روزنامه اعتماد
1399/12/10
هيزم آماده بلوچستان!
رخداد اخير مرز شمسر سراوان در سيستان و بلوچستان كه منجر به كشته و زخمي شدن چندين سوختبر بلوچ شد و طي هفته گذشته منطقه را به صحنه اعتراضات و حوادث راديكال كم نظيري لااقل در چند دهه گذشته مبدل كرد يك‌بار ديگر نشان داد اين استان همواره آبستن حوادث و رخدادهاي پيش‌بيني نشده غيرقابل جبراني است و در صورتي كه اين بار نيز زواياي پيدا و پنهان ماجرا و زخم‌هاي كهنه و سرباز آن دقيق و بي‌طرفانه آسيب‌شناسي نشود و التيام؛ دير يا زود خشونت بارتر از قبل در دل جريان‌ها، اتفاقات و حوادث ظهور پيدا خواهد كرد تا جايي كه ممكن است پيامدهاي فراوان ناشي از نارضايتي‌هاي كنوني نه تنها جامعه را بلكه امنيت محلي و ملي را با چالش‌هاي متعددي مواجه كند و همراه. اعتراضات پيراموني رخداد مرز شمسر سراوان را مي‌توان از منظر مختلف به بررسي و تحليل نشست، اما در وهله نخست و قبل از هر چيز آنچه بيش از پيش دامنه اين ناآرامي‌هاي مردمي را در سراسر بلوچستان گسترده كرد و وسيع و راديكال و همچنين بنزيني شد بر جرقه آتش اعتراضات اوليه برخاسته از خط مرزي و هدايت داده شد به بسياري از شهرهاي غير مرزي ابتدا سكوت ديرهنگام و شفاف نكردن موضوع براي افكار عمومي بود و سپس اظهارات غيركارشناسانه و آماتورگونه‌اي كه 25 ساعت پس از رخداد ياد شده به افكار عمومي تحويل داده شد. بنابراين همين امر يعني عقب ماندن از مردم و ورود ديرهنگام و از همه مهم‌تر در پيش گرفتن مواضع انفعالي و اتخاذ نكردن مواضع اقناعي به مردم و افكار عمومي در مواجهه با واقعه رخ داده شده سبب شد تا اسب سركش ناآرامي‌ها سوا از شبكه‌هاي اجتماعي از شهري به شهر ديگر نيز شتابان پيش برود و آسيب‌ها و مخاطرات فراواني را در جامعه برجاي بگذارد. حال براي ريشه‌يابي و بررسي علت و معلول اين رخداد نسبتا فراگير در بلوچستان كه نخستين بار است اين‌گونه راديكال در سطح منطقه رخ نمايانده است بايد مستقيم و يك راست سراغ سياست‌هاي كليشه‌اي و غيراصولي در پيش گرفته در طول دولت‌هاي مختلف رفت و به آسيب‌شناسي راهبردهاي متمادي اقتصادي، سياسي و اجتماعي پرداخت تا شايد اين‌گونه به چرايي اين اعتراضات راديكال پاسخ داده شود كه قبل از هر چيز ريشه در اقتصاد و معيشت مردم دارد نه ضديت با دولت و حاكميت. طي چند روز گذشته كه اعتراضات به شكل گسترده در برخي شهرهاي مختلف بلوچستان جريان داشت و فضاي احساسي بر جامعه حاكم _كه البته در چنين پيشامد و شرايطي كاملا طبيعي نيز است _نگارنده صلاح دانسته به‌رغم فشارهاي وارده از سوي افكار عمومي و كاربران شبكه‌هاي اجتماعي مبني بر موضع‌گيري در اين باره منتظر آرام شدن فضا مانده تا ضمن اينكه آنچه توسط اين قلم بر اين صفحه نقد و نظر جاري مي‌شود از احساسات تهي باشد و از شتابزدگي به دور. از آنجايي كه سيستان و بلوچستان تنها استان كشور است كه با پاكستان هم مرز است و بيش از 1100 كيلومتر مرز مشترك با كشورهاي افغانستان و پاكستان و 300 كيلومتر مرز آبي از طريق درياي عمان دارد...همين فرصت و قابليت قابل توجه مرزي به خودي خود مي‌تواند راهگشا و حلال بسياري از معضلات و مشكلات مبتلابه اجتماعي، معيشتي و اقتصادي اين منطقه از جمله بيكاري، فقر و نارضايتي باشد كه اكنون دومين استان پهناور كشور با آن دست به گريبان است و در مواجهه. فراموش نكنيم بيش از نيمي از 24 شهرستان فعلي استان با كشورهاي پاكستان و افغانستان مرز مشترك دارند اما به‌رغم اين آلترناتيو متاسفانه در طول دولت‌ها اين استان از توسعه مرزي، روابط تجاري و اقتصادي اين دو همسايه كه اشتراكات زباني، فرهنگي و اجتماعي فراواني با ما دارند براي بهبود وضعيت معيشتي و فرصت مهم سرمايه‌گذاري و رونق اقتصادي و توليد و اشتغال كمتر بهره جسته و در دستور كار و برنامه قرار داده است. در حقيقت اين سياست‌هاي مبتني بر توسعه مناطق مرزي با استفاده از بهبود و رونق روابط تجاري و اقتصادي با كشورهاي همسايه است و قابليت‌ها و استفاده از فرصت‌هاي پيراموني مرز كه مي‌تواند منجر به تضمين امنيت پايداراستان شود و خطر تماميت ارضي و مرزي و همين‌طور سايه سنگين آشوب‌ها و هرج و مرج‌هاي سياسي و اجتماعي را از فضاي كمتر توسعه يافته سيستان و بلوچستان بزدايد و رونق اقتصادي و توليد را به مردمان فقير اين استان هديه كند و امنيت پايدار عملي. به هر روي نبايد از نظر دور داشت كه سيستان و بلوچستان به علت محروميت بالا و پايين بودن اكثريت مطلق شاخص‌هاي توسعه‌اي از جمله راه، آب، آموزش و اشتغال و نيز نارضايتي حاصل از رخداد اخير اكنون بيش از پيش هيزمي آماده شده و آبستن آتشي تازه كه فقط با اعتمادسازي از طريق توسعه فضاي اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي و زدودن نگاه صرف امنيتي مي‌تواند آبي سرد باشد بر آتش خشم و نارضايتي.
سایر اخبار این روزنامه
زورمان نمي رسد
واپسين تلاش دلواپسان
دومين سفر در يك ماه
كاهش معاملات همزمان با رشد قيمت
عصر پايداري
بزرگان تئاتر از «قلب فرهنگي پايتخت» حراست مي‌كنند
«كروناي انگليسي» در خوزستان «كروناي ايراني» در قزوين؟
چشم پوشي از مجازات قاتل
يك سال با كرونا (۱)
هيزم آماده بلوچستان!
حقيقت و مجاز نه آنست كه پنداشته‌اي
چالش تامين مالي مسكن
