ركودِ بازار خودرو قيمت ها را كاهش داد

آرمــان‌ملی- سمیه رسولی: بررســی‌های میــدانی نشان می‌دهد که این روزها اغلب بازارهای کشور با کاهش و حتی نبــود مشتــری مواجه شده‌اند؛ اینطور که به‌نظر می‌رسد خریداران به امید به نتیجه رسیدن مذاکرات ایران و کشورهای غربی در وین، لغو تحریم‌ها و کاهش  نرخ ارز دست از خرید کشیده و منتظر اتفاقی از جنس دیگری هستند؛ همین انتظارات که هر روز نیز پر رنگ‌تر از روز قبل می‌شود، علاوه بر جنبه‌های اقتصادی، از نظر روانی نیز تاثیر زیادی را در جامعه و بازارها دارد، به شکلی که علاوه بر افت انتظارات تورمی، می‌تواند در روند کاهشی نرخ ارز که خود یکی از اصلی ترین عوامل تغییر قیمت کالاهاست، نیز اثرگذار باشد.
در این بین یکی از بازارهایی که تبدیل به پیشانی اقتصاد کشور شده و بر اساس آن می‌توان رفتار مشتریان واقعی را سنجید، بازار خودرو است که این روزها در رکود حداکثری به سر می‌برد؛ در واقع رکود در بازار خودرو به قدری عمیق شده که حتی خبر افزایش میانگین 9 درصدی قیمت خودروهای کارخانه‌ای توسط شورای رقابت نیز که در هفته گذشته رسانه‌ای شد، نتوانسته تحرکی در این بازار ایجاد کند و بازار به اصطلاح همچنان قفل است. این درحالیست که وقتی یک ماه پیش یعنی در فروردین ماه در فضای مجازی اعلام شد که مقرر شده شورای رقابت در سه ماه نخست سال جاری قیمت‌ها را پس از 6 ماه تغییر دهد، بازار با یک هیجان موقتی مواجه شد به شکلی که قیمت خودروهای داخلی در بازار تا حدود 30 میلیون تومان نیز افزایش یافت، اما این بار که قیمت کارخانه‌ای خودرو در واقعیت با افزایش مواجه شده، هیچ تحرکی نه از جنس افزایش قیمت و نه از جنس افزایش خریداران، نداشته است. باید توجه داشت که بازار خرید و فروش رسمی‌ خودرو پس از سه هفته تعطیلی، آغاز به کار کرده است، از این رو انتظار می‌رفت تحرکات در بازار بیشتر از قبل باشد که طبق اعلام فعالان بازار ظاهرا اینگونه نبوده است. در همین رابطه اسد کرمی، ‌نایب رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران خودرو تهران می‌گوید: «بازار خوردو به شدت راکد است و هیچگونه خرید و فروشی انجام نمی‌شود. علت این است که بازار خودرو همیشه متاثر از نرخ دلار است، وقتی قیمت دلار کاهش می‌یابد مردم هیچگونه خریدی نمی‌کنند ولی وقتی قیمت‌ها کمی‌ جهش پیدا می‌کنند مجددا شروع به خرید و فروش می‌کنند.» او با بیان اینکه در مورد خودروهایی که در بورس هستند و همچنان تولید می‌شوند هیچگونه خرید و فروشی در بازار نیست، افزود: «احتمال کاهش قیمت خودرو نسبت به افزایش قیمت آن بیشتر است، فکر نمی‌کنم فعلا قیمت‌ها جهشی رو به بالا داشته باشد. با توجه به شرایطی که در بازار وجود دارد احتمال افزایش قیمت نمی‌رود. قیمت‌ خودروها اکثرا نسبت به یک هفته گذشته سه تا پنج میلیون تومان یا حدود چهار تا پنج درصد کاهش داشته است. شنبه که اولین روز کاری نمایشگاه‌های خودرو بود، هیچگونه خرید و فروشی انجام نشده و حتی تماسی هم برای گرفتن قیمت برقرار نشده است.» کرمی ‌با اشاره به تصمیم شورای رقابت مبنی بر افزایش 2/8 درصدی خودروهای ایران خودرو و 9/8 درصدی خودروهای سایپا و تاثیر آن بر بازار خودرو گفت:‌ «تصمیم شورای رقابت مبنی بر افزایش قیمت خودرو در کارخانه هنوز اعمال نشده است ولی به نظر نمی‌رسد در بازار خودرو تا بعد از انتخابات افزایش قیمتی رخ دهد، بنابراین این تصمیم تاثیر روانی راو بازار نداشته است. کاهش نرخ ارز نیز تاثیر چندانی در قیمت خودرو نگذاشته است، در واقع این موضوع در راکد شدن بازار تاثیر گذاشته اما قیمت خودرو نسبت به نرخ دلار عکس‌العمل نداشته است.» بر اساس این گزارش، بررسی نرخ‌ها در بازار بیانگر آن است که اگرچه قیمت‌ها آنچنان در مدار نزولی قرار ندارد و بیشتر به صورت قطره چکانی کاهش می‌یابد، اما همانطور که گفته شد به دلیل افت انتظارات تورمی‌ و امید به کاهش بیشتر نرخ دلار، خرید و فروش در بازار قفل شده است. در همین راستا ارزیابی آخرین وضعیت قیمت خودرو در بازار نشان می‌دهد که سمند ال ایکس 183 میلیون تومان، سمند ای اف سون 211 میلیون تومان، پژو 405 به قیمت 206 میلیون تومان، پژو پارس تویوفایو 254 میلیون تومان، پژو پارس سال 219 میلیون تومان، پژو 206 تیپ دو 198 میلیون تومان، پژو 206 تیپ پنج 265 میلیون تومان، دنا پلاس 310 میلیون تومان، پراید 151 با قیمت 122 میلیون تومان، ساینا 140 میلیون تومامن تیبادو 132 میلیون تومان، کویک دنده ای آر 153 میلیون تومان، رانا پلاس 223 میلیون تومان به فروش می‌رسد.
  اما و اگر بازگشت خودروهای خارجی
از سویی دیگر علاوه بر قیمت که انتظار می‌رود متناسب با دلار روند نزولی به خود بگیرد، مساله قابل تامل دیگر مربوط به کیفیت خودروهاست؛ اینکه خریداران در این دوره تمایلی به خرید خودروهای داخلی ندارند شاید مربوط به احتمال آزادسازی واردات خودرو و یا بازگشت خودروسازان خارجی به کشور باشد که خود می‌تواند زمینه‌ای برای خرید و یا حتی تولید محصولات با کیفیت و قیمت مناسب را فراهم کند. البته هنوز خبر دقیق و رسمی‌ از تمایل شرکت‌های خارجی به بازگشت و یا ورود به کشور منتشر نشده اما با توجه به تجارب گذشته، انتظار می‌رود پس از لغو تحریم‌ها، اولین اقدام همین ورود خارجی‌ها به ایران باشد.
در همین رابطه محمدرضا نجفی‌منش، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران می‌گوید: با توجه به این که خودروسازهای فرانسه با میل و اراده خود از ایران نرفته، بلکه تحت فشار آمریکا مجبور به قطع همکاری با ما شدند و بخشی از سرمایه خود را جا گذاشتند، بازگشت آنها به ایران بد به نظر نمی‌رسد. او تاکید می‌کند: بسیاری از شرکت‌های خودروساز در دنیا در حال ادغام هستند و با این وجود ورود پژو و رنو به ایران به معنای همکاری با شرکت‌های رده سوم و چهارم دنیاست. اگر بتوانیم در داخل این مجموعه نسبت به ادغام شرکت‌ها و مجموعه‌سازی اقدام کنیم به طور قطع به صلاح صنعت خودرو عمل کرده‌ایم؛ بنابراین بهتر است که مجددا با شرکای خارجی همکاری داشته باشیم تا این‌گونه دولت از مدیریت صنعت خودرو خارج شود.