برنامه جدید بهارستان‌نشینان برای برجام

برنامه جدید بهارستان‌نشینان برای برجام وحیده کریمی: مجلس‌یازدهمی‌ها بار دیگر نوک تیز پیکان حمله را به سمت ظریف و برجام نشانه رفته‌اند. بهارستانی‌ها که دل خوشی از برجام ندارند و تلاش بسیار داشتند تا ایران از این معاهده خارج شود و این‌گونه با افزایش فشار اقتصادی بر مردم زبان تند‌تری نسبت به گذشته برای نقد روحانی پیدا کنند، این روزها در یأس و ناامیدی قرار گرفته‌اند. در شرایطی که درگیر دست‌کاری جداول بودجه هستند و هیئت رئیسه مجلس هنوز توضیحی در مورد سوءاستفاده از موقعیت خود ارائه نداده‌، حمله به ظریف در دستور کار قرار گرفته است. در همین راستا، نایب‌رئیس کمیسیون اصل ۹۰ از طرح نمایندگان مجلس برای انتقال مسئولیت مذاکرات هسته‌ای از وزارت خارجه به شورای عالی امنیت ملی خبر داده است. حجت‌الاسلام حسن شجاعی‌علی‌آبادی، نایب‌رئیس کمیسیون اصل 90 مجلس شورای اسلامی گفت: طرحی را آماده کرده‌ایم که مسئولیت مذاکرات هسته‌ای و پرونده هسته‌ای از وزارت امور خارجه به شورای عالی امنیت ملی و دبیرخانه آن مانند سال‌های ۸۲ تا ۸۴ منتقل شود. همچنین به دنبال حضور عصر روز یکشنبه محمدجواد ظریف در کمیسیون امنیت ملی و همچنین اظهارات روز گذشته امیرحسین قاضی‌زاده‌هاشمی که با اشاره به ظریف گفته بود چرا باید مذاکرات هسته‌ای ما دست کسی باشد که نظام را قبول ندارد؟، «حسینعلی حاجی‌دلیگانی» خبر داده است که «نمایندگان مجلس یازدهم در حال تدارک طرحی هستند تا پرونده مذاکرات هسته‌ای در وین را از وزارت خارجه و محمدجواد ظریف گرفته و به دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی بسپرند». به گزارش دیدبان ایران، گفته شده است که تاکنون۵۰ نماینده مجلس این طرح را امضا کرده‌اند. این خبر در حالی مطرح می‌شود که سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت خارجه پیش‌تر در نشست خبری خود اعلام کرده بود که هرگونه تصمیم‌گیری درمورد مذاکرات احیای برجام بر عهده «شورای عالی امنیت ملی» است. حتی مقام معظم رهبری نیز در سخنرانی خود در واکنش به انتشار فایل صوتی ظریف فرمودند: «سیاست خارجی در هیچ کجای دنیا در وزارت خارجه تعیین نمی‌شود. مسئولان فراتر از وزارت خارجه هستند که آن را تبیین می‌کنند؛ کاری که در شورای عالی امنیت ملی انجام می‌شود و البته وزارت خارجه هم در آن نقش دارد اما این‌جور نیست که تصمیم‌گیری تابع وزارت خارجه باشد، وزارت خارجه مجری است. سیاست‌های خارجی را همه مسئولان در شورای‌ عالی امنیت ملی تعیین می‌کنند و وزارت خارجه باید آنان را به روش‌های خود عملی کند و پیش ببرد». چندی‌پیش هم خبرگزاری فرانسه در گزارشی از دیدار طرف‌های سعودی و ایرانی در بغداد و تلاش برای بهبود روابط میان ریاض و تهران خبر داده بود. بر اساس این گزارش، یک منبع دولتی عراق تأکید کرده است که ریاست هیئت سعودی را «خالد بن علی الحمیدان» رئیس اطلاعات سعودی و هیئت ایرانی را نمایندگانی از سوی «علی شمخانی» دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران بر عهده داشتند. بنابراین با توجه به این حقیقت که شورای امنیت ملی در جریان مذاکرات چه برجام چه ارتباط با عربستان قرار دارد، تلاش بهارستانی‌ها بیش از‌ آنکه در راستای منافع ملی باشد در جهت تخریب دولت و شخص وزیر خارجه است. نمایندگان مجلس یازدهم که تاکنون جز تخریب دولت و سنگ‌اندازی در مسیر مذاکره کارکرد دیگری نداشته‌اند در انجام امور معمول خود مانند قانون‌گذاری ناکام بوده و حتی طرح اصلاح قانون انتخابات را به نتیجه نرساندند یا به طرح شفافیت که مدعی آن بودند رأی منفی دادند و در مهم‌ترین وظیفه خود یعنی بررسی و تصویب لایحه بودجه هم که جز کمیسیون تلفیق و هیئت رئیسه مابقی نقشی نداشتند و متهم به دست‌کاری در بودجه شدند که به جای اصلاح کارکرد خود فعلا دیوار ظریف را کوتاه یافته‌اند. نمایندگان مجلس یازدهم صراحتا پیش از این خواستار حضور در تیم مذاکره‌کننده و سهم‌خواهی در مذاکرات بودند، حتی برای رسیدن به این هدف تلاش کردند تهدیدی برای خروج ایران از برجام باشند. سال گذشته با انتخاب بایدن به عنوان رئیس‌جمهور آمریکا بهارستانی‌ها با تصویب طرح اقدام راهبری سعی در خروج ایران از برجام و متوقف‌کردن هر نوع احتمال مذاکره‌ بین ایران و آمریکا و عدم رفع تحریم‌ها داشتند، رئیس کمیسیون انرژی مجلس در همین زمینه گفته بود: قطعا در مذاکرات آینده چند نفر از نمایندگان مجلس هم باید در مذاکرات حضور داشته باشند و اجازه نخواهیم داد که چند نفر برای کشور نسخه بپیچند. همچنین فریدون عباسی‌دوانی در گفت‌وگو با خانه ملت، به هدف مجلس از تصویب طرح اقدام راهبردی برای تحت فشار قراردادن تیم مذاکره‌کننده برای قبول نمایندگانی از مجلس در این تیم اشاره می‌کند و می‌گوید: با تصویب اقدام راهبردی در مقابله با تحریم‌ها مذاکره‌کنندگان کشورمان متوجه خواهند شد که باید به خطوط قرمز تعیین‌شده پایبند باشند و مطابق آن پای میز مذاکره بروند و دیگر به آنها این اجازه را نخواهیم داد که مانند معاهده برجام با دستان خالی به مذاکره بنشینند. متأسفانه این طایفه برجامی کشور را خلع سلاح کرد و بعد از آن پا به میدان مذاکره گذاشتند و گفتند ما نتوانستیم خطوط قرمز را حفظ کنیم؛ اما این دفعه برای رعایت‌نکردن خطوط قرمز مجازات هم تعیین کرده‌ایم و باید بدانند که مذاکره باید عزتمندانه باشد و زیر بار حرف زور تروئیکای اروپایی نروند. چندی‌پیش هم با شروع مذاکرات برای احیای برجام، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی گفته است: نمایندگان مجلس هیچ اطلاعی از مذاکرات وین ندارند چراکه تیم مذاکره‌کننده ما تاکنون تمام این مذاکرات را به صورت محرمانه نگه داشته‌اند. حال با گذشت چند هفته از مذاکرات و ناکامی کامل مجلسی‌ها در توقف مذاکرات و قوت‌گرفتن احتمال رفع تحریم‌ها انتشار فایل صوتی مصاحبه ظریف دستمایه حمله به او شده است تا جایی که ظریف برای دفاع از خود مجبور شده برای چندمین بار تأکید کند قصد نامزدی در انتخابات را ندارد. زیرا نمایندگان مجلس چندماهی است درگیر انتخابات ۱۴۰۰ شده‌اند و چندین نامزد در رقابت انتخاباتی خواهند داشت و بسیار امیدوارند بتوانند قالیباف را به پاستور بفرستند و حضور نامزد قدرتمند و دارای رأیی چون محمدجواد ظریف مانعی برای تحقق رؤیای آنها خواهد بود. از بیان این دیدگاه هم ابایی ندارند، همان‌گونه که ابراهیم رضایی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، با اشاره به جلسه روز یکشنبه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با وزیر خارجه و به دنبال آن انتشار برخی مطالب درباره تأکید ظریف بر کاندیدانشدن در انتخابات ریاست‌جمهوری گفت: آقای ظریف پیش از این در جلسات کمیسیون امنیت ملی گفته بود که کاندیدا نمی‌شود و روز گذشته هم این را برای چندمین بار تکرار کرد. وی افزود: آقای ظریف توضیح داد که برایش حجت نشده که کاندیدا شود. او گفت که نمی‌خواهد مذاکرات انتخاباتی باشد و نباید مذاکرات را به انتخابات گره زد و قصد و بنایی برای حضور در انتخابات ندارد. رضایی همچنین اظهار کرد: آقای ظریف این را هم بیان داشت که هیچ‌گاه خطی و اصلاح‌طلب نبوده. حتی گفت به اصلاح‌طلبان بگویید دست از سرم بردارند. آنها قبلا هم سراغ من آمده بودند. هشت سال پیش هم آمدند و به آنها گفتم که یک نفر دیگر را پیدا کنید. اینکه عدم قصد ظریف برای نامزدی در انتخابات چقدر از آتش خشم بهارستانی خواهد کاست، مشخص نیست اما حداقل شاید با نداشتن نگرانی از حضور رقیبی قوی بخواهند بر انجام وظایف قانونی خود تمرکز کنند یا حداقل پیگیر دست‌کاری جداول بودجه که با حمایت نامزد ‌مورد حمایت خود در انتخابات انجام شده باشند و با کنارگذاشتن منافع انتخاباتی برای منافع ملی اقدام کنند.