روزنامه ابتکار
1400/02/12
پیام بازگشت آمریکا به برجام برای رژیم صهیونیستی چیست؟ احیای برجام فاجعه ای برای اسرائیل
بدون تردید نزدیک شدن هرچه بیشترِ دولت بایدن به ایران و به طور خاص، بازگشت آن به توافق برجام، حامل خطر‌ها و ریسک‌های فراوان برای اسرائیل است. امری که عملا موضع و جایگاه اسرائیل در عرصه معادلات منطقه خاورمیانه را تضعیف خواهد کرد.پایگاه خبری آسیا تایمز در گزارشی به تبعات و پیام‌های تنش زدایی در روابط ایران و آمریکا و احیای توافق برجام برای اسرائیل به عنوان شریک راهبردی آمریکا و مخالف جدی جمهوری اسلامی ایران پرداخته و به طور خاص از ایجاد تغییر و تحولات در عرصه معادلات سیاسی، نظامی و امنیتی منطقه خاورمیانه، به نفع ایران و به ضرر اسرائیل خبر داده است.
آسیا تایمز در این رابطه می‌نویسد: «ایالات متحده آمریکا در برهه کنونی، سعی در احیای توافق برجام دارد و انتظار می‌رود که در آینده‌ای نه چندان دور، این هدف را محقق کند. دولت بایدن در ابتدای روی کار آمدن خود، در یک موضع‌گیری تهاجمی، از ضرورت گسترده کردنِ دامنه توافق برجام با ایران، به موضوعاتی نظیر مساله موشکی و نفوذ منطقه‌ای این کشور سخن گفته بود. با این حال، در شرایط فعلی، رضایت دادن این دولت (بایدن) به مسائل حداقلی در مورد ایران (صرفا انجام مذاکره با تهران در مورد مساله هسته‌ای این کشور) و در مقابل، احتمالا لغو تحریم‌های هسته‌ای این کشور را بایستی به مثابه اعطای امتیازی بزرگ از جانب واشنگتن به تهران در نظر گرفت که عملا پیروزی دیپلماتیک ایران را نشان می‌دهد و ابزار‌های اعمال فشار دولت آمریکا علیه ایران را نیز به نحو قابل توجهی، بی‌اثر می‌کند.
به گزارش فرارو، بدون تردید ایران در مسیر مذاکرات احیای برجام، سعی خواهد کرد آمریکایی‌ها را وادار کند که تعهد دهند اسرائیل دیگر دست به اقدامات خرابکارانه علیه توانمندی‌های هسته‌ای این کشور نخواهد زد. امری که نمونه مشابه آن در جریان سال ۲۰۱۵ و در چارچوب توافق برجام نیز از غرب درخواست شد و آنها نیز با این مسئله موافقت کردند.
تاکنون دولت آمریکا به طور رسمی و شفاف از محکوم کردن اقدامات اخیر اسرائیل در حمله به تاسیسات اتمی ایران خودداری کرده است. با این حال، اگر دولت بایدن در زمینه احیای برجام، با ایران به توافق برسد، بدون تردید اسرائیل در موضعی سخت و دشوار قرار خواهد گرفت. در این نقطه باید پرسید: آیا رژیم اسرائیل به عملیات‌های پنهانی خود جهت ضربه زدن به توانمندی‌های هسته‌ای ایران (بر خلاف آنچه خواستِ دولت بایدن است) ادامه خواهد داد؟ و یا اساسا اسرائیل این ریسک را می‌کند که با تهدید علیه تاسیسات و توان هسته‌ای ایران، خود را با دولت آمریکا در اندازد؟
باید پذیرفت که در صورت احیای توافق برجام، بدون تردید موضع و جایگاه منطقه‌ای ایران تقویت خواهد شد. در این راستا، هم شاهد تقویت قدرت اقتصادی، و هم گسترش هرچه بیشترِ توانمندی‌های نظامی و نفوذ منطقه‌ای این کشور خواهیم بود. مساله‌ای که برای اسرائیل یک فاجعه تمام عیار است.
بدتر از همه برای اسرائیل اینکه، با بازگشت آمریکا به توافق برجام، جدای از تیره شدن روابط آمریکا با یکی از نزدیکترین متحدان منطقه‌ای اش، امنیت اسرائیل نیز تا حد زیادی به خطر خواهد افتاد و در واقع، تنش زدایی ایران و آمریکا، سایه‌های خود را بر اسرائیل خواهد گستراند و عملا تل آویو را در شرایط سختی قرار می‌دهد (به طور خاص در این چهارچوب، بی اعتنایی آمریکا به دغدغه‌های امنیتی اسرائیل، چالشی عمیق را میان دو طرف ایجاد می‌کند).
تحت این شرایط، این احتمال که اسرائیل بر شدت تنش‌های خود با ایران در کنار کشور‌هایی نظیر بحرین، عربستان سعودی و امارات بیفزاید، وجود دارد. از سویی، این احتمال نیز وجود دارد که کشور‌های عرب حاشیه خلیج فارس، همزمان با انعقاد توافق میان ایران و آمریکا و تضعیف موقعیت اسرائیل در منطقه خاورمیانه، به سمت ایران گرایش پیدا کنند و عملا فضای تازه‌ای را در منطقه ایجاد نمایند.
دولت بایدن به وضوح به توافق ابراهیم (توافق عادی سازی روابط اسرائیل با کشور‌های عرب مسلمان)، نسبت به دولت قبل از خود (دولت ترامپ)، تعهد کمتری دارد. در این رابطه، شکل گیری فضای گفتگو میان ایران و عربستان‌سعودی، شاید یکی از مهمترین مثال‌ها از گرایش کشور‌های عرب حاشیه خلیج فارس به سمت ایران، و دوری کردن از اسرائیل باشد (از این رو، این سناریو با احتمال بیشتری محقق خواهد شد).
اضافه بر این، درمورد روابط راهبردی اسرائیل و آذربایجان نیز علامت سوال‌های مهمی وجود دارد. آذربایجان همان کشوری است که در همسایگی ایران، به طور ویژه مورد توجه اسرائیل است و اسرائیل در سال‌های اخیر، پیوند‌های قابل توجهی را با آن ایجاد کرده است. با این حال، باکو روز به روز به سمت ترکیه متمایل شده و میشود و این مسئله می‌تواند روابط آن را با اسرائیل، به سمت تنش سوق دهد. این موضوع مخصوصا با بی‌اعتنایی‌های احتمالی دولت بایدن به اسرائیل، بیش از پیش تقویت میشود.
تضعیف موقعیت راهبردی اسرائیل در کنار اتخاذ مواضع دوستانه‌تر از سوی دولت بایدن در قبال فلسطینی‌ها، می‌تواند درخواست‌های فلسطینی‌ها را اسرائیل افزایش دهد و حتی بر شدت خشونت آنها علیه اسرائیل بیفزاید.
به طور کلی اینطور به نظر می‌رسد که احیای توافق برجام و آغاز شدن روند تشن زدایی میان ایران و آمریکا، می‌تواند حامل تبعات راهبردی منفی زیادی برای تل آویو باشد و عملا موقعیت آن را مخصوصا در حوزه منطقه‌ای، با چالش رو به رو سازد.
باید توجه داشت که وضعیت جدید پس از احیای توافق برجام در منطقه خاورمیانه، شرایط امنیتی دشواری را نیز برای اسرائیل ایجاد خواهد کرد و بدون تردید اسرائیل اگر می‌خواهد با شرایط پیش آمده به طور موثر برخورد کند، باید رویه‌ها و رفتار‌های خود را اصلاح کند که البته این رویه‌ها نیز در یک چهارچوب و قالب محدود، فضای مساعدی را جهت کنش ورزی در اختیار رژیم اسرائیل قرار نمی‌دهند».
هدف نتانیاهو از «بحران‌سازی علیه ایران» چیست؟
پیش از این گاردین در گزارشی به بحران‌سازی‌های خطرناکِ بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی در رابطه با ایران پرداخته و به طور خاص بر این مساله تاکید کرده که این رویه تعمدی از جانب وی، صرفا با هدفِ حفظ‌کردنِ خودش در قدرت انجام می‌گیرد. امری که می‌تواند به ایجاد بحران‌هایی اساسی و عمیق در منطقه خاورمیانه ختم شود.
گاردین در این رابطه می‌نویسد: «در برهه کنونی، بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم اسرائیل را تا حد زیادی می‌توان به مثابه خطرناک‌ترین رهبرِ سیاسی در منطقه خاورمیانه درنظر گرفت. نتانیاهو با انجام اقداماتی نظیر: ایرادِ تهدیدات مکرر علیه ایران، ترور دانشمندان هسته‌ای ایرانی، خرابکاری در تاسیسات اتمی ایران، و به چالش کشیدن ایالات متحده آمریکا به مثابه نزدیکترین متحدِ اسرائیل، تا حد زیادی خود را مستحق دریافتِ عنوان خطرناک‌ترین مرد خاورمیانه کرده است.
حمله اخیر به تاسیسات اتمی نطنز در ایران، در نوع خود مهمترین حمله به تاسیسات مذکور از سال ۲۰۱۰ و در زمانی که حمله سایبری استاکس نت به تاسیسات غنی‌سازی اورانیومِ ایران انجام شد، محسوب می‌گردد. بسیاری از نهاد‌های اطلاعاتی و همچنین افکار عمومی بین‌المللی، بر این مساله تاکید کرده اند که حمله اخیر علیه تاسیسات اتمی ایران، کارِ اسرائیل بوده است. نتانیاهو عملا با انجام این قبیل اقدامات سعی دارد روحیه قلدوری خود را به رخ بکشد و از خود، تصویر رهبری شجاع را ارائه دهد.
نتانیاهو در حالی دست به اقداماتی از این نوع می‌زند که موقعیت سیاسی وی در داخل اسرائیل کامل شکننده است و همه می‌دانند که او به این دلیل در قدرت است، زیرا گزینه جانشینِ قدرتمندی برای وی وجود ندارد. نتانیاهو در جریان چهار انتخاباتِ گذشته اسرائیل در دو سال گذشته، نتوانسته سبد رای قابل توجهی را داشته باشد و عملا با ائتلاف‌های شکننده در قدرت مانده است. از سویی، نباید فراموش کرد که وی دونالد ترامپ رئیس جمهوری سابق آمریکا را نیز که متحد نزدیکِ او بود، از دست داده است.
جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا به همراه انگلیس و اتحادیه اروپا، قویا بر این باورند که احیای برجام، بهترین راهکار در برهه کنونی در رابطه با معادله هسته‌ای ایران است. خروج یکجانبه دولت ترامپ از توافق برجام در سال ۲۰۱۸ و وضع تحریم‌های گسترده علیه ایران، به نحو قابل پیش بینی منجر به انجام اقدامات تلافی جویانه از سوی جمهوری اسلامی ایران (در زمینه توانمندی‌های هسته‌ای اش) شد. این مساله عملا موجب گشت تا ایران با انجام رویه‌های جبرانی، از قید و محدودیت‌های لحاظ شده در برجام عبور کند و با قدرت‌نماییِ خود، غرب را به چالش بکشد.
نمونه مشابه این مسئله نیز چند روز قبل و بار دیگر پس از انفجار در تاسیسات اتمی نطنز خود را نشان داد. ایران که اسرائیل را عامل اصلی خرابکاریِ مذکور می‌داند، به صراحت اعلام کرد این اقدام را با استقرار سانتریفیوژ‌های جدیدتر و پیشرفته‌تر و همچنین غنی سازی اورانیوم در سطوح بالاتر پاسخ خواهد داد (غنی سازی ۶۰ درصدی). با این همه، ایران از ریلِ مذاکرات وین خارج نشد. مساله‌ای که حاکی از ذکاوتِ رهبران ایران است و نشان می‌دهد که حتی آنها نیز بحران آفرینی‌های تعمدی اسرائیل را درک کرده اند و مایل نیستند در تله نتانیاهو گرفتار شوند.
باید اذعان کنیم که امنیت اسرائیل در برهه کنونی، تا حد زیادی به خویشتن‌داری ایران وابسته است. نتانیاهو در برهه کنونی با اذعان صریح به نقش داشتن اسرائیل در انجام اقدامات خرابکارانه علیه ایران، صرفا سعی دارد علیه تهران دست به بحران سازی بزند و منافع شخصی خود را تامین کند. این مساله جدای از اینکه می‌تواند موقعیت منطقه‌ای اسرائیل را به خطر بیندازد، امکان دارد پس از انتخابات ریاست جمهوری ایران در ماه ژوئن سال جاری میلادی، فضای منطقه‌ای برای اسرائیل را نیز به شدت خطرناک کند. تمامی این اقدامات اسرائیل در شرایطی اتفاق می‌افتند که بر اساس ارزیابی اطلاعاتی اخیر آمریکا، هیچ شواهدی دال بر تلاش ایران جهت دستیابی به تسلیحات اتمی وجود ندارد.
سایر اخبار این روزنامه
چه کسانی در طبقه نهم ساختمان شیخ فضل‌الله مجلس بودجه را تغییر دادند؟
افشاگری تازه درباره تخلفات گسترده در بودجه
رضا دهکی
انتخابات در آینه سواد شبکه‌های اجتماعی
تغییر الگوی کشت نیاز به زیرساخت‌هایی دارد
کشاورزان زیر بار سونامی پیاز
سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا اعلام کرد
آیا با وجود قرنطینه ترکیه، گردشگران ایران به این کشور می‌روند؟
پرواز به مقصد کرونا!
سرنوشت انتخابات 1400 همچنان با تعدد نامزدها مبهم خواهد بود
اصولگرایان و اصلاح‌طلبان در پیچ اجماع
بازار تحت تاثیر عوامل مختلف قرار دارد
بازار دلار در طبقه حساس
پیام بازگشت آمریکا به برجام برای رژیم صهیونیستی چیست؟
احیای برجام فاجعه ای برای اسرائیل
روحانی در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا:
چرایی تمایل عربستان به عادی‌سازی روابط با ایران
ریاض به بن بست رسیده است؟
اظهارات صریح علی اکبر صالحی
طوری صحبت می‌کنند که گویی قبل از برجام همه چیز گل و بلبل بوده است
خطای هاله‌ای قوچانی و اصلاحات شطرنجی
