افت‌و‌خیز تورم در چالش‌های اقتصادی و سیاسی

گروه اقتصادی |مرکز آمار در گزارشی شاخص قیمت سالانه کالاهای مصرفی و خدماتی را در مناطق شهری و روستایی منتشر کرد. این گزارش نشان می‌دهد نرخ تورم در سال 99 نسبت به سال 98 برای کل کشور، مناطق شهری و مناطق روستایی به ترتیب 1.6، ١.٨ و ٠.٤ واحد درصد افزایش یافته است.
بر‌اساس گزارش مرکز آمار شاخص قیمت کالاها و خدمات مصرفی در سال ١٣٩٩ برای کل کشور، مناطق شهری و مناطق روستایی به ترتیب عدد 252.6، ٢٥٠.٦ و ٢٦٣.٥ را نشان می‌دهد که نسبت به سال قبل (نرخ تورم) برای کل کشور ٣٦.٤ درصد، مناطق شهری ٣٦.٢ درصد و مناطق روستایی ٣٧.٧ درصد افزایش نشان می‌دهد. نرخ تورم نسبت به سال 98 برای کل کشور، مناطق شهری و مناطق روستایی به ترتیب ١.٦، ١.٨ و ٠.٤ واحد درصد افزایش یافته است.
این گزارش نشان می‌دهد نرخ تورم گروه عمده «خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات» در سال ١٣٩٩ برای کل کشور 39درصد، مناطق شهری ٣٨.٧ درصد و مناطق روستایی ٣٩.٩ درصد بوده است.
نرخ تورم «خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات» نسبت به سال 98 برای کل کشور، مناطق شهری و مناطق روستایی به ترتیب ٣.٦، ٤.٠ و ٢.٣واحد درصد کاهش یافته است.


نرخ تورم گروه عمده «کالاهای غیر خوراکی و خدمات» در سال 99 برای کل کشور 35.2 درصد، مناطق شهری ٣٥.١ درصد و مناطق روستایی ٣٥.٨ درصد بوده است. نرخ تورم «کالاهای غیرخوراکی و خدمات» نسبت به سال گذشته برای کل کشور، مناطق شهری و مناطق روستایی به ترتیب ٣.٨، ٤.٠ و ٢.٣ واحد درصد افزایش یافته است.
بیشترین و کمترین تورم ماهانه
بیشترین نرخ تورم ماهانه خانوارهای کشور در سال 99 مربوط به ماه‌های مهر 7 درصد، تیر6.4 درصد و آبان 2.5 درصد بوده است، یعنی دورانی که سیاست‌های تحریمی ترامپ به اوج خود می‌رسید و یا در زمان ایام انتخابات امریکا بوده است. همچنین کمترین نرخ تورم ماهانه خانوارهای کشور مربوط به ماه های اسفند1.8درصد، دی 1.8درصد و خرداد 2 درصد است.
همچنین متوسط نرخ تورم ماهانه در این سال برای شاخص کل و گروه‌های عمده خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات و کالاهای غیرخوراکی و خدمات به ترتیب 3.4، 4.4و 2.9 درصد است.
بررسی نرخ تورم سالانه 99 نشان می‌دهد نرخ تورم تا مرداد ماه روند کاهشی داشته است و سپس تا پایان سال روند افزایشی به خود گرفته است به‌طوری که نرخ تورم در اسفند 99 بالاتر از فروردین ماه همین سال قرار گرفته است.
همچنین نرخ تورم نقطه به نقطه نیز در سال 99 به غیر از یک دوره کاهشی در آذرماه روند افزایشی داشته است به‌طوری که از عدد 19.8 درصد در ابتدای سال به عدد 48.7 درصد در اسفند ماه همین سال افزایش پیدا کرده است. نرخ تورم کل کشور بر اساس دهک‌های هزینه‌ای
گزارش مرکز آمار در‌خصوص نرخ تورم بر‌اساس دهک‌های هزینه‌ای نشان می‌دهد که نرخ تورم کل کشور در سال 99 برابر 36.4 درصد است که در دهک‌های مختلف هزینه‌ای در بازه 34.6 درصد برای دهک اول تا 43.5 درصد برای دهک دهم نوسان دارد. محدوده تغییرات تورم دوازده ماهه در گروه عمده خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات بین 36.5 درصد برای دهک دهم تا 41.2درصد برای دهک دوم است. همچنین در مورد گروه عمده کالاهای غیر‌خوراکی و خدمات بین 28.6 درصد برای دهک اول تا 45.3 درصد برای دهک دهم است.
فاصله تورمی بین دهک‌ها
در سال گذشته فاصله تورمی در بین دهک‌های مختلف هزینه‌ای در سال 99به 8.9 درصد رسید که نسبت به سال قبل (2.7 درصد) 6.2 واحد درصد افزایش نشان می‌دهد.
شاخص قیمت مصرف کننده به تفکیک استان
در سال 99 بیشترین نرخ تورم خانوارهای کشور مربوط به استان کرمانشاه با 40.1درصد و کمترین نرخ تورم مربوط به استان مرکزی با 33.3 درصد است. این نرخ در سال 99 در استان تهران 26.7 درصد است.
شکاف نرخ تورم بین استان‌های مختلف در سال 99، 6.8درصد است که نسبت به سال قبل 4.5 واحد درصد کاهش یافته است.
تغییرات متوسط قیمت اقلام خوراکی منتخب در مناطق شهری کشور
در گزارش مرکز آمار آمده است که بیشترین افزایش متوسط قیمت اقلام خوراکی در سال 99 نسبت به سال 98 مربوط به گروه نان و غلات، عدس و لپه، انواع لوبیا، نخود، برنج خارجی درجه یک، میوه و خشکبار، موز، لیموترش، پرتقال، انار و گروه لبنیات، تخم مرغ و انواع روغن، خامه پاستوریزه، تخم مرغ ماشینی است. مثلاً متوسط قیمت یک کیلو برنج خارجی که در سال 98 برابر 9 هزار و 100 تومان بوده در سال 99 به هر کیلو 19 هزار تومان افزایش یافته است. نگاهی به جدول قیمتی اقلام خوراکی در سال99 که مرکز آمار منتشر کرده نشان می‌دهد بجز رب گوجه فرنگی و پیاز قیمت تمام کالاها نسبت به سال 98 افزایش دارد. همچنین در این سال اقلام سیب زمینی، پیاز و رب گوجه فرنگی کاهش قیمت داشته‌اند.
کاهش قیمت موز و تخم مرغ در فروردین ۱۴۰۰
مرکز آمار همچنین متوسط قیمت اقلام خوراکی منتخب برای گروه‌های مختلف خوراکی (۵۳ قلم) در مناطق شهری کشور را در فروردین ماه اعلام کرد. براساس آخرین گزارش مرکز ملی آمار، در فروردین امسال قیمت موز ۲۶.۷ و تخم مرغ ۶.۱ درصد نسبت به ماه قبل از آن (اسفند۹۹) کاهش یافت.
براساس این گزارش قیمت ۱۱ قلم خوراکی (موز، هندوانه، خیار، کدو سبز، پیاز، تخم مرغ، بادمجان، هویج فرنگی، پرتقال، قارچ و خامه) در فروردین ماه نسبت به ماه قبل از آن کاهشی بود.
همچنین قیمت مرغ ماشینی با ۵.۹ درصد، گوشت گاو یا گوساله با ۵.۶ درصد و گوشت گوسفند با ۵.۲ درصد بیشترین افزایش قیمت را نسبت به ماه قبل داشته‌اند.
برابر گزارش مرکز آمار قیمت برنج خارجی در فروردین امسال نسبت به ماه قبل از آن ۱.۶ درصد و روغن مایع ۵.۳ درصد رشد داشت.
در بخش میوه‌ها انار با ۸.۱ درصد رشد قیمت و موز با ۲۶.۷ درصد و هندوانه با ۱۵.۹ درصد بیشترین کاهش قیمت را داشته است.
قیمت حبوب در فروردین ماه نسبت به ماه قبل از آن افزایشی بود. بهای نخود ۶.۶ درصد، لپه ۴.۸ درصد و عدس ۴.۳ درصد افزایش داشت.
قند و شکر نیز در فروردین ماه رشد قیمت داشتند. قند ۴.۸ درصد و شکر ۵.۶ درصد افزایش بها داشتند.
بررسی جداول آماری نشان می‌دهد که از ۵۳ قلم خوراکی منتخب، تعداد ۳۹ قلم درصد تغییرات سالیانه بالاتر از نرخ تورم نقطه‌ای کشور (۴۹.۵ درصد) داشته‌اند. در فروردین امسال قیمت پیاز (۴۴.۷ درصد)، لیموترش ۱۱.۳ درصد، سیب زمینی (۱۰.۳ درصد)، فلفل دلمه (۳.۳ درصد) و گوجه فرنگی (۲.۲ درصد) نسبت به فروردین سال گذشته کاهش یافت.
روغن نباتی با ۱۵۱.۸ درصد، برنج خارجی با ۱۳۷.۴ درصد و مرغ ماشینی ۱۳۵.۶ درصد بیشترین رشد قیمت را در فروردین ۱۴۰۰ نسبت به مدت مشابه سال گذشته داشته‌اند.