عوامل تغییر لحن آمریکا


آفتاب یزد - رضا بردستانی: از فحوای کلام قالیباف و توئیت‌های ظریف چنین بر می‌آید که دولت و مجلس، رویکرد جدید دولت آمریکا و باز شدن قفل تحریم‌ها را مربوط به اقدامات خود می‌دانند؛ ظریف می‌گوید مجموعه اقدامات برجامی دولت بالاخره آمریکایی‌ها را بر سر عقل آورده است اما قالیباف سخت معتقد است که قانون لغو تحریم‌ها قفل‌های صنعت هسته‌ای را باز کرد و بازی یک طرفه را تغییر داده است. اما ظهره‌وند کارشناس مسائل هسته‌ای در گفتگو با آفتاب یزد می‌گوید: اولا تغییر لحنی صورت نپذیرفته در ثانی در سیاست نه یک حرکت که مجموعه‌ای از اقدامات می‌تواند منتج به نتیجه شود در عین حال تاکید می‌کند: در مباحثی که به منافع و امنیت ملی مربوط است نگاه حزبی و سیاه و سفید حتما هزینه‌زا خواهد بود.
ابوالفضل ظهره‌وند ادامه می‌دهد: «گام‌های برجامی دولت در کنار مصوبه‌ی مجلس و نیز توافق اخیر ایران با چین اگرچه دست به دست هم داد تا ورق به نفع جمهوری اسلامی ایران بازگردد اما فراموش نباید کرد که وضعیت و موقعیت آمریکایی‌ها در منطقه به خودی خود به اندازه‌ای بد است که کوچکترین لغزشی در این برهه می‌تواند وخیم‌ترین دوران را پیش روی جوبایدن و تیمش قرار دهد؛ موقعیت متزلزل آمریکا در عراق و افغانستان، پیروزی‌های چشمگیر یمنی‌ها و مقاومت سوریه دیگر راهی پیش روی مقامات کاخ سفید باقی نگذاشته که آن‌ها خواسته باشند بیشتر از این بر مواضع خود پافشاری کنند.»
> آمریکا در تلاش است با کمترین هزینه به برجام بازگردد
ابوالفضل ظهره‌وند با تاکید بر این مسئله که: رفتار آمریکا را نمی‌شود به عنوان تغییر رفتار قلمداد کرد خاطرنشان می‌کند: تیم آقای بایدن در تلاش است هم با کمترین هزینه به برجام برگردد و هم ایران را متقاعد کند که نه تنها تعهدات برجامی خود را کامل کند بلکه در سایر حوزه‌ها نیز وارد مذاکره شود.


این کارشناس مسائل هسته‌ای ادامه می‌دهد: سیاست بین صفر و یک حرکت می‌کند. نمی‌توان گفت یا صفر یا یک. اگر بتوان یک را
به‌دست آورد که بسیار خوب است اما اگر نشود اینگونه هم نیست که آمریکا روی صفر باقی ماند قطعا ملاحظاتی دارد که سبب می‌شود آمریکا نوع رفتارش در قبال ایران را تغییر دهد تا بتواند ایران را در زمینه‌های مورد نظر خود به سمت خود بکشد.
ظهره‌وند با این قید که: آنچه که ما باید به آن اهمیت دهیم منافع ملی کشور است می‌افزاید: تصور می‌کنم مهم‌ترین مولفه‌ای که روی موقعیت آمریکایی‌ها تاثیر گذاشته و آن‌ها را منعطف کرده:
یک - مواضع روشن، قاطع و شفاف رهبری است که مبتنی بر اجرای کامل تعهدات برجامی آمریکا و لغو تحریم‌ها می‌باشد.
- مسئله دوم اینکه شرایط آمریکا در منطقه خوب نیست. در یمن شاهد پیشرفت انصارالله هستیم و جنگ یمن به ضررشان جلو رفته است. در عراق هم به همین ترتیب موقعیت مناسبی ندارند در افغانستان هم بر اساس توافق دوحه باید تا آخر فروردین ماه افغانستان را ترک کنند.
قطعا مجلس هم در ایجاد فشار نقش داشته و دست دولت را بازگذاشت که گام‌های بعدی را بردارد. تکمیل گام‌هایی که دولت برداشته نیز موثر بوده است. سهم این عوامل در تغییر رفتار آمریکا را باید دقیق ببینیم. نکته مهم این است که در ایران به آستانه انتخابات نزدیک می‌شویم. قطعا برای آمریکایی‌ها اهمیت دارد که دولت بعدی دولت سازگار با برجام باشد و رویکرد گرایش به غرب آن مثل دولت آقای روحانی پر رنگ باشد. از فشار حداکثری ترامپ نیز تا الان استفاده کردند و لذا فکر می‌کنند در دقیقه نود با کاهش این فشارها افکار عمومی را متقاعد کنند که می‌توانند از در باغ سبز آمریکا، مردم برخوردار شوند.
> توافقنامه با چین یک ضربه‌ی کاری بود!
این کارشناس مسائل هسته‌ای با تاکید بر این که ما نیمه‌ی اردیبهشت منتظر آمریکایی‌ها بودیم (!) اظهار می‌دارد: در این عرصه می‌بینیم مسئله توافق نامه چین هم مطرح می‌شود. واقعیت این است که ضربه کاری را به موقعیت آمریکایی‌ها وارد و زمان را برایشان تنگ‌تر کرد و شاهدیم که آن‌ها یک ماه زودتر انعطاف نشان دادند که نمونه‌اش نشست مجازی بود که اروپایی‌ها درخواست کردند و آمریکایی هم تمایل دارند در آن شرکت کنند. در مجموع که نگاه می‌کنیم اگر هوشمندی در بین رجال سیاسی ما ارتقا پیدا کند و با رعایت ملاحظات امنیت و منافع ملی فارغ از مواضع چپ و راست؛ فکر می‌کنم خوب بتوانند به نفع مردم گام‌هایی را بردارند و بتوانند صحنه سیاسی در ارتباط با اروپا و منطقه را خوب مدیریت کنند. ما باید منافع ملی را در نظر بگیریم قرار نیست دیگران برای ما کاری انجام دهند این ما هستیم که می‌توانیم سهم‌مان را با گردن کلفتی و با هوشمندی و هوشیاری به دست آوریم. در حوزه بین‌الملل وقتی نگاه می‌کنیم آمریکا شرایط خوبی ندارد و از این زاویه باید بنگریم.
> زبان مطالبه‌گر نظام و مردم، شخص رهبری است
ابوالفضل ظهره‌وند در پایان تاکید می‌کند: درچارچوب تئوری امام و امت اگر نگاه کنیم زبان مطالبه‌گر نظام و مردم، شخص رهبری است و ما هر چقدر بتوانیم مواضع خودمان را به نفع نظام و ملت هماهنگ کنیم قطعا این صدا پژواکش واحدتر خواهد بود. آقای بلینکن وزیر خارجه آمریکا چندین بار اعلام کرده است که توپ در زمین ایران است موضع هوشمندانه رهبری منوط به لغو همه تحریم‌ها و بازگشت ایران به تعهدات برجامی خود و نه روش گام به گام تاثیر به سزایی داشته است.
> سیاست گام به گام یعنی ایجاد زمینه برای سوء استفاده‌ی آمریکایی‌ها
ظهره‌وند معتقد است: اگر گام به گام مطرح می‌شد آمریکایی‌ها سوءاستفاده می‌کردند که بخشی از تحریم برداشته شود که دور جدیدی از بازی می‌شد. اگر بتوانیم مقاومت کنیم دریچه خوبی برای‌مان باز خواهد شد چون اگر آمریکایی‌ها بتوانند تعامل با ایران و برجام را حفظ کنند و از بازی خود که مسئله اضافه خواهی و تغییر رژیم در ایران است دست بردارند قطعا در توفانی که به زودی علیه آن‌ها به راه خواهد افتاد خودشان را می‌توانند حفظ کنند چون ورود چین و روسیه به این عرصه توازن قدرت در منطقه را برای همیشه علیه غرب تغییر خواهد داد و خیلی دور نیست که زمانی پیش‌اید که آمریکایی‌ها به آن طرف عربستان بروند. بنابراین وضعیت ما بسیار خوب است به شرط آنکه هوشمندانه نگاه کنیم و اسیر مواضع راست و چپ نشویم. این همه سال زحمت کشیدیم و فشارها تحمل کردیم هزینه‌های سنگین دادیم امرور زمانی است که اگر دقت کنیم می‌توانیم میوه استقامت و صبر را بچینیم. اکنون زمان وزن‌کشی سیاسی و حزبی نیست، زمانی است که باید کارت های‌مان را خوب بازی کنیم و میوه ملی‌مان را از این شرایط جدید منطقه بچینیم.
بهشتی‌پور: دولت بایدن قدری کوتاه آمده است
یک کارشناس مسائل بین‌الملل تصریح کرد: به نظر می‌رسد که در شرایط فعلی ایران و آمریکا می‌توانند در ارتباط با موضوع برجام، سیاست «اقدام در برابر اقدام» را در پیش بگیرند چرا که این موضوع یک راه حل میانه است. حسن بهشتی‌پور در گفت‌وگو با ایسنا در ارتباط با نشست روز جمعه کمیسیون مشترک برجام و برخی از اخبار مثبت منتشر شده در مورد این نشست و برگزاری مجدد نشست این کمیسیون در روز سه شنبه در وین افزود: اگر از نگاه خوشبینانه بخواهیم به مسائل و تحولات نگاه کنیم به نظر می‌رسد که آمریکا تا حدودی از موضع قبلی خود عدول کرده و می‌خواهد به صورت گام به گام تحریم‌ها را بردارد. در صورتی که پیش از این موضوع بازگشت به برجام را منوط به انجام مذاکره با ایران کرده بودند. در مقابل این موضوع، مقامات ایران تاکید داشتند که این آمریکا بوده که از برجام خارج شده و برای بازگشت به برجام نیاز به مذاکره‌ای نیست و آن‌ها باید برای بازگشت به برجام به تعهدات خود در این توافق بین‌المللی عمل کنند و تحریم‌ها را بردارند. این کارشناس مسائل بین‌الملل ادامه داد: بعد از ملاقات اخیر وزیران امور خارجه آمریکا، آلمان، انگلیس و فرانسه به نظر می‌رسد این تصمیم گرفته شده که آمریکا مرحله به مرحله به برجام برگردد و طرحی نیز در این زمینه تهیه شده است. از دیگر سو مسکو نیز اعلام کرده که نقشه راهی برای بازگشت آمریکا به برجام دارد و به نظر می‌رسد یکی از اهداف اصلی سفر وزیر خارجه روسیه به تهران در روزهای آینده در مورد این موضوع باشد. وی در مورد انتشار برخی از اخبار در ارتباط با انجام مذاکره مستقیم و غیر مستقیم بین ایران و آمریکا گفت: آقای عراقچی تاکید کردند که ما مذاکره مستقیم و غیر مستقیمی با آمریکا نخواهیم داشت و ما فقط با گروه ۱+۴ مذاکره می‌کنیم. بهشتی‌پور ادامه داد: به نظر می‌رسد نشست روز سه شنبه ایران و گروه ۱+۴ در مورد نحوه بازگشت آمریکا به برجام است و احتمالا این گروه خود مستقلا مذاکراتی را با آمریکایی‌ها داشته باشد. وی با بیان این که به نظر می‌رسد که دولت بایدن و تیم او تا حدودی از مواضع قبلی خود کوتاه آمده و آماده هستند که به توافقی با ایران در این زمینه دست پیدا کنند، خاطرنشان کرد: اگر از نگاه بدبینانه بخواهیم به این مسائل نگاه کنیم باید گفت که این‌ها هم وعده است و ممکن است تحقق آن زمان ببرد. از دیگر سو آمریکایی‌ها قبلا اعلام کرده‌اند که ژئوپلیتیک منطقه در حال حاضر با سال ۲۰۱۵ فرق می‌کند و آن‌ها به دنبال تغییراتی در برجام هستند در حالی که طرف ایرانی تاکید بر اجرای همین برجام دارد و معتقد به مذاکره مجدد در مورد آن نیست.