شهیدی که حاج‌قاسم به او می‌گفت تو فاتح خیبری!

سرویس ایثار و مقاومت جوان آنلاین: چندی پیش بود که خبر درگذشت جانباز سرافراز سردار محمدعلی حق‌بین فرمانده سابق لشکر پرافتخار ۶۱ قدس گیلان و از فرماندهان دلیر جبهه مقاومت در فضای رسانه‌ای کشور مخابره شد. سردار حق‌بین از جمله رزمندگانی بود که پس از سال‌ها حضور در جبهه‌های دفاع مقدس، همچنان در خط مبارزه باقی ماند و با حضور در جبهه مقاومت اسلامی توانست به همراه نیروهایش و تعدادی از رزمنده‌های لشکر فاطمیون، حصر چهار ساله نبل و الزهرا را درهم بشکند. خبر این فتح آن‌قدر برای حاج‌قاسم سلیمانی ارزشمند بود که لقب فاتح خیبر و گشاینده نبل و الزهرا به حق‌بین داد و انگشترش را به او هدیه کرد. سردار حق‌بین که در سال ۸۹۳۱ مفتخر به دریافت نشان فتح ۳ شده بود، در آخرین سمت به عنوان مسئول اداره رزمی تخصصی معاونت آموزش کل سپاه فعالیت می‌کرد. برای آشنایی با گوشه‌هایی از خدمات این سردار رشید اسلام، با سردار کمیل کهنسال فرمانده لشکر حضرت زینب (س) در سوریه همکلام شده‌ایم تا از جانشینش سردار محمدعلی حق‌بین برایمان بگوید.   آشنایی شما با سردار حق‌بین از چه زمانی شروع شد؟ گویا ایشان تجربه حضور در دوران دفاع مقدس را هم داشتند.
من در دوران دفاع مقدس از حضور ایشان در لشکر ۲۵ کربلا و همچنین در لشکر ۱۶ قدس اطلاع داشتم، اما در آن برهه همراه ایشان نبودم. بیشترین شناخت من از ایشان به بعد از جنگ در شمالغرب و در استان کردستان به ویژه در شهرستان‌های سقز، بانه و مریوان بازمی‌گردد. محمدعلی حق‌بین یکی از فرماندهان لشکر ۱۶ قدس بود که در سقز مستقر بودند. آن زمان با توجه به شرایط موجود و مسئولیتی که در شمالغرب و کردستان بر عهده داشتم، ارتباط نزدیکی با ایشان پیدا کردم. سردار حق‌بین در آن دوران یکی از فرماندهان یگان‌های ویژه عملیاتی بود که دارای توان بسیار بالای رزمی- عملیاتی بود و شجاعت بالایی داشت. ما از نزدیک شاهد رشادت‌ها و تدابیر ویژه ایشان در عملیات‌ها بودیم. او در کنار یگان تحت امرش در لشکر ۱۶ قدس توانست محبوبیت زیادی بین مردم منطقه پیدا کند. ایشان به خوبی می‌دانست که یکی از اهداف مهم گروه‌های ضدانقلاب جذب و در اختیار گرفتن مردم شهر‌ها و روستا‌های شمالغرب کشور برای دستیابی به مطامع پلیدشان است از این رو با ارتباط‌گیری با مردم و آگاه‌سازی‌شان تلاش کرد تا آن‌ها بازیچه دست ضدانقلاب نشده و همکاری خوبی با نیرو‌های سپاه داشته باشند و در کنار هم امنیت را برقرار و با ضدانقلاب مقابله کنند. به جرئت می‌توان گفت امنیتی که امروز در غرب کشور برقرار است، ماحصل مجاهدت و نقش ماندگار حق‌بین‌ها و شهدایی است که در آن برهه مخلصانه رشادت کردند.   چطور شد که سردار حق‌بین برای حضور در جبهه مقاومت اسلامی انتخاب شدند؟
جانباز محمدعلی حق‌بین تجارب بسیاری از روز‌های حضور در دفاع مقدس و بعد از آن در سال‌های حضور در شمالغرب کشور در راستای برقراری امنیت و برخورد با گروهک‌های ضدانقلاب کومله و دموکرات وابسته به محافل صهیونیستی و امریکایی کسب کرده بود. همین ویژگی‌ها و توانایی‌ها بود که پای ایشان را به جبهه مقاومت اسلامی در سوریه کشاند. من و ایشان در جبهه مقاومت همرزم و همسنگر هم بودیم و همین فرصتی شد که بیشتر با او و روحیات جهادی‌اش آشنا شوم. بعد از شروع فعالیت‌های گروه‌های تروریستی تکفیری در سوریه، لشکر قدس گیلان مأموریت یافت به مصاف نیرو‌های تروریستی برود. در ادامه این حضور سردار حق‌بین که یکی از فرماندهان این لشکر بود با بهره‌گیری از همان تجارب ارزشمند دوران دفاع مقدس و شمالغرب کشور که تجربه‌ای بسیار بزرگ از جنگ‌های چریکی و پارتیزانی است، توانست منشأ تحول عظیمی در شکست حصر قریب به چهار ساله دو شهر شیعه‌نشین نبل و الزهرا از شهر‌های استان حلب سوریه شود.
نبل و الزهرا از چه تاریخی به محاصره تکفیری‌ها درآمده بودند؟


شهر‌های شیعه‌نشین «نبل» و «الزهرا» که در ۲۰ کیلومتری حومه شمالی حلب و ۴۰ کیلومتری مرز ترکیه در مسیر «حلب- اعزاز» در شمال سوریه قرار دارند، ۲۳ جولای سال ۲۰۱۲ میلادی (۲ مرداد ۱۳۹۱) توسط گروه‌های تکفیری مورد حمله قرار گرفته و به صورت کامل به محاصره آن‌ها درآمدند. نیرو‌های مقاومت اواسط بهمن ۹۴ طی عملیاتی محاصره این دو شهرک را شکستند. سردار حق‌بین و نیروهایش به همراه تعدادی از بچه‌های لشکر فاطمیون توانستند به این فتح بزرگ دست پیدا کنند. در ادامه این پیروزی سردار حاج قاسم، حق‌بین را «فاتح خیبر و گشاینده نبل و الزهرا» خطاب کرد و فرمود: «ما چهار سال پشت این در گیر کرده بودیم». سردار سلیمانی در تقدیر از این فرمانده انگشتر خود را به او هدیه داد. در این عملیات ۵۵ هزار نفر از مردم شیعه که در حلقه محاصره بودند، ‍ آزاد شدند.
شما فرمانده سردار حق‌بین در لشکر حضرت زینب (س) در سوریه بودید. ایشان و یگانش در عملیات آزاد‌سازی دو شهر شیعه‌نشین نبل و الزهرا چه عملکردی داشتند که حاج‌قاسم چنین القابی را به مرحوم حق‌بین دادند؟
محور شمال حلب به سمت نبل و الزهرا یکی از سخت‌ترین و پیچیده‌ترین محور‌های عملیاتی به حساب می‌آمد. دو گروه تکفیری بر این دو شهر تسلط داشتند. گروه اول داعشی‌ها بودند و گروه دوم تروریست‌هایی که از خارج به اینجا آمده بودند. آن‌ها هر روز بر سر مردم نبل و الزهرا آتش می‌ریختند و شبانه‌روز کودکان و زنان و مردان را به شهادت می‌رساندند. محاصره این دو شهر مردم را در تنگنا قرار داده و آن‌ها را در شرایط بد و حداقلی گذاشته بود. تروریست‌ها می‌دانستند که هر چه فشار بیشتری بر مردم وارد کنند و حلقه محاصره را تنگ‌تر کنند، نیرو‌های جبهه مقاومت انگیزه بیشتری پیدا خواهند کرد تا این محور را باز کنند و مردم را از محاصره بیرون بیاورند. از این رو تروریست‌ها آن محور را بسیار مستحکم و خطوط پدافند بسیار قوی برای محافظت از آن ایجاد کرده بودند. بسیار مطمئن هم بودند که این محور نفوذ‌ناپذیر است. لازم به ذکر است که قبل از عملیات نبل و الزهرا، جبهه مقاومت چند عملیات انجام داد تا بتواند این محور را باز کند و مردم را از محاصره بیرون بیاورد، اما متأسفانه همه آن عملیات‌ها به شکست منجر شد. شرایط شیعیان در محاصره نبل و الزهرا فرماندهان را بر آن داشت تا بار دیگر وارد عمل شوند و محاصره را بشکنند. این بار به یکی از یگان‌های لشکر ۱۶ قدس به فرماندهی سردار حق‌بین مأموریت داده شد تا به عنوان خط‌شکن در خطوط مقدم محور این عملیات وارد عمل شود. سردار حق‌بین همراه با یگان تحت امر خودش وارد عمل شد. حق‌بین هم شخصاً و هم چند مرتبه همراه تعدادی از نیرو‌ها برای شناسایی محور مورد هدف تا پشت دشمن رفت و بعد از نزدیک شدن به خطوط دشمن، مواضع تروریست‌ها را مورد ارزیابی قرار داد و نقاط برتر و ضعف دشمن را با دقت تمام بررسی کرد. یکی از فرماندهان که بعد‌ها به شهادت رسید به من در مورد درایت حق‌بین در طراحی عملیات و اجرایی نمودن آن گفت: «ما خیلی با آقای حق‌بین بحث می‌کردیم که این عملیات را زودتر آغاز کنیم، اما ایشان مخالفت می‌کرد و می‌گفت تا من اطمینان پیدا نکنم که این عملیات صد در صد موفق خواهد بود، وارد عمل نخواهیم شد.» ایشان به شدت در حفظ جان نیروهایش حساسیت داشت، حتی به شهادت یک نفر هم حساسیت ویژه‌ای نشان می‌داد و خیلی مراقب بود که بچه‌ها آسیب نبینند. ایشان هر اقدامی که سطح اطمینان و موفقیت عملیات را بالا می‌برد انجام داد. سردار حق‌بین تجربه حضور در سال‌های جنگ و غرب کشور را با بصیرت و راهبرد‌های حکیمانه‌اش درآمیخته بود و به یک فرمانده قدر و بادرایت تبدیل شده بود. حساسیت او بر موفقیت صددرصدی عملیات هم یکی از نشانه‌های این تکامل بود. او یک عملیات موفق با کمترین تلفات را در ذهن داشت و بعد از شناسایی دقیق و کسب اطمینان از راهکار‌های لازم و توان تسلط بر دشمن وارد عمل شد. تدبیری که سردار حق‌بین در این عملیات اتخاذ کرد عدم مواجهه مستقیم و رودررو با دشمن بود. ایشان همان تجربه‌ای که در مبارزه با ضدانقلاب در غرب کشور به دست آورده بود را در این عملیات پیاده کرد. «نفوذ از جناح»‌های مختلف بر دشمن راهکاری بود که او در پیش گرفت. سردار حق‌بین در این عملیات با نفوذ از پشت به دشمن و تسلط بر آن‌ها توانست سد و موانع پیشروی عملیات را بشکند تا راه برای ورود نیرو‌ها باز شود. بعد از عملیات همراه با ایشان به منطقه رفتم و ایشان روند اجرای عملیات یگان تحت امرش را برایم شرح داد. او می‌گفت: «شب ۱۲ بهمن ۹۴ عملیات را آغاز کردیم. تروریست‌ها کانال‌ها و سنگر‌های بسیار مستحکم ساخته بودند و از ساختمان‌هایی که در آن‌جا بود به عنوان سنگر استفاده می‌کردند. دژ‌هایی که عبور از آن برای بچه‌ها کار دشواری بود در نهایت بعد از تلاش بی‌وقفه و مجاهدت بی‌نظیر نیرو‌ها جبهه دشمن را شکستند و باقی نیرو‌ها توانستند وارد عمل شوند و راه برایشان هموار شد.» خبر ورود نیرو‌های سردار حق‌بین به نبل و الزهرا به حاج‌قاسم رسید، ایشان تشکر کردند و گفتند: «خیلی جرئت و شجاعت داشتید که این کار را کردید، ما چهار سال پشت این در مانده بودیم.» لذا گفتند این درِ خیبر را شما گیلانی‌ها کندید و مردم مظلوم را آزاد کردید و ما با این حرف بسیار خوشحال شدیم. با درایت سردار و شجاعت نیرو‌های او این عملیات در تاریخ افتخارات ایشان برای همیشه ثبت شد. فاتح خیبر یا همان فاتح نبل و الزهرا با توکل به خدا و فرماندهی‌ای که داشت توانست بعد از سال‌ها مردم در بند نبل و الزهرا را از محاصره نجات دهد.
به نظر شما چه ویژگی‌هایی در فرماندهی مرحوم حق‌بین بود که توانست فتح بزرگی در نبل و الزهرا به دست آورد؟
«شجاعت و تدبیر» دو ویژگی شاخص و ممتاز سردار حق‌بین بود. ایشان مرد روز‌های سخت و دشوار بود. یعنی در سخت‌ترین لحظات نبرد و بحرانی‌ترین صحنه‌های رویارویی با دشمن ایشان منطقی‌ترین و راهگشا‌ترین تصمیم را می‌گرفت. بسیار بادرایت، صبر و متانت با مباحث برخورد می‌کرد. گاهی اوقات در صحنه‌های رویارویی با دشمن که برخی دست و پایشان را گم می‌کردند و نمی‌دانستند در آن لحظات سخت و نفسگیر با زمان بسیار محدود چه تصمیماتی بگیرند، ایشان بهترین و شجاعانه‌ترین تصمیم را می‌گرفت و قاطعانه به آن عمل می‌کرد و بسیار عملش تأثیرگذار بود. شناخت من از ایشان در میدان نبرد به حد اعلای خودش رسید. رفتار و برخورد‌های سردار حق‌بین به گونه‌ای بود که در شرایط عادی نمی‌شد قضاوت درستی از این بزرگ مرد ارائه کرد. ایشان در میدان عمل و در صحنه‌های سخت و دشوار رویارویی با دشمن به گونه‌ای بسیار تأثیرگذار و نقش‌آفرین ظاهر می‌شد به ویژه در طراحی عملیات و مدیریت عملیات‌های سخت و دشوار. حق‌بین واقعاً فرمانده میدان‌های سخت در نبرد با دشمن بود. اگر کسی با ایشان مواجه می‌شد و رفاقت می‌کرد نمی‌توانست همه ابعاد و توانایی و ظرفیت‌های ایشان را درک و این فرمانده را ارزیابی کند. ایشان فقط در میدان عمل قابل ارزیابی بود. تمام ظرفیت‌ها ایشان در میدان عمل بروز می‌کرد.
خاطره‌ای از ایشان برایمان روایت کنید.
ایشان یک جمله خیلی زیبا را همیشه با بغض به من می‌گفت و اشک می‌ریخت که فلانی! مدال دفاع از حرم رقیه (س) و زینب (س) به گردن ما آویزان کرده‌اند. چگونه می‌توانیم این حق را ادا کنیم؟ چگونه می‌توانیم این توفیق را حفظ کنیم؟ حق‌بین روح لطیف و دلی مملو از عشق به اهل بیت (ع) داشت. ایشان با همه این دلاوری‌ها و تأثیر‌گذاری‌ها در جبهه مقاومت نگران بود که نکند این حق را آن‌طور که شایسته و سزاوار است ادا نکند، اما امروز شما و همگان می‌بینند که سردار حق‌بین به عنوان یکی از پرافتخار‌ترین فرماندهان مدافعان حرم باعث سرافرازی و الگوی جوانان گیلانی است. حماسه‌های فراوان سردار حق‌بین و فاتح نبل و الزهرا نام او را در اذهان مردم و در تاریخ جهاد و مقاومت ثبت کرده است.
در پایان اگر صحبتی دارید بفرمایید.
شجاعت و شهامت حق‌بین و تصمیمات به‌موقع و به‌جای ایشان و هوش بالایش توانست کمک‌های قابل توجهی را در دستیابی به اهداف از پیش تعیین شده در عملیات‌ها به ما نشان دهد. ایشان تحلیل خوبی داشت و مرتب در یگانش در حال آموزش نیرو‌ها بود. ایشان عملیات‌ها را در یگان خودش طراحی و با نیروهایش روی این طرح‌ها بحث و بررسی می‌کرد. راهکار‌هایی که در این میان به دست می‌آورد را به شکل ماهرانه‌ای به کار می‌بست. از طرف دیگر علاقه و رفاقت زیادی بین حق‌بین و نیروهایش وجود داشت. ایمان و شجاعت حق‌بین مثال‌زدنی بود. شاخصه‌های وجودی ایشان خاطره سرداران شهیدی، چون سردار املاکی‌ها، خوش‌سیرت‌ها و بیگلو‌ها را در یاد‌ها زنده و به تصویر می‌کشید. امروز سردار حق‌بین با زنده کردن یاد و خاطره آن شهدا و همچنین ثبت رشادت‌هایش در جبهه مقاومت اسلامی در اذهان جوانان گیلانی و مردم کشور ماندگار شد. سردار حق‌بین یکی از آن فرماندهانی بود که سیدالشهدای جبهه مقاومت حاج‌قاسم توجه زیادی به ایشان داشت. ایشان هر مرتبه که به منطقه می‌آمد و در محور ما حاضر می‌شد، سراغ سردار حق‌بین را می‌گرفت. یکی از افتخارات سردار حق‌بین این بود که در رکاب مرد بزرگی، چون حاج‌قاسم سربازی می‌کرد و در این روز‌ها او با عروج شهادت‌گونه‌اش به فرمانده‌اش حاج‌قاسم ملحق شد. امید که ما را هم شفاعت کنند و از این دلتنگی‌ها نجات دهند.