پاکبانی که واکسن زده بود در‌گذشت !


آرمان ملی- امید کاجیان: بی‌برنامگی، دستپاچگی باعث شده ماجرای واکسیناسیون درایران به یکی از داستان‌های تلخ تبدیل شود. تناقض‌گویی میان اظهارات مقامات وزارت بهداشت و هلال‌احمر در‌باره اینکه آیا با پول می‌توان از بخش خصوصی و زودتر از موعد واکسن تهیه کرد یا نه و اساسا چیزی به نام واکسن پولی وجود دارد یاخیر؟ خود گویای بخشی از این مساله است. اظهارات متفاوت درباره زمان واکسیناسیون سراسری نیز از جمله موضوعاتی است که تا امروز برای بسیاری جای شگفتی داشته است؛ حتی به نظر می‌آید در این باره رئیس‌جمهور و وزیر بهداشت با یکدیگر اختلاف فاحشی دارند. واکسیناسیون در ایران  از سویی با محرومیت خود‌خواسته مقامات کشورمان از ورود فایزر و مدرنا به ایران و از طرفی دل‌بستن به واکسن‌های چین و روسیه به کندی پیش می‌رود.
 عدم‌درز اطلاعات 
در این میان یکی از مشکلات فعلی عدم‌درز اطلاعات درباره میزان عوارض واکسن‌های فعلی روی افرادی است که از این واکسن‌ها  استفاده کرده‌اند. مینو محرز، عضو ستاد مبارزه با کرونا در اظهارنظری جنجالی اعلام کرده واکسن‌های اسپوتینک عوارض شدیدی روی شماری از  ایرانی‌هایی که از آن استفاده کرده‌اند، داشته است اما هیچ اطلاعی درباره اینکه این عوارض چه بوده تا کجا پیش رفته و چه درصدی از واکسیناسیون را به خود اختصاص داده‌اند، وجود ندارد. پیش از این ماجرای خونریزی شدید یک پزشک ایرانی متخصص اطفال شهر گناباد که واکسن کرونای اسپوتینک روسی تزریق کرده بود، به شبکه‌های اجتماعی درز کرد؛ موضوعی که در نهایت باعث شد کیانوش جهانپور، مدیر کل روابط عمومی وزارت بهداشت آن را به دلیل پرسش‌های خبرنگاران تایید کند. بعد از این بود که محرز از عوارض برخی ایرانی‌ها به این واکسن خبر داد؛ اما این پایان ماجرا نیست. واکسیناسیون اخیر پاکبان‌ها یکی دیگر از این موارد به شمار می‌آید.  این واکسیناسیون به دلیل مسائل مختلفی پر‌حاشیه شده؛ نخست اینکه عده‌ای از مدیران شهری به‌جای پاکبان‌ها از این واکسن استفاده کرده‌اند و البته  بعدا ادعا شده که چون پاکبان‌ها به این واکسن‌ها اعتماد نداشته‌اند برخی از مدیران شهری آن را زده‌اند.(!) موضوع دیگر درباره نوع واکسن تزریق شده به پاکبان‌ها بود. در شبکه‌های اجتماعی برخی شایعه کرده‌اند اینها همان واکسن‌های کوبایی هستند یا اینکه احتمالا واکسن‌های مشترک ایرانی - کوبایی دراین واکسیناسیون مورد استفاده قرار گرفته است. این موضوع اما از سوی مقامات وزارت بهداشت تکذیب و تلویحا به چینی و روسی بودن این واکسن‌ها اشاره شده است. رئیسی سخنگوی سازمان غذا و دارو در این‌باره گفت‌: واکسیناسیون علیه کووید19 در ایران فعلا با واکسن‌های اسپوتنیک و سینوفارم انجام می‌شود و به‌زودی واکسن آسترازنکا نیز به این جمع خواهد پیوست. واکسن‌های زده‌شده به پاکبان‌ها هرچه باشد امروز خبر تلخ تایید‌شده‌ای از درگذشت یکی از آنها، که از این واکسن استفاده کرده، رسانه‌ای شده است. معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: علت فوت پاکبان مشهدی پس از دریافت واکسن در حال بررسی است. مهدی قلیان اول در گفت‌و‌گو با ایسنا در خصوص فوت پاکبان مشهدی پس از دریافت واکسن، اظهار کرد: هنوز علت دقیق فوت پاکبان مشخص نیست و در حال بررسی موضوع هستیم. وی افزود: تست pcr این پاکبان - به‌رغم تزریق واکسن- مثبت اعلام شده است. اما این پایان ماجرا نیست؛ هنوز بسیاری پرسش‌ها در‌باره نحوه امکان نگهداری و امکانات واکسن‌هایی مثل آسترازنکا وجود دارد. چند روزی است که در برخی از بیمارستان‌ها تزریق واکسن آسترازنکا آغاز شده است اما برخی  گزار‌ش‌های میدانی «آرمان ملی» حکایت از بعضی عوارض شدید تزریق‌کنندگان این واکسن دارد؛ کسانی که عوارضی کاملا شبیه به کرونا را بعد از دریافت این واکسن تجربه کرده‌اند. این در حالی است که تزریق واکسن آسترازنکا نیز پیش‌تر با اما‌ و‌اگرهایی روبه‌رو بوده است و شائباتی مثل ایجاد لخته خون به دلیل استفاده از آن را، ‌در بسیاری از کشورها مطرح ساخته  و استفاده  از این واکسن را به حالت تعلیق درآورده است. این در حالی است که اکنون سخنگوی ستاد کرونا گفته است واکسن آسترازنکا ترجیحا می‌تواند به افراد زیر 50 سال تزریق نشود، هرچند منعی در تزریق واکسن در سنین مختلف درباره آسترازنکا نیست. ایران حتی در‌باره واکسن‌های ایرانی خود نیز گفته است که عوارض آن اجتناب‌ناپذیراست و البته با این حال تا امروز بنا نیز نبوده پیش از واکسیناسیون سراسری استفاده از واکسن‌های ایرانی  به تایید سازمان جهانی بهداشت برسد. 
 قاچاق فایزر به ایران ؟ 


همه این اتفاقات در حالی رخ می‌دهد که در بریتانیا، آمریکا و اسرائیل که از پیشتازان استفاده از واکسن‌های  فایزر و مدرنا هستند به‌تدریج محدودیت‌ها و حتی استفاده  اجباری از ماسک برداشته شده است‌ و بعضا ورزشگاه‌ها و مدارس نیز باز شده‌اند. از سویی مردم استرالیا و ونزوئلا نیز بعد از یک‌سال به دیدن هم رفته‌اند و یکدیگر را در آغوش کشیده‌اند. مواردی که لا‌اقل تا به اینجا از قابل اعتماد و اثر‌گذار بودن فایزر و مدرنا خبر می‌دهد؛ واکسن‌هایی که ایران لجوجانه قصد تهیه آن را ندارند.  در چنین شرایطی است که بخش دیگری از چالش‌های ناشی از سیاستگذاری‌های کرونایی ایران رخ می‌نماید و آن  باز شدن راه قاچاق و تامین این واکسن‌ها از مجاری غیر‌قانونی و نا‌مطمئن است. امروز برخی از احتمال ورود واکسن‌هایی مثل فایزر و مدرنا به صورت مخفیانه از مرزها یا  برای استفاده افرادی خاص به ایران سخن می‌گویند. کارآیی این دو مدل واکسن که ورود آنها به کشور  به صورت مطالبه عمومی در‌آمده است، باعث قوت گرفتن قاچاق آن به ایران شده است.  این روزها پخش تصاویری در شبکه‌های اجتماعی، که در آن نشان می‌دهد چند ایرانی در کنار یکی از محموله‌های ورودی این واکسن و یخچال مورد استفاده  آن  صحبت می‌کنند، بر وجود فایزر در ایران از راه‌های خاص و با دلایل خاص دلالت دارد. هرچند کیانوش جهانپور، سخنگوی سازمان عذا و دارو در خصوص ویدئوی مربوط به یک پالت واکسن فایزر می‌گوید‌: اصالت فیلم منتشر شده در خصوص پالت واکسن فایزر را نمی‌توان تایید کرد که در ایران ضبط شده یا در کشورهای همسایه بوده اما ممکن است به صورت قاچاق وارد کشور شده باشد. بعد از این هم اعلام شد: معلوم نیست این فیلم در ایران پرشده یا مثلا در کردستان عراق. روی این بسته برچسب پستی شرکت دویچه‌پست آلمان دیده می‌شود که هیچ رابطه‌ای فعلا با ایران ندارد. شاید این بسته به شکل قاچاق و از کشور ثالثی به ایران وارد شده باشد. این را در کنار این مطلب بگذاریم که جهانپور اخیرا هم گفته واکسن‌های ۶۰ میلیونی کرونا در بازار آزاد، اگر وجود داشته باشند، یا قاچاق هستند یا تقلبی. همه این موارد  نشان می‌دهد موضوع قاچاق واکسن‌های فایزر و مدرنا نیز اکنون از جمله چالش‌های ایجاد شده مقامات در آینده نه‌چندان دور خواهد بود؛ چالشی که خود آنها به دلیل بعضا تاخیر در نخریدن  این مدل از واکسن‌های مطلوب و معتبر، باعث و بانی آن شده‌اند. عدم‌ ورود قانونی این واکسن‌ها تبعاتی از جمله قاچاق و استفاده‌های خطرناک از آن را در آینده خواهد داشت.
سایر اخبار این روزنامه