دستور حقوقی روحانی

گروه سیاسی/ روز گذشته رئیس جمهوری در دستوری به عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور تأکید کرد که در ثبت‌نام از داوطلبان، قوانین موجود ملاک عمل باشد.
دستور حسن روحانی به وزیر کشور مستند به گزارش معاونت حقوقی ریاست جمهوری است. پیش از این هم البته وزیر کشور روز یکشنبه گفته بود برای ثبت‌نام نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری و اعمال نظر شورای نگهبان منتظر تفسیر معاونت حقوقی ریاست جمهوری خواهد ماند.
ماجرا به مصوبه هشتم اردیبهشت ماه شورای نگهبان بر‌می‌گردد که برای آنچه ساماندهی ثبت‌نام‌ها در انتخابات ریاست جمهوری خوانده شد، شرایط جدیدی را به شرایط موجود در قانون انتخابات برای ثبت‌نام داوطلبان اضافه کرده است. از جمله اینکه سن داوطلبان باید در میانه 40 و 75 سال باشد، دارای مدرک تحصیلی حداقل کارشناسی ارشد یا معادل‌ آن باشند و سابقه تصدی حداقل 4ساله در سمت‌های مدیریتی کشور را که به‌طور کامل مصادیق آن ذکر شده داشته باشند. همچنین وزرا، استانداران، شهرداران شهرهای بالای دو میلیون نفر جمعیت، فرماندهان عالی نیروهای مسلح با جایگاه سرلشگری و بالاتر می‌توانند کاندیدا شوند. تمام نامزدها باید عدم سوءپیشینه ارائه دهند و سابقه محکومیت کیفری نداشته باشند. شورای نگهبان همچنین بر‌اساس مصوبه خود داشتن «سوابق کافی و قابل ارزیابی در فعالیت‌های مذهبی و سیاسی از قبیل مکتوبات، سخنرانی‌ها و اعلام مواضع»، «ارائه برنامه‌ها و خط‌ مشی‌های اجرایی در چارچوب صلاحیت و اختیارات قوه مجریه» و «معرفی مشاوران جهت تشریح برنامه‌ها و توان مدیریتی»، «عدم محرومیت از حقوق اجتماعی در زمان ثبت‌نام»، «فقدان سابقه محکومیت کیفری مؤثر»، «عدم محکومیت قطعی کیفری به جرایم اقتصادی» و «وابسته نبودن به گروه‌های غیرقانونی و فقدان سوابق سوء امنیتی از جمله در فتنه سال ۱۳۸۸» را از جمله شرایط و معیارهای لازم جهت تشخیص رجل سیاسی مذهبی و مدیر و مدبر بودن نامزدهای ریاست جمهوری اعلام کرده است. در پی ابلاغ این مصوبه انتخاباتی، برخی آن را نوعی قانونگذاری دانستند که بر اساس قانون اساسی در اختیار مجلس شورای اسلامی است و لذا مصوبه شورای نگهبان را بر خلاف قانون اساسی خواندند. در مقابل اما برخی هم بر‌اساس سیاست‌های کلی انتخابات، شورای نگهبان را محق برای صدور چنین مصوبه‌ای دانستند. از جمله 203 نفر از نمایندگان مجلس در بیانیه‌ای از موضع شورای نگهبان حمایت و استقبال کردند. حال در پی ابلاغ مصوبه شورای نگهبان درخصوص شرایط داوطلبان ثبت‌نام در انتخابات ریاست‌جمهوری به وزارت کشور؛ رئیس‌جمهوری به وزارت کشور دستور داده که در برگزاری انتخابات بر اساس جمع‌بندی نظریه تفسیری معاونت حقوقی ریاست‌جمهوری و طبق قوانین موجود عمل نماید.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست جمهوری، در جمع‌بندی نظریه معاونت حقوقی ریاست جمهوری تأکید شده است که «وزارت کشور مکلف است وظایف اجرایی خود در زمینه انتخابات ریاست‌جمهوری را بر اساس قوانین موجود و آیین‌نامه‌ها و مقررات مربوط به آنها انجام دهد.»


معاونت حقوقی ریاست‌جمهوری در پی ابلاغ مصوبه اخیر شورای نگهبان به وزارت کشور، طی نامه‌ای در 7 بند تفسیر حقوقی خود از این مصوبه را ارائه کرد. این نامه صلاحیت وضع معیارهای نوعی یا قانونگذاری را بر‌اساس اصل 71 قانون اساسی، صرفاً به عهده مجلس شورای اسلامی دانسته و تأکید کرده است که در صورت تصویب قانون از سوی مجلس هم ابلاغ آن برای اجرا با رئیس‌جمهوری است.
معاونت حقوقی ریاست‌جمهوری، در نظریه خود آورده است که به موجب اجزای (1و2) بند (10) سیاست‌های کلی انتخابات ابلاغی مقام معظم رهبری، شناسایی اولیه توانایی و شایستگی داوطلبان در مرحله ثبت‌نام صرفاً از طریق «شیوه‌های مناسب قانونی» مجاز است و این یعنی در صورت خلأ و لزوم تعیین شرایط، این مسأله باید در قانون مصوب مجلس پیش‌بینی شود نه هیچ مصوبه دیگری. معاونت حقوقی در جمع‌بندی نظریه خود وزارت کشور را مکلف دانسته تا وظایف اجرایی خود در انتخابات ریاست‌جمهوری را بر اساس قوانین موجود و آیین‌نامه‌ها و قوانین مربوطه انجام دهد. در پی اعلام این نظریه از سوی معاونت حقوقی ریاست‌ جمهوری، رئیس‌ جمهوری به وزارت کشور دستور داد طبق جمع‌بندی نظریه معاونت حقوقی عمل نماید. روحانی همچنین به وزارت کشور متذکر شده است که الزامات باید در چارچوب قانون و با ابلاغ رئیس‌جمهوری عملی گردد.
به نظر می‌رسد نظر تفسیری معاونت حقوقی ریاست جمهوری بر دو نکته تأکید دارد یکی اینکه قانونگذاری در اختیار مجلس شورای اسلامی است و لذا شورای نگهبان نمی‌تواند اقدام به قانونگذاری انتخاباتی کند و نکته دوم اینکه اجرای قانون از سوی هر کدام از وزرا باید با ابلاغ رئیس جمهوری باشد حال آنکه مصوبه انتخاباتی شورای نگهبان مستقیم به وزارت کشور ابلاغ شده است. این همه در حالی است که نام‌نویسی از داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری از امروز آغاز می‌شود.
علی ربیعی سخنگوی دولت هم در گفت و گویی با ایلنا تأکید کرد که مصوبه شورای نگهبان در خصوص شرایط نامزدهای انتخاباتی تحدید قانون اساسی است. هرگونه تغییر در شرایط نامزدی انتخابات ریاست جمهوری نیازمند تغییر قانون انتخابات است و وزارت کشور باید به قانون عمل کند.
اطلاعیه ستاد انتخابات کشور
دیروز همچنین ستاد انتخابات کشور در اطلاعیه ای با اشاره به آغاز
ثبت نام ها از امروز، نوشت: به استناد ماده 35 قانون انتخابات ریاست جمهوری، داوطلبان هنگام ثبت نام باید دارای شرایط زیر باشند: از رجال مذهبی، سیاسی؛ایرانی الاصل؛ تابعیت کشور جمهوری اسلامی ایران؛ مدیر و مدبر؛ دارای حسن سابقه و امانت و تقوی؛ مؤمن و معتقد به مبانی جمهوری اسلامی ایران و مذهب رسمی کشور. بر اساس ماده 55 قانون، مدارک مورد نیاز جهت ثبت نام به شرح زیر است: اصل شناسنامه عکس‌دار و چهار (4) برگ تصویر کلیه صفحات آن؛اصل کارت ملی و تصویر آن؛ دو (2) قطعه عکس 4 × 6 جدید. در این اطلاعیه آمده: ضمناً در تعامل و همکاری فی مابین مجریان و ناظران انتخابات و در اجرای ماده 59 قانون، اسناد و مدارک مثبت صلاحیت داوطلبان که در اطلاعیه شماره 5 هیأت مرکزی نظارت بر انتخابات ریاست جمهوری اعلام شده است در هنگام ثبت نام داوطلبان، توسط وزارت کشور دریافت و در اختیار شورای نگهبان قرار می گیرد.
شورای نگهبان: مصوبه لازم الاجراست
 بعد از این دستور رئیس جمهوری به وزارت کشور، عباسعلی کدخدایی سخنگوی شورای نگهبان در توئیتی نوشت: « مصوبه شورای نگهبان در خصوص شرایط ثبت نام کنندگان انتخابات ریاست جمهوری برای وزارت کشور و دیگر مجریان لازم الاجراست. بدیهی است کسانی از نظر این شورا ثبت نام کننده تلقی می شوند که مدارک مذکور در مصوبه این شورا را هنگام ثبت نام ارائه کرده باشند.