روزنامه آفتاب یزد
1399/11/27
تصمیم سرنوشت ساز
خوش چشم کارشناس سیاست خارجی در گفتگو با آفتاب یزد: گمان می‌کنم جمهوری اسلامی بسیار مقتدرانه اولتیماتوم را اجرایی کند
آفتاب یزد ـ رضا بردستانی: یک کارشناس مسائل بین‌المللی به آفتاب یزد گفت:«در چند انتخابات اخیر، دو قطبی برآمده از برجام در کانون توجه جامعه و جناح‌ها قرار داشته است اما با توجه به وضعیت کنونی و تجربه این موضوع در سال‌های اخیر، به نظر نمیرسد که در انتخابات ریاست جمهوری آتی، دو قطبی له و علیه برجام مجددا به عنصری کانونی در انتخابات بدل شود.»
مصطفی خوش چشم تاکید می‌کند:«با این حال طرف آمریکایی قصد دارد تا با اقدامات ناچیز اما بزرگنمایی و تاثیرگذاری رسانه‌ای این دو قطبی را زنده و تقویت نموده و مسئله برجام، رابطه با آمریکا و تحریم را مجددا به عنوان اولویت اصلی انتخاباتی مطرح سازد که هوشیاری جناح‌های ما در پرهیز از این طراحی طرف آمریکایی را می‌طلبد.»
> توقف نظارت‌های برجامی و پروتکل الحاقی در سوم اسفند
رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس با تاکید بر اینکه سوم اسفند ماه نظارت‌های آژانس در قالب پروتکل الحاقی و برجام قطع خواهد شد، گفت: نظارت‌های پادمانی و در چارچوب ان پی تی باقی می‌ماند. به گزارش مهر، مجتبی ذوالنوری در برنامه گفتگوی خبری صداوسیمای مرکز قم با بیان اینکه برجام دو طرف ایران و پنج به علاوه یک را دارد که با رفتن آمریکا ۴ به علاوه یک شده است، گفت: برجام وظایف و حقوقی را برای کشور ما دیده که خلاصه حق ما برداشتن تمامی تحریمها است و مقام معظم رهبری هم در این زمینه فرمودند که همه مذاکرات و رفت و آمدها برای برجام با هدف رفع تحریمها بود و اگر تحریمها برداشته نشود خسارت محض خواهد بود. ذوالنوری همچنین گفت: دولت جمهوری اسلامی ایران پنج گام را با هماهنگی و همکاری شورای عالی امنیت ملی تعریف کرد که ما در هر کدام از این گام‌ها یکی از اقدامات برجامی خود را متوقف کردیم تا در کنار طرف مقابل به سرخط برگردیم. وی با بیان اینکه ما قانون جدیدی را بررسی و تصویب کردیم که در آن ۸ طرح مطرح بود که مهمترین آن خروج از ان پی تی و عادی‌ترین آن اصلاحات در برجام بود.
ذوالنوری با اشاره به اینکه با نظر نمایندگان گفتیم باید طرح جامع و قانونی وجود داشته باشد که دولت را ملزم و موظف کند و مجلس شورای اسلامی نیز اجازه ورود داشته باشد، گفت: ما گفتیم مجلس شورای اسلامی قانون را تصویب و بر آن نظارت کند.
وی در ادامه با بیان اینکه محتوای طرح خیلی قوی است و کسی از اجرای آن نمی‌تواند استنکاف کند گفت: ۲ ویژگی متفاوت نسبت به بقیه قوانین دارد؛ یکی از آن ضمانت اجرایی در آن است چنانچه اگر کسی استنکاف، امتناع یا ممانعت از اجرای این قانون کند به درجات مجازات اسلامی از ۲ تا ۵ محکوم میشود که درجه پنج آن مجازات ۲۰ سال حبس به علاوه جریمه‌های مادی و شلاق و... نیز به همراه دارد و کسی نمی‌تواند از آن استنکاف کند. وی با تاکید بر اینکه در پروتکل الحاقی آژانس سه گونه نظارت بر کار ما داشته که یکی نظارت در قالب ان پی تی است و قبل برجام نیز وجود داشته است گفت: همه اعضا آژانس حقوق و وظایفی را دارند که یکی از آنها میدان دادن در نظارت آژانس است که در ان پی تی تمرکز بر نظارت بر مواد است که ما چه موادی را وارد سایت و چه فعالیت‌هایی را بر روی آن انجام می‌دهیم و بنابراین نظارت پادمانی هنوز بعد از این قانون سرجای خودش باقی می‌ماند.
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه نظارت دیگر در قالب برجام است گفت: عمده نظارت‌های برجامی همان پروتکل الحاقی است؛ آژانس در ان‌پی‌تی و پادمان نظارتش ضعف‌هایی دارد و پروتکل الحاقی آن را
جبران کرده است و ما هم آن را قانون نکردیم و داوطلبانه اجرا کردیم و مجلس نیز آن را تصویب نکرده است و داوطلبانه هم لغو می‌کنیم.
ذوالنوری با تاکید بر اینکه اگر تغییر رفتاری از سوی طرف‌های دیگر مشاهده نشود، سوم اسفند ماه کلیه نظارت‌های آژانس در قالب پروتکل الحاقی و برجام قطع خواهد شد گفت: نظارت‌های پادمانی و در چارچوب ان پی تی باقی می‌ماند و دوربین‌های آژانس در مراکز هسته‌ای ما به صورت آفلاین روشن هستند و ما تمامی دوربین‌های آژانس که به موجب حکم ان پی تی است کار نداریم اما علی القاعده بعد از این زمان دوربین‌های پروتکل الحاقی جمع‌آوری می‌شوند.
> ظریف و عراقچی: فرصت آمریکا برای حفظ برجام رو به پایان است
با نزدیک شدن به مهلت مجلس شورای اسلامی برای توقف اجرای پروتکل الحاقی، وزیر خارجه ایران و معاونش در دو اظهار نظر جداگانه به آمریکا هشدار دادند. اگر تا سوم اسفند تحریمها برداشته نشود، ایران قدم بعدی را برخواهد داشت. محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در بیانیه‌ای که به مناسبت سالگرد پبروزی انقلاب اسلامی ایران صادر کرده، به آمریکا هشدار داده که با استفاده از فرصت دولت جدید، رویکرد تازه‌ای را در قبال ایران بیازماید وگرنه به گفته او«پنجره کنونی در حال بسته شدن است». ظریف در این بیانیه گفته است: «به زودی دولت من مجبور خواهد بود
تا اقدام جبرانی تازه‌ای اتخاذ کند، در پاسخ به عدم پایبندی
تاسف‌بار آمریکا و اروپا به تعهداتشان ذیل توافق هسته‌ای. این اقدام جبرانی همانگونه که توسط پارلمان ما مقرر شده بود، در انطباق با حقوق ما در چارچوب برجام شامل گسترش برنامه هسته‌ای ما و کاهش همکاری‌مان با بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است.» مجلس ایران در آذرماه کلیات طرحی را با عنوان «اقدام راهبردی برای لغو تحریمها» تصویب کرد که بر اساس آن در صورتی که تا دو ماه پس از تصویب نهایی این طرح تحریم‌های آمریکا علیه ایران لغو نشود، ایران اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف خواهد کرد. این مهلت سوم اسفند (۲۱ فوریه) به پایان می‌رسد.
> موضع مشابه عراقچی
عباس عراقچی، معاون سیاسی ظریف نیز در گفت‌وگو با یک شبکه تلویزیونی چین به دولت بایدن هشدار داده که زمان برای حفظ برجام رو به پایان است. او تصریح کرده که ایران آماده است تا پس از لغو تمام تحریم‌های آمریکا به سرعت به تعهداتش باز گردد. عراقچی در پاسخ به این پرسش که بالاخره کدام یک از طرفین باید قدم اول را بردارد گفته است: «وضعیت کاملاً روشن است. این ایران نیست که برجام را ترک کرد بلکه ایالات متحده بود که از این توافق خارج شد. ایالات متحده تصمیم گرفت که مشارکت خود را در برجام متوقف کند آنها میز را ترک کردند و دوباره تحریمها را اعمال کردند. آنها حتی تحریم‌های جدیدی را علیه ایران اعمال کردند. اکنون، اگر سیاست آنها این است که به برجام برگردند و دوباره یک عضو برجام شوند باید تحریمها را بردارند.»
> ایران پاسخ مناسبی برای صبر استراتژیک خود نگرفت!
مصطفی خوش چشم استاد روابط بین‌المللی در واکنش به مصوبه مجلس و فرصت پیش رو اظهار می‌دارد: با توجه به اینکه سیاست
صبر استراتژیک جمهوری اسلامی با پاسخ مناسب جواب داده نشد نظام، از سال گذشته استراتژی مقاومت فعال را در پیش گرفت و شروع به کاهش و تعدیل تعهدات برجامی کرد. در شهریور در زمانی که باید تحریم‌های سازمان ملل از روی ایران دائمی برداشته می‌شد این استراتژی تا حدی دچار مکث شد تا آن برهه گذر کند اما استراتژی مقاومت فعال تازه در ابتدای راه است با توجه به اینکه استراتژی صبر جواب نداده، قطعا جمهوری اسلامی بایستی استراتژی خود را تغییر می‌داد و این کار را انجام داد اما بایستی با گام‌های استوار قدم بردارد تا شاید طرف‌های مقابل نسبت به اینکه به تعهدات خود عمل کنند تحریک شوند.
> تحریم اسلحه ی پیدا و پنهان آمریکایی ها!
این کارشناس مسائل سیاسی ـ بین‌الملل تاکید می‌کند: اساسا طرف آمریکایی از تحریم به عنوان اسلحه استفاده می‌کند و هیچ گاه به دنبال حل منازعه نبوده بلکه تحریم بخشی از استراتژی مهار طرف آمریکایی برای مهار کل جمهوری اسلامی در حوزه‌های مختلف بوده است. فلذا اینکه توان هسته‌ای جمهوری اسلامی را بتواند سرعتش را کند یا مهار کند ارضا‌کننده طرف آمریکایی نیست و به دنبال این است که تمام مولفه‌های قدرت جمهوری اسلامی را مهار کند و قدرت ایران را محدود کرده و کاهش دهد بنابراین در این راه یکی از اسلحه‌هایی که در دست دارد تحریم است و حاضر نیست تحریم را به طور موثر بردارد. خوش چشم با بیان این که؛ صبر استراتژیک به ما نشان داد که طرف آمریکایی چه ترامپ باشد چه بایدن این راه را در پیش گرفته چرا که استراتژی مهار از دوران اوباما شروع شده و تاکنون هم ادامه پیدا کرده است، اظهار می‌دارد: اکنون شاید با استراتژی مقاوت فعال و کاهش تعهدات برجامی بشود طرف آمریکایی را تا حدی تحریک کرد اما شخصا فکر نمی‌کنم طرف آمریکایی حاضر شود استراتژی مهار را به استراتژی حل منازعه و حل اختلاف تغییر دهد. تجربه ما در دو دهه اخیر نشان می‌دهد که طرف آمریکایی به دنبال حل اختلاف نبوده و نیست و فقط به دنبال تضعیف ایران است اما به نظر می‌رسد تنها گزینه موجود همین است که ما هم با دستی برابر مانند سال 92 با آنها برخورد کنیم در عین حال اگر طرف آمریکایی تحریمها را برنداشت حداقل ما به صورت یک جانبه قدرتمان را محدود نمی‌کنیم و به همان توانمندی‌های قبل از برجام بازمی گردیم.
> تا سوم اسفند هیچ اتفاقی رخ نخواهد داد
خوش چشم می‌گوید: مشخصا این تنها راهکاری است که در جلوی پای ما است و بسیار زودتر از این می‌بایست دست به اقدامات زده می‌شد اما اکنون که در این مسیر در حال حرکت هستیم باید هر چه قدرتمندانه‌تر به این راه ادامه دهیم. گمان می‌کنم جمهوری اسلامی بسیار مقتدرانه این گام را برخواهد داشت. طرف آمریکایی احتمالا تا سوم اسفند تغییر نگاه و نگرش نخواهد داد حتی تا ماه‌های آینده طرف آمریکایی مایل به برداشتن تحریم نخواهد بود به جهت اینکه تحریم را به عنوان ابزاری برای مهار کل جمهوری اسلامی می‌داند نه فقط پرونده هسته ای. تنها چیزی که ممکن است رخ دهد برخی از تحریم‌های نمادین مثل وامی که از صندوق بین‌المللی پول درخواست کردیم یا اندکی به همین اندازه که نفت اکنون صادر می‌کنیم اجازه دهند از طریق اینستکس پول آن داده شود که هیچ تاثیری بر بازارهای ما ندارد.
> تحریمها بی‌اثر شده است
این کارشناس مسائل بین‌المللی می‌افزاید: نکته‌ای که ذکر آن ضروری است این است که حداکثر فشار ممکن از طریق تحریم دوران مشخص یک و نیم الی دو سال دارد این هم از طرف ارشدترین کارشناسان آمریکایی هم مقاماتی مانند اوباما از قبل مطرح شده بود این دوران یک و نیم تا دو سال اوج در اردیبهشت گذشته به پایان رسید از اردیبهشت به این سمت بر اساس گزارشات رویترز و بسیاری از رسانه‌های غربی وضعیت صادرات نفت و درآمد نفتی ایران بهبود پیدا کرده قبل از اینکه آقای بایدن به کاخ سفید آید بنابراین زمان به ضرر طرف آمریکایی است.تحریم تا حدودی در حال از دست دادن تاثیر حداکثری‌اش است. در حالی که طرف ایرانی در ابتدای راه مقاومت فعال و وارد آوردن اهرم‌های فشار است. به نظرم می‌رسد که زمان به نفع ما کار می‌کند.
> مجلس در مصوبه ی اخیر با هماهنگی کامل عمل کرده است
خوش چشم ضمن اعلام این موضوع که؛ در این زمینه بارها به هر دو جناح هشدار دادم نسبت به اینکه اصولا حوزه منافع ملی چه در سیاست خارجه و چه در هر بعد دیگری فراجناحی است و تصمیماتی که اتخاذ میشود قطعا تصمیماتی است که از طریق مراجع ذیصلاح دنبال شده است، تاکید می‌کند: در باره ی مصوبه مجلس مطلع هستم که با سازمان انرژی اتمی، با شورای عالی امنیت ملی و مراجع ذیصلاح دیگر صحبت شده بود و هماهنگی‌هایی صورت گرفت تا عملیاتی و واقعی باشد حتی اگر اختلافی هم وجود داشته باشد قطعا باید در پشت پرده بیان شود به هیچ عنوان در راستای سیاستی مثل اجرای مصوبه مجلس که طرف مقابل آن طرف خارجی و آمریکایی است ما را در زیر یک جنگ اقتصادی قرار داده نمی‌بایستی که اختلافات داخلی در این کشمکش با طرف آمریکایی خود را نشان دهد و سیاست خارجی ایران دچار تشتت باشد.
> منافع ملی محل وزن کشی سیاسی - انتخاباتی نیست!
این استاد دانشگاه معتقد است: اصولا منافع ملی نباید دستمایه تبلیغات و وزن کشی‌های انتخاباتی و سیاست داخل قرار گیرد. این فقط معطوف به پرونده برجام نیست. اکنون آمریکایی‌ها به دنبال این هستند که رشد ما در دیگر حوزه‌های قدرت از جمله منطقه و موشکی را هم محدود کنند. طرف آمریکایی قبل از اینکه بخواهد ما را به کانال برجام ببرد از طریق رسانه و افکار عمومی سعی کرد دوگانه‌سازیهایی را در زمینه اقتصاد و هسته‌ای شکل دهد. قطعا آنها به دنبال این هستند این تشتت و دوگانه سازی‌ها را در انتخابات آتی هم در حوزه‌های دیگری مثل موشکی و منطقه‌ای پدید آورند. فلذا گروه‌ها و جناح‌های داخلی نمی‌بایست با نگاهی جناحی به مسائل منافع ملی بپردازند و قطعا تصمیم گیرندگان این سیاست‌های مرتبط با منافع ملی در سطح نظام باید باشند و هستند و هرگونه استفاده جناحی از سیاست‌های مرتبط با منافع ملی آسیب زا است و ره‌به‌جایی نمی‌برد و جز ضرر عایدی نخواهد داشت.
> دوقطبی‌سازی در حوزه منافع ملی افراط و تفریط پیش می‌آورد
خوش چشم با بیان این موضوع تلخ که؛اصولا دوقطبی‌سازی در حوزه منافع ملی افراط و تفریط پیش می‌آورد و کشور را ناگزیر از پیمودن راهی می‌کند که از خرد گرایی به دور است به ویژه در جامعه ما در فصل انتخابات، ادامه می‌دهد: در هر انتخاباتی مثل همه دنیا دوقطبی‌های زیادی پدید می‌آید حداکثر تلاش کسانی که علاقه‌مند به کشور هستند باید انجام دهند تا مسائلی که با منافع ملی
در گیر و دار است از دوقطبی‌ها مصون ماند دوقطبی مسئله‌ای است که
در همه انتخابات دنیا ناگزیر است اما بایستی تلاش شود تا مسائل مرتبط با منافع ملی به دو قطبی کشانده نشود. مصطفی خوش چشم ضمن تاکید بر این امر مهم که؛ فکر نمی‌کنم برجام در این دوره برخلاف دو دوره گذشته که تا حدی منجر به دو قطبی شد دچار دوقطبی شود، اضافه می‌کند: به وضوح مشخص است که برجام دیگر کارکرد انتخاباتی ندارد و علاقه مندان به جناح‌های مختلف به این وقوف رسیده‌اند که اگر از این کار پرهیز کنند بهتر است. به نظرم در زمینه برجام شاهد دو قطبی آن چنانی نخواهیم بود اما به هر ترتیب حوزه منافع ملی حوزه‌ای است که نباید اسیر فعالیت‌های انتخاباتی شود. برجام موضوعی است که دو سه دوره در انتخابات ما متاسفانه باعث ایجاد دو قطبی شد اما در این دوره علائمی نمی‌بینم که به یک دوقطبی اصلی تبدیل شود.
> آمریکا روی انتخابات ریاست جمهوری 1400 حساب ویژه باز کرده است
خوش چشم ضمن تایید این مسئله که؛ حتما آمریکایی‌ها روی این مسئله حساب باز کردند و طرح‌هایی دارند و در شروع سال برخی اقدامات هر چند اندک انجام خواهند داد تا باعث تحریک فضای جامعه و ایجاد فضای دوقطبی در حوزه برجام شوند و به این وسیله در انتخابات ما تاثیرگذار شوند، ادامه می‌دهد: اما بازیگری هوشمندانه هر دو جناح باعث خواهد شد این مسئله خنثی شود. در داخل هم افراد تمایل ندارند که در حوزه برجام دوقطبی ایجاد کنند اما پتانسیل آن در طرف آمریکایی وجود دارد. در چند انتخابات اخیر، دو قطبی برآمده از برجام در کانون توجه جامعه و جناح‌ها قرار داشته است اما با توجه به وضعیت کنونی و تجربه این موضوع در سال‌های اخیر، بنظر نمیرسد که در انتخابات ریاست جمهوری آتی، دوقطبی له و علیه برجام مجددا به عنصری کانونی در انتخابات بدل شود. با اینحال طرف آمریکایی قصد دارد تا با اقدامات ناچیز اما بزرگنمایی و تاثیرگذاری رسانه‌ای این دو قطبی را زنده و تقویت نموده و مسئله برجام، رابطه با آمریکا و تحریم را مجددا به عنوان اولویت اصلی انتخاباتی مطرح سازد که هوشیاری جناح‌های ما در پرهیز از این طراحی طرف آمریکایی را می‌طلبد.
سایر اخبار این روزنامه
احتمال رسیدن قیمت مرغ به 35 هزار تومان تا نوروز 1400
سفر رئیس قوه قضائیه به عراق طلیعه درخشانی در مناسبات بین دو کشور بود
بررسی مجوزهای عبور از خط ویژه روی میز مجلس
تهیه جهیزیه دست دوم از سرناچاری
گفتند یارانه پول امام زمان(عج) است و به همه داده شد
تصمیم سرنوشت ساز
تحریمها طبقه‌ای نوکیسه وثروتمند را درایران شکل داد
مراقب قضاوت‌های‌مان باشیم
نوازش درمانی
تنزل جایگاه برای انجام تکلیف
حامل های انرژی و مدارس دولتی
استیضاح ترامپ رای نیاورد؛ زمان را دریابیم
بن نایف اسلحه ی پنهان بایدن
مرگ بر مرگ
نقش معلمان در فرآیند یادگیری علوم تجربی
جذابیت‌های یک فستیوال سرکش
