ورود به شرط سلامت
مرضیه موسوی: هر روز تیم ۴ نفره‌ای از نجاتگران داوطلب و پرسنل هلال‌احمر، مسیر ۱۰ کیلومتری از شهرستان تایباد تا مرز دوغارون را طی می‌کردند تا خودشان را به گمرک مرزی ایران و افغانستان برسانند. غربالگری مسافرانی که از مرز افغانستان به ایران می‌آمدند، از ۷ صبح تا ساعت ۱۶ طول می‌کشید؛ زمانی که مرز باز بود و تردد خودروها و افراد در این پایانه مرزی، مجاز. این طرح در کنار دیگر مأموریت‌های هلال‌احمر در شهرستان تایباد انجام می‌شد و تیم‌های دیگری همزمان حوادث این شهرستان را پو‍شش می‌دادند و گروهی هم به آموزش مخاطرات مین به مسافرانی که به افغانستان می‌رفتند، مشغول بودند.
«هادی رمضانی» رئیس شعبه هلال‌احمر شهرستان تایباد می‌گوید: «غربالگری اولیه مسافران ورودی به کشور، به دستور ستاد ملی مقابله با کرونا به هلال‌احمر سپرده شده است. مرز دوغارون در استان خراسان‌رضوی، به‌عنوان پرترددترین پایگاه مررزی کشور هم مثل دیگر پایگاه‌های مرزی از بیست‌وپنجم اسفند ۹۹ تا سی‌ویکم اردیبهشت این مسافران را غربالگری می‌کرد. شناسایی افراد مشکوک مبتلا به کرونا هدفی است که در اجرای این طرح دنبال می‌شد. امدادگران و نجاتگران مستقر در مرز مسافران ورودی را تب‌سنجی می‌کردند و موارد مشکوک را برای انجام مراحل بعدی غربالگری و تست کرونا، معرفی می‌کردند.»
آموزش چهره به چهره
۱۲۰۰ مورد مشکوک به کرونا در مرز دوغارون شناسایی و برای انجام آزمایش‌های تکمیلی تشخیص کرونا، به کارشناسان شبکه بهداشت مستقر در مرز ارجاع داده می‌شدند. رمضانی می‌گوید: «بعد از شناسایی افراد مشکوک به کرونا، این افراد به شبکه بهداشت که در همان نقطه مرزی مستقر بودند، معرفی می‌شدند تا تست‌های لازم را انجام دهند. بعد از تست سی‌پی‌آر، با تأیید شبکه بهداشت این افراد اجازه ورود به ایران را پیدا می‌کردند. یکی دیگر از اقداماتی که هلال‌احمر در این پایانه‌های مرزی انجام می‌داد، آموزش چهره به چهره افراد و راهنمایی آنها برای رعایت فاصله اجتماعی و نحوه شست‌وشوی دست‌ها و… بود. ۱۷هزار بروشور آموزشی کرونا در این طرح بین مسافران ورودی کشور توزیع شده است.»
۱۲۰۰ مورد مشکوک به کرونا در مرز دوغارون شناسایی و برای انجام آزمایش‌های تکمیلی تشخیص کرونا، به کارشناسان شبکه بهداشت مستقر در مرز ارجاع داده می‌شدند.
از سختی‌هایی می‌گوید که در دوماه گذشته امدادگران و داوطلبان برای جلوگیری از گسترش شیوع کرونا در مرز دوغارون تحمل می‌کردند: «شرایط گمرک مرزی دوغارون چندان مطلوب نیست. جاده‌های منتهی به مرز از سمت کشور افغانستان آسفالت نیستند و امکانات چندانی هم آنجا وجود ندارد. در این مدت داوطلبان و اعضای هلال‌احمر در میان طوفان گردوغبار و مشکلات دیگر به مسئولیتی که بر آنها سپرده شده بود، می‌پرداختند، درحالی که برای ایاب و ذهاب این نیروها و همچنین تهیه غذا و امکانات و تجهیزات لازم دچار مشکل بودیم.»
دوز اول واکسن تازه از راه رسیده
نیروهای هلال‌احمر پیش از آغاز موج چهارم کرونا درکشور تا آخرین روز اردیبهشت، در نقاط مرزی مشغول به فعالیت بودند. درحالی که واکسن کرونا کمتر از ۱۰روز پیش به این افراد رسیده است؛ در اثنای زمانی که دیگر اوج رویارویی آنها با مسافران به پایان رسیده است. «ناصر رضایی» معاون امدادونجات شهرستان تایباد و همچنین مسئول برگزاری طرح غربالگری مرزی در دوغارون می‌گوید: «دوز اول واکسن کرونا به تازگی به امدادگران مرزی تزریق شده است. خوشبختانه با وجود اینکه این افراد با مسافران زیادی رودررو بودند، با رعایت کامل نکات بهداشتی توانستند خود را از ابتلا به کرونا مصون کنند. از ابتدای شروع طرح غربالگری مرزی تاکنون، هیچ مورد ابتلا به کرونا در تیم‌های غربالگری مرزی مشاهده نشده است.»
حدود ۹۵ تیم امدادی در این مدت مشغول به غربالگری در این پایگاه مرزی بودند. رضایی می‌گوید: «یکی از مشکلاتی که در این طرح با آن روبه‌رو بودیم، نبودِ آزمایشگاه مجهز در پایگاه مرزی و همچنین امکانات برای قرنطینه افراد مشکوک به کرونا بود. افرادی که توسط نیروهای ما در تب‌سنجی شناسایی می‌شدند، با معرفی به کارکنان شبکه بهداشت که در مرز مستقر بودند، باید تست سی‌پی‌آر می‌دادند. بعد از مرحله تب‌سنجی و آموزش چهره به چهره، روند کار از عهده هلال‌احمر خارج می‌شد و دستگاه‌های دیگر ازجمله دانشگاه شهیدبهشتی و شبکه بهداشت ادامه کار را پی می‌گرفتند. متأسفانه جواب تست پی‌سی‌آر فوری نبود و یکی دو روز طول می‌کشید. در این مدت افراد با مجوز شبکه بهداشت وارد کشور می‌شدند و به شهر مقصد خود می‌رفتند. در صورت مثبت‌بودن تست کرونا با آنها تماس می‌گرفتند و از آنها می‌خواستند که به کشور خود برگردند، درحالی که این افراد در این مدت در شهرهای مختلف کشور حضور داشتند و احتمالا ناقل ویروس کرونا هم بودند. دسترسی به برخی از این افراد امکان‌پذیر نمی‌شد و امکان برگرداندن آنها وجود نداشت. برای مثال ممکن بود خودشان موبایلشان را خاموش کنند یا به دلایل دیگر امکان تماس‌گرفتن با آنها ممکن نباشد.»
جای خالی پایگاه امدادی در دوغارون
امدادگرانی که اغلب به دلیل حوادث مختلف از تایباد به مرز دوغارون راهی می‌شدند، در ایام اجرای طرح غربالگری به صورت مستمر در این منطقه حضور داشتند و به مسافران توصیه‌های بهداشتی لازم را می‌گفتند. «سهراب حلیمی» نجاتگری که بیش از ۱۲سال از عضویت داوطلبانه‌اش در هلال‌احمر تایباد می‌گذرد، می‌گوید: «مسافرانی که از مرز افغانستان به ایران می‌آمدند، از آموزش‌های فشرده‌ای که به صورت چهره به چهره به آنها می‌دادیم، استقبال می‌کردند و به دقت به آن گوش می‌دادند.»
به‌عنوان امدادگری که سال‌هاست در حوادث مختلفی در این نقطه مرزی حاضر بوده، جای یک پایگاه امداد جاده‌ای در دوغارون را خالی می‌بیند. او می‌گوید: «مرز دوغارون با شهرستان تایباد فاصله ۱۰کیلومتری دارد. هیچ امکانات امدادی‌ای در مرز وجود ندارد. در یکی از همین روزهایی که برای طرح غربالگری در مرز بودم، راننده یکی از خودروهای سواری پایش لغزید و زمین خورد و دستش آسیب دید. لباس هلال‌احمر را که دید، به سمتم آمد و از من کمک خواست، اما هیچ امکاناتی در گمرک مرزی وجود نداشت. او را به اتاق کارکنان شبکه بهداشت بردم و با کمک چسب کاغذی و پنبه برایش آتل موقتی درست کردم. پارچه‌ای برای اینکه دستش را وبال گردن کند، پیدا نکردیم. به کمک لباس خود فرد و بستن دکمه‌های آستین به جلوی لباس، موقتا جای دست را ثابت کردم تا خودش را به مرکزی درمانی برساند. همه این کارها را بدون هیچ امکاناتی انجام دادم، درحالی که اگر پایگاه امدادی در آنجا دایر شود، می‌توان به سرعت و با تجهیزات کامل به افرادی که دچار حادثه می‌شوند، رسیدگی کرد.» بعد از ۶۷ روز، طرح غربالگری مرزهای ورودی کشور به پایان رسیده و امدادگران دوباره به پست‌های پایگاهی خود برمی‌گردند تا در کنار دیگر داوطلبان به حوادث جاده‌ای و کوهستان و سیلاب و… بپردازند و در صورت نیاز و به دستور ستاد ملی مقابله با کرونا راهی پایگاه مرزی برای غربالگری شوند.
