کاهش اضطراب در سایه تزریق واکسن کرونا

سعید معدنی
جامعه‌شناس
استمرار و تداوم ظهور و حضور برخی از پدیده‌ها در جامعه، خستگی افراد جامعه را به‌دنبال خواهد داشت. به‌طوری‌ که حتی ممکن است میزان رعایت موارد مربوط به کنترل آنها خود به خود در میان مردم کاهش یابد. بیماری کرونا هم پدیده‌ای از همین دست است. در شرایطی که بیش از یکسال از شیوع بیماری در جامعه می‌گذرد، با وجود افزایش هشدارها و حتی تشدید محدودیت‌ها برای کاهش آمار ابتلا و مرگ و میر ناشی از این بیماری در جامعه با نوعی عادی انگاری و عدم رعایت پروتکل‌ها مواجه هستیم. البته عوامل دیگری نیز در این مسأله نقش دارند. ریشه بسیاری از مشکلات به اقتصاد بازمی‌گردد. بودجه اقتصادی افراد جامعه برای اینکه بتوانند پروتکل‌ها را رعایت کنند و در خانه بمانند، محدود است. از این‌رو آنها پس از مدتی درخانه ماندن برای کسب درآمد اقتصادی، فعالیت خود را در جامعه از سر می‌گیرند. بخصوص در کشور ما که هزینه زندگی بالاست و حتی شاغلین هم شغل دوم و سوم دارند، حضور افراد در جامعه امری اجتناب‌ناپذیر است. بنابراین می‌توان گفت عدم رعایت پروتکل‌های بهداشتی و کنترل بیماری از سوی مردم دو دلیل مهم دارد، یکی طولانی شدن حضور بیماری در جامعه و دیگری نیاز اقتصادی. اما این اتفاق به‌دلایل دیگری هم روی می‌دهد که از میان آنها می‌توان به گسترش شایعه در جامعه اشاره کرد. هنگامی که یک فرد شناخته شده در جامعه مثلاً یک سلبریتی از دروغ بودن کرونا یا مسائل مربوط به آن در جامعه سخن می‌گوید ناخودآگاه تأثیری جبران‌ناپذیر بر افکار بخشی از جامعه برجای می‌گذارد. عامل دیگر فریب خود است. برخی از افراد جامعه به نوعی خود را فریب می‌دهند به این معنا که با خود می‌گویند اگر مرگ و میر وجود دارد چرا در اطراف ما نیست. این گروه از جامعه احساس می‌کنند این همه تبلیغات و شدت بیماری درست نیست، بنابراین نیازی هم به رعایت هشدارها و توصیه‌های مکرر نهادهای بهداشتی کشور وجود ندارد. همه این موارد در دراز مدت به شکل ناخودآگاه در ذهن جامعه تأثیر می‌گذارد و در بازه زمانی طولانی باعث می‌شود که شهروندان پروتکل‌های بهداشتی را رعایت نکنند و نسبت به هشدارها بی‌توجه باشند. در چنین شرایطی دیگر توصیه و نصیحت کارساز نیست. مردم دیگر از توصیه‌ها خسته شده‌اند. حالا دیگر وقت اقدام عملی است. در این برهه زمانی بهترین اقدام عملی که جهانیان هم پیش رو قرار داده‌اند واکسیناسیون است. واکسیناسیون می‌تواند با افزایش سطح ایمنی افراد جامعه تا حدود بسیاری استرس‌ها و اضطراب‌های ناشی از شیوع این بیماری را در جامعه کاهش دهد. متأسفانه با اینکه ایران کانون کرونا در خاورمیانه بوده و قبل از بسیاری از کشورها به این ویروس آلوده شد اما با تأخیر و دیرتر از بقیه کشورها واکسیناسیون را آغاز کرد. در شرایطی که کشورهایی مانند امارات تزریقات میلیونی داشته‌اند تأخیر در تزریق واکسیناسیون در ایران بسیار استرس آور است. حقیقت این است که بیش از یکسال از شیوع این بیماری در کشور می‌گذرد پس ما باید فارغ از همه ملاحظات برای نجات جامعه و سلامتی مردم در تزریق واکسن پیشقدم می‌شدیم و از هر کشوری واکسن وارد می‌کردیم. البته موضوع واکسیناسیون هم خالی از بحث و حاشیه نیست. هراس از واکسن و انتقاد از تزریق موضوعی است که این روزها بسیار به چشم می‌خورد. اما هراس از واکسن در جامعه امری طبیعی است و در هر جامعه‌ای اتفاق می‌افتد. حقیقت این است که هنگامی که کادر درمان یک جامعه واکسن تزریق می‌کنند باید نسبت به مؤثر بودن واکسن اطمینان حاصل کرد، چون این گروه از جامعه نسبت به سایرین آگاهی بیشتری درمورد بیماری کرونا دارند. بنابراین تبلیغات صحیح می‌تواند تنش و مقاومت ایجاد شده نسبت به این موضوع را در جامعه از بین ببرد.