روزنامه آفتاب یزد
1400/02/04
آیا باید از سیف الاسلام قذافی حمایت کرد؟
محمد وفاپور- اکنون اوضاع در لیبی به شدت پیچیده است و این پیچیدگی برای ایران اندکی بیشتر از دیگران است! زیرا همان گونه که میدانید ایران یا بهتر بگویم دستگاههای تصمیم گیر مانند پژوهشکده تحقیقات راهبردی مجمع تشخیص، شورای عالی امنیت ملی و یا وزارت امورخارجه موضع مشخصی در قبال این رخدادهای شمال آفریقا آنگونه که شایسته است نگرفتهاند درمورد منفعل بودن دستگاه دیپلماسی به ویژه در مورد تحولات شمال آفریقا سخن بسیار است اما این بار اتفاقا چندان مقصر نیستند؛ واقعا گرفتن موضعی مشخص به سود یکی از طرفین درگیر در این چند سال اخیر برای ما اندکی پیچیده شده بود، شاید شگفت زده شوید اما شرایط این سالهای لیبی باید اندکی تبیین گردد.چند جبهه در لیبی درگیر هستند که دو جبهه نسبت به دیگران بارز ترند در یک سو دولت خودخوانده مستقر در طبرق(معروف به نیروهای خلیفه حفتر یا ارتش ملی) در شمال شرق لیبی و دیگری دولت رسمی مستقر در طرابلس (معروف به وفاق ملی به رهبری فائز سراج) درشمال غرب لیبی است جنوب هم دست قبایل صحرا نشین مانند طوارق است.کار وقتی سخت میشود که به حامیان منطقهای و فرا منطقهای دو طرف نگاهی بیاندازیم، دولت طبرق تحت حمایت: عربستان،امارات و مصر در منطقه و روسیه و فرانسه در ورای منطقه است. دولت طرابلس تحت حمایت:ترکیه و قطر است زیرا شدیدا گرایشهای اخوانی دارد و همچنین مورد حمایت سازمان ملل،بریتانیا و ایتالیاست آمریکا هم وسط لحاف را گرفته است و گاهی به نعل و گاهی به میخ میزند! حال به موضع کشورمان باز گردیم که عملا هیچ موضعی ندارد یعنی حتی یک پله از رویکردهای واکنشگرایانه گذشته هم پایینتر آمدهایم که البته گفتیم این یکی را استثنائا تقصیری ندارد زیرا موقعیت امروز لیبی خود به تنهایی یک Case study برای آکادمیهای روابط بینالملل است زیرا برخی بنیانهای بازی سیاست هم حتی به کار ما نمیآید.همواره شنیدهایم که دشمنِ دشمنِ من، دوست من است اما برای ما این قضیه صادق نیست زیرا دولت فائز سراج که در مقابل طیفی از دشمنان ما یعنی حامیان حفتر ایستاده بود نمیتواند دوست ما باشد زیرا گرایش به اخوان المسلمین این تردید را به وجود میآورد که دولتی مانند دولت مرسی باشد هرچند ما مواضع ضد ایرانی سراج را تجربه نموده ایم. دولت فائز سراج به دلیل مواضع ضد ایرانی گذشته و همچنین گرایش به اسلام سلفی ازنوع اخوان المسلمین نمیتواند شریکی مناسب برای ایران در شمال آفریقا باشد زیرا دو تجربه حکومت اخوان المسلمین در مصر و شرق یمن نشان داد که آب ما با این تکفیریهای کراواتی در یک جوی نخواهد رفت.از آن سو خلیفه حفتر که دوسالی هست که نمایندگانش به سوریه رفته و ضمن ایجاد رابطه نزدیک با شریک راهبردی ایران، سفارت لیبی در دمشق را هم تحویل گرفتند باز نمیتوان دوست به شمارآورد، زیرا عکس آن اصل سیاسی در اینجا هم صادق است؛ دوستِ دوستِ من، الزاما دوستِ من نیست! زیرا همان طور که گفتیم طیفی از دشمنان ما مانند عربستان و امارات و حتی اسرائیل از دولت حفتر حمایت می کنند.شاید از خود بپرسید حمایت آنان چه ربطی به ما دارد!؟ ما باید درپی منافع خود باشیم دقیقا مسئله همین جاست، یک اصل در تئوری رئالیسم تهاجمی هست به نام "تضعیف دشمنان بالقوه" و پیروزی هریک از طرفین دقیقا خلاف این اصل است زیرا موجب تقویت دشمنان (رقیبان) بالفعل و بالقوه ما میگردد و این بر زیان منافع ملی و منطقهای ماست. هرچند اکنون آتش بسی نسبتا پایدار میانشان برقرار است.برای مثال اردوغان برای توجیه دخالت در لیبی گفته بود: "لیبی یادگار عثمانی است!"؛ اگر فائز سراج حاکمِ لیبی شود،ترکیه هم جایگاه و پایگاه ویژهای در جنوب مدیترانه به دست خواهد آورد و توهمات نوعثمانی گرایانهاش که در سوریه و عراق توسط محور مقاومت سرکوب شد دوباره جان خواهد گرفت واین دقیقا تقویت "دشمن بالقوه" است که باید مانع آن شد. درمورد خلیفه حفتر هم همین طور است زیرا پیروزی جبهه شرق لیبی هم موجب میشود ائتلاف عبری_عربی که در پنج آوردگاه غرب آسیا یعنی عراق، سوریه، لبنان، فلسطین و یمن از ایران و محور مقاومت شکست خوردهاند در شمال آفریقا، جایی که شوربختانه مورد توجه ما نیست، پیروز شوند و اصطلاحا لاتِ کوچهِ خلوت! لقب گیرند.راهکار بیرون آمدن از این وضعیت آچمز شطرنج منطقه این بار نه از لوله تفنگ که از صندق رای عملی خواهد شد. قرار است در تاریخ ۲۴ دسامبر ۲۰۲۱ سوم دی ماه ۱۴۰۰، اولین انتخابات سراسری در لیبی پس از سال ۲۰۱۴ برگزار شود. از نظر منابع اطلاعاتی اسرائیل، نبرد اصلی برای انتخابات ریاست جمهوری لیبی بین صدام حفتر و سیف الاسلام قذافی میباشد از قرار معلوم "مقامهای اسرائیل با صدام حفتر پسر خلیفه حفتر فرمانده نیروهای موسوم به ارتش ملی لیبی برای صحبت درباره نامزدی او برای انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۱ لیبی دیدار کردند. یک منبع مطلع گزارش داد و دیدار مذکور را سیگنال حمایت اسرائیل از نامزدی او (صدام حفتر در انتخابات ریاست جمهوری لیبی) خوانده است."
"صدام حفتر بیسر و صدا در حال جلب حمایت کشورهای غربی برای کارزار انتخاباتی بوده است و انتظار میرود که این موضوع باعث تشدید رقابت بین او و سیفالاسلام قذافی پسر معمر قذافی شود.پیروزی صدام حفتر میتواند باعث روابط نزدیکتر بین اسرائیل و لیبی شود؛ کشوری که دولت یهودی اسرائیل را به رسمیت نمیشناسد"حال با توجه به رخدادهای پیش رو شایسته است نهادهای تصمیم گیر و تصمیم ساز ما در سیاست خارجی بیش از این نسبت به تحولات لیبی کم اهمیت نباشند و با حمایت از سیف الاسلام قذافی اجازه نفوذ بیشتر به دشمنان و رقبای ایران در آن کشور ندهند.
سایر اخبار این روزنامه
پاسخ رئیس صندوق بازنشستگی استان یزد به اعتراض بازنشستگان فرهنگی
سرمایهام مرده!
سیاهترین روز بهشت زهرا (س)
سوءاستفاده از سهمیه واکسن پاکبانان به اردکان یزد رسید
نحوه آموزش عمومی به پیش از کرونا باز میگردد؟
شلیک به خودی
در وین چه میکنیم؟!
نگرانی معاون مطبوعاتی از عدم تامین کاغذ روزنامهها
رشد اقتصادی جهانی در گرو واکسیناسیون کشورهای عقب افتاده
ببخشید، نوبت ما کِی میرسد؟
بازار آشفته یا آشفته بازار
آیین ایستادن کنار قربانی
آیا باید از سیف الاسلام قذافی حمایت کرد؟
توضیح گروه کارخانجات شیشه اردکان در مورد یک یادداشت
حمله «گاز انبری» دولت و مجلس به روزنامهها
آقای رئیس جمهور! از قیمت ماهی و میگو خبر دارید؟
هزینه دورزدن تحریمها بیش از 400 میلیارد دلار ادعایی!
از شیخ حسین انصاری راد رسیدیم به احسان ارکانی
فروردین تورمزده
دربرابر رقبا سرافرازیم در برابر مردم شرمنده
تعمیق همگرایی منطقهای میان ایران و روسیه
کرونا و بیاعتنایی به مرگ
افسردگی ناشی از کرونا
توضیحات روابط عمومی مجلس درباره یک قانون