اصلاح رابطه با رهبری عمل می‌خواهد نه نامه

محمدجواد حق‌شناس، فعال سیاسی اصلاح‌طلب و عضو شورای شهر تهران می‌گوید که «محمد خاتمی» برای «رهبر انقلاب» نامه نوشته و در آن نامه برای دهه پیش رو «راه حل»‌هایی ارائه کرده است. او گفته این نامه «۳۷ صفحه» است و تقریباً برای «دو ماه گذشته» است. سخنان او در واقع تأیید گزارش سایت رویداد ۲۴ در مورد این نامه است. دفتر محمد خاتمی البته گمانه‌زنی‌ها پیرامون «محتوای» نامه را رد کرده است.
پایگاه خبری «خاتمی‌مدیا» به نقل از علی خاتمی، برادر محمد خاتمی که ریاست دفتر او را بر عهده دارد نوشته که او «هرجا و هر مناسبتی اقتضا کند دغدغه‌های خود را عملاً به دور از تبلیغات دنبال» می‌کند. با این حال او افزوده: «آنچه به این مقدار راجع به محتوای نامه بیان می‌شود ناشی از حدسیات و گمانه‌زنی است.» پیش‌تر پایگاه خبری رویداد۲۴ در گزارشی از این نامه خبر داده و نوشته بود خاتمی در آن، اصلاح‌طلبان را «نیرو‌های وفادار به رهبر و نظام» معرفی کرد که «توان خود را برای حفظ نظام گذاشته‌اند.» بر اساس این گزارش، نامه با بیان سابقه و گذشته سید محمد خاتمی و خانواده او و اینکه «من که بودم و که هستم» آغاز شده و با دغدغه‌هایش برای انقلاب ادامه یافته و با طرح این سوابق بر این پیام تأکید شده که او «هیچ‌گاه علیه انقلاب و رهبری و حاکمیت» نیست.
مطابق آنچه رویداد ۲۴ نوشته، سیدمحمد خاتمی در ادامه نامه از نقش مهم آیت‌الله خامنه‌ای در محوریت انقلاب سخن گفته و خواسته که رهبری از این نقش برای حضور همه نیرو‌های سیاسی استفاده کند. در نامه خاتمی چالش‌ها و موضوعات پیش روی نظام مطرح شده و از رهبری رهنمود خواسته است.
ظاهراً در نامه به مسائلی همچون مذاکرات با امریکا و انتخابات ۱۴۰۰ و حصر نیز اشاراتی شده و از آیت‌الله خامنه‌ای درخواست شده که این مسائل در دوره کنونی حل شود، زیرا اگر این مسائل به صورت حل نشده به آینده موکول شود، مشکلات سختی برای جمهوری اسلامی به جا خواهد گذاشت. در این گزارش آمده که نامه به دستخط خود خاتمی بوده و ظاهراً او خواسته افراد کمتری در جریان باشد و توسط سیدعلی خاتمی به یکی از مقامات عالی رتبه در بیت رهبری تحویل داده شده است.


حق‌شناس ضمن تأیید ارسال این نامه، می‌گوید: «در این نامه در خصوص دغدغه‌ها و آینده انقلاب و کشور با رهبری صحبت و برای دهه پیش رو راه حل‌هایی ارائه کرده‌اند.» او بر لزوم ارتباط اصلاح‌طلبان با رهبری تأکید کرده، اما نه از آن رو که اصلاح‌طلبان نیازمند چنین ارتباطی هستند، بلکه از آنجایی که «رهبری مسئولیت عام نسبت به جامعه دارد نمی‌تواند از دیدگاه‌های جریانات مختلف بی‌نیاز باشد.» در حالی که عدم ملاقات خاتمی و رهبری به معنای بی اطلاعی رهبری از دیدگاه‌های اصلاح‌طلبان نیست؛ اما می‌تواند به معنای عدم توانایی اصلاح‌طلبان در اصلاح رابطه خود با رهبر انقلاب باشد.
آخرین ملاقات محمد خاتمی با رهبر انقلاب مربوط به سال ۸۴ و تحویل دولت به محمود احمدی‌نژاد است. هر چند پس از آن هم تا سال ۸۸ سید محمد خاتمی در برخی از مراسمات مانند عزاداری ماه محرم در حسینیه امام خمینی حضور می‌یافت، اما با وقوع فتنه ۸۸ این دیدار‌ها به کلی قطع شد. پس از آن خاتمی تلاش کرد دیداری با آیت‌الله خامنه‌ای داشته باشد، اما به نظر می‌رسد به سبب فتنه‌انگیزی علیه نظام و ایستادن مقابل رأی مردم و عدم اذعان به دروغ بودن تقلب و مواردی از این دست، به حضور پذیرفته نشد.
حال هم گرچه از محتوای این نامه نکته قابل تاملی ذکر نشده و دفتر خاتمی، دانستن را حق مردم ندانسته است، اما می‌توان ابراز امیدواری کرد که شاید خاتمی متوجه روال غلط خود در قبال فتنه ۸۸ شده باشد و در صدد اصلاح برآمده باشد. مطالبه نظام از خاتمی روشن است؛ او همان‌طور که در جلسه خصوصی بر عدم تقلب در انتخابات ۸۸ اذعان کرد، آن را علنی کند. فتنه ۸۸ که گذشت و آنچه نباید می‌شد، شد و خاتمی گرچه می‌توانست، مانع نشد، اما حداقل اکنون برای سربلندی در تاریخ، از مسیر غلط برگردد و ابتدا و قبل از عملی «عذرخواهی» کند. آن وقت شاید این نامه‌نگاری‌ها ثمر دهد و ابراز وفاداری‌ها مورد باور قرار گیرد، وگرنه تفاوت حرف و عمل و اختلاف موضع خصوصی و عمومی، نشانه نفاق است.