۳۶۵ روز بعد، نقطه کرونا سرخط

‎با اين حال 8024 بيمار جديد کوويد- 19 در کشور از روز سه شنبه (28 بهمن) تا (29 بهمن) شناسايي شدند و 67 بيمار جانشان را از دست داده‌اند. بر اساس آخرين تحليل ها، در حال حاضر 9 شهرستان در وضعيت قرمز، 39 شهرستان در وضعيت نارنجي، 228 شهرستان در وضعيت زرد و 172 شهرستان در وضعيت آبي قرار دارند.
‎خوزستان در وضعيت اضطرار
‎بعد از گذشت يکسال از آن روز پر از ترس و استرس (30 بهمن)‌ براي مردم که خبر ورود اولين مورد ابتلا به کوويد 19 در ايران با مرگ دو نفر در قم تاييد شد و مردم «کاسه چه کنم، چه کنم» به دست گرفتند، يکسال گذشت و در تجربه‌اي مشابه‌ حالا ويروس به شکل قدرتمند‌تر شيوع پيدا کرده و هنوز در دست مردم «کاسه چه کنم، چه کنم» در دست گرفتند. ويروسي که بعد از يکسال با قدرت بيشتر آمد و طبق ادعاي وزير بهداشت، به‌طور کامل در کشور چرخيده است و بايد در انتظار روزهاي سخت در پايان سال 99 و ابتداي سال 1400 باشيم. همان‌طور که رئيس بخش عفوني بيمارستان مسيح دانشوري مي‌گويد: «24 مورد ابتلا به ويروس کروناي جهش يافته انگليسي در کشور ثبت شده است» در اين بين استان‌هاي تهران، خوزستان، ايلام، مازندران، قزوين، کردستان و... شاهد انتشار ويروس کروناي جهش يافته بوده‌اند. اما وضعيت استان خوزستان وخيم‌تر از بقيه شهرهاي کشور است، کما اينکه طي چند روز گذشته تعداد ابتلا به کرونا در استان مازندران افزايش چشمگيري داشته است. وزير بهداشت در نامه‌اي به وزير کشور و فرمانده قرارگاه عملياتي ستاد ملي مبارزه با کرونا بر مسدود شدن همه مرزهاي ورودي و خروجي استان خوزستان به عراق تا اطلاع ثانوي به دليل شيوع نوع موتاسيون يافته ويروس کوويد19 در استان و افزايش سريع موارد تاکيد کرد. همان‌طور که در نامه سعيد نمکي به عبدالرضا رحماني فضلي آمده است: « درخواست وضعيت اضطراري کرونا در استان خوزستان را داريم و اقدام فوري و جدي براي قطع زنجيره انتقال ويروس کرونا در خوزستان ضروري است.» در حال حاضر 10 شهرستان استان خوزستان (آبادان، اهواز، بندر ماهشهر، دزفول، دشت آزادگان، شادگان، شوشتر، کارون و هويزه) در وضعيت قرمز قرار دارند و ورود و خروج به شهرهاي قرمز و تردد خودروها از ساعت 21 شب تا چهار بامداد ممنوع است. با اين حال احسان مصطفوي، رئيس بخش عفوني بيمارستان مسيح دانشوري نيز اعلام کرده: «در چند روز گذشته، به نظر مي‌رسد پيک جديد اپيدمي در استان خوزستان شروع شده است و در استان‌هاي ايلام، کهگيلويه و بويراحمد، بوشهر، اصفهان، فارس و سمنان افزايش ملايم از شمار موارد بستري را شاهد بوده‌ايم.»
‎روزهايي که نبايد فراموش کرد


‎در اين يکسال گذشته اتفاقات تلخ بسيار زيادي رخ داد از رقص غم انگيز پرستاران در روزهاي اوليه ورود کرونا به ايران، تا «ليس» زدن و خيابان‌هاي بدون تردد در روزهاي فروردين سال که تصاوير ماندگاري را در ذهن ايجاد مي‌کند. مرگ 459 بيمار در روز 18 آبان نيز يکي از سياه‌ترين روزهاي کرونايي را در کشور رقم زد. اما شايد يکي از تلخ‌ترين اتفاقات در گورستان‌ها رقم خورد و زماني‌که اولين جسد بيماري که به کرونا در کشور در آهک و قبر با طول دو متر دفن شد، همه پي بردند که با چه ويروس ترسناکي مواجه شده‌اند. در اين بين نمي‌توان از نام «نرجس خانعلي‌زاده» نيز به راحتي عبور کرد، پرستاري که در شش اسفند 1398 در لاهيجان بر اثر ابتلا به کرونا جانش را از دست داد و نخستين شهيد ثبت شده همه‌گيري کروناويروس در ايران، از ميان کادر درماني لقب گرفت. همچنين اظهار نظرهايي در رابطه با مداواي کرونا با «روغن بنفشه»، «معتادا نمي‌گيرند»‌ نيز از موارد طنز عمومي يکسال گذشته بود.
‎چرا کرونا را شکست نداديم
‎اما سوال اصلي اينجاست که چرا کرونا را نتوانستيم بعد از گذشت يک‌سال در ايران شکست دهيم و هنوز با چالش جديدي از شيوع کروناي جهش يافته، داستان غم انگيز اين ويروس از نو شروع شده است. سعيد معيدفر، جامعه شناس در اين رابطه به «آرمان ملي» مي‌گويد: از اسفند 98 که ويروس کرونا در کشور شيوع پيدا کرد، يک نوع وحدت ملي در ميان مردم و دولت در جهت مقابله با اين ويروس شکل گرفت، همان‌طور که تجارب گذشته ثابت مي‌کند هر زمان مشکلي در کشور به‌وجود آمده، در ابتدا اکثر مردم اين مشکل را جدي مي‌گيرند، اما با فرسايشي شدن آن در گذر زمان، کم کم ترس مردم مي‌ريزد و آن مشکل تبديل به مسائل روزمره مي‌شود. ‎او معتقد است «زماني‌که کرونا در شيوع پيدا کرد، مردم اين آمادگي را دشتند که با اقدامات گسترده و اعمال محدوديت‌ها، بتوان ويروس را در زمان کوتاهي تحت کنترل درآورند و دولت مي‌توانست از اين واکنش اوليه مردم در زمان بروز بحران نهايت استفاده را در جهت کنترل کرونا ببرد. همان‌طور که شاهد بوديم همين مردم از اواسط اسفندماه و در ايام عيد نوروز به قرنطينه خانگي و هشدارهاي دولت، پايبند بودند و همين امر موجب کاهش آمار کرونا شد. کشورهايي نظير کره جنوبي، نيوزلند و برخي ديگر از کشورها از اين واکنش اوليه مردم‌شان همزمان با شيوع کرونا نهايت استفاده را بردند و در چهارچوب يک برنامه منظم و منسجم در جهت کنترل بيماري قدم برداشتند و حالا کرونا را کنترل کرده‌اند. اما در زمان شيوع کرونا و در شرايطي که مردم ترسيده بودند و آمادگي قبلي را داشتند، دولت دير وارد ميدان مقابله با کرونا شد. همچنين دولت سياست تعطيلي ادارات و کسب و کارها را همزمان با پايان سال 98 و نوروز 99 اتخاذ نمود و در حقيقت با اين کار روغن ريخته را نذر کرد. ‎معيدفر در ادامه خاطر نشان کرد: متاسفانه بعد از گذشت يکسال که موضوع شيوع بيماري فرسايشي شده، نمي‌توان از مردم خواست که در خانه بمانند يا ماسک بزنند و به‌تدريج افرادي که اين موضوع را رعايت مي‌کنند، خسته مي‌شوند و ناخداگاه حساسيت‌ها و مشکلات روحي و رواني همه آنها را به خيابان‌ها مي‌کشاند و روز به‌روز بر تعداد افرادي که موارد ايمني و فاصله‌گذاري اجتماعي را رعايت نمي‌کنند افزوده و به تبع آن تعداد مبتلايان افزايش پيدا خواهد کرد.
‎فشار رواني به مردان
‎وزير بهداشت با اشاره به فشارهاي اقتصادي و رواني به مردان در دوران کرونا و لزوم توجه به اين موضوع، در عين حال از تصويب سند سلامت مردان در شوراي عالي سلامت و امنيت غذايي خبر داد. سعيد نمکي افزود: در همه کشورها، به خصوص کشورهاي در حال توسعه و از همه بدتر کشورهاي عقب افتاده، مردان محور اصلي همه زحمات خانواده در همه عرصه‌ها هستند. مردان هستند که فعاليت‌هاي اصلي اقتصادي خانواده را اداره مي‌کنند، مردان هستند که در شرايطي که زنان در محروميت و مظلوميت قرار مي‌گيرند، بايد مدافعان سرسخت اوليه حقوق خانواده باشند و مردان هستند که اگر نباشند، شيرازه خانواده و به خصوص کودکان از هم پاشيده مي‌شود. وي افزود: فکر مي‌کنم امروز با توجه به شيوع کرونا، يکي از مهمترين مواردي که بايد در مردان مورد غفلت قرار نگيرد، پرداختن به بهداشت روان و آسيب‌هاي رواني است که مردان در شرايط بسيار ناهموار کرونا دارند تحمل مي‌کنند.