نزديک شدن قطر به ايران و ترکيه

قطع روابط چند کشور عربي با قطر که تحريمهايي را عليه اين کشور به دنبال داشت، تحليلهايي را به همراه داشت که همگي بيانگر اين است که قطر به سوي ايران گرايش خواهد داشت.
در اين رابطه شبکه خبري سي‌ان‌بي‌سي گزارش داد: هفت کشور شامل عربستان سعودي، امارات متحده عربي، مصر، بحرين، ليبي، مالديو و دولت مستعفي يمن به بهانه حمايت دوحه از تهران و گروه‌هاي مقاومت از جمله اخوان‌المسلمين و حماس روابط ديپلماتيک خود را با قطر قطع و اين کشور را به حمايت از تروريسم متهم کردند. مقامات قطري تاکيد دارند که از تروريسم حمايت نمي‌کنند و اين تنش ديپلماتيک به دليل ادعاهاي ساختگي و بي‌اساس به وجود آمده است. رويترز نيز گزارش داد: دوحه اکنون با يک چالش اقتصادي پيش رو است چراکه اين کشور براي 80 درصد از واردات مواد غذايي‌اش به همسايگانش وابسته است. در همين رابطه‌امين سيکل، رئيس مرکز مطالعات اسلامي‌و عربي در دانشگاه ملي استراليا معتقد است که قطر براي مواجهه با اين چالش به دنبال دوستان ديگر خواهد رفت و ممکن است روابط خود را با ايران و ترکيه تسريع و تقويت کند. هر دوي اين کشورها گفته‌اند که براي کاهش اين اختلافات آماده هستند. از سوي ديگر تحليلگران انديشکده اوراسيا نيز مي‌گويند: دوحه به طور واضح و شفاف موضع سياست خارجي‌اش و هم پيماني‌هايش را تغيير خواهد داد. فشار از سوي اعراب ممکن است رهبري قطر را به برقراري روابط نزديک‌تر با ايران و ترکيه ترغيب کند. در نتيجه ممکن است قطر شوراي همکاري خليج (فارس) را به طور کامل ترک کند. اين در حالي است که اغلب دولتهاي عربي در سال 2016 ايران را به عنوان يک رقيب نگريستند و دوحه نيز پس از افزايش تنش ميان تهران و رياض سفير خود را از ايران فراخواند. اما در ماه‌هاي گذشته، شيخ تميم بن حمد آل ثاني برخلاف اميال رياض عمل کرده و وي در گفت‌وگوي تلفني‌اش با حسن روحاني رئيس‌جمهوري ايران بر تقويت روابط دو جانبه بيش از هر زمان ديگري تاکيد کرده است. تحليلگران اوراسيا مي‌گويند که روابط دوستانه تر ميان تهران-دوحه ممکن است بر اتحاد قطر با آمريکا نيز تاثير بگذارد.به گزارش ايسنا امين سيکل در اين باره گفت: اين وضعيت آمريکا را بر سر دوراهي قرار خواهد داد. آمريکا پايگاه‌هاي نظامي‌بزرگي در قطر دارد اما به طور همزمان نيز مي‌خواهد روابط نزديکش را با عربستان حفظ کند. براساس اين گزارش، پايگاه هوايي العديد قطر 11 هزار نيروي آمريکايي را در خود جاي داده و يکي از بزرگترين پايگاه‌هاي نظامي‌واشنگتن در خاورميانه است.اين در حالي است که دونالد ترامپ، رئيس‌جمهور آمريکا در سفر اخير خود به رياض از دولتهاي عرب حاشيه خليج (فارس) خواست تا ايران را منزوي کنند. بنابراين، اختلافات ميان اعضاي شوراي همکاري خليج (فارس) به نفع ايران خواهد بود.هرچند هنوز بسيار زود است که از اين وضعيت بتوان نتيجه گيري نهايي کرد به ويژه اينکه رياض و دوحه پيش از اين توانسته‌اند از طريق گفت‌وگو اختلافات خود را حل کنند.از سوي ديگر آخرين سفير قاهره در دوحه ضمن ابراز تاسف از اختلافات به وجود آمده ميان کشورهاي عربي گفت: ايران تنها راه فرار قطر است. محمد مرسي، گفت: قطر در روابطش با ديگر کشورها و به خصوص ايران موضع محافظه کارانه اتخاذ مي‌کرد و عليرغم اينکه ديگر کشورهاي عربي نيز با ايران روابطي داشتند اما روابط قطر با ايران متفاوت و در چارچوب‌هاي ديگري بود. مرسي گفت: کشور قطر اين تحريم اقتصادي و حصر زميني، دريايي و هوايي را تحمل نخواهد کرد و براي کاهش اين فشارها تنها راه فرارش ايران خواهد بود و ايران طبيعتاً از طريق صادرات مواد غذايي به اين کشور کمک خواهد کرد و ترکيه نيز با وجود اينکه از بحران‌هاي ديگري رنج مي‌برد اما به قطر کمک خواهد کرد.