ایران آس چین در رقابت‌های استراتژیک خاورمیانه

فتح اله دهقان ‪-‬ مفهوم رقابت همواره به عنوان یکی از تحلیل‌های استراتژیک مورد توجه بوده است.استراتژی رقابت به علت امید قدرتها در دست یافتن به موقعیت ویژه وقرار گرفتن در هرم قدرت جهانی از حساسیت خاصی برخورداراست.
تاریخ جهان همواره شاهد رقابت استراتژیک قدرتهای جهانی برای تفوق وبرتری در جهان است.
مناطق با اهمیت ژئو پلیتیکی به عنوان کدهای ژئو پلیتیکی در دستور کار این قدرتها هستند.
خاورمیانه به عنوان یکی از مناطق مهم ژئوپلیتیکی جهان همواره میدان رقابت قدرتهای جهانی بوده است.


آمریکا،روسیه،انگلیس و دیگر قدرتهای جهانی همواره در این منطقه فعال و حضور داشته وبرای تامین منافع خود اقدام به یارگیری نموده اند. بیدار شدن اژدهای زرد و تلاش این کشور برای سیطره برجهان منوط به حضور در مناطق مهم ژئو پلیتیکی جهان است.در این راستا خاور میانه از مناطقی است که چین مترصد حضورو یارگیری در آن است. ولی رقبای این کشور به آسانی اجازه حضور ویارگیری را به این کشور نخواهند داد.از سوی دیگر، با توجه
به اینکه کشورهای منطقه هم پیمان دیگر قدرتهای جهانی هستند.میتوان گفت ایران تنها شانس وگزینه چین برای حضور در خاورمیانه است.
در این راستا:
1-خاور میانه با توجه به موقعیت ژئو پلیتیکی،انرژی و....از مناطق حساس جهان بوده وتا به حال اولویت اول سیاست خارجی غرب بوده،همچنین میدان رقابت قدرتهای جهانی بوده است.قدرتهای جهانی دارای هم‌پیمانان سنتی دراین منطقه می‌باشند.2-ایران در خاورمیانه از وزن ژئوپلیتیکی بالائی برخوردار بوده و همواره یکی از مدعیان رهبری خاور میانه بوده است.
تا جائیکه یکی از ستون‌های طرح دوستونی نیکسون برای اداره خلیج فارس بوده است.به گواه تاریخ در دوران جنگ سرد عملا رهبری خلیج فارس و حتی خاورمیانه را در دست داشت.در حال حاضر نیز از قدرت‌های تاثیر گذار و بازیگران اصلی در این منطقه است.
3- آمریکا وکشورهای غربی به عنوان رقیب اصلی و استراتژیک چین در خصوص حضور و یارگیری این کشوردر منطقه خاورمیانه مقاومت خواهند کرد.
4- هند به عنوان دیگر رقیب چین راضی به حضور و یارگیری این کشور در منطقه خاورمیانه نخواهد بود.راه تحقق این امر تلاش آنها در جهت نزدیکی ایران و غرب است.
5- برای روسیه حضور چین در خاورمیانه و خلیج فارس در چارچوب رقابت با بلوک غرب قابل توجیه است.اما،با توجه به استراتژی تاریخی روسیه بنا به وصیت پتر کبیر در دسترسی به آبهای گرم خلیج فارس ودر چارچوب رقابت درون بلوکی با چین می‌تواند موجبات رقابت این دو کشور باشد.
6-با توجه به شرایط کنونی و بر اساس واقعیتهای موجود،ایران تنها گزینه وشانس چین برای حضور فعال و بازیگری این کشور در منطقه خاور میانه و خلیج فارس در راستای استراتژی ابرقدرتی این کشور است.این کشور باید در تنظیم روابط با ایران این مهم را مد نظر داشته باشد.
7-به گواه تاریخ ایران یکی از کشورهایی است که پس از رنسانس در علائق ژئواستراتژیک و ژئوپلیتیک قدرتهای جهانی است ودر 150 سال گذشته در مدار سیاسی رقابت قدرتهای جهانی بوده است.در مقطع کنونی نیز تنها گزینه آزاد برای یارگیری چین دراین منطقه است.در شرایط کنونی برای حفظ ایران می‌طلبد غربی‌ها انعطاف بیشتری از خود نشان داده سیاستهای قبلی را در خصوص ایران تعدیل کنند، به خواسته به حق و مشروع ایران که لغو تحریمهای ظالمانه است تن دهندوبه این امر مهم توجه کنند که درصورت نزدیکی ایران به چین معادله قدرت در خاورمیانه به سود چینی‌ها خواهد بود و این در آینده ودر بازی رقابت استراتژیک میان غرب واژدهای زرد به ضرر غرب خواهد بود.
8-در شرایط کنونی تبحر ایران در بند بازی در میانه رقابت ابرقدرتها می‌تواند منافع ملی کشور را تامین کند.استفاده از تجربیات گذشته،درایت، آینده نگری و استفاده از پتانسیل سیاست مداران، متخصصین حقوق بین الملل و دیپلماتهای کارکشته و باتجربه و بازی در چارچوب اصول پذیرفته شده علم سیاست از بدیهیات است.
این فاکتورها وقتی در ذیل تشخیص جهت تاریخ باشد منجر به تامین منافع ملی می‌شود.زیرا این پارامتر امری مهم و اساسی است وبه گواه تاریخ آنها پیروز تاریخند که جهت تاریخ را درست تشخیص دهند.