آمپرخوانی کرونایی


عطیه لباف
خبرنگار
آمار مصرف بنزین در تعطیلات نوروزی امسال، چرایی افزایش آمار مبتلایان و مرگ و میر کرونایی این روزهای کشور را تا حدودی تشریح می‌کند. ایرانی‌ها امسال در تعطیلات بهاری دو برابر سال 1399 بنزین مصرف کردند. درحالی که تغییر چندانی در وضعیت بیماری و سطح واکسیناسیون کشور رخ نداده بود.


بررسی‌های آماری مصرف بنزین نشان می‌دهد که در ابتدای تعطیلات و پیش از اعلام محدودیت‌های اندک تردد، خیل عظیمی از هموطنان سفر نوروزی خود را آغاز کرده‌اند. به‌طوری که تقاضا برای بنزین در 28 اسفند سال 1399 حدود 104 میلیون لیتر بوده و این یعنی آغاز سفرهای بین شهری ویروس کرونا سوار بر خودروی مسافران!
در این خصوص مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران در گزارش نوروزی به رئیس‌جمهوری با اشاره به اینکه هم‌اکنون روزانه بیش از 110 میلیون لیتر بنزین در پالایشگاه‌های کشور تولید می‌شود، گفته بود: در 28 اسفند، میزان توزیع بنزین به‌رقم تولید نزدیک شد، اما وجود ۱۴ هزار کیلومتر خطوط‌ لوله انتقال فرآورده‌های نفتی، ناوگان عظیم نقل و انتقال سوخت و ذخیره‌سازی‌های مطلوب در کنار برنامه‌ریزی‌های از پیش انجام شده با بخش‌های تولید، حمل‌ونقل و خطوط لوله انتقال فرآورده، کمک کرد که هیچ‌گونه مشکلی در تأمین سوخت وجود نداشته باشد.
ویس‌کرمی در گفت‌و‌گو با «ایران» نیز در این باره با بیان اینکه بالاترین مصرف تعطیلات نوروزی نیز مربوط به همان 28 اسفند بوده، می‌گوید: این یک رکورد در توزیع بنزین بود که از زمان سهمیه‌بندی آبان 1398 بی‌سابقه بوده است.
مصرف روزانه به میانگین 85 میلیون لیتر رسید
بهار سال گذشته، در تعطیلات نوروزی، میزان مصرف بنزین به میانگین 45 میلیون لیتر در روز رسیده بود. ناشناخته بودن بیماری کووید19، محدودیت‌های بیشتر اعلام‌شده از سوی ستاد ملی مبارزه با کرونا و کاهش ترددهای درون و برون‌شهری بویژه سفرهای نوروزی، تقاضای بنزین را بشدت کم کرده بود. اما در نوروز امسال میانگین مصرف بنزین به 85 میلیون لیتر در روز رسید و نزدیک به دو برابر شد.
ویس‌کرمی می‌گوید: فروردین‌ماه امسال نسبت به پارسال میانگین مصرف بنزین روزانه حدود 40 میلیون لیتر افزایش داشت.
البته بررسی‌های خبرنگار ما نشان می‌دهد که در هفته نخست سال 1400 میزان تقاضا برای بنزین به حدود 85 الی 90 میلیون لیتر در روز رسیده بود، اما در هفته دوم این رقم به حدود میانگین 75 میلیون لیتر در روز کاهش یافت و در روزهای آخر نیز به حدود 60 میلیون لیتر در روز رسیده بود. این کاهش که بخشی از آن به‌علت تشدید محدودیت‌های کرونایی در پایان تعطیلات بود، میانگین مصرف را در 15 روز اخیر به 83 میلیون لیتر در روز رسانده است.
چه تعداد خودرو سفر رفتند؟
هرچند که افزایش مصرف تنها مربوط به ترددهای بین شهری نبود و ترددهای درون شهری نیز امسال بیشتر از مدت مشابه سال قبل بود؛ اما همگی نسبت به سال قبل افزایش داشته‌اند. برای مثال بر اساس گزارش سازمان راهداری کشور، تردد طرح نوروزی سال 1400 از 20 اسفند تا 10 فروردین، متوسط تردد بین استانی روزانه یک میلیون و 790 هزار جابه‌جایی بوده است. تردد بین استانی امسال نسبت به نوروز 99 معادل 81 درصد افزایش داشته است.
گفتنی است، در کشور 27 میلیون دستگاه خودرو اعم از بنزینی و دیزلی، 17 میلیون دستگاه خودروی شخصی، 4 میلیون دستگاه خودروی عمومی وانت، 5.5 میلیون دستگاه موتورسیکلت و بیش از 800 هزار خودروی دیزلی وجود دارد که این افزایش تردد شامل تمام این موارد می‌شود و تنها مربوط به بنزین سوزها نیست.
 رابطه افزایش مصرف بنزین و جهش کرونا
براساس آمار وزارت بهداشت روز گذشته با جان باختن 161 بیمار دیگر مجموع قربانیان کرونا در کشور از 63 هزار نفر گذشت. بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی، 11 هزار و 680 بیمار جدید مبتلا به کووید19 نیز در کشور شناسایی شدند که یک هزار و 572 نفر از آنها بستری شدند. به همین ترتیب در ایران 47 شهرستان قرمز و 126 شهرستان نارنجی شدند. همچنین حالا 247 شهرستان در وضعیت زرد و 28 شهرستان در وضعیت آبی قرار دارند.
این درحالی است که در تاریخ 28 اسفند 1399 یعنی روزی که مصرف بنزین اوج گرفت، 89 بیمار کووید19 جان خود را از دست دادند و 7 هزار و 530 بیمار جدید مبتلا به کرونا در کشور شناسایی شده بودند که 673 نفر از آنها بستری شدند. در آن روز 9 شهرستان قرمز، 31 شهرستان نارنجی، 295 شهرستان زرد و 113 شهرستان آبی در کشور وجود داشت.
 حالا با افزایش محدودیت‌های تردد و میزان دورکاری‌ها احتمالاً در هفته‌های آتی بازهم شاهد کاهش مصرف بنزین در کشور خواهیم بود، اما برخلاف نمودار مصرف بنزین که اکنون کاهشی شده است؛ نمودار مبتلایان و قربانیان کرونا نه تنها کاهشی نشده بلکه در حال رشد «آسانسوری» است که غیر مترقبه نیست زیرا آثار کرونای فعلی ناشی از سفرهای دو هفته پیش یا به عبارت دیگر ایام نوروزی است. موج چهارم کرونا در کشور آغاز شده و هنوز هم نتیجه برخی مسافرت‌ها خود را در آمارهای کشور به نمایش نگذاشته است.
واردات بنزین در 1400؟
با افزایش احتمال واکسیناسیون کرونا تا شهریور سال‌جاری این نگرانی وجود دارد که در نیمه دوم سال شاهد جهش مصرف بنزین باشیم، اما علیرضا صادق‌آبادی مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌‌های نفتی ایران در این زمینه اخیراً گفته است: «مصرف بنزین در سال ۱۴۰۰ بعد از برداشته شدن قرنطینه افزایش پیدا خواهد کرد اما در ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ این امکان وجود ندارد که وارد کننده بنزین شویم. مصرف بنزین بشدت تابع بحث قرنطینه است و باید دید بعد از قرنطینه مصرف چقدر افزایش پیدا خواهد کرد و از اکنون نمی‌توان گفت که تا چه میزان مصرف بنزین افزایش پیدا می‌کند.»
این درحالی است که طی یک سال اخیر سهم بنزین در سبد هزینه خانوار بشدت کاهش یافته و کارشناسان مدام نسبت به از بین رفتن اثر سهمیه‌بندی و امکان جهش مصرف، پس از دوران همه‌گیری کرونا هشدار می‌دهند. ایران در حال حاضر نه تنها خودکفا در بحث بنزین است بلکه به بیش از 9کشور جهان بنزین صادر می‌کند.