای که «جو بایدن» از آنها استفاده می‌کند را در حالی منتشر کند که ادعا می‌شود احتمال هک شدن آنها تقریباً صفر است. باید توجه داشت بجز ابزارهای شخصی موبایلی، رئیس‌جمهوری امریکا در دفتر کار، اتومبیل لیموزین، بالگرد و هواپیمای مخصوص خود به تجهیزات و فناوری‌های ویژه دسترسی دارد که هر کدام از آنها می‌توانند خطرات امنیتی فراوانی را با خود حمل کنند.