روزنامه ابتکار
1400/02/21
«ابتکار» تبعات مثبت و منفی کاهش احتمالی قیمت دلار را بررسی کرد کاهش قیمت ارز در ترازوی واقعیت‌های اقتصادی
کیمیا نجفینرخ دلار این‌روزها به یکی از اصلی‌ترین موضوعات در اقتصاد ایران تبدیل شده است. عده‌ای خوشحال از روند کاهشی قیمت ارز، لحظه به لحظه خبرها را دنبال می‌کنند و چشم‌انتظار سقوط قیمت دلار به کانال‌های زیر 20 هزار تومان هستند. اما در مقابل عده‌ای ریزش‌های به یک باره قیمت در بازار ارز را بلای جان اقتصاد دانسته و معتقدند که کاهش بیشتر قیمت دلار، چالش‌های بیشماری را برای اقتصاد و جامعه به وجود خواهد آورد. به هر صورت بیم‌وامیدها برای کاهش نرخ ارز از یک‌سو و صحبت مسئولان در خصوص احتمال کاهش بیشتر قیمت دلار از سوی دیگر دو سناریو را پیش‌روی بازار قرار داده است، اولین سناریو کاهش نرخ اسکناس آمریکایی به کانال‌های زیر 20 هزار تومان و دومین سناریو حفظ قیمت دلار در محدوده‌های فعلی.
عبدالناصر همتی، رئیس بانک مرکزی در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری ضمن بیان اینکه اکنون نرخ ارز را کنترل کرده‌ایم و به ۲۰ هزار تومان رسانده‌ایم، گفته است که امیدواریم از این رقم هم پایین‌تر بیاید. وی در بخش دیگری از صحبت‌هایش با بیان اینکه کاهش نرخ ارز ربطی به ارزپاشی بانک ندارد ادامه داد: برای مقاصد سیاسی ارزپاشی نمی‌کنیم تا قیمت‌ها در بازار ارز کاهشی شود.
امیدواری برای کاهش بیشتر قیمت ارز در حالی مطرح میشود که بسیاری از کارشناسان نسبت به چالش‌های ناشی از ریزش قیمت دلار هشدار می‌دهند. به گفته آنها هر نوع تلاطمی (تلاطم افزایشی و یا کاهشی) در نهایت به ضرر اقتصاد و فعالیت‌های اقتصادی تمام خواهد شد و نباید تصور کرد که ریزش قیمت دلار ناجی اقتصاد نحیف ایران خواهد شد. آنها معتقدند هنگامی که فعالیت‌های اقتصادی با نرخ ارز بالا بسته شده است هنگامی که بازار ریزشی شود تولیدکننده و فعالان اقتصادی متضرر خواهند شد. محمد لاهوتی؛ رئیس کنفدراسیون صادرات ایران یکی از صاحب‌نظرانی است که کاهش قیمت دلار به کمتر از نرخ واقعی را تخریب‌کننده اقتصاد می‌داند. وی در گفت‌وگو با ایبنا درخصوص کاهش بیشتر نرخ دلار گفته است: «تقویت ارزش پول ملی، فقط با کاهش نرخ ارز نیست بلکه در مقابل باید تورم و نقدینگی کنترل شود و در نهایت خود به خود منجر به کاهش نرخ ارز و افزایش قدرت پول ملی خواهد شد و نکته آخر اینکه به هر حال دولت باید این توجه را داشته باشد که امروز چنانچه نرخ ارز بر اساس واقعیت های موجود تعیین نشود و فقط با تزریق ارز و افزایش منابع اتفاق بیفتد اولاً این کار کوتاه‌مدت خواهد بود و به محض تغییر دولت مجددا نرخ ارز افزایش پیدا خواهد کرد. ثانیاً این کاهش نرخ ارز به دلیل چسبندگی بازار که معمولاً در بحث افزایش، سریع اتفاق می‌افتد ولی در کاهش، چنین سرعتی وجود ندارد، قیمت‌ها کاهش پیدا نخواهد کرد. نکته سوم اینکه با کاهش تصنعی و غیر واقعی نرخ ارز که بعضا شنیده می شود که ارقامی مطرح میشود که خارج از فاکتورهای اقتصادی است قطعاً می‌تواند به خروج سرمایه، افزایش قاچاق و کاهش صادرات و تولید دامن بزند؛ بنابراین نگه داشتن نرخ ارز در یک بستر مناسب بر اساس واقعیت‌های اقتصادی قطعا می‌تواند کمک‌کننده باشد، ولی اگر کاهش آن بیشتر از واقعیت‌ها باشد قطعا می‌تواند تخریب‌کننده باشد.»
نوسان قیمتی به صورت شدید بحران‌زا است
علی قنبری، اقتصاددان در پاسخ به این پرسش که آیا نزولی بوده قیمت در بازار ارز به نفع اقتصاد خواهد بود یا خیر، به «ابتکار» می‌گوید: نوسان قیمتی به صورت شدید در هر بازار بحران‌زا خواهد بود، به عبارتی دیگر چه این نوسان کاهشی باشد و چه افزایشی بازار را با چالش‌های روبه‌رو می‌کند و بازار ارز نیز از این قاعده مستثنی نیست. بنابراین من گمان میکنم اگر برای افزایش و یا کاهش قیمت‌ها یک روند ملایم درنظر گرفته شود بهترین شکل مدیریت خواهد بود و این فرصت ایجاد میشود که عوامل بازار خود را با قیمت‌ها هماهنگ کنند.
وی می‌گوید: لذا وقتی قیمت دلار به شدت افزایش و یا کاهش یابد باعث ناهنجاری در اقتصاد و برهم خوردن نظم عرضه و تقاضا خواهد شد.
این اقتصاددان می‌افزاید: بانک مرکزی باید شرایط بازار ارز را به‌گونه‌ای مدیریت کند که قیمت‌ها در یک روند ملایم جابه‌جا شود و مانع از کاهش و یا افزایش شدید قیمت‌ها باشد.
دلار در مرز 20 هزار تومان باقی می‌ماند
قنبری در ادامه گفت‌وگو احتمال کاهش قیمت دلار به کانال‌های زیر ۲۰ هزار تومان را بررسی می‌کند و در این خصوص می‌گوید: بازار این روزها در برابر کاهش بیشتر قیمت‌ها مقاومت داشته و می‌بینیم که در کانال‌های ۲۰ تا ۲۲ هزار تومان در نوسان است. من گمان میکنم اگر مذاکرات به نتیجه دلخواه برسد دلار در مرز ۲۰ هزار تومان ثابت میشود اما پس از مدتی بار دیگر در مسیر افزایش قیمت قرار خواهد گرفت.
کاهش قیمت ارز به نفع مردم خواهد بود
آلبرت بغزیان، استاد دانشگاه و کارشناس مسائل اقتصادی در نظری متفاوت، کاهش قیمت دلار را به نفع عامه مردم می‌داند. وی در این خصوص به «ابتکار» می‌گوید: ریزش قیمت دلار بدون شک به نفع عامه مردم خواهد بود. هنگامی که نرخ دلار به شدت افزایش می‌یابد معیشت افراد را با دشواری همراه می‌کند پس اگر قیمت‌ها کاهشی شود تاثیر مثبتی بر روی معیشت خواهد گذاشت.
تورم ناشی از نرخ بالای دلار است
وی با اشاره به این مسئله که نرخ ارز عامل اصلی تورم است، می‌افزاید: واقعیت این است که نرخ دلار بالا سبب افزایش تورم شد و ما با افزایش قیمت سرسام‌آور کالاها روبه‌رو بودیم. به عنوان مثال وقتی دلار 17 هزار تومانی 30 هزار تومان شود طبیعی است که قیمت پراید 20 میلیون تومانی به کانال‌هایی بالاتر از 100 میلیون تومان می‌رسد.
این کارشناس اقتصادی اظهار می‌کند: بنابراین کاهش نرخ ارز با منافع بخش‌های مختلفی ارتباط دارد و از همین‌رو با استقبال همراه نمی‌شود.
این استاد دانشگاه در ادامه گفت‌وگو به سخت شدن معیشت مردم در سال‌های اخیر اشاره می‌کند و می‌گوید: با افزایش نرخ ارز و به دنبال آن بالارفتن تورم، خرید خانه و یا ماشین برای بسیاری از خانوارها به یک رویا تبدیل شد. در گذشته افراد برای خرید خانه به دنبال وام‌های بانکی می‌رفتند اما اکنون برای تامین بخشی از اجاره‌بها به سراغ وام‌های بانکی می‌روند. بنابراین کاهش نرخ ارز می‌تواند به نفع اقشار مختلف در جامعه باشد.
اراده قوی برای حفظ قیمت دلار در کانال‌های پایین وجود ندارد
بغزیان در بخش دیگری از صحبت‌هایش به عدم اراده برای حفظ قیمت دلار در کانال‌های پایین اشاره می‌کند و در این خصوص می‌گوید: اگر کاهش نرخ ارز ماندگار باشد و بتوان برای مدت‌زمان طولانی نرخ کاهش‌یافته را حفظ کرد این تغییر قیمت می‌تواند اثر قابل‌توجهی در اقتصاد داشته باشد. به بیانی روشن‌تر اگر قیمت ارز به کانال‌های بالا برسد قیمت‌ها در سایر بازارها به یک‌باره شاهد افزایش میشود اما اگر قیمت دلار پایین بیاید بازارهای موازی به راحتی کاهشی نمی‌شوند چراکه بخش‌های دیگر می‌دانند که عزم و اراده‌ای برای حفظ قیمت ارز در کانال‌های پایین وجود ندارد.
وی اظهار می‌کند: اگر قرار است ارز کاهش یابد بهتر از در بهترین زمان انجام شود نه اینکه تمام بازارها با افزایش قیمت روبه‌رو شود و پس از آن به فکر کنترل قیمت دلار بی‌افتند.
این استاد دانشگاه در پایان می‌افزاید: همانطور که اشاره کردم کاهش نرخ ارز برای بخش‌هایی که منفعتی دارند اتفاق خوشایندی نخواهد بود چراکه بخش‌های مختلف درگیر قیمت دلار هستند پس کاهش نرخ را به نفع اقتصاد نمی‌دانند، اما بدون شک ریزش نرخ دلار برای عامه مردم تاثیرات مثبتی به همراه خواهد داشت.
سایر اخبار این روزنامه
عبدالوهاب شهیدی، استاد موسیقی ایرانی درگذشت
خاموشی صدای گل‌ها
ژوبین صفاری
عقلانیت نان میشود
ایران از دولت عراق خواست امنیت اماکن دیپلماتیک را تامین کند
ماجرای تعرض به کنسولگری ایران در کربلا
دولت بالای ۱۰۰ هزار میلیارد به بانک‌ها بدهی دارد
شوخی ۱۳ میلیارد دلاری!
اما و اگرهای حضور جناح‌ها در انتخابات ریاست جمهوری
اصلاح‌طلبان با کاندیدای نیابتی می‌آیند؟
«ابتکار» تبعات مثبت و منفی کاهش احتمالی قیمت دلار را بررسی کرد
کاهش قیمت ارز در ترازوی واقعیت‌های اقتصادی
ثبت نام نامزدهای انتخاباتی کلید خورد
آغاز رسمی انتخابات سیزدهم
رئیس قوه قضائیه:
با مردان قلدری که مهریه نمی‌دهند برخورد شود
سخنگوی وزارت امور خارجه:
عراق باید از اماکن دیپلماتیک ایران صیانت کند
واکنش کدخدایی به دستور روحانی به وزارت کشور برای عدم اجرای مصوبه شورای نگهبان:
فقط کسانی که مدارکی براساس مصوبه ما داشته باشند، ثبت‌نام کننده تلقی می‌شوند
قائم مقام دبیر شورای نگهبان:
ممکن است کسی که شرایط مصوبه را ندارد «استثنائا» تایید صلاحیت شود
