روزنامه آرمان ملی
1400/01/21
توجه به ظرفیتهای داخلی، راه خروج از بحران
حسین راغفر اقتصاددان اقتصاد در 1400 به اینکه چه دولتی سر کار میآید، بستگی دارد. موضوعی که امیدوارم اینبار عبارات و نکاتی که راجع به توجه به تولید و بخش تولید میشود، یک مقدار متفاوت از سالهای پیش باشد و واقعا منجر به گشایش و رفع موانع آنشود که مهمتر از هر چیزی، مستلزم وجود عزم سیاسی است و البته هنوز نشانی از بهوجود آمدن این عزم، نیست. از طرفی امیدی به گشایش به رابطه آمریکا و یا امیدواری به رفع تحریمها توسط آنها ندارم چون تمام شواهدی که از موضعگیریهای آمریکا درباره تحریمها وجود دارد، حکایت از امر دیگری دارد و تصور میکنم خودِ همین گشایش رفع بعضی موانع پرداختها، عمدتا تله دیگری برای ایران است تا عملا مانع از رشد فعالیتهای هستهای در کشور شوند و همینطور گروههایی در جامعه را امیدوار کنند درحالیکه امیدهای بدون پشتوانه، آسیبهای روانی و اجتماعی زیادی برای جامعه دارد. به نظر میرسد هزینه تحقق نیافتن آن وعدهها، میتواند برای انتظارات عمومی شکننده باشد. از این رو کماکان به رفع تحریمها به شکلی که وجود دارد امیدواری ندارم و خودِ همین دادن امیدهای واهی علت دارد. در حقیقت آمریکا با خروج از برجام ضربه خیلی سختی به هدف غربیها برای به مهارکشیدن ایران وارد کرد و ترامپ عملا فرصت رهایی ایران از بند و بستها و محدودیتهای این قرارداد را فراهم کرد و حالا این آمریکاییها هستند که در موضع ضعف قرار گرفتهاند و طی این مدت ظرفیتهای جدیدی برای ایران گشوده شده که تصور میکنم آنها بیش از هر چیزی نگران رشد این دستاوردها هستند و برای کنترل آن، این وعدهها را میدهند. والا ایران رسما اعلام کرده وقتی حاضر به بازگشت است که آمریکا تحریمها را بردارند که خیلی روشن است اما علت اینکه آنها میخواهند ما را به گفتوگو بکشانند این است که متحدین غربی خود و حتی چین و روسیه را مجاب کنند به اینکه این ایران است که تمایلی به بازگشت به تعهدات برجامی ندارد فلذا این گفتوگوها بیش از آنکه منجر به رفع محدودیتها شود، بیشتر برای متعهد کردن ایران به تعهدات جدید است. از طرفی یکی از اصلیترین مسائلشان، ملاحظات منطقهای و به تعبیر آنها تهدیدات ایران نسبت به گسترش حضورش در منطقه و همچنین فناوریهای موشکی است و البته که بخشهای امنیتی قطعا قابل مذاکره نیست. و از طرف دیگر شواهد اقداماتی که آمریکا و متحدینش در منطقه مثل ترکیه و عربستان برای محدود کردن منافع ایران در حال انجام هستند در راستای تهدیدی نسبت به خوشبینیهایی است که بهوجود آمده. بنابراین خیلی نمیشود نگاه به خارج و امیدواری به آنطرف داشت و در حقیقت باید بیشترین تلاش را در داخل انجام دهیم که بستگی به دولت آینده دارد که تا چه حد به رفع موانعی که توسط دولتها ساخته و ایجاد شده، پایبندی دارد. از جمله همین افزایش شدید قیمت ارز است که دو دولت قبلی ایجاد کردند که عمدتا برای کاستیهای بودجه بوده و اینکه دولت جدید تا چه حد آمادگی دارد تا از طریق سازوکارهای بیمهای بتواند کسریهای بودجه خود را تامین کند و قیمت ارز را به شکل قابل توجهی بتواند کاهش دهد. نکته دیگر، تامین منابع درآمد بخش عمومی از طریق گسترش ظرفیتهای مالی در کشور است که کاملا امکانپذیر و تحققپذیر است و ظرفیتهای بسیار بزرگی در این حوزه وجود دارد و امیدوارم دولت بعدی، بتواند این ظرفیتها را فعال کند. همزمان هم نقش نظام بانکی است که امروز به عنوان یک مانع اصلی برای تولید در مقابل رشد تولید در کشور عمل کرده و میکند که نیازمند اراده مستلزم و قوی است که باید از سوی دولت اعمال شود و بانک مرکزی نسبت به اصلاح نظام بانکی و ادغام بانکهای ورشکسته از یکسو و تقویت پول ملی از سوی دیگر، اقدام کند. اگر این اقدامات که مستلزم یک عزم ملی است، صورت بگیرد به نظر میرسد که به بسیاری از مشکلات کنونی اقتصاد کشور از جمله مسأله تورم لجامگسیخته میتوانیم مهار بزنیم و همینطور بخش قابل توجهی از بیکاری را میتوانیم در کشور مرتفع کنیم. منتها آنچه هنوز برای من جای تردید دارد این است که آیا واقعا این عزم سیاسی شکل گرفته است یا خیر؟ اما آنچه مسلم است اینکه ظرفیتهای حل مسأله از طریق توجه به ظرفیتهای داخلی کاملا مهیاست و وجود دارد.
سایر اخبار این روزنامه
مـردم جـواب ميخواهند
بساط تنگ نظری بايد برچيده شود
برجام؛ يك گام به جلو
تعیین سیاست بازار خودرو از مسیر شخصیت حقوقی
مذاكرات متوازن بهتر پاسخ مي دهد
مردم احمدی نژاد را عامل شکست مدیریت کشور میدانند
FATF را به رفراندوم بسپاريد
کلابهاوس؛ اختلال یا فیلتر؟
اُسّا زلفی و نامزدهای ریاستجمهوری!
تعطیلات دو هفتهای؛ چالش اقتصاد ایران
افزایش خشونتهای خانگی در دوران کرونا
اراده بر احیای برجام است
توجه به ظرفیتهای داخلی، راه خروج از بحران