سوژه‌هایی به برنامه می‌آیند که حال مردم را خوب کنند

سرویس فرهنگ و هنر جوان آنلاین: دوشنبه شب به لطف دعوت برنامه «مثل ماه» فرصتی پیش آمد تا به پشت صحنه این برنامه برویم؛ برنامه‌ای که هر روز و در ایام ماه مبارک رمضان حوالی ساعت ۱۹ از طریق آنتن شبکه ۳ سیما مهمان خانه‌های مردم می‌شود. برحسب اتفاق مهمان آن شب این برنامه یک کارآفرین بود که به دلایل غیرعمد و مسائل مالی زندانی شده و قرار بود در پایان آن برنامه حکم آزادی‌اش را دریافت کند. برای آشنایی بیشتر با نحوه انتخاب سوژه‌ها و پاسخ به برخی سؤالات پیرامون حواشی این برنامه با تهیه‌کننده و کارگردان برنامه «مثل ماه» در پشت صحنه طرح این برنامه گفتگو کردیم.
هادی آشتیانی، تهیه‌کننده ویژه برنامه «مثل ماه» که هر روز قبل از افطار با اجرای رسالت بوذری روی آنتن شبکه ۳ سیما می‌رود، در گفتگو با «جوان» در پشت صحنه این برنامه در رابطه با محتوا و رویکرد آن می‌گوید: فصل دوم «مثل ماه» را امسال شروع کرده‌ایم. سال گذشته اولین فصل از این برنامه بود که به عنوان برنامه ویژه افطار ماه مبارک رمضان روی آنتن شبکه ۳ سیما رفت. پرداختن به داستان‌های مردمی از جنس مردم یا به عنوان «یکی از میان ما» که شعار این برنامه هم است. یکی از میان ما قصه‌ای را تعریف می‌کند و درس‌ها و آموزه‌هایی از آن اتفاق را برای مردم رقم می‌زنیم تا آشنا و آگاه بشوند و آن اتفاق را ببینند که چه مسائلی برای آن فرد رخ داده تا بتوانند آن‌ها را در زندگی شخصی‌شان به کار بگیرند تا خدایی نکرده دچار آن مشکلات نگردند. ما در این برنامه به دنبال تلخی‌ها و شیرینی‌ها و اتفاقات نادر رفته و جست‌وجو کرده‌ایم. برای احصای موارد قابل طرح در این برنامه قریب هفت ماه تیم سوژه‌یابی ما کار کرده‌اند تا بتوانند این مهمان‌ها را از سراسر ایران و کشور‌های اطراف حتی دعوت بکنند تا به این برنامه بیایند و قصه زندگی خودشان را برای مردم تعریف کنند.
تهیه‌کننده برنامه مثل ماه در رابطه با طرح شبهه و برچسبی که گاهی به برنامه‌هایی با رویکرد برنامه مثل ماه زده می‌شود، مبنی بر گریه گرفتن از مردم در ایامی مثل ماه مبارک رمضان که مباحث معنوی و دینی در بین جامعه زیادتر از اوقات دیگر سال ظهور و بروز دارد، خاطر نشان می‌کند: ما نیتمان گریه گرفتن از مردم نیست و اساساً دنبال چنین چیز‌هایی هم نیستیم، حتی در بحث انتخاب سوژه این وسواس را داشته و داریم که سوژه‌هایمان چنین شاخصه‌ای را نداشته باشند، اما به هر ترتیب طرح قصه‌هایی که تلخ بوده، اما نتیجه شیرین و دلچسبی را به همراه داشته معمولاً با گریه و ابراز احساسات همراه بوده است و این ربطی به رویکرد برنامه ندارد بلکه به خصوصیات ذاتی انسا‌ن‌ها باز می‌گردد.
آرامش و معنویت مخاطب


وی در ادامه با ذکر مثالی می‌افزاید: مثلاً چند وقت پیش یک تصویری در تمام دنیا ترند (فراگیر) شد که در آن پیام یک پدر افغانستانی خطاب به فرزندش که در جریان حمله به دانشگاه کابل کشته شده بود، بعد از بار‌ها تماس گرفتن نوشته بود: «جان پدر کجاستی؟» بالاخره تعریف کردن قصه جدایی این پدر از دخترش ناخواسته هر دلی را می‌سوزاند و قلب‌ها را ناراحت می‌کند و باعث جاری شدن اشک هم می‌شود. به هر حال ما به دنبال رخ دادن چنین مسئله‌ای نیستیم و گریاندن و گریه گرفتن از مخاطب هرگز جزو اهداف ما در این برنامه نبوده است، اما نمی‌توانیم به دلیل اندوهبار بودن اتفاقات زندگی مهمان برنامه یا تأسف‌آمیز سرنوشت او از طرح اصل ماجرای درس‌آموز زندگی‌اش به این دلیل که ممکن است عده‌ای به ما و برنامه «مثل ماه» اتهام بزنند که به دنبال گرفتن گریه از مخاطب تلویزیونی هستند، چشم‌پوشی کنیم و هدف اصلی برنامه را که همان استفاده از تجارب دیگران برای جلوگیری از تکرار اتفاقات و اشتباهات است، فدای موضوعات غیراصلی بکنیم. برعکس ما سعی کردیم سوژه‌هایی را به برنامه بیاوریم که مردم را در زمان افطار به آرامش برسانند، حالشان خوب بشود و فضای معنوی داشته باشند و سرشان را به سمت آسمان بلند کند، آماده بشوند برای افطار کردن در ضیافت الهی و بر سر سفره آسمانی خداوند که به واسطه ماه مبارک رمضان گسترده شده است.
آشتیانی در پاسخ به این سؤال که هدف‌گذاری برنامه برای چند فصل طراحی شده و آیا گمان می‌کنید به سطح محبوبیت برنامه‌ای مثل «ماه عسل» دست پیدا کنید؟ اظهار می‌دارد: آن ویژگی خاصی که برنامه ماه عسل را به «ماه عسل» تبدیل کرد تداوم و ادامه‌دار بودن آن برنامه بود. در واقع استمرار ماه عسل به آن کمک کرد تا به محبوبیت برسد و به یکی از برند‌های اصلی در میان برنامه‌های صدا و سیما تبدیل شد. ما دنبال این نیستیم که همان راهی را برویم که ماه عسل رفته بلکه به دنبال راه‌های تازه و نو هستیم. به دنبال این هستیم که برنامه متفاوتی را داشته باشیم و نوآوری در آن وجود داشته باشد. در مورد استمرار آن هم قطعاً شبکه تصمیم‌گیر است، هر چند از همان ابتدا با شبکه بر چنین مبنایی طرح بحث کرده‌ایم که در طول سال‌ها این اتفاق بیفتد ولی در هر حال باید ببینیم که شبکه از کار ما راضی است یا نه.
سوژه‌هایی برای مردم
محمدرضا خندان، کارگردان برنامه «مثل ماه» که از قبل روی آنتن رفتن برنامه تا لحظه بالا آمدن تیتراژ برنامه مثل اسپند روی آتش مدام در حال رفت و آمد و هدایت عوامل پشت صحنه و روی صحنه بود، به «جوان» می‌گوید: یک گروه سوژه‌یابی به سرپرستی خانم یوسفی چندین ماه است که در حال همکاری با برنامه است. سوژه‌ها وقتی می‌آیند قصه‌های آن‌ها توسط این تیم بررسی می‌شود و قصه‌های آن‌ها با حوزه‌های امروز جامعه تطبیق داده می‌شوند تا معلوم شود به درد مخاطب امروز می‌خورد یا نه؟ و چقدر استعداد مطرح شدن در رسانه ملی را دارد و می‌شود در مورد آن صحبت کرد. این مسئله یک پروسه خیلی طولانی است که یک تیم چندین و چند نفره در حال تلاش و زحمت هستند تا بتوانند این شب‌ها سوژه‌های خوبی را برای مخاطبان برنامه بیاورند.
کارگردان برنامه مثل ماه در ادامه با اشاره به برخی موارد مثل سوژه دوشنبه شب این برنامه که یک زندانی جرائم غیرعمد بود و برای تمهیدات لازم جهت گرفتن حکم آزادی‌اش هماهنگی‌های متعدد و متنوعی لازم است، می‌افزاید: این پویش دوباره زندگی که امسال داریم، روی جرائم غیرعمد در حال کار هستند و امسال هم ما آمدیم و کنار همدیگر قرار گرفتیم تا بتوانیم شرایط آزادی و بهره‌مندی کسانی را که به دلایل غیرعمد در زندان‌ها هستند، فراهم کنیم. بعضی افراد مثل همین مهمان محترم برنامه که سالیان سال کارآفرین بودند، بر اثر یکسری اشتباهات محاسباتی به زندان افتادند. از طرفی دیگر شرایط مساعدت و همیاری مردم را هم فراهم می‌کند تا در آزادی این گونه افراد مشارکت و همراهی کنند. یک تیمی اینگونه افراد را احصا می‌کند، به ما هم اطلاع می‌دهند موارد قانونی‌اش انجام می‌شود و مبالغی که مردم کمک می‌کنند به حساب‌ها واریز می‌شوند و این دوستان به آغوش خانواده‌هایشان برمی‌گردند.